Сарматтарды шаруашылыы мен трмысы
1.Савроматтарда жылыны андай трі сірілген?
А. Тры ыса, тебіндеуге йренген. Аалтеке Б. Жабайы жылылар В. Ірі жылылар
2. Алыс жорытара мінетін, тек асйектер мен скербасыларды олдары жеткен ат?
А. Тры ыса . азанат Б. Аалтеке В. Ірі жылылар
3. Сарматтарды міріндегі лкен рл атаран ксіп?
А. Тоымашылы . Терімшілік Б. Мал шаруашылыы В. А аулау
4. Сарматтарды ыдыстары неден жасалынан?
А. Темірден . ыштан, металдан Б. Мыстан В. Ааштан, ааздан
5. Сарматтар мдениеті з даму дегейі трысынан неше кезеге блінеді?
А. 3 . 2 Б. 4 В. 5
6. Сармат йелдеріні жерленген обасы ?
А. Шілікті . Ббіш-МолдаБ. БесобаВ. Шебір
7. Сармат ескерткіштеріні е бір жасы зерттелінгені Батыс азастан облысынан табылан?
А. Сынтас орымы. Бесоба Б. Шілікті В. Батпа
8. ш сармат жауынгері жерленген оба?
А. Сынтас орымы. Бесоба Б. Шілікті В. Батпа
9. Соы сармат кезеіні Атырау облысы Жылыой ауданы жерінен табылан ескерткіште ш обатабылан
А. Сынтас орымы. Бесоба Б. Аралтбе В. Батпа
10. стіртте жерленген орындарымен бірге аруатара арнап мінажат жасау шін салынан ибадатханалар да кездеседі
А. Сынтас, Жылыой . Бйте, Тере Б. Аралтбе В. Бесоба
11. Бл жерлеуде йел адам алтын жапсырмалармен шекейленген кйлекпен жерленген№
А. Шыырлау Лебедевка . Атырау Жылыой Б. Маыстау Шебір В. Тркістан Тлкібас
12. Гректерді шарап дайы Дионисті басы бейнеленген мыра шыан жер?
А. Шыырлау Лебедевка . Атырау Жылыой Б. Маыстау Шебір В. Тркістан Тлкібас
-34-
42 – 43 - 44– 45 таырып
ндар
1. ытай деректерінде "н" атауыны пайда болан кезі
А. б.з.б. ІУ . . б.з.б. У . ортасы Б.б.з.б ІII .аяы В. б.з.б. І . басы
2. ытай деректеріндегі н басшысы лауазымы:
А. "Гуньмо ."Кнби" Б."Хан" В."Шаньюи"
3.ндар туралы дерек беретін
А.парсы жазбалары .иран жазбалары Б.рим жылнамалары В.ытай деректері
4.ндар кезеін амтитын аралы
А) б.з.б. ІУ .-б.з. ІІІ . .б.з.б. УІ -б.з. У . Б.б.з.б. ІІІ .-б.з. УІ . В.б.з.б. ІІ . -б.з. ІІ .
5. н державасыны негізін алаан
А) Чжи-Чжи В) Ман С) Мде Д) Бумын Е) Аттила
6."Жер дегеніміз - мемлекетті негізі, оны алай береміз" деген н басшысы
А.Чжи-Чжи . Ман Б.Аттила В.Мде
7.Шыыстанушы Л.Н.Гумилевті млімдеуінше н державасыны пайда болан мерзімі
А) б.з.б. 209 ж. . б.з.б. 420 ж. Б. б.з.б. 509 ж. В.б.з.б. 109 ж.
8.Енисей жаалаулары мен Алтайды мекендеген ежелгі тайпа
А.сатар . ндар Б.йсіндер В. алылар
9.ндар мемлекеті скери жйе бойынша
А) 3 аната блінген . блінбеген Б.4 аната блінген В.5 аната блінген
10.н шаньюйіні жаын туыстары иеленген лауазым
А) "Тархан" ."Слтан" Б. "Узір" В."Тменбасы"
11. н мемлекетіндегі ру саны
А) 24 . 9 Б.7 В.12
12.н мемлекетіндегі Тменбасы скеріні рамы
А) 100 мы атты скер .10 мы атты скер Б.50 мы атты скер В. 20 мы атты скер
13.н мемлекетінде асаалдар кеесі жылына
А) 5-рет шаырылды .6-рет шаырылды Б.3-рет шаырылды В.2-рет шаырылды
14.ндар мен ытай елі арасындаы соыс имылдары созылан уаыт
А) 300 жылдан астам . жарты асыр Б.1 асыр бойы В.200 жылдан астам
15.н мемлекетіні саяси кшейген кезі
А) б.з.б.У .-б.з.б.І .аралыы .б.з.б.ІУ .-б.з.б.ІІІ .аралыы
Б.б.з.б. ІІ .-б.з.б. І . аралыыВ. б.з.б.ІІ .-б.з.ІІІ .аралыы
16.н мемлкетіні отстік жне солтстік болып блінген мерзімі
А) б.з.б.165 жыл .б.з.б.55 жыл Б. б.з.б.93 жыл В.б.з.93 жыл
17. ндарды шыыстан батыса арай жылжуы басталан мерзім
А) б.з.б. ІУ . .б.з.б. ІІ . Б. б.з. ІІ . В.б.з. ІІІ .
18."Халытарды лы оныс аударуын" бастаан
А) Сатар В) алылар С) йсіндер Д) Сарматтар Е) ндар
19.Рим империясына ауіп туызан н басшысы
А) Еділ. Чжи-Чжи Б. Бумын В.Ман
20.Еділ (н) жауынгерлеріні ГаллиядаыКаталаун даласындаы шайасы болан жыл
А) б.з.б.55 жыл . б.з.93 жыл Б.451 жыл В. 352 жыл
21.н билеушісі Еділді айтыс болан уаыты
А) 93 жыл . 193 жыл Б. 253 жыл В.453 жыл
22.Еділ (Аттила) жнінде нды дерек алдыран
А) Ктесий . Торг Б.Аррион В.Прийск
23.Аттиланы (Еділ) шамамен мір срген жылдары
А) 400-453 . 210-270 Б. 270-334 В. 334-400
24. "Атилла" операсын жазан италиян композиторы
А) Бах . Чайковский Б. Шоппен В.Джузеппе Верди
-35-
25."Еділ" (Атилла) атымен аталатын зен
А) Волга . Енисей Б.Дунай В.Баикал
26.ндар жнінде маызды дерек алдыран
А) Ктесий .Торг Б.Герадот В.Марцеллин
27.н скерлеріні негізгі рамы
А) Жаяу скер . Арбалы скерлер Б.Атты скерлер В.Жалдамалы скерлер
28.ндар сірген й малдары
А) Сиыр мен ойды ана .Малды барлы трін Б.Жылы мен ойды ана В.Жылы
29.ндарды асты сатайтын ралары табылан жерлер,
А) аулалар .арнайы й сыртындаы ралардан Б.й-жайларды іші В.гірлер
30. ндарды негізгі баспанасы
А) ааш йлер . кркелер Б.тастан рілген йлер В.киіз йлер
31. "ндар жасы шыныан, олар отты да ажет етпейді" деп жазан
А) Ктесий .Страбон Б.Герадот В.Марцеллин
32.ндарды ру ксемдері
А)Асаалдар . Тменбасылар Б.Сюбашылар В. Билер
33.ндардаы билікті берілу жйесі
А) Сайланып ойылды .Е мерген жауынгерге берілді Б.Асаалдар кеесі шешті
В.Мрагерлікпен берілді
34.ндарда опасызды жасаандара берілген жаза трі
А) елден аластатылды .лім жазасыБ.айыптыны бетін тілді В. дре соты
35.ндарды негізгі мір салты
А) кшпелі мір .егіншілік Б. олнер ксіпшілігі В.сауда-сатты
36.н міршісіні сарайы туралы сипаттап жазан
А) Страбон .Герадот Б. Ктесий В.Прииск
37.ндар бйымыны бетіне трлі-тсті заттарды жапсыру стилі
А) "Ады стиль" . "Днекерлік стилі" Б."Зерлеу стилі" В."Полихромды стиль"
38.ндарда бйым бетіне алтын тйіршіктерді днекерлеу дісі
А. Зерлеу.Бояу Б.Жапсыру В.Отырызу
39.ндарда бйымдарды безендіру шін олданылан негізгі бейне
А) й жануарлары .стар бейнесі Б. р трлі рнектер В.Жабайы адар
40.ндарды жннен киім тоып кигендігін крсететін негізгі длел
А) Жазба деректер .Жн алдытары Б.ршы бастары В. Киім алдытары
-36-
46-47 таырып
йсіндер тарихы
Орналасан жері
1.йсіндер туралы ытай жазбаларында ай асырдан бастап кездеседі?
А. Б.з.б І. . Б.з.б ІІ. Б. Б.з.б ІІІ . В. Б.з І
2.«Ат жаты, абаша, сары шашты» деп ай тайпа туралы айтылан?
А. йсіндер . ндар Б. Сатар В. алылар
3.«Жерлері тегіс, шптесін, жабырлы рі суы келеді. Тауларында ылан жапыраты ааш кп
седі», кімдер туралы айтылан?
А. йсіндер . ндар Б. Сатар В. алылар
4. «йсіндерді басшысын гуньмо деп атайды» деп кім жазан?
А. Герадот . Птоломей Б. КтесийВ. СымаЦянь
5. «азір йсіндер мыты елге айналыпты» деп айтан кім?
А. СымаЦянь. Чжан Цянь Б. Сянь Ду В. ХуэМо
6. Алашында йсіндер кімдерге туелді болды?
А. йсіндер. ндар Б. Сатар В. алылар
7. Деректерде йсіндерді гуньмосы ай алада трады деген?
А. Чигу . Битянь Б. Чуну В. Сану
8. йсіндерді халы саны?
А. 6000 . 60000 Б. 630000 В. 610000
9. йсіндерді скер саны?
А. 180000 . 188800 Б. 200000 В. 177777
10. йсін мемлекеті нешеге блінген?
А. 3 . 2 Б. 4 В.6
11. йсіндер шыысында кімдермен шектеседі?
А. йсіндер. ндар Б. Сатар В. алылар
12. йсіндер батысында кімдермен шектеседі?
А. йсіндер . ндар Б. Сатар В. алылар
13. Гуньмоларды жасаы неше мы атты скерден тран?
А. 30 . 20 Б. 40 В. 50
14. йсіндерде жеке тайпа ксемдерін алай атаан?
А. Бек . лы Б. Дуру В. Иклебектер
15.йсіндерде скери басшылар, байлар андай таба стаан?
А. Алтын, ола . Темір Б. Мыс В. Саз балшы
16. йсіндерде дрежесі тмен адамдар андай таба стаан?
А. Алтын, ола . Темір Б. Мыс В. Саз балшы
17. йсіндерді астанасы
А. ызыл ту . Сарайшы Б. ызыл Аар В. Битянь
18. йсіндерді дулетті адамдары киимді андай матадан киген?
А. Жібек . Стен Б. Капрон В. Шыт
-37-
48 таырып
йсіндерді шаруашылыы мен трмысы
1. йсіндерді негізгі ксібі?
А.Соалы егіншілік . Металл деу
Б. Жартылай кшпелі мал шаруашылыыВ. Кшпелі мал шаруашылыы
2.йсіндерді кп сірген малы?
А. ой мен жылы . Тйе Б. Сиыр, ешкі В. Шоша
3.йсін гуньмосы ытай ханшайымына йленуі шін алымала анша мал берген?
А. 500 . 1 мы Б. 10мы В. 50 мы
4.Алматы аласына жаын аралы шаталынан табылан диадема (тті) ай асыра жатады?
А. Б.з.б 2-1 . . Б.з.б 3-2 . Б. Б.з.б 4-5 . В. Б.з.б 5-4 .
5. Алматы аласына жаын аралы шаталынан табылан ттіні зындыы мен ені?
А. 36 / 4 . 45 / 5 Б. 35 / 4,7 В. 38,5 / 5,6
6.йсінні сглік аты бейнеленген алтын апсырма табылан орым?
А. Мардан . аралы Б. Телік В. Атас
7. Атас ыстау онысы орналасан жер?
А. Мойынм . Кеген зені алабы Б. Сырдария бойы В. Отырар алабы
8.арапайы егіншілікті іздері табылан оныс?
А. Арайым. Атас Б. Бріазан В. Ботай
-38-
49 таырып
йсіндерді салт – дстрі мен діни наным – сенімдері
1.Ежелгі йсіндер табынан кш?
А. Тір . Пт Б. Жаратушы кш В. Жан –жануар
2. аралы диадемасында крініс тапан?
А. лем туралы тсінік . Жаратушыа табыну Б. Адара жалбарыну В. О дние туралы тсінік
3. йсіндерді наным- сенімдерінен мол дерек беретін ескірткіштер
А. оныстар . Таса салынан суреттер Б. Обалар В. Заттай деректер
-39-
50-51 таырып
алы
1.алылар ай асырлар аралыында мір срген?
А. Б.з.б 3- б.з –ды 5 .. Б.зб 2- б.з –ды 6 . Б. Б.зб 1 – б.з 8 . В. 5-4 .
2.алы мемлекетіні пайда болан уаыты, оны шекарасы, баса да маызды мселелері туралы айтылан дерек
А. «Тарихи-и - Рашиди» . «Тарих» Б. «ЦяньХаньшу» В. «Шыыснама»
3. «алы елініен алтын, кміс, асыл заттар, хош иісті майлар, кілемдер, ымбат а терілері шыады....»
деп ай жерде жазылан?
А. «Тарихи – и- Рашиди» . «Тарих» Б. «Жу патшасыны тарихы» В. «Моде туралы аыз»
4. ытай деректері бойынша алы елінде анша отбасы болан?
А. 130 мы . 110 мы Б. 120 мы В. 140 мы
5.ытай деректері бойынша алы елінде шамамен анша адамы болан?
А. 650 мы . 600 мы Б. 630 мы В. 640 мы
6. ытай деректері бойынша алы елінде анша жауынгері болан?
А. 130 мы . 110 мы Б. 120 мы В. 140 мы
7. алылар туралы : «Вэсаканы ержрек лдары е биік, брінен жоары тран Канха амалыны алдында рбанды берді» деп жазылан кітап
А. «Авеста» . «Тарих» Б. «Тарих – и - Рашиди» В. «Жу туралы»
8. нді жазулары «Махабхаратада» ай тайпа туралы айтылып кетеді?
А. йсін . алы Б. н В. Сармат
9. «арулы, кшті, жасы, жайса лытар» деп кімдер туралы айтылады?
А. йсін . алы Б. н В. Сармат
10. алы тайпалы бірлестігіні орналасан жері?
А. Батыс . Шыыс Б. ОтстікВ. Орталы
11. ытай тарихшысы СымаЦяньны алылар туралы ебегі?
А. «Авеста» . «Тарих жазбаларында» Б. «Тарих – и - Рашиди» В. «Жу туралы»
12.Б.з.б 46-36 жылдары алылар ытайлара арсы соысуа кімдерге кмектесті?
А. йсін . алыБ. н В. Сармат
13. алыларды мдениеті?
А. ауыншы, Отырар-аратау, Жетіасар . Ббіш – Молда, Шлілікті
Б. Батпа, Ботай В. Шірік-Рабат, Атас
14. ауыншы мдениеті ай жерде тараан?
А. Сырдарияны ортаы аысы . Ташкент Б. Сырдарияны тменгі аысы В. Тркістан
15. Отырар- аратау мдениеті орналасан жер?
А. Сырдарияны ортаы аысы. Ташкент Б. Сырдарияны тменгі аысы В. Тркістан
16. Жетіасар мдениеті ай жерде орналасан?
А. Сырдарияны ортаы аысы . Ташкент Б. Сырдарияны тменгі аысы В. Тркістан
17. алылара жататын лген адамды киіммен жерлеу осы кезеге тн?
А. ауыншы мдениеті . Жетіасар мдениеті Б. Отырар- аратау мдениеті В. Шілікті мдениеті
18.Арысты сол жаалауындаы алы аласыны орны?
А. А- Мардан . Жетісу Б. Батпа В. Кк-Мардан
19. алылрады Жетіасар мдениетіні таралу аймаы?
А. Арыс . уандария мен Жандария Б. Сырдария В. Есіл, Іле
20. алыларды Пшы – Мардан аласы маындаы зерттелген оныс
А. А- Мардан . остбе Б. Батпа В. Кк-Мардан
21.Мндай мрлер Отырар аймаына Ираннан келінген. Бл – лы Жібек жолымен сауда керуендеріні жргеніні длелі. Бндай мрлер ай жерден табылды?
А. Кк-Мардан . Пшы-Мардан Б. Мардан – Кйік В. остбе
22. алы елін кім басарды?
А. Гуньмо . Шанью Б. Хан В. аан
23. алылара туелді болан елдер?
А. Сатар . Сарматтар мен аладар Б. ндар В. йсіндер, дайлар
-40-
24. алы билушісіні неше орынбасары болан?
А. 1 . 5 Б. 6 В. 3
25.алы еліні астанасы?
А. Битянь . ызыл –Аар Б. Тркістан В. Кк-Мардан
26. алы елі з ішінен неше иелікке блінді?
А. 3 . 5 Б. 4 В. 6
27. алы елінде иеліктерді кім басаран?
А. Кіші хандар . Хандар Б. лы хандар В. Бектер
28. Кіші хандар кімдерге баынан?
А. Кіші хандар . Хандар Б. лы хандар В. Бектер
29. Битянь аласы ай жерде орналасан?
А. Тркістан . Ташкент Б. Сыана В. Алматы
-41-
Таырып