Басаруды леуметтік – психологиялы дістері.

 

Басаруды леуметтік – психологиялы дістері. Ебекті нтижесі кп жадайда психологиялы фактора байланысты екендігі белгіленген.
Осы факторларды ескере білу жне олар арылы масатты трде жеке жмысшылара сер ету басарушыа бір масатты жне шешімді жым руа кмектеседі. леуметтік зерттеулер шаруашылыты басарушыны ісіні табысы 15 % — мамандыты жасы білуіне байланысты да, 85 % — адамдармен жмыс істей алатындыына байланысты екенін куландырады.
р адамны мінезіні ерекшелігін біле отырып, оны мінез – лын ыма ажетті баытта болжауа болады. р топа зіндік психологиялы климат тн. Сондытан да ебек жымдарыны пайда болуыны жне дамуыны мнді жадайына, психофизиологиялы сйкестік станымыны адаалануы болып табылады. Жапон социологтары мынадай пікірге келді: адамны жмыс істеуге деген кіл – кй, тілегі жне жымдаы негелік – психологиялы ортаа байланысты, ебекті німділігі шамамен 1,5 есе кбеюі не бірнеше есеге азаюы ммкін. Басаруды леуметтік жне психологиялы аспектілеріне жеткіліксіз назар аудару жымдаы зиянды арым – атынаса келеді, бл з ішінде ебекті німділігін азайтады.
леуметтік – психологиялы дістер ебек жымдарында пайда болатын тлалы арым – атынас пен байланыстара, сонымен атар оларды ішінде болатын леуметтік рдістерге сер ететін спецификалы тсілдер ретінде таныстырылады. Олар ебекке деген негелік ынтаны олдану шін негізделген, кімшілік тапсырманы парыз сезіну, адамны ішкі ажеттілігіне айналдыру масатында жеке тлаа психологиялы амалдар арылы сер етеді.

Бл дістерді олдануды негізгі масаты – жымда о леуметтік – психологиялы климат тудыру, осыан байланысты трбиелік, йымдастырушылы жне экономикалы тапсырмалар маызды дегейде шешіледі.
Жетекші тланы биологиялы табиаты мен ішкі дниесін тсінуі, оан жымны йымшыл жне жанданан трін тадап алуа кмектеседі. Ебек жымында жмысшыларды араатынасы, оларды ебек ралдарына жне оршаан ортаа атынасы леуметтік – психологиялы басаруды объектісі болып табылады.

Тсілдер мен амалдарды леуметтік – психологиялы сері жетекшіні дайындыымен, оны біліктілігімен, леуметтік психология туралы біліммен жне йымдастыру абілетімен аныталады.

Басаруды леуметтік – психологиялы тсілдері жымны басында жеткілікті білікті, басаруды ртрлі амалдарын олдана білетін адамдарды болуын талап етеді.

леуметтік – психологиялы сер етуді негізгі трлері ретінде мыналарды сынуа болады: ебек жымдарыны леуметтік дамуын жоспарлау, тланы алыптастыру мен трбиелеу дісі ретіндегі сендіру, экономикалы жарыстар сын жне зіндік сын, ыли болып тратын ндірістік кеестер, олар басару дісі мен басаруда ебек ететіндерді атысу формасы ретінде шыады. ртрлі салттар мен рсімдер, осыларды станбау ебек жымында психологиялы дискомфортты тудырады.

Басаруды леуметтік-психологиялы дістері жымды алыптастыру рі дамыту процесіне, оларды з араларындаы леуметтік процестерге ыпал етуді наты амалдары мен тсілдерінбілдіреді.
Бл дістерді масаты – адамдарды се тскен, яни скеле леуметтік ажеттіліктерін анааттандыру, оларды жан-жаты йлесімді дамуын амтамасыз ету жне осыларды негізінде жеке тланы ебекке деген лшынысын, жымдарды тиімді ебек етуін арттыру.
Басару дістері е алдымен ыпал етуді баытын анытайтын зіні уждемелік (мотивационной – себеп тудыратын) сипаттамасымен ерекшеленеді. Бл сипаттама адамдарды мінез-лын анытайтын жне тиісті діс топтарына бадарланан уждемелерді (мотивы – себепкерлер) крсетіп береді.

леуметтік-психологиялы дістері рухани мддеге (ажеттілікке) ыпал етуді ммкіндіктерін пайдаланады. леуметтік уждеме (мотивация) саяси, моральды, лтты, отбасылы жне баса да леуметтік мдделерді бадарын арастырады.

жымны леуметтік сипаттамасы мен ндірісті экономикалы жне йымдастырушылы крсеткіштері арасында тыыз байланыс болады. леуметтік мселелерді шешіп алмайынша еібекке деген дрыс атынаса (кзараса) ндірісті тиімді дамытуа ол жеткізу ммкін емес.

леуметтік-психологиялы аспектіде ндірістік жымны рлін алай уа болады?
ндіріс жымы – бл оамны пайдасы шін бірігіп ызметететін, орта масат, орта мдде бастарын біріктірген, брі біреу шін, біреу брі шін жауап беретін, бір йыма жмыс істейтін адамдарды жиынтыы.
ндіріс жымы – бл бірігіп ебек ететін адамдарды тек жай ана бас осуын білдірмейді. Ол жекелеген жмыскерлер мен оларды топтары арасындаы траты рекет ететін экономикалы, ндірістік-техникалы, негелік (нравственных), мдени,