Уылдырыты органолептикалы зерттеу

Сырты крінісін тйірлеріні клемі, оларды тсі жне бтіндігіне арап анытайды. Шарбы уылдырыында оны тсін, бтін шарбыларды млшерін жне зындыын анытайды.

Бекірені банкадаы, соны ішінде пастерленген тйірлі уылдырыыны тсін банканы ашу арылы, ал бшкеге салынан бекіре, аран балытарыны жне блшекті балытарды уылдырыыны тсін уылдыры массасын крекшемен немесе шанышымен ктере отырып, баса органолептикалы белгілерін арайды.

Уылдырыты консистенциясын стінен алапен аырын басу жне сырттай кру арылы анытайды. Сонымен атар банкадаы тйірлі уылдырыты консистенциясын банканы аырын ию арылы, уылдырыты банка абырасынан ілесуіне арап анытайды, бшкедегі бекіре, аран балы жне жаншылмаан уылдырытарыны консистенциясын крекшемен ктеру арылы, ал ара уылдырыты консистенциясын дмін кру барысында анытайды.

Бшкедегі бекіре, аран балы жне жаншылмаан уылдырытарыны иісін массаны тередігіне арай анытайды. Уылдырыты алапен, крекшемен немесе шанышымен алады. Бшкедегі бекірені ара уылдырыыны иісін тйірлі уылдырытарды иісін анытаандай етіп анытайды.

Баса уылдырытарды иісін алынан сынамадан арапайым тсілмен анытайды.

Уылдырытарды дмін бір мезгілде иісін иіскеумен осып біріге анытайды.

Бекірені тйірлі уылдырыыны органолептикалы крсеткіштері.

Жоары сорт. Бір нсілді балытарды, бірге тздалан жне консервіленген балытарды уылдырыыны тйірі ірі немесе орташа, біртекті, біркелкі тсті, ашы немесе оыр ср болады. Уылдыры ра себілетін, тйірлер бір-бірінен оай ажыратылатын болып, згеше дмдері мен иісі болмау керек.

Бірінші сорт. Бір нсілді балытарды уылдырыыны тйірлері ірі, орташа немесе майда, тйірлерде аздап айырмашылытары болуы ммкін. Тсі біркелкі немесе ашы срдан араа дейінгі тстен аздап ауытыан болады. Консистенциясы ылалдау немесе оюлау, тйірлері бір-бірінен баяу ажыратылатын, згеше дмсіз жне иіссіз болады.

Екінші сорт. Уылдырыта бекіре балытарыны баса да нсілдеріні оспасы болуы ммкін. Тйірі ірі, орташа немесе майда, тйірлеріні айырмашылыы болады. . Тсі ашы срдан араа дейін ркелкі болады.

Бекірені ара уылдырыыны органолептикалы крсеткіштері.

Жоары сорт. Уылдырыты тсі оыр, бшке немес банка тбіне дейін біртекті болады. Консистенциясы біртекті, орташа жмса, тздыы бікелкі, иісі алыпты, ара уылдырыа хош иісі, дмі керемет, аз тздалан болады.

Бірінші сорт. Жоары сорта тн дл сондай белгілер. Консистенциясы ртекті, тздыы ркелкі жне аздаан ышыл жне ащы дмі болады.

Екінші сорт. Бірінші сорта тн дл сондай белгілер. Уылдырытарды рекі ртрлі, консистенциясы ртекті, тздыы тотыан майды лсіз иісі, ащы жне лайлы дмі бар, ркелкі болады.

Тйірлі жне аран балы уылдырытарыны органолептикалы крсеткіштері.

Бірінші сорт. Бір нсілді балытарды уылдырыы, тсі біртекті, тйірлері таза, серпімді, бір-бірінен абы бліктерінсіз жне йысан ансыз оай ажыратылады. Аздап жарылан жне жабысатын уылдырытар болуы ммкін. ызыл уылдыры пен кижучты тсі ртекті болуы ммкін. Иісі жаымды, згеше иіс пен оан кесірін тигізетін бгде иістері жо. Дмі ерекше, аздаан ащы жне ышыл дмі болуы ммкін. ызыл уылдыры пен кижучты дмінде згеше ащы дм болады.

Екінші сорт. Бірінші сорта тн дл сондай белгілер, біра ртрлі балы уылдырытарыны араласуы, тсі ртекті, жабысуы, тйнектеріні жарылуы жне абы бліктеріні болуы, иісі лсіз ышыл, дмінде ащы жне ышыл згеше дм болуы ммкін.

Блшекті балытарды жаншылмаан уылдырыыны органолептикалы крсеткіштері.

Бір нсілді балытарды уылдырыында бір тсті р трлі рекі болуы ммкін. Консистенциясы жмса, біртекті, аздап атты немесе сйытау болуы ммкін. Иісі атауы аталан уылдырыа тн, згеше дм мен иіссіз болады. Дмі уылдырыты аталан тріне тн, аздаан ащылау жне лайды дмі болуы ммкін.

Блшекті балытарды шарбы уылдырыыны («тарама» жне «галаган») органолептикалы крсеткіштері.

Бірінші сорт. Уылдырыты тсі ызылт немесе ашы ызылт, біртекті, бтін шарбылар уылдыры салмаыны 30 пайызынан кем болмауы керек. Консистенциясы стаанда жмса, біртекті. Иісі – жетілген уылдырыа тн, кесірін келдіретін згеше дмдерсіз. Дмі-тзды, ре байалатын табии ащы дмі болады.

Екінші сорт. Бірінші сорта тн дл сондай белгілер. Келесі айрмашылытар болуы ммкін: тсіні ртектілігі; бтін шарбыларды млшері 20 %-дан кем болмауы керек; консистенциясы атты немесе лсіздеу, бшке тередігіне арай ркелкі; лсіз ышыл иісі бар; ащы жне лай дмі бар жне аздаан ыртылдатыы байалады.

Сапасыз уылдырыты органолептикалы крсеткіштері.

Барлы балытарды сапасыз уылдырыында келесі белгілер болады: тсі ртекті, стінде зе болуы ммкін; консистенциясы атты немесе жабыса аздаан сйытыы бар; иісі ышыл немесе шіріген; дмі ышыл тзды, ащы немесе кгерген болады.

Сатау мерзімдері тйірлі уылдырытар шін 3-4^оС-та 10 ай, банкадаы уылдырытар шін минус 2 – мину 6^оС-та 8 ай, бшкелік уылдырытар шін минус 2 –минус 4^оС-та 12 ай, пастерленген уылдырытар шін минус 10 –минус 12^оС-та 12 ай, ара уылдыры шін минус 10 - минус 12^оС-та 12 ай, шарбы уылдырыы шін минус 4 – минус 6^оС-та 6 ай болып келеді.