Медицина ызметкерлерінде ВВГ, ДВГ жне СВГ жтыруды алдын алуа ойылатын санитариялы-эпидемиологиялы талаптар

272. Пациенттерді биологиялы сйытытары ВГВ жне ВГС вирустарын леуетті жтыран ретінде аралады. Медициналы йымдарды, оны ішінде зертханаларды медицина ызметкерлері жне денсаулы сатау саласындаы білім беру йымдарында оитын адамдар ВГВ жне ВГС вирустарын жтыру бойынша туекел топтарына жатады.
273. Инфекцияларды жтыру жолдары мынадай:
1) теріні заымдалуы (инемен шаншу немесе ткір аспаппен кесу);
2) шырышты абытара немесе заымдалан теріге биологиялы сйытытарды тсуі;
3) заымдалмаан теріні тіндермен жне биологиялы сйытытармен за немесе ауданы бойынша клемді жанасуы.
274. Биологиялы сйытытармен, оны ішінде мыналармен:
1) анмен;
2) шуетпен;
3) ынапты блінділермен;
4) синовиялы сйытыпен;
5) ми-жлынды сйытыпен;
6) плевралы сйытыпен;
7) перитонеалды сйытыпен;
8) перикардты сйытыпен;
9) амниотиялы сйытыпен;
10) сілекеймен жмыс істегенде сатандыру шаралары саталады.
275. Саты шаралары мынадай:
1) тірі кезінде немесе аутопсияда, кез келген кесіліп алынандармен (немесе баса тсілмен алынып тасталандармен), адам тіндері мен азаларымен (заымдалмаан теріден баса);
2) анмен берілетін инфекцияларды жтыран тжірибелік жануарларды тіндерімен жне азаларымен;
3) анны крініп тран оспасы бар кез келген сйытытармен;
4) кез келген белгісіз биологиялы сйытыпен жмыс кезінде сатандыру шаралары саталады.
276. Мынадай:
1) ластанан инелерді жне ткір ралдарды абайламай стаудан алынан жарааттар кезінде;
2) ауызды, кзді, мрынны шырышты абытарына жне заымдалан теріге (кесілулер, сызаттар, дерматит, безеулер) анны жне баса да биологиялы сйытытарды тсуі кезінде;
3) биологиялы сйытытармен жне олармен ластанан беттермен жмыс істеу кезінде кз, мрын, ауызды шырышты абышаларына жне заымдалан теріге тиіп кету кезінде;
4) ан мен баса да биологиялы сйытытарды жайылуынан, шайалуы жне шашырауы кезінде жтыру аупі артады.
277. Инфекция жтырудан орану масатында мыналар:
1) пайдалануды барлы уаытында тері жамылысын, кзді, ауызды жне баса да шырышты абытарды биологиялы сйытытармен жанасудан орайтын жеке ораныш ралдары;
2) жмыс берушілер амтамасыз ететін ораныш рылылары мен ауіпсіз технологиялар пайдаланылады.
278. Медициналы йымдарда мыналар амтамасыз етіледі:
1) биологиялы сйытытармен немесе олармен ластанан беттермен тікелей жмыс істеу алдында киілетін олаптармен. Бір реттік олаптарды айта олдануды, олаптар жасалан латексті блдіретін вазелин негізіндегі любриканттарды олдануды болдырмау;
2) жтырылан материалмен жанасу ммкін болатын барлы жадайларда халаттарда, хирургиялы алпата немесе телпектерде, ая киім стінен киетін бахиллалармен жмыс істеу;
3) анны жне баса да биологиялы сйытытарды шашырауы ммкін болатын манипуляциялар кезінде бетперделер, ораныш кзілдіріктерін немесе бетті иекке дейін жабатын экранды, немесе ораныш кзілдіріктермен, бйір аланшалармен йлескен бетперделерді кию. арапайым кзілдіріктер ан арылы берілетін инфекциядан жеткілікті орауды амтамасыз етпейді;
4) жмыс берушіні жеке ораныш ралдарын беруі;
5) жеке ораныш ралдарын олжетімді жерде сатау;
6) анны жне биологиялы сйытытарды тері мен шырышты абаттара тсуімен персоналды шаын жараат алуы жадайларын, апат жадайларын есепке алу.
279. Биологиялы сйытытармен жмыс істеу кезіндегі сатандыру шаралары мыналар:
1) биологиялы сйыты теріге тскен кезде, олапты немесе баса жеке ораныш ралын шешкеннен кейін, дереу олды сабынды сумен жуып, одан кейін ластанан жерді жуады. олды аынды сумен жуады. Аынды су болмаан жадайда, ола арналан антисептикалы ерітіндіні жне бір реттік ааз орамалдарды немесе антисептикалы сулытарлы олдану ажет;
2) инелері бар бір рет олданылатын шприцтер пайдалананнан кейін алдын ала жуылмастан, дезинфекцияланбай, блшектелмей жне деформацияланбай дереу ауіпсіз кдеге жарату орабына (бдан рі – КЖ) тасталады;
3) кп рет олданылатын ластанан, кесетін жне шаншитын аспаптар кейіннен деу шін атты, ылал ткізбейтін (тбі мен абырасы), табаланан контейнерлерге бірден салынады;
4) олданылан рал-саймандара арналан КЖ жне табаланан контейнерлер пайдалануа олайлы жерде орналастырылады, оларды толтырылуына (трттен ш блігіне дейін толтыру) жол берілмейді жне тек мият жабы кйінде тасымалданады;
5) биологиялы сйытытарды лгілері тиісті табасы бар герметикалы контейнерлерге салынады. Егер лгілері бар контейнер ластанса немесе заымдалса, оны баса контейнерді ішіне салу ажет;
6) биологиялы сйытытармен ластанан жабдыа техникалы ызмет крсету жне тасымалдау алдында дезинфекциялау ажет;
7) ластанан тсек-орына жанасуды мейлінше азайтып, оны табаланан аптара немесе контейнерлерге салады, ылал заттарды ылалданбайтын аптар мен контейнерлерде тасымалдайды.
280. Мыналара:
1) биологиялы сйытытармен жанасу ммкіндігі бар жмыс орындарында тама ішуге, темекі шегуге, макияж жасауа, контактілі линзаларды шешуге немесе киюге;
2) биологиялы сйытытар мен тіндерді лгілері саталатын тоазытыштарда немесе баса да орындарда тама жне сусындар сатауа;
3) биологиялы сйытытарды ауызбен тамшуыра соруа;
4) биологиялы сйытытармен ластануы ммкін шыны сынытарын олмен ктеруге;
5) шприцтерден олданылан инелерді шешуге, майыстыруа, сындыруа, олара алпашаларын кигізуге жне ластанан ткір ралдармен осындай рекет жасауа;
6) кп рет пайдаланылатын тйреуіш жне кескіш ралдара арналан контейнерлерден олмен бірдее алуа, олмен ашуа, контейнерлерді босатуа жол берілмейді.
281. Жеке ораныш ралдарына биологиялы сйытытар тскен жадайда, оны нерлым тезірек шешіп, теріні ластанан орындарын сабынды сумен жуу ажет. Жмыс орнынан кетер алдында барлы жеке ораныш ралдарын шешіп, оларды бл шін блінген ыдыса салу ажет. Жмыс беруші жеке ораныш ралдарын тазалауды, жууды, жндеуді, ауыстыруды жне пайдаланылан жеке ораныш ралдарын кдеге жаратуды амтамасыз етеді.
282. Медициналы йымдарды басшылары медицина персоналын ВВГ, ДВГ жне СВГ ксіптік жтыруды алдын алу бойынша оытуды амтамасыз етеді.
283. Медициналы йымдарды персоналы (медициналы та, медициналы емес те) жмыса кірер алдында жне жыл сайын ауіпсіздік техникасы жніндегі нсаулытан теді.
284. Науастарды емдеу кезінде кез келген ажетсіз инвазивтік араласуды болдырмау ажет.
285. Медициналы йымдар ажетті жабдыпен жне шыыс материалдарымен (оны ішінде бір реттік шприцтермен, катетерлермен, инелермен жне инфузияа арналан жйелермен, дезинфектанттармен, контейнерлермен, КЖ-мен) жеткілікті млшерде жне ассортиментте амтамасыз етіледі.
286. Медициналы йымдар медициналы алдытарды кдеге жарату жніндегі жоспарларды, персоналды нсаулытан ту тртібі мен баылау тртібін зірлейді жне бекітеді.
287. Ауруды анытау, емдеуді йымдастыру, ВВГ жне СВГ маркерлеріне о нтижесі бар адамдар шін ебек режимін айындау масатында жмыса кірер алдында жне алты айда бір рет ВВГ жне СВГ маркерлеріне мыналар зерттеліп-арауа жатады:
1) ан ызметі йымдарыны медицина ызметкерлері;
2) гемодиализбен айналысатын медицина ызметкерлері;
3) хирургиялы, стоматологиялы, гинекологиялы, акушерлік, гематологиялы бейінді медицина ызметкерлері, сондай-а диагностика мен емдеуді инвазиялы дістерін жргізетін медицина ызметкерлері;
4) клиникалы, иммунологиялы, вирусологиялы, бактериологиялы, паразитологиялы зертханаларды медицина ызметкерлері.
288. Хирургиялы, стоматологиялы, гинекологиялы, акушерлік, гематологиялы бейіндерді жне гемодиализбен айналысатын медицина ызметкерлері, сондай-а диагностика мен емдеуді инвазиялы дістерін жргізетін медицина ызметкерлері ВВГ жне СВГ маркерлеріне о нтижелері боланда диагноз натыланана дейін жмыс жасауа жіберілмейді.
289. Инфекцияны анытау, оны таралу аупін кеміту масатында мыналар стационарлара емдеуге жатызылу кезінде ВВГ жне СВГ маркерлеріне зерттеліп-аралуы тиіс:
1) жоспарлы ота жасауа келіп тсушілер;
2) гемодиализ, гематология, онкология, трансплантаттау, жрек-антамыр жне кпе хирукргиясы орталытары мен блімшелеріні пациенттері;
3) гемодиализ, гематология жне трансплантаттау блімшелері пациенттеріні стационарда 1 айдан арты болуы кезінде - ай сайын.
290. Ауруды анытау, оны емдеуді йымдастыру масатында гемотрансфузия, трансплантаттау жне азаларды (азаларды бліктерін), тіндерді, жынысты, фетальды, ді жасушаларын жне баса да биологиялы материалдарды ауыстыру алдында жне одан кейін 6 айдан со пациенттер ВВГ жне СВГ маркерлеріне тексеріледі.
291. ВВГ жне СВГ маркерлеріне о нтиже кезінде медицина ызметкерлері ан жне оны препараттарын дайындау дерісіне жіберілмейді.