Кесте Кенелік энцефалит вакциналары.
Шыл енжар иммунды алдын алу шін адам кене энцефалитіне арсы иимуноглобулині олданылады.
Кене энцефалитіне арсы вакцинасы сйылтылан ра балалар мен ересектерге арналан вакцина. Курсы: 2 доза (0.5мл) 5-7ай аралыымен. кзде жне кктемде жргізеді (рсат етілетін минимум – 2 ай). Бірінші айта вакцинациялау 1жылдан кейін, содан кейін 3 жыл сайын жасалады. Вакцинаны жауырын астына немесе дельта трізді блшыетке енгізеді.
Энцевир 3 жастан бастап оладанылады. Курсы: 5-7 немесе 1-2 ай аралыпен 0.5мл блшыетке енгізетін 2 иньекциядан трады (шыл схема). Бірінші айта вакцинациялау 1жылдан кейін, содан со - 3 жыл сайын.
Кене энцефалитіне арсы адам иммуноглобулині егілмегендерге ошаа барана дейін 96 саат брын 0.1мл\кг дозасын блшыетке енгізеді. ораныс сері 24 сааттан кейін басталып, 4 аптаа созылады, содан кейін сол дозаны айталайды.
Егуден кейінгі реакциялары мен арсы крсеткіштері
Иньекция жасаан жерде ауру сезімі, ісіну, тыыздану байалады, лимфа тйіндеріні лаюы, те сирек – гранулема байалады. Бірінші дозадан кейін ыса мерзімдік дене ызуыны жоарылауы, бас ауруы, денені, ая-ол ауру сезімі, жрек айну, лосу, су байалады, келесі дозалара бл белгілер сирек байалады.
арсы крсеткіштері, барлы вакциналара болатын жалпылардан баса тауы жмыртасына аллергия; босананнан кейін 2 аптадан кейін егуге рсат етіледі, ФСМЕ-ИММУНжкті жне бала емізетін йелдер шін арсы крсету болып табылмайды. Сонымен атар Отанды вакциналара арсы крсеикіштері болып: туберкулез, ревматизм, дегенеративті жне тым уалайтын аурулары мен ОНЖ жйесі аурулары жатады.
Экспозициядан кейінгі алдын алу
Кенелік энцефалитік арсы адам иммуноглобулинін кене шааннан кейін енгізеді (егілмегендерге немесе кене шауына дейін 10 кннен кем егілгендерге): бірінші 96 саатта 0.1-0.2мл\кг (баяу, блшы етке, тере) 5 млден денені р бліктеріне 4-ші кннен кейін 28 тулік бойы – кене энцефалитіні жасырын кезеі – препаратты енгізбейді, себебі, ол ауруды крінуін ауырлатуы ммкін. Осы себеппен оны біратар елдерде балалара енгізбейді. Кптеген мемелекеттерде бл егу трін 14 жаса дейін немесе тіпті олданбайды. Арнайы иммуноглобулин жне кене энцефалитіне арсы вакцинация енгізу аралыы 4 аптадан кем болмауы ажет.
Ку ызбасы
Зоонозды, негізінен мал шаруашылыы дамыан аудандарда таралан. Preteobacteria -топ астына жататын Coxiella burnetii оздырышымен шаырылады. Адама негізінен ауру жануарлармен арым атынаста боланда, кенені шауы кезінде ,стті пайдалананда жады. Инфекцияда ауа тамшылы,ша тоза жолдарымен жуы ммкін. 14 жастан 60 дейінгі ауіп топтарын вакцинациялайды.
у ызбасыны М -44 тірі ра вакцинасы. Ресейде тауы эмбрионыны апшыында сірілген M-44 лсіретілген штамыны тірі даылын лиофилизирленген салмаы. Шыару формасы: бір орапта 0.5 (10 доза ) ампула+ 1 ампула 9% натрий хлоридіні ерітіндісі. орапта 5 комплект. 2-10°С сатайды, жарамдылы мерзімі-2жыл. 2 тамшыдан (0.05мл ) сйылтылан вакцинаны 30-40 мм ашытыта иыты сырты бетіні штен бір блігіні терісіне скарификация дісімен бір рет енгізіледі. Бір-бірінен 3-4 мм ашытыта 8-10 мм зындыта кресттрізді насечкамен йкелеу арылы ндіреді. айта вакцинациялауды ан сарысуында арнайы комплемент байланыстырушы арсыденелері жо адамдара осы дозамен бірінішілік вакцинациядан кейін 1 жылдан кем емес уаытта жргізеді.
Вакцинаны біррет енгізгенде затыы 1 жылдан кем емес, егуден кейін 3-4 аптадан кейін арнайы иммунитет дамуымен жреді.
Вакцинациядан кейін пайда болатын реакциялар
2-3 кні бір кндік дімкстік, алтырау,бас ауруы мен дене ызуыны 37.5°С ктерілуі байалады. Жергілікті реакция (егілгендерді 90 пайызында): 3-4 тулікке созылан ызару мен сызы бойы тйінді ісіну болады.
Тірі вакцинаа жалпы арсы крсеткіштермен атар:
· аллергиялы аурулар (анамнез мліметтері бойынша): бронхиальді астма,атопиялы дермаатит, поллиноз, тауы ауызына аллергия;
· кпе мен жоары тыныс жолдарыны созылмалы аурулары;
· днекер тіндерді жйелі аурулары.
· жктілік.
Егуді баса вакциналардан кейін бр ай ткен со жасу керек. Бруцеллезге арсы вакцинвамен біріктіріп енгізуге болады.
Лептоспироз
Табии-ошаты трансмисивті жолмен берілмейтін зооноз, инфекция кзі ауыл шаруашылы жануарлар мен иттер болуы ммкін. Жтыру заралан су оймаларында суа тскенде іске асады. Малмен атыста болан адамдарды вакцинациялайды.
Лептоспирозды концентрлі инактивирленген сйы вакцина,Ресей - трт серотопты лептоспир даылында инактивирленген оспа. Консервант - формалин. 2-8°С температурада сатайды.
7 жастан бастап вакцинация жргізіледі, иммунитет 1жыла саталады. 0.5мл дозада жауырыны астыы брышына, теріастына енгізеді. айта вакцинациялауды 1 жылдан кейін сол дозада жргізеді.
Вакцинациядан кейін пайда болатын реакциялар жне арсы крсеткіштер
Егуді бірінші тулікте гиперемия жне диаметрі 30мм инфильтрат пайда болып, дене ызуы Т 38°С-а ктеріледі. Барлы вакциналара жалпы крсетулерден баса арсы крсетулер:
· бронх демікпесі, анамнезінде айын аллергиялы реакцияларыны болуы;
· эндокринді жйе аурулары;
· ОЖЖ прогредиенті аурулары жиі стамаларымен жретін эпилепсия;
· жктілік.
Менингококты инфекция
Менингококты инфекцияны оздырышы - Neisseria meningitidis 12cеротобы бар, соны ішінде жиі кездесетіндері: A ,B ,C ,Y жне W-135. Ресейде, Азияда, Африкада менингококтарды А тобы басым, Батыс Европада жне солтстік Америкада - С тобы. Инфекцияны оиаларды те жартысында менингококты В тобымен шаырылан, олар А жне С менингит сыраттанушылыыны тез тмендеген кезде кбейеді. Меккеге хажылыа жне Африка еліні «менингитік белдемесіне» баратындара Менцевакс ACWY (ГлаксоСмитКляйн) егу жргізу талап етіледі.
Инфекция кзі - менингококтар тасымалдаушылары, эпидемиялы кезе аралыында, оны жиілігі , ал эпидемия ошаында 50% жне одан жоары. Тасымалдаушылы ысамерзімдік – 1 аптадан аз, сондытан тасымалдаушыларды емдеу еш пайдасы жо. Менингит науастары продрома кезеінде жтыруы жоары, олар антибиотикотерапия басталаннан 24 сааттан кейін оздырышты блуін тотады. Кбіне 5 жаса дейінгі балалар ауырады.
Вакцинация бадарламасыны масаты
А жне С полисахаридты вакцинасымен 2 жастан лкен балалара вакцинация А жне С полисахаридты вакцина эпидкрсету бойынша жргізіледі, жеке ораныс туызады, жымды иммунитет рып жне тасымалдаушылыты тмендетеді. (1.3. кестені ара), 2 жастан жоары. Сондай- а вакцинацияны инфекция ошаында да жргізеді. Менцевакс ACWYвакцинасы 2 жаса дейін балаларда С арсытегіне блінетін арсытектерді тменгі дегейін береді, W-135 жне Y арсы денелеріне одан да аз, А арсыденесіне атысты сероконверсия жиілігі 6 айдан жоары балаларда анаатанарлысыз.
Полисахаридті вакциналарды ауіп атер топтарындаыларды орау шін олданылады.
Батыс Европада жне Канада елдерінде С тобындаы менингокок басым, онда коньюгирленген жоары тиімділіктегі С тобыны вакцинасыМеньюгейтті олданады, (схема – 2-3-4 ай., баса вакциналармен бірге) жоары ісермен олданылады. Африка белдемелерінде арнап А типті конъюгирленген вакцина шыарылан. АШ-та 11 жата (ауіп топтарында 2 жастан бастап) рутиндік вакцинация шін 4 валентті конъюгирленген вакцина Menactraтм ( серотптар - A ,B, C ,Y , W-135 – санофи пастер) олданылады, оны масаты жасспірімдерде сыратанушылыты тмендету, сіресе бр етпелерді беретін колледж бірінші курсатарына жргізіледі. 4-валентті конъюгирленген Menveo(Новартис вакцинс) азіргі кезде 2 жастан бастап олданылады, 2 айдан бастап вакцинациялаца тіркеуден ткен нсаулыы теді.
В типіндегі полисазаридтівакцина ми тінінмен детерминантты жалпы арсетегі бар, асынуды ршітетін, оны стіне оны беткей ауыздары те згергіш. Норвегия мен Жаа Зеландияда менингококк сырты мембрана белоктарыны негізінде В тобындаы вакциналар шыарылан, тек жергілікті штамдара иммуногенді. Геномды негізде дайындалып жатан («кері вакциналогия») В менингоккокты 28 нерлым траты ауыз арсытектерімен оса аланда Новартис вакцинс вакцинасы зерттеуден тіп жатыр.
Препарат сипаттамасы