Пайдаланылан дебиеттер

Эпидемиология жне жпалы аурулар кафедрасы

 

СЖ

Таырыбы:Легионеллез

Орындаан:Кабылдин Б.К 316ОМ

Тексерген:Мусин Б.С

Астана 2014 ж

Жоспар

 

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі блім

а) Тарихи мліметтері

) Этиологиясы жне эпидемиологиясы.

б) Патогенезі жне клиникалы кріністері

в) Диагностикасы жне асынулары

ІІІ. орытынды

 

 

ЛЕГИОНЕЛЛЕЗ

Анытамасы. Легионеллез – оздырышы аэрогенді механизммен берілетін, клиникасында ызбамен, интоксикациямен, респираторлы синдроммен, ауыр пневмониямен, асорыту жолдарыны жне бйректі, орталы жйке жйесіні заымдалуларымен крінетін сапронозды жедел бактериальды жпалы ауру. Таырыпты зектілігі. Легионеллез экономикасы дамыан елдерде кбірек кездеседі. Кейде аурухана ішілік инфекция трінде туі ммкін. Бл ауру ЖИТС-индикаторлы аурулара жатпаса да, пневмонияны ауыр трлерінде міндетті жадайда науасты АИВ-инфекциясына тексеру ажет. Легионеллез 5-15% жадайда АИВ-инфицирленген науастардаы пневмонияны себебі болуы ммкін. Тарихи мліметтері. Бл ауруды оздырышы XX асырды 70-ші жылдарында аныталан. Легионелла деген атау 1976 жылы Филадельфияда ткен американды легионерлерді конгресіне байланысты. Форума атысан 4400 адамдарды арасындаы 182 соыс ардагерлері ауыр пнемониясы бар жедел респираторлы аурумен ауырып, соны ішінде 29-ы лімге шырады. 1977 жылы Дж.Макдейд пен К.К.Шепард (АШ-тан) осы бр ету кезінде лген адамны кпе тінінен брын белгісіз болан грам теріс таяшаны анытады. 1965 жне 1968 жылдары АШ-ты Вашингтон жне Понтиак (Мичиган) алаларында, сондай-а 1973 жылы Испанияны Бекидром курортты алашыында осындай ызбалы ауруларды бр етуі тіркелді. 1978 жылы легионерлер ауруы бойынша арнайы шаырылан Халыаралы симпозиумде ауру оздырышына Leqionella pneumophilla деген атау берілді.

Этиологиясы. оздырышы - Legionella pneumophilla Legionellaceae тымдастыына Legionella тегіне жататын грам-теріс бактерия, талшытары бар озалмалы таяша. азіргі уаытта легионеллаларды аныталан 23 трі, 35 серотиптері бар. Типті сапроноздара жатады, сырты ортада траты, ауыз су мен топырата 4°С температурада 1 жыла дейін тіршілігін сатайды. Легионеллаларды патогенділігі термостабильді эндотоксині мен термолабильді цитотоксиніне байланысты. Н.Ф.Гамалея атындаы эпидемиология мен микробиология ЗИ-да легионеллаларды брын белгісіз болан патогендік факторы – цитолизин аныталан. Легионеллалар фенола, спиртке, йода, формальдегидке, кальций гипохлоридіне жне эритромицинге, рифампицинге, левомицетинге сезімтал. Эпидемиологиясы. Легионеллалар лемні барлы елдерінде жайылан жне кптеген жасанды жне табии су экологиялы жйелеріні микробты флорасыны жартысын райды. она йлер мен ауруханаларды сумен жабдытау жйелерінде жне ауа кондиционерінде оздырышты болуы аса зор эпидемиологиялы маызы бар. Бл ауруа кбіне орта жне егде жастаы адамдар бейім. Сонымен атар, осы ауруа бейімдегіш факторлар - темекі шегу, созылмалы бйрек кжетіспеушілігі жне иммунодепрессия. Легионеллез жаз-кз айларында жиі тіркеледі (кондиционерлер мен душтар жиі олданылады, жзу бассейндерінде кп шомылады). Оны 35-36°С барысында жне рН 7,0-ге жуы жасанды нарлы ортада е жасы суі байалан. Легионеллалар – сапроноздар атарына жатады. Оларды жануарларды, старды жне буын аятыларды арасында жо екендігі туралы сенімді мліметтер бар. оздырышты науас адамнан берілу ммкіндігі длелденбеген. Адамдара ол ауа арылы жады. Яни, жер жне рылыс жмыстары тсында ктерілген ауадаы ша-тозадар арылы. неркісіптік елдерде топты ауру емдеу мекемелерінде, она йлерде, жатаханаларда жне т.б. пайда болатыны белгілі. Ауруды ршуі сонымен бірге ет комбинаттарында, нерксіп ксіпорындарында, атом жне жылу электростанцияларында байалан. 1987 жылы Армавирдегі резеке бйымдары зауытында легионеллезді ірі ршуі байалды. Ауру йелдерге араанда, еркектерді арасында 2,6 рет арты екені аныталан. Организмні инфекцияа абілеттілігі аз зерттелген. Дегенмен де легионеллезді кпе абынуымен 5%-а жуы адамдарды ауыратындыы белгілі. Патогенезі. Инфекцияны кіру апалары - тыныс алу жолдарыны шырышты абытары. оздырышты азаа енуі су аэрозольдерін жту арылы болатыны белгілі (душ, ауа кондиционерлері, ванна, ультрадыбысты шадатыш сулар, фонтандар жне т.б.). Науасты аырыында да легионеллалар табылан, ал адамнан адама жу жолы аныталмаан. Легионеллезбен сыраттануды кп оиалары кпені заымдануымен байланысты. Бронхиолалар мен альвеолалардаы фибринозды-іріді абыну згерістері эндотоксинні, цитотоксинні, цитолизинні серлеріне байланысты. Легионеллалар жаппай жойыланда токсикалы-инфекциялы шок, сосын жайылмалы тамырішілік ан ю синдромы дамып, нтижесі лімге сотырады. Токсиндер ан арылы орталы жйке жйесіне, бйрекке, бауыра барып, оларды заымдайды. Токсикалы энцефалопатия мен жедел бйрек жетіспеушілігі дамуы ммкін. Клиникалы кріністері. Ауруды жасырын кезеі 2-10 кнге (жиі 5-7 кнге) созылады. Легионеллезді келесідей клиникалы трлерін ажыратады: Легионерлер ауруы (ауыр кпе абынуымен тетін); Понтиак ызбасы (кпе абынуынсыз тетін жедел респираторлы ауру) «Форт-Брагг» ызбасы ( тері бртпесімен тетін жедел ызбалы ауру); Легионеллезді аса ерекше крінісі - кпені абынуы. Науастарда орташа бас ауыруы, сыратты хал, 40°С дейінгі дене ызуыны 24-48 саат бойы саталуы, атты алтырау (шамамен 50% науастарда) байалан. Бір мезгілде ра жтел, содан со шырышты немесе шырышты-іріді аырыты блінуі білінген. 20% науастарда ан ткіру байалан. Бан осымша демікпе, плевра шуылы мен блшыеттерді ауыруы, жрек айну, лосу, рса тстарындаы ауыру белгілері болан. Рентгенологиялы тексеру барысында кпе лпаларыны кп заымдананын тапан. Ауруды ерте кезедерінде шамамен 65% науастарда бір жаты инфильтраттар табылан. Ал лейкоцитоз 20% науастарда байалан, СОЭ жиі жоарылаан. Бйрек пен бауыр ызметтеріні бзылуы ммкін. Алашы 4-6 кн бойы науасты жадайы крт тмендейді. ызбаны орташа затыы - 13 кн. Жазылу кезеі бірнеше аптаны рап, лсіздік пен шаршаышты саталады. Легионеллезді негізгі клиникалы трі екеу: кпе абынуынсыз жедел тыныс алу жолдарыны ауруы - Понтиак ызбасы (Мичиган штатыны Понтиак аласында ауруды ршуі жедел басталумен сипатталан, сондай-а грипп трізді аым, бас ауыруы, ызба, блшы еттер ауыруы кпе абынуыны белгілерінсіз байалан). Легионеллез ауруы – легионеллезді кпе абынуы. кпе заымдануыны сирек нсаларына интерстициальды кпе абынуы мен жедел альвеолит жатады. Соысы кпе абынуыны физикальды белгілеріні крінісімен теді. Тері бозарып, геморрагиялы бртпені пайда болуы ммкін, мрыннан ан кетеді. Балаларда мойын мен жа астыны лимфа тйіндері лкейеді. Бірінші кні біршама брадикардия байалып, содан со тамырды соуы 1 минутта 120 дейін жиілейді. ан ысымы тмендейді. Тілі ра, ал нжісті сйы та сулы болуы, сондай-а олигурия, тіпті анурияны байалуы ммкін. Ауруды ауыр аымында науасты жадайы нашарлайды, тыныс алу жне жрек-ан тамыр жетіспеушілігі тез кшейеді, асазан-ішек пен жатырдан ан кетулермен асынып, кпе инфаркты жне т.б. белгілер ріс алады. лім атері ауруды 1-ші аптасыны соында туады.

Диагностикасы. Легионеллезді клиникалы білінуі ерекше емес. Ауруды басты белгісі - кпе абынуыны ауыр аымы жне кпе абынуыны дстрлі терапиясыны лсіз сері. Легионерлер ауруын біріншіден кпе абынуларымен, сондай-а арнайы антибиотикотерапияны талап етушілермен салыстырып жргізу керек. Олара микоплазмозды кпе абынуы, орнитоз, Ку ызбасы жатады. Легионеллез кезінде аса сипатты рентгенологиялы крініске, гемограмма згерістеріне назар аудару ажет. Бл ауруды клиникасына арап тану аса иындытар тудырады, себебі патогномиялы симптомдары жо. Сонымен атар, легионеллезді кпе абынуында кейбір клиникалы-эпидемиологиялы ерекшеліктері бар: жаз мезгіліні соында-кзді басында пайда болады; егде жастаы ер адамдар жиі ауырады; сас ауруды ршуі она й ызметкерлеріні, турист жне медицина ызметкерлеріні, аурухана науастарыны арасында байаланы, сондай-а рылыс жне жер азу жмыстарында ебек ететін адамдар; кпе абынуыны ауыр аымы плевраны патологиялы процесске атысуымен теді; бйрек, бауыр, орталы жйке жйелері ызметтеріні бзылуы; пенициллин, тетрациклин, цефалоспоринді антибиотиктерді абылдаудан серді болмауы.

 

Орытынды

Лабораториялы диагностикасында биологиялы діс, экспресс-дістер (иммундыфлюоресценциялы діс, иммундыферменттік анализ, полимеразды тізбекті реакция) олданылады. Науасты анында антиденелер ауруыны 6-7-ші кні пайда болып, жоары титрге ауруды 5-ші аптасында жетеді. оздырыштар айтыс болан науасты кпе тінінен, плевра сйытыынан жне аырытан, су мен топыратан блінеді. Легионеллезді грипптен, жедел тыныс алу жолдары ауруларынан, бактериальды кпе абынуынан, орнитозды жеіл трінен, у-ызбасынан, микоплазмоздан ажырата білу керек.Асынулары. Легионеллезді е ауіпті асынуы - тыныс алу жетіспеушілігі болып табылан. Ауруханаа жатызылан науастарды 30%-да гипервентиляция жне гипоксемия белгілері байалан. Емдеуі. Клиникалы практиканы крсетуінше, е аз лім аупі, эритромицинді 0,5 -1,0 г р 6 саат сайын (тулігіне 4 г) ересектер шін, ал 15 мг/кг р 6 саат сайын балалар шін олдану барысында байалан. Ауыр аымдарында эритромицин мен рифампицинмен йлесіп, беріледі. азіргі уаытта азитромицин (сумамед 0,5-3,0 г/тулігіне 3 кн бойы), ципрофлоксацин (1,5 г/тулігіне 10 кндей) препараттарын да таайындайды. Легионеллезді кпе абынуын емдеуді патогенетикалы дістері пневмококкпен оздырылан кпе абынуын емдеуге сайды (айырмашылыы аз).Болжамы. Легионеллезді болжамы олайсыз. Легионеллезді кпе абынуында лім аупі 15-20% раан.Алдын алу шаралары. Ауруды басты профилактикалы шаралары - инфекцияны кздерін табу жне оларды дезинфекциялау. Химиопрофилактика мен ерекше профилактика жете зерттелмеген. Жедел кпе абынуыны ршуі жне жаз-кз мезгілдеріндегі тыныс алу жолдарыны ауруларыны кбеюі эпидемиологиялы талдауды талап етеді. нерксіп объектілеріне, электростанциялара, емдеу мекемелеріне жылына 2 рет профилактикалы тазарту жне су жйелерін тазалау жмыстарын жргізу ажет.


 

Пайдаланылан дебиеттер

 

1.Рамазанова А.Б., Котова А.Л., дайбергенлы ..

«Жеке микробиология»

2. www.google.kz.