Турфирманы баа саясаты
Туристік ызметер рыногында баа кру процессі крделі процесс. ызметтерді сезілмейтіндік асиеті осы аумата баа руды крделендіре тседі.
Баа саясатында туристік фирмалар кбінесе екі жаындауды олданады. ралдар негізінде крсетілген ызметтер шін шыындара негiзделген баа белгілеу; ал баса ызметтер трлері шін сраныс немесе бсекелестік негізінде баа кру олданылады.
Туристік фирма баа руды белгілі бір саясатын стана отырып, сату клеміне де, жне тсетін пайдаа да сер етеді. Баа клеміне ішікі факторлар (ксіпорын мен маркетинг масаттары, маркетинг кешеніні стратегиялары, шыындар, баа руды йымдастыру) жне сырты факторлар (рынок трі; турнімні баасы мен ндылыы арсындаы байланыс; бсекелестік; экономикалы жадай; делдалдарды ммкін болатын реакциясы).
Баа ру саясатына сер ететін турксіпорынны масаттары; рынокта кп уаыт рекет ету, пайданы кбейту, рынокты лесін лайту, турнімні сапасы жаынан жетекшілікке ие болу. Баа руа сер ететін негізгі жакторлар — шыындар, тгынушылар кзарасы, бсекелестер баалары. Бааны анытауды е оай тсілі, ол шыындара негіздеп баа ру. Баа руды дрыс тсілі-ажеттіліктерді анытау жне турнімні баасы мен ттынушыны ндылыыны ара-атынасын анытау. Баа рудаы саясата сондай-а бсекелестер баасы мен оларды бааны згеруіне атысты ммкін болатын реакциясы.
Баа стратегиясыны негізгі трлеріне тмендегілер жатады:
Жоары баа стратегиясы. Бл стратегияны басты масаты — ндіріліп, шыарылып отыран жаа тауар те нды боландытан, ол шін біралыпты нарыты баадан жоары тлеуге дайын сатып алушылардан «аймаын сзіп алу» жолымен стеме пайда табу.
Орта баа стратегиясы (біралыпты бааалыптастыру). Тауарды мірлік циклыны лдырау фазасынан баса барлы кезеінде олданылады, пайданы за мерзімді перспектива ретінде станатын фирмалара тн. Тменгі баа стратегиясы (нарыа ену стратегиясы) тауарды мірлік циклыны кез келген фазасында олданыла алады. Бл стратегия баа бойынша сраныс икемділігі те жоары боланда тиімді болып табылады. Кешендік сатуды ынталандыру стратегиясы (шыынды лидер) тауар бірлігін сатуда олданбай, бір ттастай сатанда олданылады. Сатуды шыынды лидері – фирма зіні баса да тауарларын ткізу масатында сатып алушыларды тарту бойынша фирманы минималды пайдамен ткізілетін тауары. осымша тауарлар стратегиясы сатып алушыларды кілін аудару шін жарнамалы іс-шара болып табылады. Бл жадайда фирма негізгі тауара осымша бйымдар жинаын сынады, ттынушы «аныан» тауарды сатып алуа тотам жасайды. Бл стратегияны иындыы, баа рамына стандартты жинаталым ретінде нені осу керек, ал осымша ретінде не сыну керек екендгнде.
«Лидер соынан еру» стратегиясы. Олигополиялы нарыта жиі олданылады. Бл жадайда нарытаы лесі ауымды болып табылатын фирмаларды бірі жабдытаушылармен жариялы емес трде негізгі лидер болып табылады. Мртебелі баа стратегиясы те жоары баамен сатылатын тауарларды жне тауар маркасы мен тауар сапасына ерекше кіл аударатын нары сегменттерін арастырады. Бл стратегия фирма жне оны тауарларыны жоары мртебелілігі болан жадайда жне минималды бсекелестік шартында ммкін болады. Шыынды кзараспен байланысты тауарлар баасыны статегиясы. Тауарларды ндірілуі шыынды кзараста арастырылады, егерде тауар бірлігіні ндірілу клеміні згеруі басаларыны ндірісіні згеруімен атар болса. Бл негізгі нім ндірісі дерісіндегі жолай ндірілетін осалы тауарлара байланысты. Сраныс кзарасымен байланысты тауарлар баасыны стратегиясы. Тауарлар зарабайланысты болады, егерде оларды біреуіні баасы екіншіге сер етсе. Бл бір тауар екінші тауарды алмастыратын дрежеде болан шартта ммкін болады.
Баа бекітудегі ызметтерді йлестіру стратегиясы. Ол екі жадайда пайда болады: баа бойынша шешімдерді абылдаужнен атарлас баа саясатын жргізу. Кейбір елдерде баа бойынша млімелерді жасасу замен тиым салынан, сондытанда фирмалар екінші жадайа мтылады.
Баалы дискриминация стратегиясы. Фирма тауар мен ызметтерді оларды ндірудегі шыындарына арамай р трлі баамен сатады. «Байланыстырылан бааалыптастыру стратегиясы». Бл стратегияны олдану кезінде тауар баасы мен оны шыындары те болатындай соммадаы ттыну баасына бадарланып бекітіледі. «згермейтін баа» стратегиясы. Фирма за мерзім бойында згермейтін бааны сатау мен бекітуге мтылады, йткені ндіріс шыындары згеретін жадайда фирма, баа саясатын айта арастыру орнына, тауар рамы мен орапталыну млшерін, сырты бейнесін згертуге тырысады.
Нольмен аяталмаан немесе психологиялы баа стратегиясы – нольмен аяталан соммаа арсы бааны андайда бір тмендеуі. Ттынушыларда фирма з баасын тере талдап, оларды минималды трде орнатуа тырысады деген пікір алыптасады.
Баалы жола стратегиясы бір атаудаы тауарды р баасы сапаны белгілі бір дегейін анытайтын баа диапазонын айындайды.Баа саясатын зірлеу кезінде тек баа дегейін анытау ана маызды емес, сонымен бірге фирмаларды нарытаы баа мінезіні стратегиялы баытын алыптастыруда маызды болып саналады. Баа стратегиясы рбір наты келісімдегі сату баасына атысты шешім абылдауды негізі болып ызмет етеді. Маркетингте баа стратегиясыны алуан трлері бар:
- жоары баа стратегиясы немесе «аймаын сзу» стратегиясы. Бастапыда ндірістік баадан маызды трде жоары, содан со бірте-бірте оларды тмен тсіру арылы тауарларды сатуды арастырады.