Жер азу немесе жырту

Кді жерге сііруді е тиімді дісі – жерді азан немесе жыртан кезде топырапен араластырып жіберу. Ол шін кді ашамен біркелкі алыдыы 30 – 40 см етіп кзде (жиын терім аяталаннан со) башаыза шашыыз да тіліктерді екі абат азып аударып шыыыз. Осыны агрономиялы тілмен сдігер деп атайды. Осы кезде топыра майдаланады жне арты су бгетсіз сііп кетеді. Осы жадайда сімдік тамырлары да жасы дамып, оректік заттарды топыратан алауы бойынша ала алады. Осыны брі жиыла келіп сімдікті дені сау, мол нім беруіне септігін тигізеді.

 

Стемелеп азытандыру

Кп жылды сімдіктерді азытандыру шін жерді азбайды, олай істесек тамырларын заымдап аламыз, сондытан да оларды жерді бетінен тыайтамыз. сімдікті атар аралытарына алыдыы 10 см ылып к шашамыз, ол су мен кн шуаыны серінен біртіндеп сімдікті тамырына сіеді. Осы кні ішінде шірімеген арам шпті тымдары болмауы керек, йтпесе айта шптейтін жмыс тауып аласыз. Кді осылай пайдалануды ылал сатау деп те атайды (мульчирование).

 

Жеміс ааштары мен кпжылды ккністер

Жеміс ааштары мен кп жылды ккністерге кді еккен кезде ана салады, ал алан кезеде стемелеп оректендіріп отырады. сімдікті отырызарды алдында екі абат жасылып азылып, тменгі абатына кді аямай салу керек.

Кзде жеміс ааштарыызды жапыратары тскен кезде жинамаыз, табиатты айналымына бгет жасамаыз. Алма бауыыз бар болса тргі жаына ааштан жшік ойып тскен жапыратарды сыпырып жинап ойыыз, келесі жылы тамаша тірі тыайтыш аласыз.

 

Ойыртпа (компост) дайындау

Ааш жшікті немесе ытай бшкесіні (200 л) тбіне бірнеше бта салыыз, бл ауа жасы бару шін ажет. Осы ыдыса біркелкі сімдік алдытарын (жапыра, жлып алынан арам шп, т.б.) салыыз, сіресе жаа жлынан арам шптерді. Ыдыстаы жылылыты сатау шін бетін пленкамен не ескі тсенішпен жауып ойыыз. Керегінше малды кін осыыз, бл шіруді тездетеді. Аптасына бір абат араластырып трыыз. Осыны ішінде жретін аым залалсыздандырып, ал су мен ауа шіруін жылдамдатады. Осы аым млшері ш айдай жреді, ойыртпаты негізінде кзде бірнеше ыдыса салып жасап ойсаыз негізгі блігін, ал олданан бос ыдыстара жаз бойы таы да дайындай бересіз.

 

АШЫ ЖЕРГЕ СЕБУ

Сіз кптеген ккеністерді алдын ала сіріп алмай – а ашы жерге себе аласыз. Осыны артышылыы, сімдік кшіріп отырызандаы сияты аурмайды жне тамырлары заымданбайды.

Себер кездегі басты талап топыра жасы деліп, до болмай мап майда лпілдеп труы керек. Ылалдыы да сйкес болуы ажет, егер бір уыс топыраты алааныыза салып алып ждырыыызды жмып, жерге з салмаымен тастап жібергенде біркелкі тарыдай шашылып тссе алыпты ылалды боланы, ал саз балшы болып иленіп тссе онда лі пыспаанын крсетеді. Егер топыра те ра болса суйышпен суарыыз. Себерді алдында жер жылы болуы тиіс + 7 градустан кем болмауы керек, немесе топыраа отыранда жалааш йрыыыздан сыз тпесе, онда жеріізді дайын боланы.

 

Тыма ойылатын талап

азіргі сатылатын тымдарды кпшілігі талапа сай, сапасы жасы болып келеді. Бірата кнні суытыы су аымын кешеуілдетуі ммкін. Егер сатып алатын тыма сенбесеіз, тымды зіізге де дайындап алуа болады. Есіізде болсын, гибридтті тымдарын сатап дайындап ала алмайсыз, олар келесі жылы нім бермейді. Тымдар негізінен кішкентай ааз орапшалармен сатылады, кейбіреулеріне арнайы жабыса заттар жаылан. Бндай тымдарды себу оай.

 

Атарлап себу

атарлап себу – е олайлы діс. Кішкентай тесені (тяпка) не таяшаны кмегімен тілікті ішінен зынынан не клденеінен арышалар жасалады. Егер топыра ра болса онда су яды, кп ймайды. Сонан кейін тымдарды мият бір бірлеп салып шыып, бас аяын белгілеп алып, стін тырманы кмегімен топырапен жауып шыады. Арышаны тередігі тымны млшеріне арай, кбінесе егетін тымдар 1 см тередікте жасы неді.

 

Ялап себу

Кейбір ккністерді жемістері лкен болып, бір біріне бгет жасайды. Сондытан да оларды атармен сеппейді. Бндай сімдіктерді бір яа ш – трт дннен сеуіп, скеннен кейін лсізін алып тастайды. Мысалы: жгері арасы 70х70 см, ал пастернак 20 см.

 

Тіліктеп себу

Кейбір сімдіктер мысалы: брша пен ас бршатар жалпа тілікпен себіледі. Ол шін тесемен 15 см жалпа тілік жасап тымды екі атар шахмат тртібімен орналастырып, стіне топыраты тырмамен жабады.

 

Шашып себу

Е арапайым діс, сіресе трт брышты алапты себуге ыайлы. Дайындалан жерді бетіне тымды олмен шашып, артынан тырмаман тырмалап тастайды. Сеуіп боланнан кейін жабырлатышы бар суйышпен су себелеп шыады. Осындай діспен жоыша егіледі.