Оу пніні 6-сыныптаы базалы білім мазмны

19. Пнді оыту шін шыармаларды оып талдауа 56 саат, шыармашылы жмыстар мен тіл стартуа 8 саат, сыныптан тыс оуа 4 саат, барлыы 68 саат блінген. 20. Оу пніні базалы білім мазмны тмендегідей таырыптардан трады. 1) «Кіріспе» (1 саат). Кркем дебиетті адам мірінде алатын орны. дебиетті нерді баса трлерімен (музыка, бейнелеу нері, театр, кино) байланысы. Оулыпен жмыс істеу дадысын дамыту (кркем шыарма, автор туралы материал, портрет пен безендірілуі, т.б.). 21. «Халы ауыз дебиеті» (6 саат): 37 1) «Батырлар жыры туралы тсінік. «обыланды батыр» жыры» (3 саат). Батырлар жырыны таырыбы мен идеясы. Батырлар жырыны зіндік ерекшеліктері. Жырдаы халыты тарихы мен салт-санасыны крініс табуы. Елдік идея мен ерлік сипаты. «обыланды батыр» жырыны таырыбы мен мазмны. Жырды кейіпкерлері. обыланды бейнесі, оны ерлік істері мен адамгершілік тласы. Жырдаы рта бейнесі. Тайбурыл образы. дебиет теориясы: эпосты жырлар. Тіл дамыту: жырды оу маамы (аудио/бейне таспалардан зінділер тыдату), жоспар ру, баяндау, кейіпкерлерге салыстырмалы мінездеме беру. Пнаралы байланыс: театр (М.уезов. «араыпша обыланды»). зіндік ізденіс жмыстары: малімні сынуы бойынша; 2) «Алпамыс батыр» жыры (3 саат). Жырды ерекшелігі, таырыбы мен идеясы. Жыр таырыбыны ел бірлігін, тыныштыын, елді сырты жаудан орау, халы амын ойлайтын батырды армандау мддесінен туатындыы. Сол арманны Алпамыс бейнесі арылы крінуі. лтан образыны кркем жинаталуы. Жырдаы асыл жар бейнесі. арагзайымны айнымас достыы, Байшбар тлпарды иесіне адалдыы. дебиет теориясы: сірелеу (гипербола), шендестіру (антитеза). Тіл дамыту: мнерлеп оу, жата оу, толы жне ысаша мазмндау. Пнаралы байланыс: бейнелеу нері, театр, т.б. зіндік ізденіс жмыстары: «Жоямерген» жыры. 22. «XIX асыр дебиеті лгілері» (6 саат): 1) «Дулат Бабатайлы. «О, Атан жас, Атан жас» (1 саат). мірі мен шыармашылыы туралы ысаша млімет. Атамберді жырауды стаз ттуы. Аынны аза поэзиясындаы орны. «О, Атан жас, Атан жас» леіні жеке адама арнау лгісінде айтылуы. Аынны ел болашаы – жастара деген бата- тілегі, міті мен сенімі. Аын арманыны риторикалы срау арылы берілуі, лені кркемдік ерекшелігі. дебиет теориясы: риторикалы сра. Тіл дамыту: леді мнерлеп оу, шыармашылы жмыс – ата-же, ата- аналарыны тілек-баталарын жазу. зіндік ізденіс жмыстары: Дулат Бабатайлы. «Тегімді мені сраса»; 2) «Сйінбай Аронлы. «Жасы мен жаман адамны асиеттері» (1 саат). Аынны мірі мен шыармашылыы туралы ысаша млімет. Жетісу аындарыны кшбасшысы жне Жамбылды пір ттан стазы екендігі. «Жасы мен жаман адамны асиеттері» леінде адам бойындаы айшылыты асиеттерді суреттеуі, адамгершілік ізгі асиеттерді жоары ттып баалауы. Тіл дамыту: ле мазмныны желісі бойынша адам бойындаы жасы асиеттер мен жаман деттер туралы гімелесу. Пнаралы байланыс: «зін-зі тану». зіндік ізденіс жмыстары: Сйінбай Аронлы. «Болыстара баа»; 3) «Абай нанбайлы. «Шопардай кекілі бар амыс ла», «латан кіріп бойды алар», «семпаз болма р неге» ледері, отыз бірінші арасзі» (4 саат). Абай – лы тла, кемегер аын. Абайды аза дебиеті мен мдениетіндегі орны. Аынны туып-скен, трбие алан ортасы. Шыармашылы жолы. «Шопардай кекілі бар амыс ла» леіндегі жйрік39 4) «Мажан Жмабаев. «Мен кім?», «аза тілі» ледері» (1 саат). Аынны мірі мен шыармашылыы. «Мен кім?» лирикасыны таырыбы мен идеясы. ледегі алаш ланыны сзбен сомдалан портреті. Жыр жолдарындаы метафоралы олданыстар. Эпитет пен тееу. «аза тілі» леіндегі аынды толандыран ана тілі тадыры. Туан тілге деген рмет, болашаа деген сенімі. Тіл тадырыны ел тадырымен бірттас бірлікте екендігі. ледегі оптимистік аса н, метафоралы шендестірулер, оларды ле идеясын ашудаы мні. дебиет теориясы: метафоралы шендестірулер. Тіл дамыту: мнерлеп, тсініп оу, ана тілі туралы шаын шыарма жазу. Пнаралы байланыс: аза тілі, азастан тарихы. зіндік ізденіс жмыстары: Мажан Жмабаевты «Кншыыс» леі; 5) «Сбит Днентаев. «Заман кімдікі?», «Бозторай», «Ой» фельетондары» (2 саат). С.Днентаевты мірі мен жазушылы ызметі (ткен сыныпта оылан деректерді толытыру). ледеріні таырыбы мен идеясы. Аын шыармаларындаы аллегория жне астарлау. С.Днентаев шаын сюжетті лені шебері, ксемсз шебері. дебиет теориясы: аллегория, сатира туралы ымдарды кеейту. Тіл дамыту: шаын шыарма жазу. Пнаралы байланыс: тарих, аза тілі. зіндік ізденіс жмыстары: С.Днентаевты мысал ледері; 6) «Скен Сейфуллин. «Далада» (арнау ле)» (1 саат). Скен туралы сз. Туан жерге деген махаббат. Бостандыты, азаттыты оай келмейтіндігі, оан тек ана крес арылы ол жеткізуге болатындыы. Аынны ке далаа, бабалар салан ерлік дстріне деген матаныш сезімі. Асауды символды образ екендігі. Романтикалы кіл кй. Жастарды еркіндік, ділдік шін креске шаыруы. дебиет теориясы: дамыта суреттеу. Тіл дамыту: аына еліктей отырып, з еліні бгіні мен болашаы туралы ойтолау жазу. Пнаралы байланыс: география, бейнелеу нері. зіндік ізденіс жмыстары: С.Сейфуллин. «Тау ішінде», «Бізді жата»; 7) «Бейімбет Майлин. «Тйебай» гімесі» (2 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылы жолы туралы ысаша млімет. «Тйебай» гімесіні таырыбы мен идеясы. Трбиелік мні. аламгерді ескіше оуды сынауы. гімедегі Тйебай образы. гімені реалистік сипаты, кркемдік ерекшелігі. дебиет теориясы: гіме туралы тсінікті дамыту. Тіл дамыту: тсініп оып, жоспар ру, жоспар бойынша мазмндау, талылауа арналан сратар зірлеу. зіндік ізденіс жмыстары: М.уезов. «Жетім» гімесі; 8) «Ілияс Жансгіров. «Анам тілі», «Домбыра» ледері» (1 саат). Аынны мірі мен шыармашылыы туралы. Ана тіліні адамны дниені танып, азамат болып алыптасу жолындаы рлі туралы. Домбыра леіні мазмны. Кй діретіні поэзия тілінде бейнеленуі. дебиет теориясы: градация. Тіл дамыту: мнерлеп оу, ана тілі / домбыра / кй нері туралы зіндік пікірі бар ойтолау жазу. Пнаралы байланыс: аза тілі, музыка (кй нері). зіндік ізденіс жмыстары: І. Жансгіров. «Жетісу суреттері» леі; 9) «Мхтар уезов. «Біржан сал Абай ауылында» («Абай жолы» роман- эпопеясынан зінді) (3 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылыы. «Абай40 жолы» роман-эпопеясы туралы ысаша млімет. лы аын Абай мен ататы нші Біржан сал туралы оушылара хабардар ету. азаты екі лы нерпазыны кездесуі. Шыармадаы нер таырыбы. нерді адам мірінде алатын орны. Оны Абайды н тыдау, сем сазды иірімдерді тере таламмен тсініп, абылдауы арылы тсіндіру. Жазушы сомдаан образдар жйесі. дебиет теориясы: типтік образ туралы. Тіл дамыту: жоспар ру, жоспар бойынша мазмндау. Пнаралы байланыс: электронды оулы («Брліге саяхат» телесабаы), музыка (аза сал-серілері, оларды кино нерінде крінуі). зіндік ізденіс жмыстары: І. Жансгіров. «нші» леі; 10) «абит Мсірепов. «Автобиографиялы гіме» (1 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылы жолы туралы ысаша млімет. «Автобиографиялы гіме» - жазушыны з мірінен алынып жазылан шыарма екендігі. Бекет тетілеуовті стазды таылымыны жазушыа мірлік неге болуы. Шыарманы таырыбы мен идеясы. Жанрлы ерекшелігі. гімені баяндау тіліні кркемдігі. дебиет теориясы: автобиографиялы шыарма. Тіл дамыту: тсініп оу, мазмндау, зара пікір алмасу, шаын шыарма жазу. Пнаралы байланыс: азастан тарихы, электронды оулы (.Мсірепов мражайы), театр: деректі фильмдер. зіндік ізденіс жмыстары: .Мсіреповті «Талпа танау» гімесі, Б.Сопабаевты «Балалы шаа саяхат» повесі; 11) «бу Срсенбаев. «Туан жер», «Сен рметте оны, араым» ледері» (1 саат). Аынны мірі мен шыармашылыы туралы ысаша млімет. «Туан жер» леінде аынны туан жерге, елге деген сйіспеншілік сезімі. Азаматты борышы. ле мазмнындаы отаншылды рух. «Сен рметте оны, араым» леі арылы аынны кейінгі рпаты соыс ардагеріне рмет крсетуге шаыруы. лені таырыпты, идеялы ерекшелігі, рылымды сипаты. ледегі сз орындарыны ауысу себептері. лені трбиелік мні. дебиет теориясы: лирика туралы. Тіл дамыту: тсініп оу, мазмндау, зара пікір алмасу, шаын шыарма жазу. Пнаралы байланыс: азастан тарихы; 12) «Бауыржан Момышлы. «Жауынгерді тласы» («анмен жазылан кітаптан» зінді)» (2 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылы жолы туралы ысаша млімет. зіндіде суреттелген соыс кезіндегі жауынгерлерді табандылыы, батырлыы. Батыр Бауыржан Момышлыны з бейнесі, батырлы тласы. лы Отан соысындаы аза жауынгерлеріні ерлігі. зіндіні деректілік сипаты. Жазушыны стилі. дебиет теориясы: деректі шыармалар туралы алашы тсінік. Тіл дамыту: тсініп оу, мазмндау, ерлік, батырлы туралы пікір алмасу. Пнаралы байланыс: азастан тарихы (азастан екінші дниежзілік соыс жылдарында), электронды оулы («Ерлер есімі – ел есінде»), халы батырыны з даусы жазылан нтаспа, «азаты Бауыржаны» деректі фильмі. зіндік ізденіс жмыстары: Бауыржан Момышлы. «шан я» повесі (зінді); 13) «Сансызбай Сарасаев. «Тмпіш ара» повесінен зінді» (1 саат). Соыстан кейінгі жылдардаы ауыл трмысы, ондаы балалар мірі. Повестегі41 Ертай, Шаншатай, Бейсекл образдары. Шаншатайды бойындаы батылды, дептілік, стамдылы, йымдастырушылы асиеттері. Балаларды білімі мен кш-айратын пайдалы ебекке баыттауы. Иманбекті мінезіндегі жаымсыз асиеттер. Шыарманы сюжеті мен композициялы рылымы. Идеясы. дебиет теориясы: балалар дебиеті. Тіл дамыту: тсініп оу, мазмндау, дептілік, ерлік, батырлы туралы пікір алмасу. Пнаралы байланыс: азастан тарихы. зіндік ізденіс жмыстары: С.Сарасаев. «Біз тртеу едік» повесі; 14) «Мзафар лімбаев. «Ана тілім ажап деп айта аламын», «Биіктер» ледері» (1 саат). мірі мен шыармашылыы. Аынны балалара арналан жырлары. Аынны «Ана тілім ажап деп айта аламын» лирикасындаы ана тіліні адірі мен асиеті туралы ойлары. «Биіктер» леіндегі бала танымы, адам ойыны суі, тередеуі туралы толаныстары, оны М.лімбаевты арапайым тілмен серлі баяндауы. дебиет теориясы: ара ле йасы. Тіл дамыту: леді тсініп оу, жаттау. Пнаралы байланыс: аза тілі. зіндік ізденіс жмыстары: аза тілі туралы айтылан лы адамдарды сздері; 15) «Бердібек Сопабаев. «Мені атым – ожа» (хикаяттан зінді)» (2 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылы жолы туралы ысаша млімет. Оиа жне характер. Шыарманы бас кейіпкері ожа мінезіні алыптасуына мектепті, скен ортасыны, отбасыны сері. ожаны иялшыл, сезімтал, зейінді бала екендігі. Хикаятта бала табиатына тн мінездерді крінуі. Кейіпкер сана-сезіміні сіп, згеруі, рухани жан дниесіні баюы. аламгерді баяндау тіліні жасспірім бала психологиясына сай екендігі. Хикаят оиасыны тартымдылыы, шынайылыы. Шыармадаы юмор. дебиет теориясы: хикаят туралы. Тіл дамыту: тсініп оу, жоспар бойынша гімелеу. Пнаралы байланыс: кинофильм («Мені атым – ожа»). зіндік ізденіс жмыстары: Бердібек Сопабаев. «Жекпе-жек» хикаяты; 16) «Маали Маатаев. «айырлы тн», «ара ле», «Елім барда», «Анау – аспан, мынау – ба» ледері» (2 саат). Аынны мірі мен шыармашылыы туралы ысаша млімет. «айырлы тн». Аынны бейбіт мір мен гуманизмді насихаттауы. Аын пайдаланан бейнелі сздер. ле тілі. Арнау, оны поэзиядаы рлі. «ара ле». аза поэзиясыны негізі жыр жне ара ле екендігі. ледегі мазмн мен пішін. Аынны ара ле лгісін пайдалана отырып лемен ты ой, айшыты соны сурет сала білуі. «Анау – аспан, мынау – ба» леіндегі ыс крінісі. Табиатты адам кейпінде суреттеу – кріктеуді бір трі екендігі. дебиет теориясы: ара ле йасы туралы тсінік. Тіл дамыту: мнерлеп оу. Пнаралы байланыс: аынны з даусы жазылан нтаспа. Музыка (М.Маатаев ледеріне жазылан ндер). зіндік ізденіс жмыстары: М. Маатаев шыармалары (малімні сынуы бойынша); 17)«Шерхан Мртаза. «Ттын бала» («ызыл жебе» романынан зінді)» (3 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылы жолы туралы ысаша млімет. Шыармадаы мемлекет айраткері Трар Рысловты балалы шаы. Тадыр асулары. Бала Трарды иындыа тзімділігі мен айсарлыы, алырлыы мен зеректігі. Жазушыны бала образын42 жасаудаы ізденістері. Кейіпкер бейнесін ашып тран кркем детальдар, тіл кркемдігі. Жазушыны гімелеу, баяндау шеберлігі. дебиет теориясы: диалог. Тіл дамыту: шаын шыарма жазу. Пнаралы байланыс: «Асуда атылан о» фильмінен жеке кріністер; 18) «бділхамит Марабаев. «арыштаы ымыз» гімесі» (2 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылы жолы туралы ысаша млімет. Шыарманы таырыбы мен идеясы. Трбиелік мні. Авторды фантастикалы шыармада азаты лтты сусыны ымызды асиетін сипаттауы. Фантастикалы гімені жанрлы сипаты, образ жасаудаы ерекшеліктері. дебиет теориясы: фантастикалы шыармалар туралы ым. Тіл дамыту: фантастикалы шыармалардаы кейіпкерлер бейнесін, оларды ерекшеліктерін сипаттау. Пнаралы байланыс: география, биология. зіндік ізденіс жмыстары: .Марабаев. «Кнге таы да тсті», М.Гумеров. «Жмба суле» фантастикалы гімелері; 19) «Сайын Мратбеков. «ылау» гімесі» (2 саат). Жазушыны мірі мен шыармашылы жолы туралы ысаша млімет. гімедегі балын сезімні алашы шындары. мір шындыын кркем бейнелеудегі жазушы шеберлігі. Образдар жйесі. Шыарма тілі. Шыармадаы нзік лиризм мен жылы юмор. дебиет теориясы: кейіпкер туралы ымды кеейту. Тіл дамыту: кейіпкерлерге мінездеме беру. Пнаралы байланыс: аза тілі. зіндік ізденіс жмыстары: С.Мратбеков. «Жусан иісі» повесі (зінді); 20) «біш Кекілбай. «Шыырау» повесі (зінді) (3 саат). Жазушыны мірі жайлы ысаша млімет. Шыармадаы адам міріні сыр-сипаты. аламгерді табиат суреттерін бейнелеудегі ізденістері. Кшпелі трмыс бейнесіні кркем жинаталуы. Жазушы стиліне тн адам психологиясыны тере атпарларын ашу дістері. Диалог пен монолог. дебиет теориясы: мінездеу трлері. Тіл дамыту: кейіпкер іс-рекетіне атысты шаын шыарма жазу. Пнаралы байланыс: тарих. зіндік ізденіс жмыстары: Ж. Молдаалиев. «ды» леі; 21) «Мхтар Маауин. «Бір атаны балалары» (хикаятты жеке тараулары)» (3 саат). Жазушыны мірі туралы ысаша млімет. Повесті таырыбы мен идеясы. Шыармадаы образдар жйесі. Соыс асіретіні ауыл тіршілігіне, адамдар психологиясына сері. лтты асиетімен ерекшеленетін Ахмет секілді адамдарды панасыз алан балаларды лтына, тіліне, тріне арамай, жатсынбай аморлыа алуы. аза халыны кепейіл, мейірімді, онажай асиеттері. гіме негізіндегі шынды, тарихи деректілік. дебиет теориясы: кркем шыарманы таырыбы мен идеясы. Тіл дамыту: повестегі р кейіпкерге мінездеме беру. Пнаралы байланыс: азастан тарихы. (М.озыбаев. «Соыс жылдарындаы лтаралы атынастар»). зіндік ізденіс жмыстары: М.Маауин. «Тазыны лімі» повесі (зінді); 22) «Дулат Исабеков. «Ата міті» повесі (зінді)» (2 саат). Жазушыны мірі туралы ысаша млімет. Повестегі табиата иянат жасаан Омаш43 ылытары. Жазушыны ондай жат рекеттерден жас рпаты сатандыратыны. гімедегі ізгілік, адамгершілік мселелері. Табиат пен адам арасындаы атынас. дебиет теориясы: гіме рылысы. Композиция. Пнаралы байланыс: зін-зі тану. зіндік ізденіс жмыстары: Малім алауымен шыармаа ндес баса кркем дебиет лгілері. 24. «лем дебиеті лгілері» (4 саат): 1) «Манас жыры». «Манасты балалы шаы» (зінді) (2 саат). «Манас жыры» клемі жаынан аса ауымды, ырыз халыны фольклорлы мрасы, дниежзілік мдениетті алтын орына енген шыарма екендігі. Жырды жеімпаз Манас бастаан ырыз батырларыны шетел басыншыларына арсы жорытарын сз етуі. Іштен шыан жау кзамандарды (тркілерге кйеуге шыан ытай йелдерінен туан балалар) сатындыы. з халыны баыты мен бірлігі шін ішкі, тысы жаулармен аянбай крескен Манас бейнесі. Манас – халы даналыы, арманы, иялы туызан кейіпкер екендігі. дебиет теориясы: жыршы туралы ым. Тіл дамыту: аза батырлар жырыны кейіпкерлері мен Манас бейнесін салыстыра суреттеу; аудио/бейне таспадан жыр тыдау. Пнаралы байланыс: аарманды эпос. зіндік ізденіс жмыстары: «Алпамыс батыр» жыры; 2) «Джек Лондон. «Мексика лы» гімесі» (2 саат). Жазушы туралы ысаша млімет. гімені сюжеті мен негізгі кейіпкерлері. гімедегі мірге деген штарлыты берілу сипаты, ерлік пен жігер. Шыарманы трбиелік мні. гімеде кзге аша, лсіз крінген Ривераа уат, кш берген зі сияты ара нсілдер намысы, ана міті екендігі. Ривераны атаа, ашаа сатылмаан биік тласы. Ривера мен Денни портреті. Рингтегі айас суреті. Тіл дамыту: жоспар бойынша гімелеу, талылауа арналан сратар зірлеу. Пнаралы байланыс: азастан спорты. 25. орытындылау (1 саат)