Оу пніні 6 сыныптаы базалы білім мазмны

 

13. Кіріспе (1 саат).

14. «Ежелгі адамдарды мірі. Ертедегі терімшілер мен ашылар»
(9 саат):

алашы адамдарды пайда болуы, адамны шыу тегі туралы ежелгі адамдарды тсінігі, адамны шыу тегі туралы азіргі кзарастар, азастанда алашы адамдарды пайда болуы, адамдар тобыры – алашы адамдарды оамды йымы;

ежелгі адамдарды іс-рекеттері, алашы тастан жасалан ебек ралдары, тасты деу дісі, ашылы, терімшілік;

алашы адамдарды мірі, ебек ралдарын жетілдіру, палеолиттен неолитке дейінгі ебек ралдарын жетілдіру, лы мздытар, отты олдану;

азастан территориясы ерте тас дуірінде (палеолит), тменгі жне жоары палеолит, азастан жеріндегі палеолит дуіріні тратары, ебек ралдары, «саналы адамдарды» пайда болуы;

рулы ауымны пайда болуы (аналы ру, ксемдер, асаалдар);

азастан территориясы орта тас дуірінде (мезолит), орта тас дуіріні ерекшеліктері, микролиттерді пайда болуы, сада пен жебені пайда болуы, оларды адамдар міріндегі маызы;

мезолит дуіріндегі табии-климатты згерістер (мздытарды еруі, кнні жылынуы), жануарлар лемі мен сімдіктер дниесіндегі згерістер, азастан территориясындаы мезолит дуіріні тратары;

орытындылау.

15. «Егіншілік пен мал шаруашылыыны пайда болуы. Ебек блінісі» (9 саат):

мезолит дуіріндегі алашы адамдарды оамды міріндегі згерістер, рулы ауымны ныаюы, руларды тайпалара бірігуі, егіншілік пен мал шаруашылыыны пайда болуы, ебек блінісі;

азастан территориясы жаа тас дуірінде (неолит), неолит ткерісі, мал шаруашылыы мен егіншілікке кшу;

ыш ндіру ксібіні пайда болуы (ыш ыдыстар дуірі), тоыма нері, тастан, сйектен жасалан ебек ралдары;

неолит ескерткіштері, азастан территориясындаы неолит дуіріні тратары, рулы ауымны аналытан аталыа кшуіні басталуы;

мыстытас дуірі (энеолит), алашы металл ндіру, мыс жне алайы, Орталы азастандаы ежелгі металлургия;

энеолит дуіріндегі ебек ралдарын жетілдіру оамды ебек блінісі, патриархатты бекітілуі, азастан территориясындаы энеолит дуіріні тратары;

алашы адамдарды оршаан орта туралы ой-пікірлері (лем туралы аыздар), білімді жинатау жне дамыту, діни наным-сенімдер (анимизм, тотемизм, фетишизм, магия – алашы діни тсініктер);

«пта табынушылы», дай мен руха сену, нерді тууы, тастаы суреттер;

орытындылау.

16. «ола дуіріндегі азастан» (7 саат):

ола дуіріндегі азастан, ола дуіріні ерекшеліктері, ола – мыс пен алайыны оспасы, оладан жасалан ебек ралдары, азастан территориясындаы мыс пен алайы кен орындары, ола дуіріні кезедері (ерте, орта жне кейінгі);

андронов мдениеті, азастандаы андронов мдениетіні оныстары, андрондытарды шаруашылыы мен трмысы, баспанасы;

ола дуіріндегі адамдарды оамды-мдени міріндегі шаруашылы згерістер, климатты згеруі, отырышы жне жартылай кшпелі мал шаруашылыы, кетпенді егіншілік, ыш ыдыс ксібі, зергерлік нер, А.Х. Марлан жне т.б., Беазы-Дндібай мдениеті;

оамды рылысы, жеке меншікті пайда болуы;

орытындылау.

17. «Ерте темір дуіріндегі азастан» (9 cаат):

кшпелі мал шаруашылыы – німді шаруашылы, кшпелі мал шаруашылыыны пайда болуы, отырышылытан кшпелі мал шаруашылыына ауысу, тебіндік жайылым, трт тлік мал;

киіз й – кшпелілерді баспанасы (киіз йді рылысы жне жасауы), отырышы жне кшпелі мір арасындаы айырмашылытар;

кшпелі мал шаруашылыы мір сруді негізі, дстрлі мал шаруашылыындаы кшіп-ону, жайылым трлері (кктеу, жайлау, кзеу, ыстау);

азастан аумаындаы тайпалы одатар жне алашы мемлекеттер, сатар (сатарды оныстануы, са оамы, сатар туралы алашы деректер), сатар жайлы Геродотты айтандары, сатар парсы жазбаларында;

са тайпаларыны оныстануы, (тиграхауда, парадарайя, хаомаварга сатары), сатар оамыны рылымы;

сатарды шаруашылыы мен трмысы, сатарды шаруашылыы мен трмысына сипаттама, мал шаруашылыы жне егіншілік, темірді пайдалану;

сатарды туелсіздік шін кресі, азастан аумаына парсы скерлеріні басып кіруі, са патшасы Томиристі парсы патшасы Кирге арсы кресі, Шыраты ерлігі, Александр Македонский скеріне арсы сатарды крес);

са мдениеті, са ескерткіштері (Есік жне Бесшатыр ораны, «Алтын адам» – сатарды зергерлік нері, «Ады стиль);

са орандары (болжамдар, жмба жайлар жне жаалытар), «Мдени мра» бадарламасы аясында кне патша орымдары мен орандарын кешенді трде зерттеу.

18. «азастан аумаындаы ерте темір дуірінде мір срген тайпалар» (15 cаат):

йсіндер, йсіндер туралы жазба деректер, йсін тайпалары, йсіндерді оныстанан жерлері, йсіндерді оамды рылысы, гуньмо – йсіндерді билеушісі;

йсіндерді шаруашылыы мен трмысы (мал шаруашылыы, егіншілік, олнер, зергерлік нер), аралы диадемасы;

йсіндерді салт-дстрі жне діни наным-сенімі;

алылар, алылар тарихы туралы ытай жне иран жазбалары, алыларды археологиялы ескерткіштері, (остбе, Кк-Мардан, Пшы- Мардан), алыларды оныстануы, оамды рылысы;

алыларды шаруашылыы мен трмысы, (егіншілік, мал шаруашылыы жне осалы ксіптер, металл деу, сауда), алыларды мдениеті жне діни сенімдері;

ндар, ежелгі ндар тарихы ытай деректерінде, Мде шаньюй – н мемлекетіні негізін салушы, ндарды мемлекеттік рылысы, н тайпаларыны бірігуі;

халытарды лы оныс аударуы, ндарды Батыса оныс аударуы, лы скербасы Аттила (Еділ) жне оны жорытары, н жорытарыны маызы, тарихи дебиеттердегі ндарды бейнесі;

ндарды шаруашылыы, оамды рылысы жне мдениеті (мал шаруашылыы, егіншілік, оныстары, ксіптері), оамды рылысы, мдениеті, зергерлік бйымдар, «Полихром стилі»;

сарматтар, сарматтарды оныстануы, савромат, дай тайпалары, сарматтарды оамды рылысы, скери демократия, леуметтік тесіздік;

сарматтарды шаруашылыы жне трмысы (мал шаруашылыы, егіншілік, сарматтарды материалды мдениеті), археологиялы ескерткіштері, сынтас;

орытындылау.

19. «Ерте темір дуіріндегі азастан айматары» (7 cаат):

ерте темір дуіріндегі Орталы азастан, Сарыара – лы дала, Сарыара трындары – аргипейлер, исседондар, шаруашылыы, маусымды жайылымдар, ерте темір дуіріндегі ескерткіштер, Тасмола археологиялы мдениеті, «Мртты» орандар;

ерте темір дуіріндегі Солтстік азастан, табии-климатты ерекшеліктері, савроматтар мен аргиппейлер – Солтстік азастан трындары, шаруашылыы, мал шаруашылыы жне оны ерекшеліктері, археологиялы ескерткіштер, металл деу;

ерте темір дуіріндегі Шыыс азастан, табии-климатты жадай жне елді мекендер, Шілікті даласынан табылан патша орандары, Берел орымы, Шыыс азастан мдениеті, «Мдени мра» бадарламасы негізінде ежелгі алашытар мен орымдара жргізілген археологиялы зерттеулер;

орытындылау.

20. «азастан кшпелілеріні мдени жетістіктері» (7 cаат):

кшпелілер ркениетіні лем мдениетіне осан лесі (жылы сіру, тірге сенім), лы Жібек жолы, ады стильдегі нер, ежелгі металлургия орталыы, мемлекеттік басару жйесі, жерлеу дісі, руна жазуы, Білге аан, Клтегін жне Тоныкк жазуы. Эпос);

кшпелілерді киімдері, ат бзелдері, кшпелілерді сауыт-саймандары мен ару-жаратары;

ежелгі азастанны мдениеті, рухани мдениет, дстрлі лем бейнесі, мгілік мір сру идеясы, лім мен мір арасындаы крес, адамзатты табиатпен байланыста мір сруі, тепе-тедік, мірге штарлы;

кшпелілерді дет-рпы мен діни тсініктері, тір, табиат жне ата-баба рухына табыну, жерлеу рсімдері;

ежелгі адамдарды антропологиялы сипаты, антропология деген не, ола дуіріндегі адамдарды антропологиялы сипаттамасы, ерте темір дуіріндегі адамдарды антропологиялы типі;

21. орытынды айталау (4 саат).