Отбасымен жмысты жеке формалары

рбір отбасыны,оны трмыс жадайын,баланы трбиелеу жйесін жасы білу шін, ажетті зара тсінісу мен сенім алыптастыру шін мектепке дейінгі мекемелерді ызметкерлері ата-аналармен жеке жмысты алуан трлі формаларын пайдаланады,блар:гімелер,консультациялар,отбасына бару,жекелеген аналарды,келерді балалар башасына шаыру, жеке ескерткіш кітапшалар мен жылжыма-папкалар жасау.

Ата-аналармен жне отбасымен баса да мшелермен гіме ертегісін жне кешкісін,балаларды балалар башасына келген жне йге алан кезде ткізілуі ммкін.Трбиеші гіме ткізу шін ата-аналарды немесе отбасыны баса мшелерін арнайы шаыра алады.

Трбиешіні ата-аналармен тертегі кездесу гімелері ыса болады,біра баланы кіл кйін білу шін, сондай-а оны жаындарыны кілін ктеріп, трбиешіге сенім сезімін туызу шін ол гімелерді кп маызы бар.Баланы кешкі уаытты жне тнді алай ткізгенін срааннан кейін трбиеші ата-аналара бгін андай ызытар болатынын: паркке саяхата баратынын, музика сабаы болатынын т.б ммкіндігінше ыса хабарлайды.

Ата-аналармен кешкі гімелер де уаыт жаынан шектеулі. Педагог оларды кейбіреулеріне балалар башасында баланы кнді алай ткізгенін,зін алай стаанын,не нрсеге назар аудару керек екенін айтады:

мысалы,ата-аналара баласыны жасы кезекші боланын, оан зі тратын кшемен танысып келуге тапсырма берілгенін,осы жнінде оан кмектесу керек екенін айтады.Баланы стінен ата-анаа шаым айтуа болмайды,йткені оларды бан реакциясы педагогикалы трыдан жарамсыз болып шыуы ммкін.Жиі шаына беру трбиешіні педагогты дрменсіздігін ана длелдейді.

Ата-аналармен кешкі гіме кезінде мектеп жасына дейінгі баланы сырты пішініне атысты ескертпелер айтылуы да ммкін (шашыны сіп кеткені, ая киіміні тарлыы т.б) мндай ескерпені депті трде,аыл-кеесін балаа деген аморлыпен негіздей отырып айту керек.

Ата-аналармен гімелер ысаша боланымен мазмнды, олар шін пайдалы болуа тиіс.Бан трбиешіні жасы дайындыы, ізгі ниеті кмектесу.

Ата-аналар мен балалар башасыны мегерушісі де, медецина ызметкерлері де гімелеседі.

Ата-аналара консультациялар оларды бала трбиелеуде жіберген андай да бір ааттытары мен ателіктерін талдау шін нерлым келелі гіме озап, жадайды тзету жнінде сапалы кеес пен нсау беру ажеттігі туан кезде ткізіледі. Мысалы, баланы иарлану себебі семьядаы теріс трбиеден екеніне кзі жеткен трбиеші иарлы себебін тсіндіріп, оны жоюды жолдарын йрету шін баланы анасын немесе кесін консультацияа шаырады.

Ата-аналара арналан консультацияны трбиеші, дрігер, мекеме мегерушісі, логопед,юрист, ткізеді.Мнда ата-аналарды консультация ткізушіні ыыласпен тыдап, сра беруі,кейбір аыл-кеестерді жазып алу шін тыныш,іскерлік жадай туызу маызды.

Консультация ткізу инициативасы трбиешіден де,ата-аналардан да шыуы ммкін.Консультацияны одынтижесі педагогты на сол отбасындаы баланы трбиелеу жйесін білуіне,берілген аыл-кеес пен нсауды аншалыты сапалы екеніне байланысты.Консультациядан со біраз уаыт ткеннен кейін ол ата-аналарды алан білімін з балаларын трбиелеуде алай пайдаланып жргенін срап біледі.

Шкіртіні отбасын зеріттеп білуді, ата-аналармен тыыз байланыс жасауды,наты кмек крсетуді прменді жолдарыны бірі трбиешіні сол отбасына баруы болып табылады.Педагог отбасына зеріттеуші ретінде емес,бала трбиелеуді крдегі ісіндегі дос рі жрдемші ретінде келеді.Негізгі масат-бала трбиеленіп жрген жадайды кру жне ата-анаа ажетті кмек крсету.Трбиешіден дептілік,инабаттылы,нсау беру натылыы талап етіледі.Міне, сондытан да отбасында рбір баран сайын жасылап дайындалу: алдына айын масат ою, педагог жауап алысы келетін сратарды,ата-анаа айтысы келетін сыныстар мен аыл-кеестердіойластырып алуы маызды.

Алашы бару айрыша жауапты.Мектепке дейінгі мекеме мен отбасы арасындаы зара тсінісуді,сенім мен байланысты орнауы кп жаынан сол бірінші баруды алай ткеніне байланысты болма.Отбасына барана дейін оны рамына, ата-аналарды мамандыын, жмыс орнын,йден балалар башасы мен жмыс орнына дейін анша жер екенін сипаттайтын деректерді біліп алу ажет. Егер трбиеші отбасына барар алдынан зі шін баланы даму жне трбиелену дрежесі жнінде мінездеме тжырып,анытауды,ата-аналармен бірге талылауды керек ететін сттерді айындап алса,отбасына бару нерлым нтижелі болады.мысалы :егер бес жастаы бала балалар башасында жеткілікті туелсіздік крсетпесе,зіне-зі ызмет крсету дадыларын нашар мегерсе,трбиеші отбасына баран кезде мына мселелерді анытайды: бала йде нені зі істейді?андай тапсырма мен міндет атарады? Педагогты аыл кеестері мен сыныстары отбасындаы гімені барысынан туындайтын болады.Бірінші бару трбиешіге отбасыны трмыс жадайы,отбасы климаты,баланы трбиелеу жйесі туралы жеткілікті трде толы жалпы ым беретін болуа тиіс.

Одан кейінгі барулар педагогты бала трбиесіні наты мселелерін, мысалы: оны йдегі ойын ызметін,ебек трбиесін т.т алай йымдастырылатынын жне басарылатынын толыыра біліуіне кмектеседі.детте, ол зіні баратын уаыты туралы ата-анамен алдын ала уадаласып алады,мны зі трбиеші отбасына келген кезде нерлым емін-еркін жадай туызады.

Жеке баылаулар,ата-анаа,отбасыны баса мшелеріне,баланы зіне ойылатын сратар арылы,ізгі ниетпен тетін гіме барысында трбиеші зіне ажетті,баланы оны отбасын жасыра білуге,трбиелеу процесін нерлым прмендірек жзеге асыруа кмектесетін ымдар мен деректер алады.

Отбасындаы гімелерді мазмны балаларды жасына да байланысты.Кішкене сбилерді ата-аналармен гіме дербестік,гигеналы дадылар трбиелеу, тілін дамыту туралы болады: мектепке дейінгі ересек балаларды ата-аналармен гіме-балаларды ойнын,ебегін басару,кітапты пайдалану,адамгершілік-ерік сапаларын алыптастыру хаында болма.

Отбасында айталап болан кездері трбиеші зіні айтан аыл-кеестері мен сыныстарыны орындалан-орындалмаанын срастырып біледі.Отбасында болуды нтижелерін арнаулы дптерге немесе есеп кнделігіне жазып отыран жн.

Баланы мінез-лындаы кейбір ерекшеліктерді жне оан педагогикалы ыпал жасау жолдарын нерлым сенімді, айын крсету шін жекелеген ата-аналар немесе отбасыны баса мшелері мектепке дейінгі мекемеге шаырылады.Мысалы,Коляны йінде зіне-зі ызмет крсетуге абілетсіз деп есептейді,оан шамадан тыс аморлы крсетіп,ол шін брін ата-ананы здері істейді.Баланы топта зін алай стайтынын баылаан ата-ана йінде де оны дербестікке трбиелейтін болады.

Отбасымен жмыс практикасында трбиешіні ата-аналара жекелеген тапсырмалар беріп,тініштер айтыуы зін атап жр, мселен: уыршатара атап лытты немесе ксіби кастюмдер тігу, ойыншыты жндеу,учаскеде ойына арналан йшік салу йді мерекеге зірлеуге кмектесу,абыра тезетіне маала жазу т.т.Мндай тапсырмаларды орындау ата-аналарды мектепке дейінгі мекемені міріне жаындата тседі.

Жекелеген отбасындаы балаларды трмысы мен трбие жадайын,ата-аналарды кездесетін иыншылытарын, оларды трбиелеудегі аатытары мен ателіктерін ескере отырып,педагог ескерткіш кітапшасын жасайды,онда белгілі таырыпа айтылатын аыл-кеестер мен сыныстар,мысалы: баланы бойында дептілік, ебек сйгіштік, мінезді ерік асиетін алай трбиелеу керектігі,йде кітапты алай пайдалану керектігі т.т ысаша баяндалады. Трбие проблемаларыны бірі егжей-тегжейлі крсетілетін,ата-аналара кмектесуге арналан материалды жеке папкаа жинап,отбасыа уаытша беріп отыруа болоды.Папкада балаа,мселен,аыл-ой трбиесін беруді мнін ашатын бірнеше текст,ата-аналарды оып білінуіне арналан дебиеттер тізімі,крнекі иллюстрациялы материалдар болады.

Бала отбасынан блек тратын мезгілде (саяжайа шыумен байланысты) трбиеші ата-аналармен хат жазысып трады. Баламен бірге ол ысаша хат жазып,онда баланы кіл кйін,андай табыстара жеткенін хабарлайды.Ата-анаалар бл хаттардан трбиешіні ыыласын аарып,оан алыс сезімін білдіреді.Жауап хаттарды балалар лкен уанышпен абыл алады.

Отбасымен жргізілетін жеке жмысты алуан трлі формаларын шебер тадай білу,штастыру,пайдалану отбасындаы трбиешіні оды тжірибесін ашып,оны одан рі зеріттеп,таратуа,сондай-а бала трбиесінде сол отбасыны трмыс жадайын ескере отырып,ата-аналара наты кмек крсетуге ммкіндік береді.