Жылдан кейінгі траты бадарламаны мазмны

БКП(б)– ны Орталы Комитетні шешімі бойынша халы аарту комитетіні коллегиясы он жылды мектептерге арнап траты программаны дайындап, оны бекітті. Жаратылыстану пні туралы программаны мазмны тмендегіше болды:

Бірінші сыныпта оушылар табиатты маусымды згерістері туралы танысты. Мнда, ауа райыны згеруі, сімдіктер мен жануарларды жыл мерзімдерінде згерістері: кз, ыс, кктем,жаз. Мндаы материалдарды оушылар табиатта баылаулар жргізу жне кейбір арапайым тжірибе жасау арылы танысатын болды.

Екінші сыныпта, оушылар табиатты маусымды згерістері мен танысты. Ал, бірінші сыныптан айырмашылыы, мнда кздегі – баша, ба, парк; зен жне бгет – кктем;

Мндаы материалдарды адамны тіршілігімен байланыстырыпоыту. й жануарларыны трін оыан кезінде, оларды жабайы туыстармен байланыстырылыпоылды. Сйтіп, оушыларды ой-рісін, сана-сезімін кеітті. Сол кездердегі мерзімдегі згерістерге баылаулар жргізілді жне арапайым тжірибелер жасалынды.

шінші сыныпта,лі табиат туралы тсініктер беріледі. Оны мынандай таырыптардан креге болады: Мысалыа, « Топыра жне пайдалы азбалы байлытар», «Су», «Ауа», «Табиаттыы электричествалы былыстар». Ал, кктем кезінде оушылар сімдіктер дниесімен танысан.

Тртінші сыныпта, мынандай таырыптар оытылды: «Жануарларды мірі» жне «Адамны дене рылысы жне мірі».

Бастауыш мектептегі барлы материалдар отанымызды шаруашылыыны масатымен байланыстырылып оытылан. Ал, тртінші сыныпта «адамны дене рылысы» таырыбын оыан кезде, гімелесу арылы жеке бастарыны жне оамды тазалы туралы гіме ткізген.

Бесінші сыныпты жне алтыншы сыныпты бірінші оу жылыны жартысында ботаника пні жргізілді. Ботаника курсын екі сыныпа бліп оыту – ботаникадан табиата топсеруен жасап, пнді кктемгі жне екі рет кз маусымдарында табиаттаы сімдіктермен байланыстырып туге, жазда оушыларды мектеп участоктарында жмыс істеуге жне жазы тапсырманы табиатта орындауа ммкіндік береді. Мнда сімдік организмдеріні анатомо-физиологиялы рылысына жне сімдіктер систематикасына жалпы шолу беріледі. Систематиканы оытан кезде, сімдіктер шыу тегі туралы тарихи жадайлармен байланыстырылып оытылады.

Алтыншы сыныпты оу жылыны екінші жартысында жне жетінші сыныпта тгелдей зоология курсы жргізілді. Зоология курсында оушылара жануарларды негізгі топтарыны табии классификациясы туралы тсінік берген. Сонымен атар, арапайымдардан бастап приматтара дейін, салыстырмалы трде оларды анатомо-физиологиялы рысы оылан.

Жетінші сыныпты соныда, осы курста оылан материалды ортынды ретінде, жер бетіндегі жануарлар дниесіні дамуы туралы тсінік береді.

1917-жылы лы Октябрь Социолистік революциясы дние жзінде болан баса революциялардан зіні масштабы, алдына ойан масаты, міндеті жаынан згеше болды.

Біріншіден, халаты 76% сауатсыз еді.

Екіншіден, сословиелі мектептер жмысшы шаруалардан шыан алдыы атарлы жастарды орта жне жоары мектептерде оуа ммкіншілік бермеді. Сондытанда Совет мектептеріні алдына мынадай міндеттер ойылды:

1. Жалпы білім беретін ебек мектептеріні принциптерін жзеге сыру.

2. Орта жне политехникалы білімі бар, оамды-саяси ой рісі ке, ржаты шыныан жетік социалистік оам мшесін дайындау.

3. Ебекке трбиелеу.

4. Атеистік трбие беру.

1918-1920 жылдарды аралыында Петроград аласында алашы рет биология пні программа шыты. Бл программа 1929-жыла дейін з кшін жоймады. Сонымен атар, кптеген оулытар жне В.В Павловты «жарытылыстану дістемесіны жалпы негіздері» атты айта басылымы шыарылды. Советтік ебек мектебінде жарытылыстану пні табиатпен те тыыз байланысты ткізілуі тиіс еді. Сондытанда, алашы жылдары экскурсия шыу мектептерде ке трде олты жайды. Топсеруенге шыу кезінде оушылар тірі табиатпен жаындасып оймай, оларды кптеген пия сырларымен атар, сімдіктер жне жануарлар дниесімен танысты.

 

Ші дріс