Оршаан ортамен таныстыру
Масаты: балаларда леуметтік ндылытар мен мдениет негіздерін алыптастыру, оршаан лемні ыр-сырын тсінуге талпынысын арттыру.
Міндеттері:
- лтжандылы, Отаны мен отбасына деген сйіспеншілігін, лкендерді рметтеу сезімін алыптастыру;
- рекеттерді р тріне ызыушылытары мен ажеттіліктерін дамыту;
- лкендер мен рдастарыны арасында зін-зі стау мдениетіні дадыларын алыптастыру.
Мен - адаммын
зі жне зіні жадайы туралы тсініктерін кеейту.
зін-зі танудаы талаптарын мадатау. Дене мшелері (ол, ая, бас жне т.б.), кру, есту, дм сезу, сипап сезу мшелері не шін ажет.
Мен андай кіл кйде боламын (уанамын, ренжимін, ашуланамын жне т.б.).
зін-зі дрыс баалау ажеттілігін олдау.
зіне, з кшіне сенімін ныайтып, зіне рметі мен дербестігін дамытуа ммкіндік туызу.
зіні олынан келетіні, жасы кретіні, не сезетіні, жаын леуметтік ортасы, арапайым арым-атынастар туралы ойлап, з ойын айта білуге йрету. рдастарыны арасында з жадайын, баса балаларды зіне арым-атынасын білуге йрету.
Адам — тіршілік иесі
зін адам леміні кілі ретіндегі алашы тсініктерін алыптастыру.
Жаын леуметтік ортасы, арапайым туысты жне оамды арым-атынастар туралы білімдерін алыптастыру.
Адамдарды дем алатыны, озалатыны, таматанатыны, сетіні, гімелесетіні туралы тсінік беру.
Адамдарды бір-біріне састыы мен айырмашылыын сырты белгілеріне арап ажырата білуге йрету: басы, олы мен аятары, тері жне шаш абаты, кздері мен шаштарыны р трлілігі. Адамдарды бірдей ішкі рылыстары (жрек, асазан, кпе) бар.
Адамдарды бір-бірімен айырмашылытары мен састытары бар (сырт келбеті, деттері, трлі сезімдер мен кіл кйлерді сезінеді).
Адамны суі шін ажетті шарттар — су, жары, жылу, таам, озалыс пен демалыс, ктім мен махаббат. Адамдар бірдей сезімдерді сезінеді: уаныш, ауру, кініш.
зіні дене бліктері мен мшелеріні кейбір ызметтерін тсінуге йрету: кз, ла, ауыз, тіс, тіл, ол, ая.
Отбасы
Отбасы бейнеленген суреттерді арастырып, отбасы мшелерін, ызметтері мен арым-атынастарын (немен айналысады, бір-біріне андай аморлы жасайды, айда баруы ммкін жне т.б.) атауа ынталандыру.
Ойын жадайларында отбасы шін блмені жабдытау: жиаздар мен ыдыс-аятарды орналастыру, отбасылы арым-атынастар мен лкендерді ебегін ойын рекеттерінде крсету.
Балаларды зіні отбасы, жасы кретін адамдары, оларды жасылыы мен айырымдылыы туралы гімелеуге ынталандыру. зіні отбасы мен бір-біріне алай кмектесетіндері жайлы сратара жауап беру. Баса балаларды да з отбасы, ата-аналары, оларды з балаларын жасы кріп аморлы жасайтыны туралы тсіну.
лкендерді ебегі
лкендерді ебегі мен оларды ызметтері (трбиеші, аспаз, сатушы, дрігер, рылысшы, пошташы) туралы тсініктерін кеейту.
Трлі маманды иелері (жргізуші, шыш, машинист, капитан) ртрлі клік ралдарын басаратыны туралы білім беру.
Балабаша
Балабаша ызметкерлері туралы білімдерін кеейту.
Балабаша ішінде орналасан жатын блме, асхана, ас й, кір жуатын, т.б. блмелерімен таныстыру. ай блме неге арналандыын ажыратуа йрету: бл блмелерде не жмыс істейтінін срау, р блмедегі жмыс туралы, оан ажетті рал-саймандарды атын, неден жасаландыын, айту, крсету, тсіндіру. айда?, кімде?, андай?, кім?, не істейді? сратарына дрыс жауап беру.
Заттарды, кабинеттерді бір-бірімен салыстыруа (ке, тар, жары, лкен, т.б.) йрету. Заттарды млшерін (зындыы, ені, биіктігі, жуандыы) шартты белгілерді кмегімен салыстыруа йрету.
Блме сімдіктері мен жануарларды тіршілігі жне оларды суі мен дамуына олайлы жадайларын туызу ажеттілігі туралы наты ымдарын алыптастыру.
сімдіктерді кптрлілігі мен олара ртрлі ктім керектігі (суару, жапыратарды срту) туралы білімдерін бекіту.
Тірі табиат брышын мекендеушілер мен сімдіктерді белгілерін білдіретін сздерді олдануа йрету. Бейнелеу неріндегі ол ебек брышы, кркем шыармашылы, музыка блмесіндегі лтты музыка аспаптары (домбыра, обыз) туралы тсінік беріп, олармен таныстыру. Домбыраны сырты бейнесін сызуа, суретін салуа йрету.
Аламен, аумапен таныстыру. Балабаша ауласын кгалдандыру, глзарлар балабаша келбетін кркейтетіні туралы тсіндіру.
Ааштар, глдер жне старды белгілеріне арай анытап жне ажырату іскерліктерін дамыту. Маусымды згерістерді байауа, балабашаны сырты жне ішкі безендірулеріне кіл аударуа йрету.
зін-зі стау мдениеті
лтты педагогика негіздеріне сйене отырып зін-зі стау мдениеті дадыларын мегерту.
рдастарымен келіспеушілік болан жадайда, татуласуа, зіне намайтын теріс ылыты згеге жасамау керектігін тсіндіру, орта шешімге келіп, бір-бірімен татуласу дадыларын йрету.
рашан ізеттілік крсетіп, слемдесу, алыс білдіру, кмегін сыну сияты жаымды рекеттер жасауа дадыландыру.
арапайым дептілікті сатауа деттендіру. лкенні алдын кеспеу, сзін блмеу, кішілерге амор болу, ойыншыа таласпау, оамды орындарда зін мдениетті стау, т.б.
лкендермен жне рдастарымен арым-атынасы
Кішіге — ізет, лкенге — рмет крсетуге трбиелеу. зіні тегіні шежіресіне ызыушылыын ояту.
Ата-анасы, отбасы мшелері мен зіні аты-жнін дрыс айтуа йрету.
Отбасылы мерекелер мен оны ткізуге дайындыа белсенділігін мадатау.
рдастарымен жасы арым-атынас орнатуа, оларды бір-бірімен арым-атынасын баалауа, кім кіммен жаын дос, олар не шін бір-біріне жаын деген мселелер туралы кзарастарын білу дадыларын алыптастыру.
Адамгершілік аидалары туралы тсінік
рашан, андай жадай болмасын з-зін мдениетті стау керек екендігін ындыру.
зіні жаындарына, балабашасына, еліне, жеріне, достарына, елімізді мекендейтін баса лт кілдеріне сйіспеншілігі мен сыйластыын алыптастыру. зін, зіні адір-асиетін баалауа трбиелеу. лкендерді балаа рі — сыншы, рі — олдаушы екендігін ындыру.
Экология негіздері
Масаты: тірі жне лі табиат нысандарына о кзарастарын трбиелеу масатында арапайым экологиялы тсініктерді мегерту.
Міндеттері:
- сімдіктер мен жануарлар дниесі туралы білімдерін кеейту;
- табиат пен адамдар арасындаы байланыс туралы тсінік беру;
- оршаан табиатты слулыын кре білуге трбиелеу, оан ызыушылыын, сйіспеншілігін арттыру;
- табиатты орау дадыларын алыптастыру.
Мазмны:
зін-зі стау мдениеті
зін-зі тану, табиаттаы з орнын білуге талпынысын олдау. зіне, зіні ммкіншіліктері мен кшіне сенуіне жадай жасау. Белсенділігін арттыру, зін баалауа дадыландыру.
Табиат, ондаы адамны рлі, табиатты ораудаы адамдарды рекеттері, зіні сезімдері туралы гімелеуге йрету.
лкендермен жне рдастарымен арым-атынасы
з-зіне ызмет етуі мен тірі табиат брышындаы, балабаша ауласындаы, ебек трлерін атару барысында лкендермен, рдастарымен жаымды арым-атынас орнату талпыныстарын олдау.
Кнделікті мірде айналасындаы адамдара аморлы жасау дадыларын мегертуді жаластыру.
Адамгершілік аидалары туралы тсінік
сімдіктер мен жануарлар лемін танып-білуге сйіспеншілігін арттыру, оларды сатауа, орауа талпыныстарын олдау.
Табиат леміне жылы сезімін трбиелеу, оны аялауа, ктіп-баптауа трбиелеу.
сімдіктер мен жануарлар адамны аморлыына зру екендігін ындыру.
лкендер мен рдастарыны табиата жасаан теріс ылытарын кре білуге, содан нтиже шыаруа трбиелеу.
Кркем дебиет
Масаты: балалар кркем дебиеті мен халы ауыз дебиеті шыармаларыны туындылары арылы баланы эмоционалды ортасын дамыту.
Міндеттері:
- деби шыармалар арылы зара арым-атынастар мен адами сезімдер лемімен таныстыру;
- деби шыармаларды кейіпкерлеріні арым-атынасы мен зін-зі стауын талылауа, з кзарасын білдіруге трбиелей отырып дебиетке ызыушылыын ояту.
Мазмны:
зін-зі стау мдениеті
Адами сезімдер мен арым-атынастар лемінен сыр шертетін ертегілер мен деби шыармаларды тыдауа, ондаы оиаларды дамуын баылауа, мазмнын тсінуге, кейіпкерлерді ылытарын баалап, зіні арым-атынасын білдіруге трбиелеу. Сол арылы мдени мінез-лы ережелерін сатауа йрету.
Балабашада, оамды орында зін мдениетті стауа баулуды жаластыру.
Кркем дебиет шыармаларындаы жаымды негелерге арап зіні тртібін реттеуге йрету.
Шыарма кейіпкеріні басалара жасаан аморлыын крсету арылы балаа сер алдыру.
лкендермен жне рдастарымен арым-атынасы
рдастарымен жне лкендермен бірлескен іс-рекет барысында арым-атынас ережелерін сатауа йрету.
Досына аморлы жасап, олдан келгенше кмектесуге йрету.
Баса адама аморлыы мен жасылыын білдіруге ынталандыру.
лкендерді адамдара, табиата, жан-жануарлара жасаан аморлыына балаларды назарын аудара отырып, отбасы мшелеріне, айналасындаы адамдара мейірімділігін трбиелеу.
Адамгершілік аидалары туралы тсінік
Балаа зіне рметпен арап, мейірімді, айырымды жне баса да игі асиеттерді бойына сііруіне ммкіндік туызу.
Тла аралы атынастарыны адамгершілік аидаларымен жне леуметтік ортадаы зін-зі стау ережелерімен таныстыруды жаластыру.
Сыпайылыты арапайым дадыларына (амандасау оштасу, кешірім срау жне зіні кмегін сына білу) трбиелеу. арым-атынас негізінде туындайтын р трлі жадайларды (жасы мен жаманны, солай еткім келеді жне осылай істеу ажет, неліктен осылай болды) тсінуге ммкіндік туызу.
Ертегілер мен деби шыармалар кейіпкерлеріні адамгершілік асиеттерін баалау жне олара зіні атынасын білдіру іскерліктерін алыптастыру.
.