Актиномициттер тектес антибиотиктер.

Жануарлар тектес антибиотиктер.

57. сімдіктер тектес антибиотиктер.

Бактериялар тектес антибиотиктер.

59. Саыраулатар тектес антибиотиктер.

Актиномициттер тектес антибиотиктер.

61. Бактерияларды кбею жолдары.

Бактерияларды кбеюі. Бактериялар бліну арылы кбейеді. Блшу кезінде клетканы ортасынан біртіндеп аланша пайда болып, клетка ішіндегі заттарды екіге бледі Миксобактерияларды кейбір трлерінде бл байалмайды. Егер таяша трізді клеткалар блінгенде з ара те екі клетка пайда болса, оны изоморфты бліну деп, керісінше, клетка бірдей тен, екіге блІнбей бліктері р трлі болса—гетероморфты бліну деп атайды- (6-сурет). Блінуді соы трі, ересек бактерияларда байалады. Бактерияларды кебею жылдамдыы орта жадайларына байланысты бо-лады. Егер Сбактериялара олайлы жадай туса, оларды кбеюі де тездейді. Бактериялар шін ортада ажетті оректік заттар болып, жылу, ортаны реакциясы, аэробты бактериялар шін оттегі жеткілікті болса, рбір клетканы кбеюі 20—30 минут сайын айталанып отырады./Сондытан кбею жылдамдыы мен сырты орта жадайыны арйсында тыыз байланыс, кейде тіпті туелділік бар деп те айтуа болады. Сйтіп, азана уакыт ішінде келемі 1—2 микрондай болатын бактериядан орасан кп клеткалар тзіледі. Бактерияларды кбею жылдамдыын мына мысалдан айын к-руге болады.ІЕгер 20 минут сайын клетка блінетінін ескерсек, ол бір тулік ішінде 72 рет айталап 272=472-1019 клетка пайда бола-ды. Егер бір миллиард бактерия клеткасыны салмаы 1 милли-грамдай болса, онда 472-1019 клетка 4720 тоннаа те келеді.

62. Саыраулатарды кбею жолдары.

Саыраулатар де вегетативтік, жыныссыз жне жынысты жолдармен кбейеді. Саыраулатар мицелийлеріні жеке бліктерге жне жасушалара блінуі арылы вегетативтік жолмен кбейеді. Ашыты саыраулатары жасушаны бршіктенуі, ал баса саыраулатар артроспоралар (оидия) жне хламидоспоралар арылы да вегетативтік кбейеді.

р трлі спора тасушы органдарыны рылуы арылы саыраулатар жыныссыз жолмен жиі кбейеді. Бл споралар здеріні шыу тегі жаынан эндогендік (ішкі) жне экзогендік (сырты) болып екіге блінеді. Барлы тменгі сатыдаы саыраулатар эндогендік споралар арылы кбейеді. Олар гифаларыны шынан сетін спорангияларда тзіледі. Кейбір тменгі сатыдаы саыраулатарды споралары балдырларды зооспораларына сас, озалыш келеді, оны зооспора деп атайды, олар зооспорангияларда кп млшерде тзіледі. Зооспоралар суда талшыы арылы еркін озалады. Тменгі сатыдаы саыраулатарды кпшілігі зооспоралармен кбеймей, озалмайтын алы абыы бар споралар арылы кбейеді. Мндай споралар, спорангии сааы деп аталатын ерекше мийелийлерді шынан дамитын спорангийлерді ішінде седі.

жынысты кбею р трлі болып келеді. арапайым саыраулатар хологамия, изогамия жне гетерогамия жолдарымен кбейсе рылысы крделілерді оогамия жне тіркеспелі балдырларды коньюгациясы сияты, зигогамиялы жолмен де кбейеді. Барлы тменгі сатыдаы саыраулатарда зигота біраз уаыт тынышты кйде болады. Ол сер алдында редукциялы блінеді. Зиготадан не зооспорангииі, не спорангиі, не конидиялары бар ыса гифалар тзіледі, оларды райсысынан здеріне тн споралар піседі. Тменгі сатыдаы саыраулатарды барлы тіршілік жадайы гаплоидты, ал диплоидты болып тек зигота есептеледі

63. Микробтарды кбею фазасы.

1. Кбеюді тежелу фазасы.Мны лагфаза деп те атайды. Бл фазада бактериялардын, кбеюі байалмайды олар мнда жаа оректік ортаа бейімделіп жатады. Бл фаза 1—2 саата созылады. Фазанын, ая шенінде клеткалар кбейе бастайды. оректік ортаа оларды сері кшейе тседі.2. Кбеюді актив фазасы. Бл кезеде бактериялар арындап блінеді. Клеткаларды кбеюімен байланысты су жылдамдыы дарта тседі. Бл екі сааттай мерзімге созылады.3. Стационарлы фаза. оректік ортадаы клеткалар саны е кп млшерге жетіп, осы кйінде біраз уаыт трады. Кбеюді осы фазасында тіршілік рекеті нтижесінде пайда болан заттар микроорганизмдерді кбеюін тежей бастайды. Клеткаларды кбею арыны баяулап, оларды біразы ырылып алады. Сйтіп жаа пайда болан клетка саы, елген клеткалар санына тееледі. Бл фаза бірнеше сааттан бірнеше кнге созылады.4. ырылу фазасы. Тіршілік рекеті барысында пайда болан заттарды кптігі жне кштілігі соншалы, ол бактериялара зиянтигізе бастайды. Бл кезде ортадаы бактерияны коректік заттары таусылады. Бл фазаны затыы трлі микроорганизмдер шін трліше болып келеді. Мселен, ст ышылы бактериялары + 30° температурада 5—7 кн ткен со ырылатын болса, шіріту бактериялары одан заыра тіршілік етеді.5. Микроорганизмдер систематикасыны зіндік ерекщеліктері бар. Бактерияларды те сатыы жне те тез згергіштік асиеті систематикалы орнын анытауа кп иыншылытар келтіреді. азір микробиологияда бактерияларды классификациялауда оларды толып жатан асиеттерін еске алады. Сондай-а, морфологиялы ерекшеліктері — клетка пішіні, млшері, озалуа жне спора тзуге абілеттілігі, Грам дісімен боялуы, ерекше оректік ортада су асиеттері — ет-пептонды сорпада, ет-пептонды агарда жне желатина бар оректік ортада су ерекшеліктері, физио-логиялы асиеттерінен; оректену, тыныс алу ерекшеліктері, ортаа блетін заттарыны трі мен трлі химиялы реакциялара атысы ескеріледі. азір Отанымызда жне шетелдерде сынылып отыран бактерияларды классификациялауды бірнеше дістері бар. Біра бларды аяталан схема деп айту иын. йткені оларды райсысыны зіне тн кемшіліктері мен жетістіктері бар.

Аммонификация.

Денитрификация.

Нитрификация.

67. Аэробты бактерияларды сіру дістері.

68. Анаэробты бактерияларды сіру дістері.

69. Анаэробиоз жадайын тудыру.Анаэробиоз (гр. an – болымсызды блшегі, aer – ауа, bios – тіршілік) – азаларды атмосфералы ауасыз тіршілік ету ммкіндігі.Анаэробтар – оттексіз тіршілік ете алатын азалар, - бактериялар, саыраулатар, арапайымдылар жне т.б. Облигатты анаэробтар оттегі бар жерде тіршілігін жояды.

70. Ашу процесі туралы ым жне оны кім ашты.

71. Ашу процесіні негізгі типтері.

Су микрофлорасы.

73. Топыра микрофлорасы.

Коли-титр.

Коли-индекс.

Ауа микрофлорасы.

77. Теріні микрофлорасы.

78. Тыныс алу жолдарыны микрофлорасы.

79. Малдарды ішек арнында кездесетін микрофлорасы.

80. Ацидофильді бактериялар жне оны маызы.

Ацидофильді сусындар — пастерленген стген ацидофильді таяшамен (баса да ст ышылды бактериялар осылуы ммкін) ашытылып алынады. ант жне хош иісті заттар (ванилин, корица) осылуы ммкін. Ацидофильді сусындара ацидофильді жне ацидофильді ашыткы сті, ацидофилин жатады. Ацидофильді ст пастерленген сттен ацидофильді таяшамен ашытып алынады. Оны майлы, майлы ттті, бал, майсыз, майсыз ттті трі ндіріледі. Консистенциясы сл созылыш. Ацидофильді ашыты сті пастерленген стті ацидофильді таяша мен ст ашытыларымен ашытып ндіріледі. Дмі ткір, ышыл, сл спирт татымды болады. Ацидофилин — шикі немесе майсызданан стті ацидофильді таяшамен, ст ышылды стрептококпен жне айран ашытысымен ашытып алынады. Майлы, майлы ттгі, майсызданан, майсызданан ттті болып ндіріледі. Консистенциясы тыыз йытынды болып табылады, ал шайаанда кішкене газ тзілген біртекті сйы масса. Дмі мен иісі ст ышылды. Ацидофильді сусындарды майлы, майсыз, ттті жне антсыз трлері ндіріледі. Сарысуы блінген, ащы, кгерген, ткір ышыл, жемді, сірке ышылды жне баса бтен дм мен иісті ацидофильді сусындар саудаа жіберілмейд

81. Микробтар симбиозы.Симбиоз (гр.simbiosis – кршілес) – екі азаларды бірге тіршілік етіп, зара ртрлі реккеттесуі (паразитизм, коменсализм, мутуализм, т.б.).Син-(гр.syn – бірге) – крделі сз блшегі, бірігуді білдіреді.

82. Микробтарды антагонизмі.

Антагонизм (гр. antagonisma – крес, келіспеушілік) – азаларды з тіршілік рекеттері арылы баса азалара зиянды сер етуі болатын арым-атынас трі. Антагонизмні механизмдері алуан трлі: токсиндер, биологиялы ктивті заттар, антибиотиктер жне бсаларын тзу. ( мысалы, Trichoderma т. саыраулатары баса кптеген микроазалара кері сер етеді).

83. Инфекция туралы ым.

Инфекция — микро жне макроорганизмдерді арым-атынасыны бір трі. Оны негізіне инфекциялы агентті организмге кіруі мен онда сіп-нуі жатады. Инфекция кп трлі болады. Оан ауру белгісі білінбей-а оздырышты тасымалдаудан бастап ауру белгілері толы крінетін аурулара дейін жатады. Инфекция барлы органикалы материяа тн. Ол блек торшаа да, ттас организмге де тн. «Инфекция» деп жайшылыта жпалы аурулар тобын немесе оларды белгілі бір трін атайды

84. Инфекциялы процестерді негізгі блімдері.

Сапрофиттер.

Сапрофиттер - органикалы лі заттармен оректенетін, микро азалар. Кейбір трлері адама ауіпті.

Паразиттер.

Паразит – баса аза арылы, оны клеткасыны рамымен оректеніп тірлшілік ететін аза. Паразиттерді келесі трлерін ажыратады:а) облигатты паразит – тек тірі органикалы затты пайдаланады, жне иесінен тыс тіршілік етуге абілетсіз; жоары паразиттік белсенділікпен сипаталады;) жаралы паразит – тек жаралар, заымда арылы тірі азаа тіп, тірі мшелерді заымдайды;б) токсигенді паразит - сімдікке енеді, токсиндер бліп, тірі лпаны лтіреді;в) факультативті паразит – негізінде сапротроф ретінде тіршілік етеді, алайда белгілі бір жадайда паразитизмге теді;г) экзопаразит (гр. еktos – сыртында) – иесіні заымдалан мшесіні сыртында паразиттік етіп, гаусториялар арылы клетканы ішкі рамымен оректенеді;д) эндопаразит (гр.endos – ішінде) – иесіні трлі мшелеріні ішінде тіршілік ететін паразит.

87. Микробтарды зардаптылыы.

88. Микробтарды уыттылыы.

89. Микроб тасымалдаушылы.

90. Микробтарды уыттылыыны негізгі факторлары.

91. Микроорганизмдерді токсиндері,оны трлері.

92. Капсула(мше абыы) тзуі жне оны ызметі.

Бактериялды капсула –– полисахаридтерден, полипептидтерден немесе протеидтерден тратын опсыан стігі беті. Ол бактерияларды оршаан ортаны олайсыз сер етуінен орайтын рал ызметін атарады

Экзогенді жне эндогенді инфекциялар туралы ым.

Инфекциялы процестерді кезедері.

Ауруды ту трлері.

Септицемия туралы ым.

Бактеремия туралы ым.

Пиемия туралы ым.

Токсинемия туралы ым.

Реинфекция.

Суперинфекция.

Рецидив.

Эпизоотия.

Панзоотия.