Пациентті жне оны туысандарын оыту

Мейрігерлік ктімді йымдастыруды негізгі масаты пациентті бекітілген жері бойынша медициналы йымны дрігерлік-консультациялы комиссиясыны медициналы орытындысымен расталан ауыр, ушыатын аурулары бар пациенттерді мір сру сапасы мен жалпы жай-кйін жасартуа баытталан іс-шараларды крсету болып табылады.

Мейіргерлік ктім – денсаулы сатау йымы берген медициналы орытындымен расталан ауыр сыраттары бар адамдара психологиялы жне леуметтік кмек крсету мен трмысты ктіп арау бойынша медициналы жне леуметтік ызметті жолдамасы;
Мейіргерлік ктім ауруханасы– бл, дрігерді атысуысыз траты бгде ктімді ажет ететін емделмейтін патологиясы бар пациенттерге стационарлы кмек крсететін денсаулы сатау йымы;
Мейіргерлік ктім блімшесі– бл, созылмалы демелі аурудан зардап шегетін, білікті мейіргерлік ктімді ажет ететін пациенттерге білікті мейрігелік ктімді жргізуге арналан кп бейінді немесе мамандандырылан аурухана рамындаы блімше;

Мейіргерлік ктімні міндеті пациенттерге мейіргерлік ктім крсету, туыстарын емделмейтін науаса й жадайында мейіргерлік ктім крсету негіздеріне оыту болып табылады жне ол психологиялы, леуметтік кмек пен медициналы ктімді амтиды. Пациенттерге мейіргерлік ктім стационарлы жне стационарды алмастыратын (йдегі стационар) кмек нысанында крсетіледі.

Пациент – медициналы ызметтерді ттынушысы болып табылатын жеке тла;

Пациентті оыту медбике оытуды р бір этапын жасы білгенде

нтижелі болады.Оыту процесі медбикелік процесс сияты 5 этаптан трады.

Пациент трлері: Балалар,жкті йелдер,арттар,мгедек пациенттер,психологиялы ауытуы бар пациенттер.

«иын» науастар.Мейірбикеге рбір науас з бетінше иын болады. Науастар мамандыымен, материальді жне леуметтік статусымен, отбасылы жадайымен, мірлік тжірибесімен, психологиялы иындылытарымен жне уайымдарымен, жеткіліксіздіктерімен, жасырын мселелерімен ерекшеленеді. р айсысы з бетінше ауруа, ауырсынуа, дрі абылдауа, дрігерге баруына жауап береді. Жоары леуметтік статусты науастар з алпын сатап алу немесе лсіз крінбеу масатында дрігерге аыры соына дейін кдігін, уайымын жне орынышын хабарламайды. Интеллектуальді потенциальді жоары білімді адамдар дрігермен атынасында з маыздылыын сипаттап, дрігерді ауру жайындаы ой-пікіріне кедергі жасайды. «иын» науастара зіні ішкі психологиялы леміне жабылып алан, интровертирленген, байланыса иын тсетін толы апаратты жауап бермейтін науастар жатады. Зейінні жне есте сатауды тмендеуімен зардап шегетін ария науастарды психикалы бзлыстары немесе физикалы жадайына сйкес емес неадекватты жадайлар (мысалы, ауыр соматикалы аурулары бар эйфория жадайындаы науастар), — емдеу-диагностикалы рдісті кейбір этаптарына зіні кедергілерін тигізеді. Уаытты жне сабырлыты талап ететін крделі науастара суицидальді мінез-лыа бейім депрессивті жне рейлі-кдікшіл мінезді науастар жатады.

Пациентті оытуды этаптары:

1.Пациент туралы апарат жинау,пациент жне оны тустарыны білім дегейін анытайды.Медбике пациентпен р сйлескенде андай да бір апарат алып отырады.Алынан апараттарды медбике сараптап баалайды.Соны арасында пациент жне оны туыстарына апарат алай йрету керектігін анытайды.

2.Пациент проблемаларын анытау,барлы алынан мліметтерді жинастырып,оны баалау арылы медбике пациент ажеттілігін анытау.Осыдан кейін ол ажеттіліктерді анааттандыру мен пациентке оны оыту жолдарын анытауы тиіс.

3.Пациетті оытудаы масат,пациентті оытар алдында мейірбике белгілі бір масат ою білуі керек.Оыту масаты 3 баытта жруі тиіс:танымды,эмоцианальды,психологиялы.

р бір масат нтижемен бааланады.Дрыс ойылан масат ш рамнан трады.

1.Пациент нені йренуі ажет?

2.Уаыт шебері-андайда бір уаыт ішінде жасалуы тиіс.

3.Кімні жне нені кмегімен масата жетуге болады?(здігінен,туысандарыны кмегімен)

Ала ойан масатты мейірбике анытаан нан кейін мейірбике оыту жоспарын жоспарлайды.Жоспара уаыт жне оытуды йрету кіреді.

Пациентті оыту ртурлі болады: денсаулыты сатау, белгілі бір денсаулы дегейін стап тру,белгілі бір пациентті мір сру дегейін стап тру.

Мейірбике пациент назарын жеке жоспара аудартып оны жеке ерекшеліктерін,леуметтік жадайларын оытуа деген ызыушылыын жне физикалы жадайын ескере отырып жасайды.

4.Оыту жоспарын жзеге асыру.Оыту жоспарын жзеге асыру шін мейірбике пациент жне оны туыстарымен бірге оу жргізілетін орынды,олайлы уаытты тадайды.Егер оу жргізіліп жатан орын пациентке намаса (жарыты дрыс тспеуі,тменгі температура,бтен адамдарды кп болуы) немесе пациент жадайы нашар болса(кіл-кйі тмен,ауруы кшейген,дем жетпеу,зін ыайсыз сезінсе) оытуды кейінге алдыру керек.

Пациентті оыту жоары дегейде болуы шін келесі тсілдер олданылады:

Демонстрация-мейірбике з-зіне ктім крсету дадыларын крсетеді(тіс тазалауды,тыныс алу жиілігін санауды,ан ысымын лшеуді т.б)наты демонстарцияны айталануы масата жетуді кзі болып табылады.

Кеес беру-медбике пациент дадыларды орындап жргенін адаалай отырып иын болан этаптардан кеес береді.

Рлдік ойындар- оытудаы те нтижелі тсіл.леуметтік дадыларды жасаруына сер етеді(сйлей алу,зін кез келген ортада стай алу).

йрету схемасы 5 этаптан трады.

1.Апартты растырып алу.

2.Пациентпен бірге оны есінде не аланын айталау

3.Пациент жасайтын іс-машытарды крсету.

4.Пациент йренген іс-машытарын айталау.

5.Пациент мейірбике тсіндірген апарат пен іс-машытарды здігінен басынан аяына дейін айталап шыу.

Осы схеманы р этапы пациентке тсінікті боланша айталануы тиіс.Мейірбике пациентке йреткен іс-машытарын пациент з дадысына айналдыранша жмыс жасауы ажет.йрету барысында пациентті рдайым олдап отыру жне р трлі сратар ойып,онымен жаын сырласа отырып керек апаратты

пациентке жеткізуі тиіс.Мейірбике пациентке беріп жатан апаратыны длелденген дрыс екеніне кз жеткізуі керек.

Пациентті йретудегі нтижені баалау-мейірбике нтижені пациент мір сру дадысын згертуімен, з-зіне ктім жасауымен

жне пациент туыстарыны мір сру сапасыны жасаруымен

баалайды.