Ожетпес, Бурабай, Жмбатас

Кк торын, Ккшетауды мнар басан,

Кербез тау ккке бойлап блттан асан.

"Ожетпес" етегінде бейне найза

Адамзат жасаандай йан тастан.

 

Тау бркіт кк аршыа ккте алып,

Шарытап, шыында ойнап шаылдасан.

ызыты Ккшетауды ертегісі,

Сілекей аызады сырлы дастан.

 

"Ожетпес", "Бурабайды" жаасында,

Кн батыс тауа кірген саасында.

Басында кептер кебін ыз жырлаан,

Аал з, клді жиек таасында.

 

"Бурабай" тауды шыл шарасында,

лгі з "Ожетпес" пен арасында.

лылы-кішілі боп клге тнген,

кей з кміс келге жарасымда!

 

"Ожетпес" кербез слу боянбаан,

Керіліп, кернеу тартып оянбаан.

Айнаа алдындаы мгі арап.

зіні кркіне зі тоя алмаан.

 

Аал з "Ожетпесті" етегінде,

Ботадай бойша нарды жетегінде,

Бл кнде клді суы зды ораан,

Дл сол з екен клді шеті о кнде.

 

лгі з "Жмбатас" деп аталыпты,

Солайша калма ыздан бата алыпты.

Суретті "Жмбатасты" шежіресін,

лкеннен кейінгілер жат алыпты.

 

Мінеки, жмба таста болан ертек, -

Жыр ылан, от басында йел, еркек.

атаан ота бтын балалар да,

Ши борбай, кс табанды, арны шертек.

 

Осылай жыр ылады "Жмбатас" деп,

Ду алып адам пішін сымбат тас деп.

Кусі ертедегі болан істі,

Белгісі шежірені ымбаттас..." деп.

 

Баранда анда-санда "Ожетпеске",

Болмайды "Жмбатасты" елемеске.

Елестеп кз алдыа суреттері,

Ертегі лгі гіме тседі еске.

 

"Жмбатас" - бейне арыстан шгіп жатан,

Айбатты жалбыр жалын тгіп жатан.

Маниып "Ожетпеске" ырын арап,

Суына "Бурабайды" бгіп жатан.

 

Жаын кеп, араан жан аал таса,

Сиген тиыа, саал таса.

ызыты жаратылыс суретіне,

Болмайды айран алып, та алмаса.

 

Сиген аал ия, мылау-кере;

ілген клге тніп, тпсіз тере.

араса етегіне келіп трып,

Шымырлап тршігеді барлы дене!

 

Аныын ертегіні сраса да,

Айайлап етегінде айтып ле,

аылдап з сзіді айта айтады,

Жалынан срауыды ылмайды еле...

 

* * *

Бурабай желді кні толынады,

ЬІсырып, дауыл соса, блынады.

Жайындай найза тиген ойран болып,

Сотыып ыра шапшып жлынады.

 

Кескекті арыстандай арсылдайды,

Шынжырлы а бураша аршылдайды.

Грсілдеп, кбік шапшып таса соып,

амаан тау мен таса алшылдайды.

 

немі бір алып жо "Бурабайда",

Маужырап тыныштанад тыны жайда.

Кілді балытады жмса тербеп,

Сипайды еркелетіп жанды майда.

 

Аспаннан алтын Кнні сулесі ойнап,

йынып, кміс суа тере бойлап.

былып ойнайды кл исінгендей,

Клпырып сансыз трге гауар жайнап.

 

Жаалай тау мен орман анталасып,

Ортада жатан жасыл млдір айна, -

Ойнайды айнадан з жзін кріп,

Кеш болса сансыз жлдыз алтын ай да...

 

Долданып, дауыл соса, тулап айдын,

Грсілдеп, аласрды шулап айдын.

Жлынан шынжырынан а бураша,

Кпіріп сотыады зулап айдын.

 

Крсілдеп, аласрып кбік шашан,

Тулаан кл бейнелі - бурада айбын.

Кей кні тулаан кл, кей кн жым-жырт.

"Бурабай" тыншыады шуа жй кн.

 

Шілдеде кркем айна, торын ттан.

Аждаа, - арадауыл ралай кн.

Таы да бір з тас бар жаасында,

Таы сол кміс сулы "Бурабайды".

 

 

Кеесары гірі

Орта жз "а патшаа" баынанда,

Патшаа хан рпаы жаынанда,

асым хан бармай алан, туыстары

Патшадан "байазы" алып таынанда.

 

 

Кене хан асым лы ыра кшкен,

стінен туыстары шаынанда.

Патшаа арады деп елді шапан,

Хандыын Абылайды саынанда.

 

ркітіп дйім елді блдіргенге,

Шулатып жабытарын тілдіргенге.

Мз болан хандарыыз, - ел шапызып,

Торсыты керегеге ілдіргенге.

 

"асым хан, туанда ан уыстаан",

Мз болып, "Кеесары ту стаан".

Кене мен аалары жауласыпты,

Сияты Абылайдан туыспаан.

 

Бл сзім онша емес кне сарын, -

гіме, сексен жылдан емес ары.

Шауыпты ырдан келіп ааларын,

Абылай немересі - Кеесары.

 

Тасанда клді сіп кенересі,

Су айтса биіктейді кемері сіп.

Тстік жа Бурабайды бір зына

оныпты Абылайды немересі...

 

Кемерде алы орман, кз тас шоша...

Кенені олы келіп ран оша...

арауыл таудан аса баршы салып,

Сол зда Кеесары жатан мошап.

 

Сол зда жатан мошап йілісіп,

"Жат болан" Ккшетауа кйінісіп.

Шаппа боп, дуан менен таудаы елін,

Кштерін жиып, тастай тйінісіп.

 

Содан со мгі тастап бекінісін,

олымен Кене кеткен шегінісіп.

Млде енді шлге кеткен аулын шауып,

асымны екі аасын, екі інісін.

 

йшік бар, лгі зда гірлеген,

Ішіне кірсе йдей кгірлеген.

Аталан "Кенесары гірі" деп,

Крсеіз трізді іші дым кірмеген.