ІІІ. Жаа білімді мегеру
1. Саясат нер ретінде
2. Саяси партияны даму кезедері
3. Саяси партия ызметтері мен жіктелуі
1. Саясат нер ретінде - саясат зін жзеге асырушы партиялардан, топтар, мемлекеттік мекемелерден жне т.б. жасы дайындыты, жоары тжірибелікті, асан шеберлікті, халыа уатты ыпал ете білуді ажет етеді. Саясатта р трлі тсілдер пайдаланылуы ммкін. Онда келісім де, ысым да, улы та, алдап-арбау да кездесіп жатады. Саясатты нерге тееуі де сондытан. Дегенмен, басарушы саясат адамгершілік лшемдеріне сай келсе ана айтарлытай жемісті бола алады.
2. Саяси партия - мемлекеттік билікті ола алуа немесе билік жргізуге атынасуа
баытталан, орта мдде, бір идеология негізінде рылан адамдарды ерікті одаы; андай да бір тапты немесе оны абатыны мдделерін крсететін, белсенді жне йымдастырылан блігі.
Алашы саяси партиялар Ежелгі Грекияда пайда болан. Ал азіргі бізді тсінігіміздегі саяси партиялар Еуропада XIX . II жартысында пайда бола бастаан. Біра саяси партиялар бірден кпшілік, баралы партия бола калан жо. Мысалы, неміс ойшылы М.Вебер саяси партияларды дамуында келесі кезедерді атап крсеткен:
è аристократиялы йірмелер;
è саяси клубтар;
è кпшілік партиялар.
Демократиялы тртіп жадайында партиялар азаматтар, леуметтік топтар мен оам мдделерін шынайы саяси рдіске айналдыра алады.
3. Саяси партия ызметтері - саяси партияларды негізгі міндеттеріні бірі - оамды мдделерді жинатау мен оларды саяси шешімдерді абылдау жйесі шеберіне йымдасан жне баытталан трде енгізу. Саяси партиялар билік шін бсекелестік кресте оамды олдауды жмылдырушы рал ретінде ызмет жасайды. Партиялы жмылдыру арылы азаматтар азіргі заманны саяси рдісіні белсенді мшесіне айналады, яни іріктеу ызметін атарады. Партиялар оамды мдделерді алыптастыруда да белгілі рл атарады.
Саяси партияларды жіктелуі - М.Дюверже сайлаушылар мен белсенділер санына байланысты:
è а) маманданан;
è ) баралы деп жіктейді.
Маманданан деп атарында сайлаушыларды 10%-дан кемі ана болатын, мше саны аз партияны айтады. Біра ол йымдастырылуымен жне тртібімен кзге тседі. Баралы партияда оны немі жатап дауыс беретін сайлаушылары, мшелері, белсенділері кп болады. Біра оларды ресми мшелері болмайды.
Саяси жйедегі рлі мен іштей йымдасуына байланысты саяси партияларды 4 трге бледі:
1) авангардты партиялар. Оларды йымы жоары орталытанумен сипатталады, зіні барлы мшелеріні партияны жмысына белсенді атынасуын талап етеді;
2) сайлаушылар партиясы. Оларды негізгі масаты міткерлерді сайлау науанын йымдастыру: аржы жинау, гіт жргізу жне т.б.;
3) парламенттік партия. Ол негізгі екі ызметті атарады: сайлауа дайындалу жне парламентке баылау жасау;
4) ауымдасты партия. Ол адамдарды белгілі бір саяси жолды станандыына арай емес, орта кзарас, сас мдделеріне орай, маызды мселелерді орта талылау шін біріктіреді.
Партияларды тапты негізде жіктеу:
è жмысшылар,
è шаруалар,
è буржуазиялы.
Саяси жйедегі рліне байланысты:
è парламенттік,
è сайлаулы,
è жетекші
è масатты
IV. Жаа сабаты бекіту.
«Саяси партияларды оамдаы орны» таырыбында дискуссия ру
V. й тапсырмасын беру: Саясат нер ретінде
VI. Баалау.
| Пн: Адам. оам. ы | ||
| Сынып: 11 | Саба: 19 | Кні: |
Таырыбы:Саяси мдениет
Сабаты масаты: Саясат пен мдениет араатынасын тсіндіру.
Сабаты міндеттері:
Білімділік: Саяси мдениет ымы, жіктелуі уралы білім беру.
Дамытушылы:салыстырмалы анализ жасау абілеттерін дамытуа жадай жасалады.
Трбиелік:саналылыа, байыптылыа, леуметік ділеттілікке трбиелеу.
Сабаты трі:сыныпты
Сабаты йымдастыру дісі: гіме
Крнекілігі:оулы, тірек сызбалар
Сабаты барысы
І. йымдастыру кезеі:
1) Амандасу
2) Оушыларды сабаа зірлеу, сабаты таырыбы жне масатымен танысу
3) Ынта-зейіндерін сабаа аудару
ІІ. й тапсырмасын тексеру:
1. Саясат нер ретінде
2. Саяси партияны даму кезедері
3.Саяси партия ызметтері мен жіктелуі