Шыыса шыатын апа

Отстік азастан арылы Солтстік Жаркент:Солт.азастан

жне Орталы азастан тетін жолдар Сйна:Асмбе, Орт аз

Сауран:арам

Орт.азастан: бл тарматар

азастанны ішкі аудандарына апарады.

 

Отстік азастанны

Батыса шыатын жолы Отырар,Шауар,Отырар, Васидан.ызылм,

Хорезм,ргенішЕділ,Кавказ,Алтынорда кезінде

глденді. Шаш,Самаран,Бхарабатыса шыады

Шымкент,Отырар,Тркістан,

Сауран,Сыана,Барынкент, Хорезм.

 

Ілебалы,Екі оыз (Эквиус) Алматы,Талар,Шегелді Алтынемел,ойлы,Тараз
Жібек жолын Жетісу

басып тетін алалар алалары

 

 

 


Отырар,Испиджаб (Сайрам) Шаш (Ташкент),Шымкент Тркістан,Сауран,Сыана Баршынкент,Жаакент  
Отстік

азастан

алалары

 

Будда ндістаннан Жетісуа таралан Абешімнен

лы Жібек жолыдіні. екі храм табылды.Сирия,Иран,Аравиядан келген.

арылы тараанХристиан діні арл аанатыда тараан Тараз

діндерVII-VIII .Мерке шіркеу табылды.

Манихейлік діні таратушы нестор

Содылар таратты:Екі негізді асиеті

кітап имараттар Баласн, Шілікба-

лытан табылды

Зароастризм діні астбе

 

ызылзен от мнарасы

Отырар рбанды оша

 

Ислам діні Отстік азастан (VIII-IХ .. )

арл (760жылы),арахандар (960 жылы)мемлекеттік дін ретінде абылдады

ІХ -ХІІ ..ыпшатара тарады

 

ІV. Сабаты бекіту:

1) лы Жібек жолы дегеніміз не?

2) Жолды пайда болуы туралы не білесідер?

3) Жібек жолыны бойындаы сауданы дамуы шаруашылыа алай сер етті?

4) лы Жібек жолыны мемлекеттер арасындаы байланыса ыпалы болды ма?

5) лы Жібек жолыны картасын сызыдар.

6) лы Жібек жолы бойынша андай жануарлар тасымалданды?

7) андай мдени сімдіктер Жібек жолы арылы таралды?

8) лы Жібек жолы арылы таралан діндер.

9) лы Жібек жолы бойындаы ірі сауда орталытарын ата.

10) лы Жібек жолыны тарихи атаулары.

11) Не себептен ХV асырда лы Жібек жолыны леуметтік - экономикалы маызы жойылды?

 

V. Баалау: р оушыла тиісті баа ою.

VІ. йге тапсырма: параграф .

 

 

Сынып: 5 «а». Саба №:______11_____ Кні:_______________

Пн: азастан тарихынан гімелер.

Сабаты таырыбы: Моол шапыншылыы. Отырар аарман ала.

Сабаты масаты:

Білімділік: Оушылара Отырар аласыны глденген уаыты туралы жне Отырарды ерлігі туралы толы малмат бере отырып, монол шапыншылыыны зардаптарыны сері жайында толы малмат беру. з тарихында илы оиаларды басынан кешірген ортаасырлы аарман ала - Отырарды алыптасуы мен монол шапыншылыы кезіндегі ерлікпен оранысы туралы білім беру;

Дамытушылы: Отырардаы ала мдениетіні монол шапыншылыына дейінгі жне монол шапыншылыынан кейінгі жадайын салыстыра отырып оушыларды ой орыта білуге дадыландыру;

Трбиелік: Отырарлы азаматтарды, адырханны ерлігі негізінде оушыларды адалдыа, туан жерін сюге, басыншылы соыс атаулыны жек круге трбиелеу.

Сабаты трі: аралас саба.

дісі: гімелеу, сра-жауап, маал-мтел оу, патриотты трбиелеу.

Сабаты барысы:

Сабаты жоспары:I. йымдастыру кезеі.

II. й тапсырмасын тексеру.

III.Жаа саба.

IV.Жаа сабаты бекіту.

V. Баалау.

VI.йге тапсырма.

І. йымдастыру кезеі

· Оу ралын тексеріп тгелдеу.

· Оушыларды тгендеу.

· Оушыларды зейінін сабаа аудару.

ІІ.й тапсырмасын срау:

лы Жібек жолы – ымы туралы не айта аласыдар, картадан крсете аламыз ба?

лы , Жібек, керуен жолы - сйкестендіре отырып, р сзді маынасын ашу керек.

лы Жібек жолы арылы азастан далаларына андай тауарлар келініп , андай тауарлар шетке шыарылды.

Не келінді? Не шыарылды?

лы Жібек жолы тек сауда ана емес, мдениетті де таратушы жол.

Жаа сабаты жоспары:

5) лы Жібек жолыны пайда болу тариы

6) лы Жібек жолыны халыаралы аым-атынасты дамытудаы тарихи маызы.

7) лы Жібек жолыны мдениетіні ркендеуіне тигізген ыпалы.

8) лы Жібек жолыны шаруашылыты дамуына тигізген сері.

III.Жаа саба.

- Сонымен, біз Отырар туралы кп біледі екенбіз, біра біз одан да кп білгіміз келеді. Біз таы не білгіміз келеді?

 

з сратарын ойластыруа 4 минут уаыт беріледі.

Білемін Білгім келеді йрендім

л-Фараби дниеге келді ай асырда, ай жылы мір срген ала

Ататы кітапхана болды Отырар аласыны глденіп, ірі алаа айналуына андай жадай сер етті?

 

Фараб деп аталды алада андай орындар жмыс жасады жне ала халы мен бліктері туралы мліметтер

Бірнеше шапыншылы болды ай асырда иратылды?

Отстік азастан облысында Бгін ол ала бар ма, бар болса алай аталады?

лы Жібек жолыны бойында Кім билік етті?

 

Монол ханы Монол мемлекеті ашан, алай рылды?

лы олбасшы Монолдарды скері не себепті кшейді?

Жаулап алушы азастан жеріне ай жылы басып кірді, алаш басып кірген ірі

атыгез, сатындыты жатырмайды «Отырар шайасы» туралы

иратушы Шыысхан Отырарды неге жойып жіберді?

аза хандарыны ары атасы Отырарды лауына кім немесе не себеп болды?

Конструкциялау сатысы

Оушылара мааланы оып, «Білгім келеді» баанындаы тізілген

сратара жауап тауып, «йрендім» баанын толтыруа тапсырылады. р топ 3 сраа жауап беру керек.

 

13-15 минут 3 минут сраа жауап іздейді. 10 минут жауап беріп, кестені толтырады.

 

Білемін Білгім келеді йрендім

 

л-Фараби дниеге келді ай асырда, ай жылы мір срген ала Осыдан екі жарым мы жыл брын алашы оныстар болан. VІ (6) –VІІІ (8) саяси орталы болды.

 

ІХ(9) – ХІІ (12) . Сырдария зеніні аймаындаы басты алаларды біріне айналды.

Ататы кітапхана болды Отырар аласыны глденіп, ірі алаа айналуына андай жадай сер етті?

 

V (5) – ХV (15) . лы Жібек жолы бойындаы маызды ала болды.

 

Фарабдеп аталды алада андай орындар жмыс жасады жне ала халы мен бліктері туралы мліметтер Медреселер, стаханалар, онайлер,мешіттер,моншалары мен сауда орталытары болды.

Екі лкен дуалмен оршалан. алаа кіретін бес апа болды. ала билеушілері, байлар,ірі саудагерлер аланы орталы блігінде , ал арапайым халы сыртында оныстанды.

Бірнеше шапыншылы болды ай асырда иратылды? ХІІІ (13) асырда, яни 1219-20 жылдары

Отстік азастан облысында Бгін ол ала бар ма, бар болса алай аталады? аланы орны ана бар. азастанны тарихи ескерткіштеріні бірі ретінде зерттеліп, оралуда

лы Жібек жолыны бойында Кім билік етті?

айырхан – 1165-1220ж. мір срген.

Монол ханы Монол мемлекеті ашан, алай рылды? ХІІ асырда азіргі Монолияны жерінде, Шыысханны басаруымен рылды.

лы олбасшы Монолдарды скері не себепті кшейді? Кршілес елдерді баындырды, мздай аруланды, мыты скери тртіп болды,1 жауынгер шін 10 жауынгер жазалатын болан. 200 мыа дейін скер жинала алатын

Жаулап алушы азастан жеріне ай жылы басып кірді, алаш басып кірген ірі 1218 жылы. Жетісу ірі.

атыгез, сатындыты жатырмайды «Отырар шайасы» туралы Отырар трындары 5 ай бойы аланы асы андары аланша орайды. арашаны сатынды жасап, апаны ашып беруінен монолдар аланы басып алады

иратушы Шыысхан Отырарды неге жойып жіберді? атты арсылыа шыраймын деп ойламайды, атты ашуланады

 

аза хандарыны ары атасы Отырарды лауына кім немесе не себеп болды? Отырарды лауына Хорезм шахы кінлі делінеді. Ол зіне баынышты айырхана монол кпестерін лтіруге бйры береді.

 

Шыысханны портретіне оушыларды назарын аудару. Монол скері сол заманда аса уатты еді жне мыты тртібімен ерекшеленді. ажет болан жадайда скер тез жиналып, оларды саны 200 мыа жететін болан. скери тртіпті кштілігі сондай, бір жауынгер шін он жауынгер жазаланатын еді. Осыан длел ретінде бейнефильмнен зінді келтіремін. рине, бейнефильмді толы кріп шыуа ммкіндік бола бермейді, сондытан монолдарды скери ару-жараын, киімдерін, скери нерін сипаттайтын эпизодтарынан зінді крсетемін. Бл оушылара монолдарды дниені др сілкіндіріп, здеріне баындырып алуыны себебін ашып крсетуге ммкіндік береді.

Одан рі монолдарды аза жеріне басыншылыын сипаттайтын тмендегі негізгі даталарды оушылара дптерлеріне жазызып оямын.