Czynniki lokalizacji przemysu
Wykad 1
Przemys 20.02.2015
Jest jedn z podstawowych dziedzin gospodarki Narodowej zajmujcych si dziaalnoci materialn (inne rolnictwo, usugi)
Zatrudnionych:
- 5% rolnictwo
- 10-15% przemys
- reszta usugi
Polska- naley do rednio rozwinitych
- 60% usugi
- 20% rolnictwo
- 20% przemys
Przemys rozpatruje si najczciej w sensie dziaania jest to dziedzina produkcji materialnej zajmujca si wydobywaniem stworzonych przez natur przedmiotów pracy, bezporednim wyanianiem rodków produkcji i rodków spoycia oraz wiadczeniem usug produkcyjnych.
Usuga produkcyjna – monta, serwis, naprawa, remont
Czynniki lokalizacji przemysu
- przyrodnicze:
- baza surowcowa (miejsca gdzie moemy wydobywa surowce) tworzone s blisko zakady produkcyjne. Ropa, gaz- trzeba eksportowa i nie buduje si tam zakadów.
- dostp do wody- przemys potrzebuje wody do procesów technologicznych, chodzenia, oczyszczania. Jest niezbdny do przemysu. (np. przemys wókienniczy w odzi- duo wód w odzi- 11 rzek)
- klimat, uksztatowanie terenu, waciwoci fizjologiczne – mniej wane bo postp technologiczny zminimalizowa ich znaczenie
- poza przyrodnicze:
- baza energetyczna ( niektóre gazie przemysu s bardzo energochonne i nie da si tego zmieni
- pracownicy (zasoby pracy) pomimo mechanizacji nadal czowiek jest niezbdny np. kontroluje prac maszyn, teraz mao który pracodawca zatrudni niewykwalifikowanych pracowników.
- rynek zbytu- lokalizacja tam, gdzie jest zbyt przez co obnia si koszty transportu itp., dobra dystrybucja, atwo wyregulowa popyt, poda.
- infrastruktura techniczna- bardzo wana: inf transportowa, energetyczna, wodnokanalizacyjna, informatyczna
- zaplecze naukowe- zakady powstaj tam gdzie s uniwersytety, instytucje i wzajemnie si wspomagaj
- korzyci aglomeracji zakadów przemysowych (duo zakadów blisko- tworzy si zagbie o rónych specjalizacjach: blisza wspópraca, wymiana dowiadcze, specjalizacja produkcji, dla mieszkaców wybór zawodu, zapewniony rynek zbytu i sia robocza, ale równie s zagroenia ekologiczne i jeli aglomeracja upadnie to jest tragedia dla miasta, due bezrobocie)
- specjalne :
- stopie ryzyka i stabilnoci gospodarki jeeli np. gospodarka ma klas aaa i spadnie na aab- co zego si dzieje
- przepisy prawne- przynaleno kraju do jakiej organizacji gospodarczej
- polityka lokalnej administracji
Cechy przemysu:
- wydobywanie uformowanych przez przyrod przedmiotów pracy
- dostarczanie wszystkim innym dziaom gospodarki narzdu produkcji i rodków wyposaenia technicznego oraz wiadczenie usug przemysowych
- dua powtarzalno produkcji (sposób wykonywania i uzyskania efektu (produkty))
- kontrolowane wykorzystywanie praw przyrody (np. ognisko- przypadek)
- cigo procesów produkcji
- podzia pracy midzy zakady produkcyjne
- masowo produkcji i szeroki rynek zbytu
Mega trendy wpywajce na rozwój przemysu na wiecie:
- rozwój przemysu wysokiej technologii
- moliwe jest e cykl ycia produktu bardzo si w ostatnich latach skróci
- co roku dana firma wypuszcza co najmniej jeden nowy produkt
- Nauka zdobywa rodki na prowadzenie swoich bada, przemys zyskuje tanie ródo pomysów, powstaj nowe miejsca pracy w rodkach badawczych i przemyle, maa materiaochonno i energochonno.
- Wysoka rentowno, tania i szybka produkcja, szybkie rynki zbytu. Zastosowanie: medycyna, elektronika, biotechnologia, zbrojenia, badanie kosmosu i medyczne- to s numery jeden
- Dolina krzemowa, orodki badawcze w Japonii a reszta kopiuje pomysy.
- serwicyzacja przemysu
- nie problem jest wyprodukowa, a sprzeda
- coraz wicej osób pracuje w usugach
- wiadczenie usug a nie produkcja
- moliwoci produkcyjne nie s wykorzystywane mog produkowa znacznie wicej
- wzrost roli maej jednostki produkcyjnych i usugowych
- due przedsibiorstwa potrzebuj duo kooperantów którzy na ich potrzeby produkuj podzespoy
- przedsibiorstwo mae zyskuje renom poprzez dziaanie na korzy duych przedsibiorstw
- kompleksowa automatyzacja procesów pracy:
- nie wszdzie jest moliwe zastosowanie automatyzacji, komputeryzacji
- roboty zastpi prac czowieka, ju w tej chwili maj due zastosowanie
- zmikczenie struktury przemysu:
- przemys lekki
- kilka duych orodków przemysowych moe zaspokoi potrzeby gospodarki wiatowej, ale nie opaca si niektórym kraj utrzymywa takich przemysów
- nowe lokomotywy rozwoju:
- przemys wysokich technologii : informatyczny, techniczny, medyczny a przemys ciki to ju przeytek
- przechodzi si do bardziej elastycznych systemów produkcji – szybka reakcja na potrzeby rynku, s tak uniwersalne maszyny i wyszkolony personel e zmiana procesu produkcji na co innego to kwestia godzin
- internalizacja procesów produkcyjnych:
- powstaj produkty globalne
- proces produkcji podzielony na etapy i moe by tak, e kady etap odbywa si w innym kraju
Wykad nr 2 26.02.2015