Орыт Ата атындаы ызылорда мемлекеттік университеті

Автор туралы

Жмаазиев Ертай Жиенбайлы 1966 жылы 17 суірде ызылорда облысы азалы ауданында дниеге келген.

ызылорда орыт ата атындаы педагогикалы институтыны (1987-1992) тарих факультетін здік диплома, .А.Яссауи атындаы мемлекеттік аза-трік университетіні (1993-1998) за факультетін бітірген. 1995 жылдан загерлік ызметтер атарып келеді.

азір азастан Республикасы Президентіні «Байоыр» кешеніндегі арнаулы кіліні ызметін амтамасыз ету бліміні мегерушісі болып ызмет атарады.

Мемлекеттік ызметте жріп шыармашылыпен айналысумен траты шылданан. 1995 жылдан осы кезге дейін 50-ден аса маалалары республикалы, облысты жне алалы газеттерде жарияланан.

Мынадай кітаптарды осалы автор ымен шыаран: 2001 жылы Е.Жмаазиев пен С.Сулейменні орыс тіліндегі «Мир юриспруденции в высказываниях, афоризмах и крылатых словах» атты кітабы «Данекер» баспасынан, 2001 жылы Е.Жмаазиев пен С.Слейменні «Задылы пен дiлдiкке штарлы» атты кітабы «Жетi Жары» баспасынан, ал Е.Жмаазиев, Т.Алданов, Г.Баймратоваларды «Мастерство выступления на судебном процессе» атты кітабы «Юрист» баспасынан жары кріп, кпшілікке тараан.

Мемлекеттік ызмет атару барысында «В память 50-летия Байконура» мерекелік медалімен (25.05.2005 жылы) жне «азастан Конституциясына 10 жыл» мерекелік медалімен (азастан Республикасы Президентіні Жарлыы, 25.08.2005 жыл) марапатталан.

 

Жмаазиев Е.Ж.

Анатты тарихи сздер

 

ББК 84я48

Т65

 

Жмаазиев Е.Ж.

Т-65, анатты тарихи сздер 2008, бет

 

ISBN

 

ББК 84я48

 

Т5002000000 00(05)-00 Жмаазиев Е.Ж.

 

Бл жината тарихи анатты сздер берілген. Жина тарих пнін ызыып оитын жас жеткіншекке, жоары сынып оушыларына, жоары оу орындарыны студенттеріне жне жалпы тарих ылымына ызыушылыы бар кпшілік ауыма арналан.

 

 

Пікір білдірген жне алыс сзін жазан

орыт Ата атындаы ызылорда мемлекеттік университеті «азастан тарихы» кафедрасыны профессоры,

Тарих ылымыны кандидаты

Асатова Меруерт Наметызы

Алысз орнына

 

«Естiлердi сзiн ескерiп жрген адам зi де естi болады».

Абай нанбайлы

 

Бл жинаа тарихи анатты сздер, яни тарихи цитаттар, бейнелi сздер, тарихи тлаларды айтан дана сздерi жне тарихи баыттаы тарихи-деби шыармалар мен мифтердi анатты сздерге айналып кеткен кейiпкерлерiнi есiмдерi кiрiп отыр.

анатты сздер сйлер сздi iнжу-маржаны ретiнде сыныландытан, олара талдау жасалып, мнi ашылан. Оларды шыу жне айтылу тарихына шолу жасалып, ажет жадайда оны шыармашылыпен пайдалануды жолдары кп тараан шыармалар негiзiнде крсетiлген.

«Сздер мен бейнелi сздердi ааш жапыраы сияты глдену жне сараю кезедерi, яни здерiне тн кктемi мен кзi болады», - деген болатын Гораций. Ал тарихи анатты сздердi мiрi - мгiлiк. йткенi ол кптеген тарихи оиаларды, мселелердi ерiксiз кз алдыа елестетедi. Сондытан да тарих - адамзат мiрiнi болашаы. Мiне, осы ретте де тарихи анатты сздердi орынды олдана бiлейiк. йткенi тарих жас рпаты трбиелейтiн бiрден-бiр - кш.

«Мектеп - жеткiншек рпаты ойын алыптастыратын шеберхана, егер болашаты олдан шыарып алы келмесе, оны олда берiк стау керек», - деген болатын А.Барбюс. Болаша рпаты трбиелеуде оу орныны, оны iшiнде малiм тласыны орны ерекше. В.О.Ключевский: «Малiмге сз з ойын сапырыстырып айту шін берiлмейдi, басаны ойына озау салу шiн берiледi», - деген болатын. Мiне, сондытан да анатты сздердi, соны iшiнде тарихи анатты сздердi жас жеткіншекті трбиелеуде маызы жоары.

Болаша рпаты сыбаасына кп нрсенi тиетiнi аны. Сондытан оларды санасында ткеннi сабаы - бгiнгi кннi игiлiгiне айналуы тиiс. Сондытан да ата-баба аманатына, аа-рпа дстрiне жауапкершiлiкпен арауа міндеттіміз.

Туан елiнi, халыны шынайы тарихын бiлу, жеке тлаларды сздерiнен жне тарихи оиалардан саба алу бгiнгi жас рпаты азаматты парызы.

Бл зерттеу жмысыны хронологиялы кезеi жалпы тарихты амтиды. йткенi анатты сздер ай кезде, ай заманда айтылмасын, сол сздi ны кн тртiбiнен, замана талабынан з орнын табады.

Гомердi айтуы бойынша анатты сздер дегеніміз «сздi анатында лкен ой болып, ол з тыдаушысына шатын сияты» («К ней обращенный лицом, устремил он крылатые речи», «Илиада»,1,201»).

Егер сз леуметтiк мiрдi бай тарихи тжiрибесiнен айнап шыан ке мазмнда «тосан ауыз сздi тобытай тйiнiн бере алса, сонысымен дiреттi» (Б.Хасанов, «анатты сздер», Алматы, 1972, 25-бет).

анатты сздердi тлiм-трбиелiк мнi зор. Кiмде-кiм болмасын зiнi кпшiлiк алдында айтайын деген немесе ааз бетiне тсiрейiн деген ойын рi ткiр шыып, тыдаушы ккейiне онымды болу жаын арастырады. Сондытан да ыса да нса, наты да мндi сйлеу рбiр азаматты олы жете бермейтiн асиет боландытан, бл жинатаы анатты сздер – анатты тарихи сздер барлы жртшылы ауыма септiгiн тигiзедi деген ойдамын.

Кiтапты зiндiк ерекшелiктерi бар. Оны айтуды оырмана алдырды.

орыт Ата атындаы ызылорда мемлекеттік университеті

«азастан тарихы» кафедрасыны профессоры,