Т А Р И Х И А Ф О Р И З М Д Е Р

 

Тарих - мiрдi жетекшiсi.

ЦИЦЕРОН

 

Тарихты бірінші заы – андай да болмасын тіріктен ору жне андай да болмасын шындытан орыпау.

ЦИЦЕРОН

 

Тарих секірмелі трде дамымайды.

Ежелгі латын мтелі

 

Тарих екі рет айталанады: алаш рет – трагедия трінде, соы рет – фарс трінде.

Ф.Гегель

 

Тарихты жасауа барлы адам атысады, ендеше оны кркiне шамалы болса да, ркiм з лесiн осуа мiндеттi жне рiн кетiруге тиiстi емес.

Ж.ЛИМЕТР

 

Мен тариха «ештеенi де жасырмаймын» деп эпиграф жазар едiм. Ол ол ма, тiптi тiрiк айтпау керек, тiрiк айтанша, ндемеуге тырыс.

Л.Н.ТОЛСТОЙ

 

Тарихшы мен аынны айырмашылыы бiреу-а: бiреуi лемен, ал екiншiсi ара сзбен айтатындыында емес, керiсiнше, бiрi ткен оиа туралы, екiншiсi болаша туралы гiмелейтiндiгiнде.

АРИСТОТЕЛЬ

 

Аыл-ой ебегiнi е маыздысы жне пайдалысы - ткен оиаларды жазу.

САЛЛЮСТИЙ

 

Тарихты басты мiндетi - iзгiлiктi iстер туралы ндемей алмау жне жаман рекеттер мен аылсыз сздер арылы болаша рпатар алдында масара болмау деп санаймын.

ТАЦИТ

 

Тарихты бастапы масаты - тіріктен сатану, екінші – шындыты бгіп алмау, шінші - зіді мліметтерді брмалады деп немесе орынсыз шпенділік жасады деп ешкім кдіктенбейтіндей жадайда болу. Цицерон

ткен заман мен лем халытарын танып бiлу - адамдар аыл-ойыны азыы мен семдiгi.

Л.д.ВИНЧИ

 

Тарихи тактиканы жарыынсыз – брi де араы.

А.В.СУВОРОВ

 

Кптеген деректерден тарихи мiрдi мазмны ралып, идея жасайды.

В.Г.БЕЛИНСКИЙ

 

аласа да, аламаса да тарихты жазбауа болмайды.

Т.МАИЗЕН

 

р ылымны з пиясы бар: тарихты пиясы - еркiндiк задары мен задар ажеттiлiгiнi байланысы.

М.П.ПОГОДИН

 

Тарихшы кейде тарихтаы жiберген ателiктерiн зiнi аыл-ойымен толытырып отырады, сйтiп, ол ешашан ателеспейдi.

М.П.ПОГОДИН

 

Тарихты масаты - адам дамуыны озалысын танып-бiлу.

Л.Н.ТОЛСТОЙ

 

Тарихты білетіндерді кез-келген нрсеге иіле бермейтіндігі – оларды астерлі асиеті.

ОСКАР УАЙЛЬД

 

Тарих – рi-берiден со, брiн де реттейдi.

Ф.ЭНГЕЛЬС

 

Тарихи дамуа сопай, адамзатты да табиатты да тсiнуге болмайды.

А.И.ГЕРЦЕН

(«Мысли и изречения» кiтабынан, Алматы, 1964 ж,)

 

азіргі білім жарыы тарихи шолу аысы бізді батысымыза да жататын осындай адамзат оамын рып, тарихты осы уаыта дейін шамамен 20 рет айталананын крсетеді.

АРНОЛЬД ДЖ. ТОЙНБИ

 

Тарих дегеніміз адамзатты ке арналы тжірибесі, адам болмысыны асыр айрыында жздесуі. Жздесу туысанды орайда тсе, мір шін де, ылым шін де онан арты не бер?!

МАРК БЛОК

 

Тарих зіне баураса, тарихнама – иялыды йытады.

ОЛЖАС СЛЕЙМЕНОВ

 

Тарих дегеніміз мен шін з романдарымды іліп оятын шегелер.

Александр Дюма-кей

 

Жасы мiнез-лы пен аыл кшi болып енедi, брiнен де – блар адамшылы асиеттер болып табылады.

Адамны басына конан баытты траты болуы жасы мiнез-клыа байланысты.

Л-ФАРАБИ

 

Туелсiздiк - алтын кмбез дейтiн болса сол кмбездi тiреп тран 4 белгi – рмiздерiмiз бар. Оны бiрiншiсi – Елтаба, екiншiсi - нран, шiншiсi – Кк байра, тртiншiсi - аза тiлi.

Н..НАЗАРБАЕВ

 

Ел шiн ебек етсе халы сймек,

Бiз шiн ота, суа тсiп жр деп.

Ер лсе де, ебегiн ел лтiрмес

Неше мы жыл тсе де тарих бiлмек.

С.ТОРАЙЫРОВ

 

Тркiстан - екi дние есiгi ой,

Тркiстан - ер трiктi бесiгi ой,

Тамаша Тркiстандай жерде туан,

Трiктi тiрi берген несiбi ой.

М.ЖМАБАЕВ

 

 

Бiр лтты тiлiнде сол лтты жерi, тарихы, трмысы, мiнезi айнадай ашы крiнiп трады. аза тiлiнде азаты сары сайран даласы, бiресе желсiз тндей тымы, бiресе йындай екпiндi тарихы, сары далада дере кшкен трмысы, асыкпайтын, саспайтын мiнезi крiнiп тр.

М.ЖМАБАЕВ

 

Адамдаы ынсап, дiлет, мейiрiм - шеуiн осып айтанда ждан деген ым шыады.

Ш.ДАЙБЕРДІЛЫ

 

ай iстi болсын нуiне ш трлi шарт бар. Е уелi ниет керек, одан со кш керек, одан со тртiп керек.

М.О.УЕЗОВ

 

Тариха iлсе сезер е,

ай кезден басталан бл смды.

лыа анжарын кезеген,

Кншiлдiк.

Бл неткен злымды, жаным-ау,

Бл неткен аатты !..

Биiктi биiк деп танымау –

Нмрттiк.

Арымды келемiн анат ып,

Жаныма бiр тыным бермедiм.

Бойымнан таусылса жомартты,

Менi де лгенiм.

М.ШАХАНОВ

 

Делиде боланымда ндi алымы: - Сiз Сырдария зенiнi брын баса арнамен аанын бiлесiз бе?-деп срады. -?..?..?..

-Кейiнiрек ауыла баранда осы оианы наашыма айтып едiм:

-Балам, туан елiні тарихына немрайлы араан адамны мiр жолы болан емес, - дедi жзi срланып. Содан бастап менi «Бiз елiмiздi кне тарихына назар аудармаса, жаа тарихты бiзге де назар аудармауы ммкiн екен-ау» деген ой жиi мазалайтын болды (Досымны кнделiгiнен).

М.ШАХАНОВ

 

анды кек, жесiр дауы, жердi дауы –

Тсiнсе, адамзатты наыз жауы.

ОЖА БАТЫР

 

Орыс халына ендi оратын ештее жо, йткенi оны баытсыз тадырын одан рi баытсыз ылу ммкiн емес.

А.ГЕРЦЕН

Ресейде екі-а тиы бар: тменде – араылыты билігі, ал жоарыда – билікті араылыы.