Бап. Жмыс берушілер мен йымдар басшыларыны донорлыты дамытуды амтамасыз ететін жадайлар жасау жніндегі міндеттері

Жмыс берушілер мен йымдар басшылары:
1) денсаулы сатауды мемлекеттік басаруды жергілікті органдарына, мемлекеттік денсаулы сатау йымдарына, сондай-а оамды йымдара азаматтарды донорлар атарына тартуына жрдем крсетуге;
2) ан мен оны компоненттерін алу шін ажетті й-жайларды
теусіз беруге жне жадай жасауа;
3) донор болып табылатын ызметкерді тексеру жне ан мен оны компоненттерін тапсыру кні жмыстан кедергісіз босатуа;
4) донор болып табылатын ызметкерге осы Кодексте белгіленген кепілдіктерді беруге міндетті.
2. Жмыс берушілер мен йымдар басшылары донорларды осымша ынталандыруа ылы.

24-тарау. Органдар мен тіндерді транспланттау

143-бап. Органдар мен тіндерді транспланттау жне оларды алу
шарттары

1. Транспланттау деп тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) организмні баса жеріне немесе баса организмге ауыстырып салу, сіістіру тсініледі.
2. Тіндер жне (немесе) органдар (органдарды бліктері) алынатын адам, адамны мйіті, жануар донор болып табылады.
3. Адамны тіндерін жне (немесе) органдарын (органдарды бліктерін) ытиярсыз алуа жне оларды ауыстырып салуа тыйым салынады.
4. Адамны органдары мен тіндерін сатып алуа-сатуа тыйым салынады.
5. Реципиентпен генетикалы байланыстаы немесе онымен тіні йлесетін - оларды баса организмні тіндеріне сіісуіне жрдемдесетін органикалы тінні имунологиялы асиеттері бар адам тірі донор болуы ммкін.
6. Тірі донор жан-жаты медициналы тексеруден туі жне оны тіндерін жне (немесе) органдарын (органдарыны бліктерін) алуа болатындыы туралы маман дрігерлер консилиумыны орытындысын алуы тиіс.
7. Осы бапта аталандармен атар бір мезгілде мына талаптарды сатаанда ана:
1) осы Кодексті 68-бабына сйкес денсаулыыны жай-кйі туралы ажетті апаратты алан оны зады кілдеріні келісімі;
2) тиісті келісім беруге абілетті баса йлесетін донорды болмауы;
3) реципиент донорды аасы-інісі немесе апасы-арындасы болып табыланда;
4) транспланттау реципиентті мірін сатап алуа арналса;
5) ытимал донор алуа арсылы білдірмесе, кмелетке толмаан жне (немесе) рекетке абілетсіз адам болып табылатын тірі донорды органдарын жне (немесе) тіндерін алу ммкін болады.
8. Кмелетке толмаан жне (немесе) рекетке абілетсіз адамдарды зады кілдеріні келісімі медициналы араласу басталана дейін кез келген стте кері айтарылып алынуы ммкін.
9. Тірі донордан органдарды жне (немесе) тіндерді алу оны нотариалды трде куландырылан жазбаша келісімімен ана жзеге асырылуы ммкін.
10. Транспланттау шін жп органны бірі, оларды болмауы денсаулыты біржола бзылуына кеп сотырмайтын органны бір блігі немесе тін ана алынуы ммкін.
11. Тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) транспланттау масатымен алу биологиялы лім расталан кезде немесе бас миыны біржола семуін (миды лімін) дрігер-мамандарды консилиумы тіркеген жадайда ана, органдарды жне (немесе) тіндерді алатын стте осы адамны тірі кезіндегі немесе оны жбайыны (зайыбыны), жаын туыстарыны жне (немесе) зады кілдеріні мндай алуа жазбаша келіспеушілігі болмаан жадайда ана жргізілуі ммкін.
Кісі олынан лген немесе кісі олынан луіне кдік болан жадайда транспланттау масаты шін тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) алу ылмысты процесті жргізуші органны ресми келісімімен ана жргізілуі ммкін.
12. Биологиялы лім - мірлік маызды функциялар біржола тынатын, организм тіршілігіні тотауы болып табылады.
13. Бас миыны біржола семуі - лкен ми сыарын, діін, кпіршесін, орта ми мен мишыты оса аланда, миды бкіл атпарыны семуімен атар жретін, бас миы жйке клеткаларыны интегралды функцияларын толы жоалтуы болып табылады.
14. Кейіннен транспланттау шін органдар мен тіндерді алуды амтамасыз етуге атысан адамдарды биологиялы лімді немесе бас миыны біржола семуін растауа атысуына тыйым салынады.

144-бап. Тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды
бліктерін) транспланттау тртібі

1. Тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) транспланттау ажеттігі туралы медициналы орытындыны тиісті денсаулы сатау йымыны дрігерлер консилиумы береді.
2. Тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) транспланттау реципиентті не кмелетке толмаан реципиентті не сот іс-рекет жасауа абілетсіз деп таныан реципиентті зады кіліні жазбаша келісімімен жзеге асырылады.
3. Реципиент алдаы уаытта жасалатын транспланттауа байланысты оны денсаулыында орын алуы ытимал асынулар туралы ескертілуге тиіс.
4. Ауру жтыран тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) транспланттауа тыйым салынады.
5. Мйіттерден тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) алу денсаулы сатау йымдарында жргізіледі. Тіндерді жне (немесе) органдарды (органдарды бліктерін) консервациялау мен транспланттауды тек мемлекеттік денсаулы сатау йымдарында ана жргізуге жол беріледі.
6. Органдарды (органдарды бліктерін) жне (немесе) тіндерді алуды, консервациялауды, адамнан адама жне жануардан адама транспланттауды тртібі мен шарттарын азастан Республикасыны кіметі белгілейді.
7. Осы бапты кші рпа жаырту тіндерін (жынысты клеткаларды) амтитын, адамны дниеге келу процесіне атысы бар органдара, оларды бліктері мен тіндеріне, сондай-а ан мен оны компоненттеріне олданылмайды.