Сабаты орытындылау.

1.алпаты кімдер киген?

2.алпа неше бліктен трады?

3.Шашабауды алай дайындады?

4.алпа тігуде андай тігісті олданды?

5.алпа неше бліктен трады?

 

й тапсырмасы:алпа тігу. (102 бет)

 

Баалау:

Оушыларды жмыстарынан крме йымдастырып, баалау.

 

Тексерілді:

Кні:8.04.16 пні: ебекке баулу сынып: 2«Ж»

Сабаты таырыбы: Шапан

Сабаты масаты:

Білімдік: Оушыларды шапанды пішу, тігу тсілімен таныстыру, айып тігуді йрету.

Дамытушылы: Тігу,пішу дадыларын жетілдіру.

Трбиелік:лтты киім лгілеріне деген ызыушылытарын, эстетикалы таламдарын арттырып, ебексйгіштікке, іскерлікке трбиелеу.

 

Сабаты крнекілігі жне ажетті материалдар: ине, жіп, мата, айшы.

 

Сабаты барысы:

йымдастыру кезеі:

Оушыларды зейінін сабаа аудару

й тапсырмасын тексеру

Жаа саба:

лтты шапан трлері, оларды олдану масатымен таныстыру.

аза халыны лтты киімдері ке байта жерімізді айматы ерекшелігіне арай ерекше лгілер жасалан. Оларды кейбірін Жетісу лгісі, Араны лгісі деп бліп жатады. азаты лтты киім лгілеріне кршілес орыс, тжік, ырыз, тркімен халытарыны киім тігу тсілдеріні де тигізген ыпалы мол. ыпшатарды ішкі-сырты киімдері кшіп-онуа, жріп – труа еркін, ауа райыны барлы жадайларына олайлы етіп тігілген. лтты киімдер тзімді, ыайлы, арапайым да сем болан, мндай киім киген адамдара ысты аарлы аязы, жазды аптап ыстыы, кзді ара суыы, жауын-шашын ешбір ауіп-атер тндіре алмаан.

СбитМанов былай дейді: «Адама ауа райыны олайсыз жадайларынан орану шін киім ажет. Ертедегі адамдарды киім-кешектері мал терісінен жасалан. сіресе, тері сырт киім шін пайдаланылады».

Кшпелі азатар ішкі-сырты киімдерді брін жріп-труа бгет жасамайтындай етіп тіккен.

лтты киімді пайдалану, ттыну ерекшеліктеріне арай:
кнделікті
сндік киімдер
Жыл мезгілдеріне байланысты:
ысты
маусымды
жазды

 

 


Шапан. азатар оны «жаалы киім» ретінде баалайды. Адама «шапан кигізу», «иыына шапан жабу» - лкен рмет. Брындары хандар, батыр, би, жасы-жайсыдарына дреже бергенде соны белгісі ретінде арнайы тіктірткен шапанды оларды иыына жапан, трлі мемлекеттік атынастарды бекіту белгісі ретінде де шапан жіберетін болан. азата ат мінгізіп, шапан жабу дстрі азір де бар. Ханны зі киген шапанын сыйа алу – аза халында лкен мртебе.

Сергіту сті:

О олымда бес сауса,

Сол олымда бес сауса.

Алаанды ашамын,

Беске, бесті осамын.

 

ауіпсіздік ережесі:

Инені аузыа салма.

Инені киміе адама.

айшыны аузын ашы тастама, жолдасыа берер кезде стайтын жаын аратып бер.

Практикалы жмыс:

айып тігу тсілін йрету.

Егер «кктеп тігу» тсілінде рбір тігіс арасында бос адам алып отырса, «айып тігу» тсілінде ондай адам алмайды.

1.Мата жиегіне салынан белгіден инені шаншып, оны теріс бетінен о бетіне ткізеді. Жіпті тйіні матаны теріс бетінде алады.

2.Ине шын матаны іне салынан белгі бойымен бір адам шанышызып, оны шын екі адам ілгеріден шыарады. Жіпті суыра тартып, тігісті бекітеді.

3.Алашы бірінші адама тігіс шеті мен екінші рет инені шы шыан аралытаы бос адамды тігіспен толтыру шін, инені кейін айтарып, бірінші тігісті жаластыра инені шаншып, шінші рет бір адам бос алдыра ине шын шыарып, жіпті суыра тартып, тігісті бекітіп отырады. Сйтіп «айып тігу» тсілінде бос адам болмай, тігіс тегіс орындалады. Мндай тігіс мыты болады.

Шапан тігу:

1.Шапанны алдыы жне арты бліктерін мата бетіне бормен сызып, иып ал.

2.Шапан бліктерін айып тігу тсілімен біріктір.

Сабаты орытындылау: саба соында оушылар орындаан жмыстарын лгіге арап салыстыру. Жмыс сапасын тексеру.

Мені алан серім... (рефлексия)
Маан иын болды...
Мен йрендім...
Мені болашата....
Мені таалдырды...
Енді мен орындай аламын...
Маан ызыты болды...

 

 


 

 

йге тапсырма: 104-106 бет оу.

Баалау: Оушыларды жмыстарынан крме йымдастырып, баалау.

Тексерілді:

Кні:10.04.15 пні: ебекке баулу сынып: 2«»

Сабаты таырыбы: Шапан

Сабаты масаты:

Білімдік:Оушыларды шапанды пішу, тігу тсілімен таныстыру, айып тігуді йрету.

Дамытушылы:Ттігу,пішу дадыларын жетілдіру.

Трбиелік:лтты киім лгілеріне деген ызыушылытарын, эстетикалы таламдарын арттырып, ебексйгіштікке, іскерлікке трбиелеу.

Сабаты крнекілігі жне ажетті материалдар: ине, жіп, мата, айшы.

 

Сабаты барысы:

I.йымдастыру кезеі:

Оушыларды зейінін сабаа аудару

й тапсырмасын тексеру

Жаа саба:

Шапан. азатар оны «жаалы киім» ретінде баалайды. Адама «шапан кигізу», «иыына шапан жабу» - лкен рмет. Брындары хандар батыр, би, жасы-жайсыдарына дреже бергенде соны белгісі ретінде арнайы тіктірткен шапанды оларды иыына жапан, трлі мемлекеттік атынастарды бекіту белгісі ретінде де шапан жіберетін болан. азата ат мінгізіп, шапан жабу дстрі азір де бар. Ханны зі киген шапанын сыйа алу – аза халында лкен мртебе. Шапанны трлері кп. Олар: тік жаалы, айырма жаалы, жаасыз, сырма шапан жне таы баса. Шапанды ерлермен атар йелдер де киген. Оларды шапаны ерекше снді болан.

ауіпсіздік ережесі:

1.Инені аузыа салма.

2.Инені киміе адама.

3.айшыны аузын ашы тастама, жолдасыа берер кезде стайтын жаын аратып бер.

Сергіту сті:

Тербеледі ааштар,

Алдымнан жел еседі.

Кіп-кішкентай ааштар,

п-лкен боп седі.

Практикалы жмыс:

айып тігу тсілін йрету. Шапанды тігіп аятау. 1. Мата жиегіне салынан белгіден инені шаншып, оны теріс бетінен о бетіне ткізеді. Жіпті тйіні матаны теріс бетінде алады. 2.Ине шын матаны іне салынан белгі бойымен бір адам шанышызып, оны шын екі адам ілгеріден шыарады. Жіпті суыра тартып, тігісті бекітеді. 3.Алашы бірінші адама тігіс шеті мен екінші рет инені шы шыан аралытаы бос адамды тігіспен толтыру шін, инені кейін айтарып, бірінші тігісті жаластыра инені шаншып, шінші рет бір адам бос алдыра ине шын шыарып, жіпті суыра тартып, тігісті бекітіп отырады. Сйтіп «айып тігу» тсілінде бос адам болмай, тігіс тегіс орындалады. Мндай тігіс мыты болады.

Шапан тігу: 1.Шапанны алдыы жне арты бліктерін мата бетіне бормен сызып, иып ал. 2.Шапан бліктерін айып тігу тсілімен біріктір.

 

Сабаты орытындылау:саба соында оушылар орындаан жмыстарын лгіге арап салыстыру. Жмыс сапасын тексеру.

1.Шапанды кімдер киеді?

2.Кктеп тігу мен айып тігуді андай айырмашылыы бар?

3.Шапан бліктерін біріктіру шін андай тігіс олданды?

4.Кктеп тігу ай кезде олданылады?

йге тапсырма: Шапан тігу. 104-106 бет оу.

Баалау:

Оушыларды жмыстарынан крме йымдастырып, баалау.

 

Тексерілді:

 

Кні:13.04.15 пні: ебекке баулу сынып: 2«» Сабаты таырыбы: Шрке Сабаты масаты: Білімдік:Оушыларды аякиім трлерімен таныстыру, шркені деу туралы білім беру. Дамытушылы: Шрке жнінде жне тігіс тігу тсілі туралы алан білімі мен іскерлігін дамыту. Трбиелік: лтты аякиім лгілеріне деген ызыушылыын, эстетикалы таламын арттырып, ебексйгіштікке, іскерлікке трбиелеу. Сабаты трі: аралас саба. Сабаты крнекілігі жне ажетті рал-жабдытар.

Сабаты барысы:

I.йымдастыру кезеі:

Оушыларды зейінін сабаа аудару

й тапсырмасын тексеру

II.Жаа саба:

Шркей, шаай, шоай, шрке – кннен жасалынан арабайыр аякиім. Оны тау шгінділерімен жргенде ашы, сшылар жне шаруашылыпен айналысатын егіншілер етік сыртынан киген, нтижесінде ол аякиімді тез тозудан сатаан. Ол шала иленген кн «шыли» теріден жасалыады, кшесі мен онышы болмайды, табанына киіз лтара салынады. Теріні аяа шатап орап не бре отырып, алыптап байпа басына тарылтып «науалап» жасайды, бауын кше жаынан шыарады. Аякиімге орналастыруды «Шркей тарту» деп атайды.

Аякиім кшелі, кшесіз болып блінеді. кшесіз аякиімдерге: мсі, пима, кебісті кейбір трлері жатады. Шрке – ірі араны иленбеген терісінен жасалан кшесіз жеіл аякиім. Бдан баса сары шоай, шабата, шркей, шпшр, шрке, мкі, кебіс сияты жеіл аякиім трлері бар.

Сергіту сті:

Орнымыздан трамыз,

олды ала созамыз.

Бір отырып, бір трып,

Біз шыныып аламыз.