XX. 60-80 жылдарындаы саяси мір.

I.Кіріспе

II.Негізгі блім

Ø XX. 60-80 жылдарындаы саяси мір.

III.орытынды

IV.Пайдаланылан дебиеттер тізімі

XX. 60-80 жылдарындаы саяси мір.

Н.С.Хрущев азастанды сына алаы сияты пайдаланып, кптеген ты тжірибелерді, оны ішінде келешегі жо тжірибелерді сынатан ткізіп байап крді. Гидропоникалы діспен сімдік сіру, жгері егу т.б. осы сияты тжірибелер азастан шаруашылытарында байаудан тті. Оны айтуымен республиканы отстіктегі аудандары кршілес республикалара берілді, лкелер рылды. Кптеген осаларды аттары згертілді: Амола – Целиноград атанды, Батыс азастан облысы – Орал облысы болды. Хрущевті жолсыздытары мен жнсіз ылытарын ашы айтпаса да халы оан наразы болды. Сойтіп, елді экономикасын жаа сатыа ктеру, халы шаруашылыын басару, ндірісті жоспарлау мен ынталандыру жйесін тубегейлі жасарту ажеттігі кесіп жетілін келе жатты. Экономикалы мселелерді шешуде субъектівизмде, валюнтаризмді жою ажеттігі баран сайын айындала тсті.

Елде алыптасан жадайы тзеу жне жол берілген ателіктерді жою жнінде кезек кттірмейтін шыл шараларды 1964 жылы 14 азанда болып ткен КОКП-ны пленумында абылдады.Пленум Н.С.Хрущевті КОКП ОК-ні бірінші хатшысы жне КСРО Министралер Советіні траасы міндеттерінен босатты. Оны орнына КОКП Орталы Комитетіні бірінші хатшысы етіп Л.И.Брежневті сайлады, ал Кеес кіметіні басшысы етіп КСРО Жоары Кенесі А.Н. Косыгинді таайындады. Осыны артынша партия, совет жне баса оам йымдарын 1962 жылы жзеге асырылан ндірістік принцип бойынша блу ойластырылмаан іс деп бааланып, оларды территориялы — ндірістік принцип бойынша рылуын алпына келтіру ісі ола алынды. Сонымен бірге жоспарлау мен экономикалы ынталандыру дістеріндегі ателер де тзетіле бастады. Осы жылдарда іске асырылан шаруашылы реформа дйекті жргізілмегенні зінде елді экономикасын ктеруге елеулі ыпал жасады.

70 жылдарды басындабрыныдай социализмнен коммунизмге ту туралы территориялы идея басым болды. Бл жайлы 1967 жылы азан ткерісіні 50 жылдыына арналан сзінде Л.И.Брежнев млімдеді.

1977 жылы 7 азанда КСРО Конституциясы абылданды.Конституцияда ияли болжамдар кп болды. Коммунизмге тер жол мселесі, кемелденген социализм теориясы ке таралды.

1978 жылы 20 суірде аза КСР-іні конституциясы абылданды.Бл Кеестік жйедегі азастанны соы Конституциясы болды. Бл Конституциясында да демократияны шектеу, адам ыын елемеу т.с. оама жат былыстар орын алды. лтаралы атынастарда да келесіз жадайлар кбейді. Республикада орыс тілі «лы тіл» ретінде дріптеліп, аза тіліне немрайды арау кеейді.

1979 жылы КОК ПК–ы азастан жерінде неміс автономиялы облысын ру туралы шешім абылдады.Автономиялы облысты рамына Амола, Павлодар, араанды, Кокшетау облыстарыны бірнеше аудандары кіруге тиіс болды. Жоспар бойынша автономиялы облыс орталыы Ерейментау аласында орналасатын болды. Бл жнінде арнайы комиссия рылын, оан КОКП ОК-ыны хатшысы А.Коркин тораалы етті. Партияны бл шешімі аза халыны лтты мддесін аяа таптауды крінісі болды.

1979 жылы 16 маусымда Амола аласындаы Ленин алаына аза жерінде неміс автономиясын руа наразы болан жастар жиналды. «Неміс автономиясына жол жо!» «азастан блінбейді!» деген жазулары бар плакаттар стаан жастар партияны бл шешімін атты айыптады. Осы жылы 19 маусымда жастар алдына шыан атару комитетіні траасы Жмахметов пен облысты партия комитетіні бірінші хатшысы Морозов азастан жерінде ешандай автономия рымайтынына жастарды сендірді.

70 жылдар мен сексенінші жылдарды бірінші жартасында партияны жоары орындарындасз бен істі бірлігіне шаырылан ндеулер баран сайын кштірек естіле бастады. Мны зі екі жзділік ндеу еді. Ойткені, оны басшы органдарында отырандарды здеріні орындауы міндетті болмады, талап тек ана тменгі буындаылара баытталды. Ішкі партиялы жмыстарды жасарту мен жетілдіру жніндегі кптеген аулылар кзбояушылы сипат алды. Партия басшыларыны атып алан жаттандылы жне дмшелік пен цифрлардан, алуан трлі есеп растырудан баса ешнрсе талап етілмеді. Партия беделі баран сайын лдырай бастады.

Сонымен азастан президенті Н.А.Назарбаев айтандай, тоырау мірді барлы салаларында: идеология да, адамдар арасындаы арым-атынаста да, орын алды. Брежневті жеке басына табыну етек алан жадайда, сіресе, жетпісінші жылдарды аяы мен сексенінші жылдарды бас кезінде ол баран сайын кшейе тсті.