Таырыбы: №8 практикалы жмыс. Статикалы аунаты (катокты) негізгі параметрлеріні есебі

Жмысты масаты: топыраты тыыздау рдісімен танысу, німділігі мен жетегіні уатын анытау.

Тапсырманы нсалары 8.1 кестеде берілген.

 

8.1-кесте - Бастапы мліметтер

Нс-а	Білікшені лшемдері, м	Топыра-ты типі	Білік-шені салмаы Gв, Н	Топыраты ылалдылы-ы	Тыыз-дау тередігі, Н, м
Ені Вв	Радиус Rв	W	W0
1.	1,3	0,55	байланыс-ан				0,45
2.	1,6	0,70				0,50
3.	1,4	0,60				0,40
4.	1,2	0,50				0,45
5.	1,3	0,60				0,48
6.	1,6	0,70	байланыс-паан				0,46
7.	1,4	0,55				0,50
8.	1,5	0,65				0,42

8.1-кесте жаласы

9.	1,2	0,55					0,40
10.	1,3	0,70				0,45
11.	1,4	0,60	байланыс-ан				0,40
12.	1,6	0,70				0,46
13.	1,5	0,70				0,48
14.	1,4	0,65				0,50
15.	1,2	0,60				0,42
16.	1,3	0,65	Байланыс-паан				0,48
17.	1,4	0,70				0,46
18.	1,6	0,70				0,40
19.	1,3	0,60				0,42
20.	1,5	0,60				0,40

 

ата металл білікшелері бар аунатарды негізгі параметрлеріне аунаты салмаы мен аунаты білікшесіні зындыына келетін меншікті ысымы жатады.

Білікшені топырапен тйісу бетіндегі максималды кернеуі аныталады.

 

_max = ·E / R_в , МПа, (8.1)

 

мндаы q_в – сызыты ысым, Н/м; келесі формуламен аныталады:

 

q_в = G_в / B_в, Н/м, (8.2)

 

мндаы G_в – білікшені салмаы, Н;

B_в – білікшені ені, м.

E – топыраты деформация модулі, МПа; топыраты типіне байланысты алынады: байланысан топыратар шін E = (15 – 20) мПа, байланыспаан топыратар шін E = (10 – 15) МПа.

R_в – білікшені радиусы, м.

Аунау кезінде топыраты бетіндегі кернеу топыраты бзуа кететін шатама беріктігінен _р аспауы керек. йтпесе топыраты атты блшектері бзылады. Ол шарт мына трде жазылады:

 

_{max р.}. (8.3)

 

мндаы _р. – топыраты бзуды шатама беріктігі, МПа; топыраты типіне байланысты _р = (0,8 – 1,5) мПа, байланыспаан топыратар шін _р = (0,3 – 1,0) МПа. Шарт орындалмаан жадайда білікшені лшемдері мен параметрлері айындалады.

 

8.1-сурет– Топыраты тыыздау схемасы

 

Тыыздауды оптималды тередігі аныталады:

а) байланысан топыратар шін

h_опт. =( 0,30W / W₀) ·R , см, (8.4)

 

б) байланыспаан топыратар шін

 

h_опт. =( 0,32W / W₀) ·R , см, (8.5)

 

мндаы W жне W₀ – сйкесінше тыыздалатын топыраты фактілі жне отайлы ылалдылыы, %.

Статикалы аунатарды німділігі

 

П = 3600·(B_в - 0,2)·v_р.х.·H / n, (8.6)

 

мндаы B_в – білікшені ені, м;

0,2 – аралас жолатарды жабу шамасы, м;

v_р.х. – ауна озалысыны жмыс жылдамдыы, м/с; v_р.х. = (0,8 – 1,6)м/с алынады.

H – топыраты тыыздауды жалпы тередігі, м;

n – бір із бойынша ту саны

Бір із бойынша ту саны

n = H / h_опт , (8.7)

 

мндаы h_опт – тыыздауды оптималды тередігі, м.

ту санынын мнін n бтін сана дейін жуыталады.

Аунаты озалысыны осынды кедергісі келесі формула бойынша аныталады:

W_i = W₁ + W₂, Н, (8.8)

мндаы W₁ – аунаты орын ауыстыру кедергі кші, Н;

W₂ – аунаты орнынан озаландаы инерция кшінен туындайтын кедергі кші, Н.

Аунаты орын ауыстыруыны кедергі кші аныталады:

 

W₁ = G_в (f + i), Н, (8.9)

 

мндаы G_в – білікті салмаы, Н,

f – аунаты аунауыны кедергі коэффициенті, f = (0,15 – 0,25) алынады;

i – жергілікті еіс, i = (0,01 – 0,025) шамасында алынады.

Аунаты орнынан озаландаы инерция кшінен туындайтын кедергі кші

W₂ = G_в·v_р.х /_. g·t_р, Н, (8.10)

 

мндаы G_в – білікті салмаы, Н,

v_р.х. – ауна озалысыны жмыс жылдамдыы, м/с;

g – еркін тсу деуі, м/с²,

t_р – аунаты екпіндеу уаыты, t_р = (4 -8) с алынады.

Аунаты озалтышыны уаты келесі формула бойынша аныталады:

 

N = W_i ·v_р.х. / _м, кВт, (8.11)

 

мндаы W_i – аунаты озалысыны осынды кедергісі, Н;

v_р.х. – ауна озалысыны жмыс жылдамдыы, м/с;

_м – жетекті пк-і, _м = 0,8 алынады.