Ажыратып-балайтын (дифференциалды-диагностикалы) орталар.

Гисс ортасы.

 

Негізгі Гисс ортасы пептон суына (0,5 NaCl, 1 пептонны дистилденген судаы ерітіндісі), 0,5-1 кмірсуы жне 0,5 Андредэ анытаышы осылып, ааз сзгіден сзіліп, пробиркалара алытып тбінен жооры тсіріп жіішке кішкентай пробиркалармен (2-4см) («газды») яды. Залалсыздандырады. Орта тссіз болады.

 

Дайын оректік орта анытаышты осаннан кейін пробиркаларда сабандай сары клгін тссіз трде болады, ал керісінше болан жадайда бояу ерітінді мен сілтіні алдын-ала титрлеу ажет. Ол шін 8 пробиркаа 5 мл-ден 0,5 фуксинні ышылды ерітіндісін йып, 1-ші пробиркаа 0,1 мл-ден 0,4 ащы натрий ерітіндісін йып, келесі, яни райсысына алдындаылара араанда 0,1 мл-ден кбіректеу йып шыады. Пробиркаларды сілкіп тпелі жарыа арайды. Аныталан рецептті жасаан кезде фуксин мен сілті атынасына арай алады. Ондаы оспа тсі сабан тстес сарыа жаын болады, сондай-а титрлеуге 4-ды сілті ерітіндісі емес, оны 10 ретке еріген трін алады.

 

Гисс ортасы сйы жне жартылай сйы болып дайындалады. Гисс сйы ортасы Андредэ анытаышымен дайындалады,

 

оан фуксин ышылы (0,5г), 16 мл 1-ды NaОН ерітіндісі 100 мл дистилденген суа жасалады.

 

Гисс жартылай сйы ортасы («газды»емес Гисс(фабрикандірісінде) ВР анытаышпен дайындалады (бояыш оспа судаы кгілдір клгін ышылымен), ол ра трде шыарылады. 2г орта нтаы 100мл дистилденген суа ерітіп, оны пробиркалара йып 120С-та 20 минут залалсыздандырады.

Эндо ортасы.

 

ЕПА-ды (рН 7,4-7,6) су моншасында ерітеді, оан 0,5-1,0 лактоза, 0,5 фуксинні спиртті ерітіндісінде негізгі аныан трі, тсін жоалтан 10-ды ккіртышылды натрийді тамшылатып осады. ЕПА осылан осындылармен айнатылып жне Петри аяшаларына йылады.

 

азіргі уаытта ра нта тріндегі орталар кеінен олданылады, ол за уаыта саталады.

 

ра Эндо агары.

 

5г ра ортаны 100 мл дистилденген суа ерітеді, яни ыздыран кезде араластырып трып 5 минут айнатады да стерильді Петри аяшаларына яды. Агар атаннан кейін термостата кептіру шін салып ояды.

 

Левин агары (бл да ра трде шыарылады).

 

Бл орта метилен кгі ерітіндісіндегі Хоттингер агарынан, бактериологиялы эозин сілтіден, лактозадан, калийді екі негізді фосфорышылынан (К₂НРО₄) трады. Левин нтаты ортасын 5г алып 100мл дистилденген суда ерітеді, оны ысытан кезде араластырып трып 5 минут айнатады да Петри аяшаларына яды. атыраннан кейін ортаны термостата кептіру шін ояды. Бл орта клгін тстес болады.

 

Плоскиревті срыптап жне ажыратып-балайтын ортасы (бактагар Ж).

 

Ылалтартыш, жарысезгіш орта (анытаышрамды орта). Ортаны рамы: атты агар ортасы, лактоза, т ышылды тз, кальций содасы, фосфорышылды екі натрий, бриллантты жасыл, NaCl, лимонышылды натрий ышылы, ызыл бейтарап анытаыш. Ортаны даярлау шін 6г ра нтаты 100мл дистилденген суа ерітеді (рН 7,2-6,8).

 

ра висмут-сульфит-агар: ЕПА,рамына висмут цитраты,натрий сульфиті, натрий дифосфаты, Мор тзы, бриллантты жасыл, глюкоза, кальций содасы кіреді. 6г ра нтаты 100мл дистилденген суа ерітіп, 50С-та суытып, аырындап араластырып трып Петри аяшаларына яды. атан агарды термостата кептіру шін ояды.

 

Ст (майсызданан)-табии жануар німі.Стті аырындап1-ды екікмірышылды соданы осып сілтілейді де, лакмус аазымен реакциясын тексереді, егер ст лсізсілтілі орта болса ааз біртіндеп кгереді. Оны сзіп, стерильді пробиркалара йып залалсыздандырады.

 

Селективті (молайту) орталарын даярлау.Бл орталарзерттейтін материалда микроорганизмдерді саны крт аз болан жадайда пайдаланады.

 

Шустова ортасы ЕПА-а(рН7,4) 10клеміне50-дынатрий тиосульфтты судаы ерітіндісін (Na₂S₂O₃5H₂O) жне 2 Люголь ерітіндісі осылады. Раппопорт ортасы – сйы болады.

 

ЕПС-а 1 глюкоза, 10 - т, 1 Андредэ анытаышы осылады, залалсыздандырылады.

 

Киллиан ортасы: 100мл стерильді ЕПС-а(рН6,7-6,9)теколданар алдында 1:100000-1:150000 осылады.

 

сімдікті оректік орталар.

 

Картоптан, сбізден, бршатан, ырыабаттан жне баса да сімдіктерден дайындалады.

 

Картоп ортасы (картоп тілімі немесе сйы картоп ботасы).Жуылан картопты абыынан, кзшелерінен тазартып цилиндр секілді тілімдеп, сосын иаштап екіге бледі (негізі тегіс бетіне бактерия егу шін), оан 1-ды екікмір ышылды сода ерітіндісіне 1-2 саат салып, сосын сзгі аазбен кептіріп жне арнайы (пробирка Ру) тменнен шіншіге кшіру пробиркаларына салады. Пробирка тбіне кшіруге дейін 5-ды глицеринді суды яды. 120С 20 минут залалсыздандырады.

 

Сйы картоп ботасы тріндегі жне бршатан дайындалан орталар кбінесе биологиялы нерксіптерде олданыс тапан. Бл процесті даярлау те крделі жне за. Сондытан бактериологиялы балау жмыстарында те сирек олданады.