Кандидатлы диссертацияы яыра булдым ле. Ни ти д, тжрибм етерлек.

О-о, бик мслихт. Уыштар ына телйем. был егет кем була?

Балаларымды берее, — тип Мли Нурлиевна яалма йылмайыра маташты, шунан башымдан ыйпап уйы. — Университета нисек т була индерерг уйлайым. Унан ур кеше сыыр ул. Университета индермм — исемем Мли булма!

Ее ки келлелегегег оланмау ммкин тгел. Ысын педагог шулай эшлрг тейеш т.

Шунан директор мине коридора сыары ла, ре оа ына нимлер хаында йлште. Мли апайы юлы уды, кре. Кйефе кр ине. Сыып машинаа ултыры та айалыр киттек. мин тиерк теге университетты кргем кил.

Апай, асан университета барабы? — тинем оа шым бара торас.

Й, ттгене! Ошо ойро хер башымды аыртыр инде. Тутат ле машинаны, — тип урана-урана шофера бойоро бире. — Килеп еттек, сы, й!

Айа у университет!

Ашыма. Тыла мине! Бына ине документтары. Аттестаты да, справкалары да ошонда, — тип аты ына папканы уы. — Бына и йшрг 500 ум аса. Иплп тотона, ет ул. Уйлап араа, бер икмк 15 ум ына тора, тимк, был асаа туйансы ашай алаы.

Университета мине алып бармайыымы ни? Мин юлды белмйем бит...

Бахыра алышма! Министра мине тмдн яла яып хат яанда т л сос ине! Теле оон икнен яшы белм. т! Шулай булас, университет айа икнен д табыры! — Директор машинаа ултырып, ишекте шап иттереп япты ла, уалып та киттелр.

Ур алала мин тге тапыр. Бында таныштарым да, туандарым да ю. теге университета нисек барып етерг икн? "ала советы" тигн туталышта оа шаып тором. Етм, ми бте л тексйеп арай. лл то аан кешене тгег крлр инде!?

Былай ауыыды асып троа, кис т етер. Тиерк ыбырлар крк. Их, аланы картаы була... Киоскта, моайын, барыр. Барып илле ума шунан фн картаын атып алдым. Унда юары уыу йорттарыны адресы ла, нисек барыра икнлеге л кртелгн. т шп булды, исмаам! мин айлаан университет Телек янында икн. Бигерк алы шул. Аса йллп йй атлаа, кн буйына ла барып етме. Юл аша сыып, автобуса ултырым.

Бына, мин кптн крерг хыялланан уыу йортондамын. Буласа уытыусылар ошонда белем ала икн. абул ите комиссияына барып, крк документтары тапшырым, аризаын да яым. ултамамды уйырып, документтарымды ксермен алып алдылар.

Имтихан кннд килереге. лег хуш булып тороо, — тине бындаы белгес. мм мин кабинеттан сыыра ашыманым. айа барыра у ми? Имтихан кнн тиклем урамда йрмйем бит инде. Ахыра, ул апайа барыын да алатым бирем.

Борсолма, хер студенттар профсоюзына барабы а мсьлне хл итбе, — тине апай тынысландырып. — Етемдрг ятата йш бушлай. й, эйр артымдан.

Бер сттн у ятаты с кешелек блменд ял ит инем. Юлда шул хтлем арытайны. Изге кешелр сит тарафта ла бар икн, тип ыуандым.

Шкр, баш алаа килеп, университета документтарымды тапшырым, ятаа урынлаштым. Хер бар масатым — имтихандары уышлы бире.

Урама лл ни сыып йрмнем. Яындаы магазина барам да, кире блмг айтам. Кнн д, тнн д китапты улдан тшрмнем. Ми еелг алышыра ярамай. гр илке-алы йрп, уыра ин алмаам, м мсхре буласа. Мли Нурлиевна ла рхтлнеп клр, бтндр алдында исемемде атыр. Ю, бындай хлг юл уйыра ярамай! Нисек кен булмаын, университета уыра инерг тейешмен! айы са китап тотан кйн йолап китм. Шулай итеп ананан ашыу ваытым, уыан материалдары абатлау, яыу-ыыу менн тте.

Ике имтиханды ла "бишле"г бирем. Шатлыым эсем ыйманы. мм уны менн урталашыр кешем ю шул янымда. Бтндре ата-се мтен ктп, ишек алдына тора. Шатлыты ла урталашыр кеше ю, быныы т л ыйын ине. Уры теленн диктант, туан телдн инша яыу лл ни ыйын тгел. бына тарих менн са ына ауырлытар бар. Етм, кп уый торас, башым да йлнеп бтт. Иртн иртк уы имтиханды бирерг барам. Быуындар алтырай. Берй анды ына яылыш йтмм ярар ине. Бетее усыма алып, эстн ген белгн доаларымды абатланым:

Эй, Хоай, зинар сн, ярам ит инде. Мине шул хтлем юары белемле кеше булым кил. тенесемде ишет ярар ине...

Имтиханда бтбег л орауар яылан аыар таратып бирелр. Шунда др яуапты яып тапшырыра тейешбе. уы имтихан т л ыйын булып сыты. орауара кберк икелн башланым. лл кп уйланана шулай тойола. профессор парта араынан йрй, унда-бында арай. Ксереп ултыран бер егетте ыуып та сыары. Уф, йргем атылып сыа хер!

Ваыт тте, тапшырыы! — тине имтихан абул итесе. — Иртг ошо аудиторияа йыйылыы. мтлрен йтскмен!

Шул ваыт арауыы йылдан оаыра тойолдо. Тн буйына йолай алмай сытым. Баша ниндй ген уйар инмне! гр насар бирм, ним булыр? Улайа, хуш хыялдарым! "ПТУ-а урынлаштырам тигнд ризалашманы, хер инл ми" — тип мыыллар директорыбы. рлегедн ят та л! Ирт менн барып, университет алдында оа тапандым...

Йтелгн ваыта аудиторияа инеп ултырым. Профессор аыар тотоп килеп инде. Янында факультетты деканы ла бар ине. Декан тигндре бында д ген етксе икн.

Декан имтиханды уышлы биргн абитуриенттары, дйм мт буйынса уыуа абул ителгндре исемен уый башланы. ле берее, ле икенсее исемен ишеткс, баып рхмтен йт. Шатлыын йшер алмай ул сабып, урынынан икергндре л осрай. Ун туы кешене исеме аталды. Шатлыынан илап ебргндре л бар ине. Унауан ашыуы келе тшт.

Мине исем яыраманы... Барлы хыялдарым селпрм килде. Бтт былай булас! Хер кейемдремде йыйыра ла, килеп алыуарын орап, детдома шылтыратыр крк. Кемд, исмаам, асам да алманы. Уытыусыларымды кен нисек кренермен? Балалар йортонда алан Злфир елем д мине сн оялып йрр хер.

Итибар! — тине шатлыынан шаулашандары тынысландырып декан. — ф итеге, мин бере исемен йтерг онотанмын. Ильяс Мхмтов атлы егет бындамы ул? — Исемемде ишеткс, улдарым алтырап китте. Яуап бирерг телем д йлнмй.

— Б-ба-ар! — тотлоа-тотлоа яуапланым да, кск аяыма батым.

Отлайым! е "биш"к биреге! Университетыбыы ишектре бгндн ее сн асы!

Шул ре ишеткс, алатып бир алмалы хистр солап алды. Шатлыымдан ккте етенсе атына ына тгел, меенсе атына ктрелгндй хис иттем емде.

Автор тураында белешм

Айгиз иззт улы Баймхмтов 1988 йылда Белорет районыны Аба ауылында кп балалы аилл тыуан. ке етем алас, Сермн балалар йортонда трбилн. БДУ-ны башорт филологияы м журналистика факультетын тамамлай. Санкт-Петербург длт политехник университетында махсус курс т. Башортостанды м Рсйе Журналистар союзы азаы. "Башортостан" гзитене бит м мнит блегенд эшлй.