Джулиан Роттер: леуметтік оытуды теориясы
леуметтік ілім теориясын Д.Роттер оршаан ортаны зерттеу арылы баса адамдармен арым-атынас трлеріні леуметтік серін абылдауды нтижесі деп тсіндіріледі. Бл теория-леуметтік йрену, адамны мінез лын, трмыс ызметін леуметтік ортада абылдауа негізделген. Ол кбінесе адам сранысына байланысты, ортамен арым-атынас жасау арылы алыптасады. Бл теория кейде «жеке тланы теориясы» деп аталады. Осы арылы жаа конструктивті ойлар алыптасады
| леуметтік-когнитивтік баыт Альберт Бандура: Джулиан Роттер: леуметтік йрету теориясы | Басты тсінік – оршаан ортаа тиісті ылы-рекеттік реакциялар мен факторларды зара рекетестігі – динамикалы процесс. Негізгі теоретикалы концепция – баылау арылы модельдеу немесе йрету. зін-зі тзету концепциясы. 4 маызды ауыспалы ала ойылады: ылы-рекет потенциалы, кту, бекітуді ндылыы, психологиялы жадай. ажеттілік потенциалы – іскерлік еркіндігіні функциясы мен ажеттілік ндылытары болып табылады. Негізгі конструкт – басару локусы (адамдарды з міріндегі бекітуледі андай дегейде басаратыны туралы жалпыланан ктім). | Бандура теориясы те жасы эмпирикалы тестіленген, оны лесінде кптеген фактілер бар. йретуді тсіндірілуі леуметтік-когнитивті факторларыны кмегімен жретіні дстрлі бихевиоризм планкасынан шыады. Адам ылы-рекетін йымдастыру шін немді жне бірізді рылымды крсетеді. |
Таырып. Тланы психологиялы теорияларындаы когнитивті баыт: Д.Келли
Жоспар:
1.Джордж Келли: тланы когнитивті теориясы
Джордж Келли, практикалы клиникалы психолог, алашыларды бірі болып негізгі ретінде когнитивті процестер атап тті personology адам жмыс істеуін сызы. Оны теориялы жйесіне сйкес, жеке конструкциялы психология ретінде белгілі, мнi бойынша адам - тсіну тсіндіруге, болжау мтылатын алымдар, зерттеушілер, жне тиімді масатында зіні жеке тжірибесі лем баылау онымен зара іс-имыл. Зерттеуші ретінде адамны Бл кзарас Келли теориялы конструкциялы негізі, сондай-а азіргі заманы танымды болып табылады тлалы психология бадарлау.
Келли арап емес, оны бір сенімдегі психологтар шаырды пассивті организмдерді сияты пндер, реактивті сырты ынталандыру. Ол субъектілері алымдар ретінде зін естеріне салды, ткен тжірибесі мен болашаы рылыс туралы жорамалдар негізінде орытынды жасауа. Оны негізгі баытта те ерекше жне р трлі жеке теориясы, Америка рама Штаттарында сол уаытта алыптасан психологиялы ойлау, жылы алай халыны зерттеу ызыушылы кп заманы толын себебі болды тану жне оларды лем туралы апаратты дейді. Крнекті Walter Michel, танымды психолог, ашушы ретінде Келли рмет берді жеке тланы танымды аспектілері. андай ... мені та бар длдігі ол психология келесі екі-ден астам зірледі жолдарын алдын ала білген онжылды. Шын мнінде, барлы осы Джордж Келли 1950 жылы деді, ... жне кптеген жылдар бойы алда Quot пайамбарлы алышарты психологиясын 1970 длелдеді;. Бл тарауда біз жеке конструкциялары Келли теориясы арап жеке танымды кзарас суреттейди
Когнитивті психология
Когнитивтiк психология алай аыл жмыс iстейтiнiн талдап, жне адамгершiлiк мiнез-лыты р трлiлiгін жне крделiлiгiн баалауа ммкiндiк бередi. Алашы когнитивтік психолог Джордж Келли бізді тжірибемізді интеллектуалды ынуды маызыды ретінде крсетті. Адамдар з мірі туралы ерте индивидуалды даму этапында маына растырады, кейінірек олар зін згертуді жне зіні лемге атынасын згертуге болатын кптеген тсілдерді бар екендігін жиі тсіне , саналай бермейді. Егер біз аздап еркіндік беретін болса, біз ойлаандай емес, натылы соншалы згермйтін болып табылмайды. Адамдар натылыты айта дей алады. Келлиді айтуы бойынша адам ылы згеру процесіне, яни, зін згертуге атысса, барлы мселелерді тамыры шешіледі. Келли осыны негізінде рекет теориясын,яни, тлалы суге жеткізетін згеру масатын ратын теорияны жасады.
Когнитивті теория гуманистікке жаын, бірата кейбір маызды айырмашылытарды ажыратуа болады. Когнитивті теорияны негізін салушы американды психологы Дж. Келли. Оны ойынша, адам мірде азір не боланын жне келешекте не болатынын білгісі келеді.
Когнитивті жеке теория интелектуалды процесіне адамны мінез-лына ерекше кіл аударады.
Басты тсінік «конструкт» (аыл. consturkt- ру,салу). Бл тсінік зін осанда барлы танымал танып білетін процестер. Конструктіні арасында адамда тек лемді ана мойындайды. Сонымен бірге арым-атынас орнатылады. Осы арым-атынастаы конструктілері тла конструкті болып табылады. Конструкт- бл згеше жіктелінетін лгі бізді баса адамдарды жне зімізді абылдау.
Келлиді ойынша бізді райсымыз болжам орнатып, оны тексеруге, бір сзбен айтанда мселені шеше алуымыз ажет. Тла шек ойылан еркіне ие болады. Конструктивті жйе адамда ралан мірді аз уаытында зіне танымал шектер ойан.