Сызыты электр слбаларындаы эквиваленттік трлендірулер.

1,18а – суретте ЭК-ті кзінен ток кзіне ауысу слбалары

1,18а – суретте ЭК-ті кзі R ішкі кедергісімен 1 жне 2 ысыштара жаланан , ал ысыштар арасындаы кернеу U.

Ток I те

= - =J-Ii (1,42)

J= - ток кзіні тогы Ii= - ішкі кедергідегі токІ- ЭК-ті кзіні тогы(1.42) тендеуге 1.18,б – суреттегі эквивалентті слбе сйкес келеді.Токкзі тогы ЭК-ті баытымен бір баыттас.

E (кернеу) кзі идеалды ток кзі Rішк=0

Айын ток кзі, Rішкі кедергі мен ток кзімен параллель жаланан эквивалентті схемамен ана ауыстырылады.

12 Электр тізбектеріні заралы асиетіСызыты электр тізбектерінде андай да бір m тармаындаы E_m ЭК рекет еткендегі к тармаындаы E_k ЭК рекет еткендегі m тармаындаы тока те болады. Бл кезде E_k=E_m болуы керек.сонымен атар ЭК ж/е токтарды баыты бір біріне атысты бірдей болуы керек.

14. Электр тізбегі тарматарыны кірістік жне зара ткізгіштіктері.Электр тізбегіні кез-келген тармаыны кірістік ткізгіштігі сол тарматаы токты ЭК-іне атынасымен аныталады. Кірістік ткізгіштікті индекстері бірдей болады.(бл кезде алан ЭК-р 0-ге те болуы керек.) = -кірістік ткігіштік Электр тізбектеріні кез-келген 2 тармаыны зара ткізгіштігі бір тарматаы токты екінші тарматаы ЭК-іне атынасымен аныталады. алан тарматаы ЭК-р бл кезде 0-ге те болуы керек. -зара ткізгіштік. =

15. Активті екішты теоремасы.Теореманы математикалы рнегі.Кез-келген активті екі полюсті ЭК кзіні ж/е кірістік кедергіні тізбектей жаласуымен крсетіле алады. Бл ЭК-ні мні активті екі полюстік ысыштарына атысты есептелетін бос жріс кернеуіне те болады. Кірістік кедергі активті екі полюстіктен ЭК-ді алып тастау жолымен алынан пассивті екі полюстікті эквиваленттік кедергісіне те болады.

16 Компенсация теоремасы

Тегеру теоремасын тсіндіру шін а,б,в слбалар келтірілген. Кез келген кедергіні ЭК кзіне ауыстыруа болады. Оны баыты ток баытына арама арсы жне сол кедергідегі кернеуіне те. Бл тегеру теоремасы. Длелдеу шін б суретінде д нктесінен с нктесіне ткенде уелет(потенциалдар) E¹₁=U₁ шамасына кбейеді. Ал с нктесінен в нктесіне ткенде сол шамаа азаяды, осыны салдарынан леует бір бірне те.сондытан осы нктелерді ткізгішпен тйытап осуа болады,яни ЭК кзі жне кедергісі слбадан алып тасталынан бдан баса барлы тарматаы ток згермейді.

17.Синусоидалы ток тізбектері.Синусоидалы шамалар. Синусоидалы - деп sin заы б/ша згеретін ж/е уаыт б/ша згер-н токты айт-з. Синусоидалы токты лездік мні мына рнек-н аны-ды:i=I_msin(2t/T+)= I_msin(t+), мнд I_m –ток амплитудасы, яни токты е лкен мні; синус аргументі 2t/T+–фаза д.а. Брыш -бастапы уаыт мезгіліндегі (t=0) фазасына те, сонд-н оны бастапы фаза д.а.Синусоидалы ток тізб- элемент-і:1.активті кедергі R;Бл токты лездік кернеуі u=U_msint.Ом заы б/ша u=iR=I_mRsin t; Тж-а: активті кедергіде ток пен кернеу фаза б/ша сйкес келеді.активті кедергіге келіп тсетін уат келесі рнекпен аныт-ы: P=ui=U_msintI_msint=UIsin²t=U_mI_m(1-cos2t)/2. Син-ы ток тізб-і индуктивтілік: Х_L=L=2fL; U_L=LdI/dt кернеу- лездік мні. Индуктивтіліктегі кернеу векторы ток векторынан 90 озып отырады. Сыйымдылы кедергі: Х_с=1/С; u=1/c ₀dt. Сыйымд- кедергіде ток векторы кернеу вект-н 90-а озады.

Синусоидалыэлектршамалар – электр тізбекте кернеуді жне токтын лездік шамалары те уакыт аралык саиын каиталанатын процесс периоды деп аталады.Периодты шаманын мні кайталанатын ен аз уакыты период деп аталады.Синусоидалы шаманын озгеріп трган мнін белгілейтін шама фаза депаталады .Уакытагымыбойынша фаза оседі. 2шамага фаза оскенненкеинсинусойдалышаманынозгеру циклі каиталанады

18. Aктивті кедергідегі синусоидалы то.Активті кедергідегі то, кернеу, уат(лездік жне кешенді трлері). Лездік мндер графигі. Векторлы диаграммасы.

19.Индуктивтіктегі синусоидалы то.

Кернеуді лездік мні (индуктивтілік кешенді кедергі)

20.Сыйымдылытаы синусоидалы то.

Егер де С сыйымды лытаы кернеу синусойдалы болса, онда то:

крініс крініс крсетіп тр: то ынта салынан кернеуден брыша озып тр, яни тоты нлдік мніне кернеуді максималды мні сйкес.Фазалы ыысу:

–сыйымдылы кедергі, ал оан кері шама bC= – сыйымдылы ткізгіштік деп аталады. Сонымен,

Сыйымдылытаы лезді уат:

Бл уат амплитудасы UI, ал брышты жиілігі 2 те синусойдалы за бойынша тербеленеді, яни крініс сияты. Сыйымдылыты электр рісіні энергиясы:

0-ден – ге дейін шектерде брышты жиілігі -мен периодикалы згеріп трады.

Кзбен сыйымдылыты арасында энергияны тербеленуі теді, ал сыйымдылыа тсетін активтік уат нлге те. Сыйымдылы кедергіні былай табуа болады:

21.Синусойдалы шамалардын лездик жане комплекс турлери:

Лездиктури: , ,

Комплекс тури: , ,

Кернеу мен Токтын арекет мани: ,

, , ,

Орташа мандери: , ,

22. R,L,C элементтерініі тізбектей жалануы. Векторлы диаграммасы. ;

u=uR+uL+uC

u=i*R+L*di/dt+1/cidt

U=I*R+I*jXL+I*(-jXc)= I(R+j(Xl-Xc));