Электрауіпсіздігін амтамасыз ету
Ауіпсіздік жне ебек орау блімі
Дипломды жобаны бл блімі «С.Жандосов атындаы аскеле ксіптік-техникалы колледжі» негізінде азастан Республикасыны Задарына сйеніп жазылан:
а) Ебек кодексі, 2007 жыл 15 мамырдаы № 251
) 16 атар 2009 жыл № 14 «рт ауіпсіздігіне ойылатын жалпы талаптар техникалы регламенті»
Ауіпті жне зиянды ндірістік факторлар сараптамасы
Электрпісіру жмыстары е ауіпті жмыстар категориясына жатады, сондытан пісіру жабдытарын олдануа лкен шарттар ойылады. Электропісіру жмыстарын жргізгенде кбінесе пісірушіні электр тоымен заымдалуы, ожды ваннаны бетімен жне электр доасынан сулеленуі, кйіктер, зиянды газдармен жне шамен улануы, биіктікте жмыс істегенде апаттар орын алады. ауіпті жадай туындамау шін (газбен тншыу, электр тоымен заымдану аупі жне т.б.) бл шарттарды бзуа болмайды.
Пісіруші электрпісіру жмыстарын жзеге асыранда 24 В-тан 220/380 В-а дейін кернеумен жне 1000 А-ден жоары то кшімен жмыс істеуге мжбр болады. Газбен пісіру жне кесу кезінде олданылатын газдар (оттегі жне жанар газдар) пісірушіні жмыс орнына сыылан трде, кп жадайда лкен ысыммен беріледі. Ауамен немесе оттегімен араласан жанар газдарды кез келген шыннан, ашы жалыннан, ыздырылан денеден жне баса жылу импульстерінен жарылыш аупі бар. Ке пайдаланылатын ацетилен газы оттегі мен ауа болмаса да жарылуы ммкін. Ацетилен газы алынатын ацетилен генераторлары жмыс орында лкен ауіп туызады. ауіпті жне зиянды келесі шарттар арастырылды:
- ауіпті жне зиянды ндірістік факторлар сараптамасы;
- йымдастыру іс-шаралары;
- техникалы іс-шаралар;
- санитарлы-гигиеналы іс-шаралар;
- ртке арсы іс-шаралар.
Йымдастыру іс-шаралары
Оу шебері – студенттер арасындаы жарааттар немесе кездейсо жадайлара жауапты. Студенттер брын пісіру аппаратымен жмыс істемегендіктен жне пісіру процесін крмегендіктен техника ауіпсіздігі бойынша нсау толы жне шеберханадаы жмысты толы амтуы керек.
Техника ауіпсіздігі бойынша нсауды жргізгенде оу шебері жараата келіп соатын ауіптерді айтады: электр тогыны соуы,доа сулесіні кзге жне теріге зияны, тыныс алу жолдарыны жне жйке жйелеріні ауіпті газдан жне будан пайда болатын аурулар,балыан металды шындарынан болатын кйіктер. Жараат алуды себептері арастырылады. Мысалы,студенттерге – ток соу тек ана 220,380 В кернеулі ткізгішті стаанда ана емес,сонымен атар пісіру тізбегіні 60-70 В кернеулі тізбектеде болады.
Студенттер электр тогымен соудан орайтын ережелерді білу керек.
Техникалы іс-шаралар
Электрауіпсіздігін амтамасыз ету
Желі ішіндегі жоары кернеу мен то кші. Бл факторларды ауіптілігі – электр тоымен заымдалуды лкен аупі бар. Ол адамны кейбір мшелері мен бкіл денесін заымдауы ммкін. Электр тоымен заымданан адамны тыныс алу жйесі тарылып, жрегі тотауы ммкін. Бл жадай адам ліміне алып келеді.
Электрпісіру жмыстары кезінде балытып пісіруге, кесуге жне балытып аптастыруа арналан пісіру тоыны бірпостты нрлендіру кздеріні арасындаы тпелерді ені 0,8 м-ден кем емес, кппостты нрлендіру кздеріні арасындаы тпелерді ені 1,5 м-ден кем емес, ал бірпостты жне кппостты нрлендіру кздерімен абыра арасындаы араашыты 0,5 м-ден кем емес болу керек.
Пісіру тоыны реттегішін пісіру трансформатыны жанына немесе стіне орнатуа болады. Пісіру трансформатырын пісіру тогыны реттегішіні стіне орнатуа тиым салынады.
Егер электрпісіру жабдытары мен пісіру орныны стінде шатыр болмаса, онда электрпісіру жмыстарын жабыр мен ар жауанда жргізуге тиым салынады.
Егер электрпісіру жмыстары ндірістік имаратты ішінде жргізілсе, онда пісірушіні жмыс орны баса жмысшыларды жмыс орындарынан биіктігі 1,8 м-ден кем болмайтын жанбайтын экрандармен блінуі керек.
Егер электрпісіру жмыстары ылалды жерлерде жргізілсе, онда пісірушіні астында ра ааштан жасалан немесе диэлектрлік тсеніш болуы керек.
Электрпісіру жмыстарын жзеге асыранда пісірушіні жне оны кмекшілеріні райсыны зіні орану ралдары болуы керек: ораныш каска (электр тоын ткізбейтін материалдардан жасалуы керек), аланша (пісірушіні бетін, кзін жары жне ультрафиолет сулелерінен жне де балыан металды шашырауынан орайды), олабы, арнайы киімі, теріден жасалан ая киім.
Электрпісіру жабдытарыны ауіпсіздігін – ораныш оршауды пайдалану, кернеуі бар электр жабдытарын немесе оны элементтерін жерлестіру амтамасыз етеді. Жерлестіру – электр жабдытарын болт кмегімен жерлестіру сымына жалау арылы жзеге асырылады.
Электр ауіпсіздігін йымдастыру шін нрлендіру кздеріні автоматты ондырыларын пайдалану ажет. Олар нрлендіру кздерін доа шкеннен кейін 0,5 с ткен со шіреді.
Нрлендіру желісімен байланысан электрлі тізбектерді ошаулау кедергісі мОм-нан кем болмауы ажет. Тмен кернеулі аппаратураны олданумен екіншілік тізбекті ошаулау кедергісі 0,5 мОм-нан тмен емес алпында стау керек. рбір крделі жндеуден кейін жне 15 тулікке тотап алан жадайдан со, сыртынан шолу, іске осу рылыларыны тексеру, жерге осыштарды жне кабельдерді ошаулау кедергісіні лшемдеріні дрыстыын тексеру жмыстарын жзеге асыру ажет.