Франк-Герц тжірибелері.

Электрондарды газдар атомдарымен сотыысуды кідіртуші потенциалыны дісімен зерттей отырып, Д. Франк пен Г.Герц атомдар энергиясыны дискреттік мнін экспериментпен длелдеді.

Оларды орнатуды принциптіктік слбас 295 суретте крсетілген. Сынап буларымен толтырылан вакуумды ттікше катодтан, екі тордан жне анодтан трады. Катодпен эмиссияланан электрондар катод пен С₁ тор арасына тсірілген потенциялдар айырымымен детіледі. С₂ тор мен анод арасында шаын кідіртуші потенциал тсірілген. Айма 1-де детілген электрондар торлар арасындаы айма 2-ге тседі, мнда сынап буларыны атомдарымен сотыысады. Сотыысаннан кейін айма 3-те кідіртуші потенциалды жлю шін жеткілікті энергияа ие электрондар анода дейн жетеді.Егер атомдарда шынында стационар кй мір сіретін болса, онда электрондар сынаптар атомдарымен сотыыса отырып, энергияны дискретті белгілі бір порциялармен жоалтуы тиіс.

Тжірибеден 296 сурет мынадай орытынды шыаруа болады. демелі потенциалды 4,86В –а дейін арттыру кезіде анодты аырын седі, оны мні максимум 4,86В арылы теді, содан кейін тосын кемиді.жне айта седі.

Бор бойынша сутегі атомыны спектрі

Бор сынан постулаттар сутегі атомны спектрін жне сутегітріздес жйелерді – Z заряды бар ядро мен бір электроннан тратын жйелерді есептеп шыаруа, сондай –а Ридберг тратысын теориялы трыдан есептеп шыаруа ммкіндік береді.

Бор заына сйене отырып, днгелек стационарлы орбиталармен шектелу арылы сутегі трізді жйедегі электронны озалысын арастырамыз.

Резерфорд сынан тедеулерін тенестіре отырып осыформуладан мынадай орытынды шыара аламыз : орбиталар радиустары бтін сандар квадраттарына пропорционал седі. Сутегі (Z=1) атомы шін бірінші бор радиусдеп аталатын n=1 кезіндегі электронны бірінші орьитасыны радиусы мынаан те . n- дік стационарлы орбитаны радиусыф шін квантталан мндіескере отырып, тек ана келесі дискреттік мінге ие болатын электрон энергиясын аламыз

40. Сфералы толындар тедеуі- толын беті былайша жазылады концентистік сфералар тріне ие толындар деп длелдеуге болады, мндаы r- толындар центрінен ортаны арастырылып отыран нктелеріне дейінгі ашыты. Сфералы толындар жадайында, тіпті энергияны жтып алмайтын ортада, тербеліс амплитудасы траты болып алмайды, заы бойынша ашытыа азаятын болады. Фазалы жылдамды . Егер ортадаы толындарды фазалы жылдамдыы оларды жиілігіне атысты болса, онда бл былыс дисперсиялы толындар, ал толындарды дисперсиясы байалатын орта, дисперсияланатын орта д.а. Жалпы жадайда біртекті изотопты ортада толындарды таралуы толын тедеуімен дифференциялды тедеумен сипатталады

Немесе Кез келгентолын тедеуі тедеуді шешуі болып табылады. X осіні бойымен таралатын жазы толындар шін, толын тедеуі келесі трге ие: