Рт ауіпсіздігін амтамасыз ету шаралары.Автоматтты рт сндіру жйесіне есеп жргізу.

рт – бл адамны міріне, денсаулыына, оам мен мемлекетке зиян келтіретін, оршаан ортамыза лкен материалды шыын келетін, оршаан ортадаы заттарды баылаусыз жануы серінен болатын былыс. Е ауіпті, лкен зардапттара алып келетін жадайлар ртке ауіпті, рт арсы ауіпсіздік шаралары дрыс саталмаан имараттарда жне баса да заымдау факторлары (жарылыс, улы заттарды жиналуы т.б.) бар ксіпорындарда болады. Сонымен бірге, адамдар кп шоырланан жерлерде, табиат аясында рсатсыз от жау лкен ртке алып келуі ммкін.

рттен сатану шаралары:

- рылысты-жобалау;

- техникалы;

- йымдастырушылы;

рылысты-жобалау – бл объектілерді, яни имараттар мен ксіпорындарды ота тзімділігімен аныталады. рылыс материалдары жаныш, иын жанатын, жанбайтын болып блінеді. Ота тзімділік шегі дегеніміз – бл отты серінен рылыс рылымдарыны бірінші заым тскенге дейінгі шыдайтын уаыт интервалы. Барлы рылыс рылымдары ота тзімділік шегі бойынша 8 дегейге блінеді. Объектілерді ота тзімділік шегіні дегейіне байланысты рт кезінде эвакуациялау шін шыатын есіктерге немесе осалы шыу орындарына дейінгі араашытытар белгіленеді.

Техникалы шаралары:

- мірге ажетті жйелерді (жылу, жарытандыру, вентиляция т.б.)

орнатан кездерде рт ауіпсіздігі нормаларын сатау;

- рал-жабдытар жмысыны тртібі мен технологиялы процесстеріні парамертлерін сатау;

- ртрлі рттен ораныс жйелерін пайдалану.

йымдастырушылы шаралар – объектілерде ызмет атаратын жмысшылар рамына рт ауіпсіздігін сатау шаралары бойынша оу-жаттыу жиындарын ткізу, рт ауіпсіздігі шараларыны саталуын тексеру кіреді.

Ксіпорындаы барлы жмысшы рт ауіпсіздігі бойынша апараттандырылуы ажет, «Р рт ауіпсіздігі ережелерін» толыымен білуі міндеттеледі, жне оны біліп ана оймай осы нсаулады толыымен орындауы, яни осы ережелерге сай жруі міндеттеледі. Ережелерге сйкес жмыс орнында рт болан кезде атарылатын іс-ректтерді, ртті басталаны туралы хабарландыруды, адамдарды ауіпті айматан кшіруді, яни эвакуациялауды, рт сндіруші рал-жабдытарды пайдалана білулері міндетті. Ксіпорындаы барлы ндіріс орындарында жне оймаларда (электраландарында, желдету жйлерінде) рт жне жарылыс ауіптілігіні санаттары крсетілуі ажет. рт сндіру жйесі мен оондырылары (автоматты рт сндірушілер, ртке арсы сумен жабдытау, ауіпті айматан кшіру жолдары) р уаытта жмыс істеп трулары ажет. рт сндіру ондырылары мерзімі бойынша тексерістен ткізілуі ажет. Жмыс уаыты аяталаннан кейін жмыс орнын мінддеті трде тексерілуі, жмыс орнын жинаталуы, электррылыларды сндірілуі ажет. ндіріс имаратындаы, ксіпорындардаы адамдар кп жретін жерледе, р абат сайын ауіпті айматардан шыу жоспары жне рт кезінде адамдарды ескертілетін рылылар болуы ажет.

рт болан жадайда ашу жолдарыны барлы есіктері сырта арай еркін ашылуы керек. Блме ішінде адамдара есіктер тек ішінен жне жеіл ашылатындай кіллтенуі ажет. Кезекші ызметкер болмайтын ндіріс орындарында жмыс уаыты біткеннен кейін электррылылары жне трмысты электраспаптар токсыздандыру ажет. ртті алдын алу шаралары:

- ртке ауіпті жерлерде максималды трде ртке ауіпсіз жанбайтын жне иын жанатын заттарды олдану;

- жаныш заттарды клемін жне оларды тиісті блмелерге орналастыру;

- жаныш бліктерді ошаулау, ртті жану ошаынан ртті таралуын шектеу;

- рт сндіру бйымдарын олдану;

- адамдарды ауіпті айматардан кшіру;

- жеке жне топты орану шараларын амтамасыз ету;

- рт сигналдарын жне рт туралы хабарландыруларды пайдалану;

- нысанны рт ауіпсіздік кзетін йымдастыру.

ртке арсы су ондырыларына ойылатын талаптар стандарт рылыс проект нормасымен аныталады.

рт сндіру шін олданылатын материалдар сндіргіш заттар деп аталады. рт сндіргіш заттар арзан олданылып, уіпсіз материалдар мен бйымдара зиян келтірмейтін, аз шыындар мен жоары сндіргіш нтежие беру керек. Негізгі рт сндіру заттар: су, су буы, тздарды су ерітінділері, инертті газдар, минералды нтатар, кбік, м, топыра, р-трлі жапыштар.

Су – отты сумен сндіру е олайлы, те арзан, кп олданылатын рт сндіргіш зат. Оны рт сндіргіш асиеттері жылу сыйымдылыымен булану жылулыы жоары боландытан, бл рт ошаын салындатып, жанан затты температурасын, оны жану температурасынан тмен азайтады. Суа р-трлі бет активті заттарды осса, оны от сндіргіш асиеттері жоарлайды. Біра, ондай суды от сндіруге кп олдануа болмайды. Себебі: химиялы реакцияа тсетін заттарды, баалы бйымдар мен металлдарды, электр тогы бар ондырыларды, тез ттаныш сйы заттарды асиеттерінен айырады.

рт–бл арнайы жасалмаан, материалды шыындарымен атарласып жретін, кейде адам лімі болуы ммкін, баылана алмайтын оша кзі.