Таам гигиенасы» пні 4 страница

 

*дрыс емес таматанумен байланысты ауруларды жоюа баытталан шаралар

*жаняларды табысы мен шыысына ыпты есеп жргізуге

*зерттеу жргізу уаытына (таы, тскі, кешкі зерттеулер)

*зерттелінетін жаняларды санына, дрыс тадалуына

*анкетаа кіретін сратарды дрыстыына

#297

*!Таматануды леуметтік-экономикалы негіздерін зерттеу дістері болып табылады

 

*анкеталы

*бюджеттік

*срау-лшеу

*салма лшеу

*химиялы лшеу

#298

*!Для обеспечения достоверности результатов при изучении фактического питания организованных коллективов объем выборки меню-раскладок за год составляет

 

*90-100

*72-80

*30-60

*14-21

*4-7

#299

*!«Таматану статусы» тсінігі

 

*денсаулы жадайы

*организмні жалпы жадайы

*брыны жне наты таматануыны сер етуі

*организмні наты таматануыны крсеткіштері

*таамды заттектерді метоболизміні ерекшеліктері

#300

*!Д витаминіні осымша млшері ажет

 

*азы-тлік тауарларын сатушылара

*ана стімен оректенетін балалара

*ебек ауырлыы орташа жмысшылара

*аыл-ой ебегімен айналысатын адамдара

*ауыр жк транспорттарыны жргізушілеріне

#301

*!арт адамдарды таматануында кальцийді ерекше маызы

 

*сйекті атаюы шін ажет

*антиспастикалы жне тамыр кеейткіш сер етеді

*ішек жиырылыштыын жне т блінуін баяулатады

*арттар организмінде темірді сіуін ынталандырады

*организмнен су мен натрий хлоридіні шыуын жоарылатады

#302

*!Аыл-ой ебегімен айналысатын адамдарды таматануыны негізгі станымдары

*цитрустарды шектеу

*антты лесін лайту

*таматануды минималді шектеу

*рационда сйытыты лесін лайту

*рационда липотропты заттарды лайту

#303

*!Балалар рационында жануар текті белоктарды аны жетіспеушілігінде дамитын аурулар

*цинга

*семіздік

*ант диабеті

*квашиоркор

*алиментарлы дистрофия

#304

*!Белокты кп млшерде тсуі артайан организмге серін тигізеді

*аминоышылдарды тсуін жоарылатады

*организмні жалпы жадайын жасартады

*дене салмаыны артуына алып келеді

*зат алмасуды жасарту

*атерогенді сер етеді

#305

*!арттарды таматануындаы е олайлы кмірсулар

*глюкоза

*гликоген

*крахмал

*сахароза

*клетчатка

#306

*!«Секреторлы жеткіліксіздігі бар созылмалы гастрит» диагнозды науасты таам рационыннан алып тастау керек

*жаа пісірілген бидай нан

* майсыз сиыр етін

* піскен жемістер

*айнатылан ккністер

*кисель

#307

*!Созылмалы гастритті жіті асынуы кезінде рационнан шыарылуы керек таамдар

*жемістер

*тісбасарлар

*сілемейлі сорпалар

*итмрын айнатпасы

*пісірілген ккністер

*нан жне н німдері

*жгері лпектеріні айнатпасы

#308

*!№1 емдмде (асазан ойы жарасы) рационнан шыарылатын азытар

*кпеленген жармадан дайындалан ст кжесі

*айнатылан сиыр етінен дайындалан таам

*айнатылан ккністерден салат

*маринадталан ккністер

*сорпалы німдерден ас

*ашытылан ккністер

#309

*!№3 емдмні масаты (іш атумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларында)

*максимальды механикалы, химиялы жне термиялы аялау

*кмірсулар алмасуын алыптастыруа жадай жасау

*ан айналымыны бзылыстарын жасарту

*ішек ызметіні ызметін алыптастыру

*май алмасуыны бзылыстарын ескерту

#310

*!№4 емдм таайындалатын аурулар

*ант диабеті

*атеросклероз

*жіті пиелонефрит

*асазанны ойы жарасы, гастритті ршуі

*жіті жне іш кетумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларыны рщуінде

#311

*!№5 емдм таайындалатын аурулар

*бауыр жне т жолдары

*гипертониялы ауру

*туберкулез

*ант диабеті

*семіздік

#312

*!«Созылмалы панкреатит» диагнозы бар науасты таам рационыннан шыарылатын таамдар

*нан

*ст

*ызылша

*айнатылан ет

*тздалан таамдар

#313

*!№6 емдм берілетін аурулар

*туберкулез

*подагра жне зр-ышылды диатез

*жіті пиелонефрит

*созылмалы гепатит

*секреторлы жеткіліксіздігі бар гастрит

#314

*!№7 емдм таайындалатын аурулар

*ішекті секреторлы жеткіліксіздігі бар гастрит

*секреторлы белсенділігі жоары гастрит

*жіті жне созылмалы пиелонефрит

*т - тас аурулары

*подагра жне зр ышылды диатез

 

#315

*!Созылмалы нефрит жне бйрек жеткіліксіздігі бар кезінде таам німдерін ас шеберлік деу трі сынылады

*тзсыз, айнатылан

*маринадталан

*уырылан

*тздалан

*аталан

#316

*!№8 емдм берілетін аурулар

*жіті жрек жеткіліксіздігінде

*жіті бйрек жеткіліксіздігінде

*бауыр циррозында

*семіздікте

*тубекулезде

#317

*!№5п аз калориялы емдмдегі калория млшері

*1200 ккал

*1300 ккал

*2500 ккал

*3000 ккал

*1500 ккал

*1800 ккал

#318

*!Семіздікте олданылатын жеілдетілген емдмдер

*нды

*лимонды

*апельсинді

*макаронды

*стті - айранды

*салатты, сзбелі

#319

*!№10 А емдмні таайындалу масаты

*бйрек жне бауыр, жрек ан-тамыр жйелеріні ызметін жасарту

*бауыр жне т жолдарыны ызметін алыптастыру

*т жолдарынан тті шыуын жасарту

* т жолдарынан тті шыуын азайту

*тз ышылыны блінуін жасарту

*жрек ан - тамыр жйесін аялау

#320

*!Жіті пневманияны жоары температуралы кезеінде млшерін кбейту ажет

*белоктарды

*майларды

*кмірсуларды

*витаминдерді

*минералдарды

*витамин тріздес заттектер

#321

*!Семізідік кезінде сынылатын німдер

*нта жармасы

*макарон німдері

*клтчаткаа бай німдер

*майлы жне ащы тздытар

 

*тбетті жоарылуа арналан дмдеуіштер

*ашыан ст німдері (майлылыы тмен)

#322

!ант диабеті бар науасты таам рационында таамды заттарды млшерін кбейту

*майларды

*белокты

*кмірсуларды

*май тріздес заттар

*витаминдер жне минералдар

#323

*!№13 емдмні таайындалатын аурулар

*семіздік

*жіті жпалы аурулар

*созылмалы гастрдуоденит

*жрек ан -тамыр жйесіні аурулары

*бауыр жне т жолдарыны аурулары

#324

*!Емдік – профилактикалы таматанудаы рациондар саны

*екі

*трт

*бес

*жеті

*алты

#325

*!Емдік – профилактикалы таматануды йымдастыруды баылау іске асырылады

*медициналы ызметкер

*цех бліміні бастыы

*ндіріс жетекшісімен

*ас йіні ызметкері

*аусым бастыы

#326

*!№1емдм таайындалатын аурулар

*атеросклерозда

*бауыр циррозында

*нефротикалы синдромда

*асазан ойы жарасы, гастритті ршуі

*подагра жне зр - ышылды диатезде

#327

*!Теміртапшылыты анемияны себептері

*тым уалаушылы

*кальцийді кп млшерде тсуі

*жармаларды жеткіліксіз олдананда

*таамда темірді тапшылыында, ан кетуде

*таам рациоында витаминдерді те кп боланда

2*Тиімді жне йлесімді таматануды негіздері*2*64*1*

#328

*!“Таамды заттектер мен энергияа ажеттілікті физиологиялы нормаларында” арастырылмайтын халы топтары

*ылыми жне медициналы ызметкерлер

*ауылшаруашылы жмысшылары

*тау-кен жмысшылары

*рылысшылар

*спортсмендер

#329

*!“Таамды заттектер мен энергияа ажеттілікті физиологиялы нормаларында” арастырылмайтын халы топтары

*науастар

*ересек ерлер мен йелдер

*балалар мен жасспірімдер

*арт жне егде жастаы адамдар

*жкті жне бала емізетін йелдер

#330

*!Ебек етуде жмсалатын энергия шыыны клемін анытайтын фактор

*жасы

*таматану сипаты

*кйзелістік жадай

*оршаан орта жадайы

*физикалы жмыс клемі

#331

*!Ебек арындылыы бойынша ндіріс жмысшыларыны энергия шыыны толыымен автоматтандырылан кезде жататын тобы

*ебек ауырлыы орташа

*ауыр физикалы ебекпен айналысатындар

*жеіл физикалы ебекпен айналысатындар

*аса ауыр физикалы ебекпен айналысатындар

*аыл-ой ебегімен айналысатын жмысшылар

#332

*!Таамды заттектерге жне энергияа ажеттілік клемін деуде арастырылатын факторлар

*маманды патологиясы

*ебек ызметіні сипаты

*сырты орта факторларыны сері

*алмасу процестеріні арындылыы

*жынысы, жас млшері, ебек ызметіні сипаты

#333

*!Ебекке жарамды ересек адамдарды энергияа ажеттілігін анытауда ескеріледі

*мір сру затыы

*рухани дамуды ерекшелігі

*аыл-ойды даму ерекшелігі

*физикалы дамуды ерекшелігі

*зат алмасуды жасты ерекшелігі

#334

*!Тиімді таматануды бір элементі болып табылады

*реттелінетін энергия шыындары

*реттелінбейтін энергия шыындары

*негізгі таамды заттектерді йлесімділігі

*негізгі алмасуа жмсалатын энергияны есептеу

*физикалы жктемеге кететін энергияны ескеру

#335

*!йлесімді таматануды негізгі станымдарыны бірі

*рационны энергетикалы ндылыы организмні энергия шыынынан тмен болуы

*негізгі нутриенттерді адекваттылыы жне йлесімділігі

*витаминдер млшері ажеттіліктен басым болуы керек

*таамда биологиялы белсенді оспалар болуы керек

*таматану тртібін тадау жеке болуы керек

#336

*!Тиімді таматануды негізгі станымдарыны бірі

*рационны энергетикалы ндылыы организмні энергия шыынынан тмен болуы

*негізгі нутриенттерді адекваттылыы жне йлесімділігі

*витаминдер млшері ажеттіліктен басым болуы керек

*таамда биологиялы белсенді оспалар болуы керек

*таматану тртібін тадау жеке болуы керек

#337

*!Ересек ебекке жарамды адам шін энергия шыыныны %- ы белок, май, кмірсу есебінен телуі керек

*12-15%; 30-33%; 56-58%

*30-33%; 10-15%; 50-60%

*20-30%; 30-35%; 50-55%

*8-10%; 15-20%; 60-70%

*5-10%; 45-50%; 50-55%

#338

*!Энергиялы ндылыы бойынша 3 реттік таматану кезінде ас лестеріні пайызы

*ертегі ас 20%, тскі ас 40%, кешкі ас 40%

*ертегі ас 25%, тскі ас 45%, кешкі ас 30%

*ертегі ас 25%, тскі ас 35%, кешкі ас 40%

*ертегі ас 30%, тскі ас 20%, кешкі ас 50%

*ертегі ас 30%, тскі ас 45%, кешкі ас 25%

#339

*!Организмні энергия шыынын анытау дісі

*анкеталы

*балансты

*бюджеттік

*срау-лшеу

*кестелік-хронометражды

#340

*!Жаа туан нресте мен мектеп жасына дейінгі балаларда белокты-энергетикалы жеткіліксіздігі крінісі келесі формаларда крінеді

*семіздік

*ант диабеті

*атеросклероз

*квашиоркор

*зр-тас ауруы

#341

*!Алиментарлы дистрофияны кріністері

*иммунитетті ктерілуі

*дене салмаыны артуы

*гипервитаминозды жадай

*дене салмаыны тмендеуі (ждеу)

*жмыса абілеттілікті жоарылауы

#342

*!Энергия шыыны дегейі орташа адам шін кмірсуды (гр) туліктік ажеттілігі

*50-60

*70-100

*150-200

*200-300

*300-400

#343

*!Энергия шыыны дегейі орташа адам шін майларды (гр) туліктік ажеттілігі

*50-60

*70-100

*150-200

*200-300

*300-400

#344

*!Белокты отайлы туліктік ажеттілігі (грамм/дене салмаы килограмына)

*0,5-0,7

*0,8-1,2

*1,2-1,5

*1,5-2,0

*2,0-2,5

#345

*!Крахмалды жне крахмалды емес полисахаридтер рационмен тсіп отыруы керек

*40%

*50%

*30%

*70%

*80%

#346

*!арапайым кмірсулар рационмен тсіп отыруы керек

*20%

*50%

*30%

*70%

*80%

#347

*!Халыты наты таматануын зерттеуді негізгі баыттары

*леуметтік-гигиеналы жне леуметтік-экономикалы

*зертханалы жне биохимиялы

*жеке жне топты

*балансты жне бюджеттік

*экономикалы - аржылы

#348

*!Таматануды леуметтік-экономикалы негіздерін зерттеуді негізгі дістеріні бірі

*хронометражды жне есептеу

*балансты жне бюджеттік

*химиялы жне физикалы

*анкеталы жне салма лшеу

*зертханалы

#349

*!йымдастырылан жымны таматануын есеп беру арылы зерттеу дістеріне

*дастархан мзірі жне есеп беру

*анкеталы жне салма лшеу

*срау жне хронометражды

*зертханалы жне есеп беру

*физикалы жне химиялы

#350

*!Халыты наты таматануы жадайына байланысты таматану статусыны трлері

*отайлы, арты, жеткіліксіз

*жеткілікті, жеткіліксіз, арты

*толынды, нсыз, арты

*идеальды, жоары, тмен

*олайлы, олайсыз

#351

*!Таматануды санды сипаттамасын анытайды

*уаттылыы

*таам абылдау жиілігі

*таам абылдау арасындаы аралы

*макронутриенттермен амтамасыз етілуі

*витаминдер мен минералды заттектерді болуы

#352

*!Таматануды сапалы сипаттамасын анытайды

*энергия шыыныны таам уаттылыына сйкестігі

*негізгі таамды заттектерді ара – атынасы

*минералды заттектерді йлесімділігі

*дастархан мзіріні алуан болуы

*витаминдерді йлесімділігі

#353

*!Аса кшті ажет етуімен ерекшеленетін халыты наты таматануын зерттеу дісі

*лшеу

*анкеталы

*бюджеттік

*балансты

*лабораториялы

#354

*!Халыты наты таматануын зерттеуде кп кшті талап ететін діс

*жайма- мзір

*лабораториялы

*бюджеттік

*срау

*лшеу

#355

*!Халыты таматануын зерттеуде срау - лшеу дісі жргізілді

*кнделікті абылданан таам німдерін срау арылы тіркеу жне шыынды лшеу арылы баылау

* тікелей таам німдерін,оны алдыын жне желінбеген таамды лшеу арылы

* арнайы дайындалан зерттеушілермен анкета толтырады;

*туліктік рационды зертханалы тексеру жргізу арылы

*жыл бойы сауалнама жргізу

#356

*!Халыты таматануын бюджеттік діспен зерттеуді ерекшелігі сипатталады

*бірнеше жыл, жыл бойы абылдаан таам німдеріні згеруіне байланысты

*ртрлі халы топтарыны таматану ерекшелігі мен сипаты туралы мліметтер алумен

*тиімсіз таматануа байланысты дамыан ауруларды жоюа арналан шараны тиімділігін анытауа

*жеке адам басына орташа азы - тлікті абылдауын анытауа

*таматану сипатыны згеруін анытауа

#357

*!Наты таматануды зерттеуде срау-лшеу дісі нтижесіні тиімділігі байланысты

*дрыс емес таматанумен байланысты ауруларды жоюа баытталан шаралар

*жаняларды табысы мен шыысына ыпты есеп жргізуге

*зерттеу жргізу уаытына (таы, тскі, кешкі зерттеулер)

*зерттелінетін жаняларды санына, дрыс тадалуына

*анкетаа кіретін сратарды дрыстыына

#358

*!Халыты таматануын жайма-мзір бойынша зерттеу жргізіледі

*тексерушілер анкета толтыру арылы жргізіледі

*бірнеше жылдар барысында жыл бойына жргізіледі

*кнделікті толтыратын дастархан мзірі бастапы объект болып табылады

*бір айды есебі негізінде бір адамны бір айда таам німін ттынуын есептеуге болады

*таамды жне биологиялы ндылыыны негізі крсеткішін анытау шін туліктік рациондаы таама кнделікті лабораториялы зерттеу жргізіледі

#359

*!Азы – тлікті ттыну орын есептеу жолдары

*зерттелген жаняларды барлы баптар бойынша кірісі мен шыысыны орташа крсеткіші

*німдерді кіріс млшерінен шыан шыынны млшерін алып тастау

*азы - тлік тауарларыны импорты жне кіріс клеміні осындысы

*ндірген азы тліктерді з ара осындысы жне азытар оры

*шыынданан таам німдеріні орташа млшері

#360

*!Таматануды балансты діс бойынша, азы - тлікті кірісі, осындылар есебінен

*жануар жне сімдік текті таам німдеріні ндірілу крсеткішіне

*ішкі ауыл шаруашылы ажеттілікке кеткен шыына

*ндіру кезіндегі жо болан шыына

*техникалы масаттаы шыына

*экспорт

#361

*Халыты таматануын зерттеуді балансты дісі бойынша, азы - тлікті шыысын есептегенде, ескеріледі

*ішкі ауыл шаруашылы ажеттілігіне кеткен таам німдері

*ауыл шаруашылы даылдарды ндірісіне

*ет-ст таамдарыны ндірісіне

*таам німдеріні импорттына

*німдерді орына

#362

*! Жайма – мзірді статистикалы деу дісінде жыл бойы таматануа сипаттама беру жайма - мзірді жинау жне деуден трады

*жыл бойы р айды 6 кнін 4 кн зіліспен (72 жайма –мзір)

*кн ара барлы мерзім ішінде (45 жайма -мзір)

*кнде бір ай бойы (30 жайма-мзір)

* екі ай зіліспен р 10 кн сайын

*апталы екі апталы зіліспен

#363

*!Жайма – мзірді статистикалы деу дісінде маусымды таматануа сипаттама беру жайма -мзірді жинау жне деуден трады

*жыл бойы р айды 6 кніне 4 кн зіліспен

*кн ара барлы мерзім ішінде (45 жайма -мзір)

*кнде бір ай бойы (30 жайма - мзір)

*ай сайын жарты жыл зіліспен

*1 апталы 1 ай зіліспен

#364

*!Жайма – мзірді статистикалы деу дісінде айлы таматануа сипаттама беру материалды деуден трады

*жылына 72 жайма - мзір

*барлы мерзім бойы 45 жайма – мзір

*кнде бір ай бойы (30 жайма -мзір)

* екі ай зіліспен р 10 кн сайын

*апталы 2 апталы зіліспен

#365

*!Халыты р трлі топтарыны таматану рациондарыны наты рамы туралы толы млімет алу келесі діспен іске асырылады

*лабораториялы

*срау-лшеу

*жайма - мзір

*анкеталы

*салматы

#366

*!арт жне егде тартан адамдарды таматануыны негізгі станымдары болып табылады

*цитрусты німдерді шектеу

*крделі кмірсуларды шектеу

*таматануды минималді шектеу

*рационда сйытыты лесін лайту

*рационды табии склероза арсы заттармен байыту

*энергияны тез сіетін кзі ретінде ант лесін лайту

#367

*!арт жне егде тартан адамдарды таматануында кмірсуларды дегейін тмендетуді себебі

*ішекті микрофлорасына олайсыз сер етеді

*витаминдерді кп шыынын талап етеді

*ферменттерді белсенділігіні тмендеуі

*организмге аллергенді серіні крінуі

*тбет реттелуіне сер етеді

#368

*!С витамині арт адамдара аса ажет зат ретінде арастырылуы байланысты

*сйектерді атаюына сер етеді

*минералды заттектерді алмасуын реттейді

*шаш жне тырнаты жадайын жасартады

*белок алмасуын алпына келтіруге ммкіндік береді

*организмні реактивтілігін жоарылатады жне ораныс механизмін атайтады

#369

*!арттарды таматануындаы магнийді ролі неде

*ан тзілуін ынталандырады

*жрек жиырылыштыын кшейтеді

*шаш жне тырнаты жадайын жасартады

*антиспастикалы жне тамыр кеейткіш сер етеді

*организмнен су мен натрий хлоридіні шыуын жоарылатады

#370

*!арт жне егде тартан жаста организмні энергияа ажеттілігіні тмендеуі байланысты

*гормондарды ндірілу дегейін тмендетумен

*организмде таамды заттектерді тез ыдырауымен

*негізгі алмасуа кететін энергияны жоарылауымен

*алмасу процестері интенсивтігіні тмендеуіне байланысты

*организменен токсикалы заттарды шыарылуы интенсивтілігіні тмендеуімен

#371

*!«Таматану статусы» тсінігі

*денсаулы жадайы

*организмні жалпы жадайы

*брыны жне наты таматануыны сер етуі

*организмні наты таматануыны крсеткіштері

*таамды заттектерді метоболизміні ерекшеліктері

#372

*!Жктілікті шінші триместрінде фолий ышылыны жетіспеушілігі рыта дамуына келуі ммкін

*квашиоркор

*эндемиялы зоб

*алиментарлы дистрофия

*теміржетіспеушілік анемия

*жйке ттікшесі дамуыны аауы

#373