Блімдері: Сауат ашу

Сабаты таырыбы:

Сабаты масаты: Ш дыбысы жне ріп табасы

Сабаты масаты: тілген дыбыстар туралы балаларды білімдерін бекіту.

Дидактикалы материалдарды пайдаланып балаларды ойлау абілеттерін, иялын дамыту (буын рау, сз рау, жмба шешу, жаылтпаш айту). Дамыту ойындарын ойната отырып, игерген білімдерін бекіту. "Ш" дыбысы жне оны ерін табасымен таныстыру. Балаларды "ш" дыбысы бар сз, сйлем ойлап табуына назар аудару, оларды сздік орына мн беріп, байланыстырып сйлеуге йрету, ымталдыа трбиелеу.

Крнекілігі:

Саба барысында аталан масаттара жету шін кеспе ріптер, текшелер, крнекілік ретінде пайдаланады.

Іс – рекет кезедері. Трбиешіні іс – рекеті Балаларды іс – рекеті
Мативациялы озаушы   Трбиеші: — Балалар, азір жылды ай мезгілі? — ай ай? — Аптаны ай кні? Балалар біз сауат ашу сабаында андай дыбыстармен танысты? — Алдымен дыбыс дегеніміз не? Соан тоталайы. — Дыбыстар нешеге блінеді? — Дауысты дыбыстар алай айтылады? Дауыссыз дыбыстар алай айтылады?   Шатты шебері жасалады. Кілдерін к- теру. Бір-біріне уанып, жылы кліп, шатасып жылулытарын сезіну.   Сраа толы жауап берулерін адаалау.    
йымдастыру шылы- іздену шілік — Балалар, кім "ш" дыбысына байланысты тапа, жаылтпаш айтып береді. Трбиеші жмба жасырады, жауабын шештіреді. Мысалы: Зулап тсіп тменге, Шыа алмас менсіз бегенге. (Шана) Шана сзіне дыбысты талдау жасайды. Шана сзін айтып крідерші, е бірінші андай дыбыс естіліп тр? "Ш" рпімен танысан со ш дыбысыны баспа жне жазба трін крсетеді. — "Ш" дыбысын ауада жазып крейікші. Алдымен мен жазайын, содан сендер ауада жазып айталайсыдар. — Балалар, дптермен жмыс жасар алдында бой сергітіп алайы. Отырып-а орнында, Айдын клді кешемін. Сен білмесе егерде, Былай ескек есейін. — те жасы, азір дптерімізді ашып, лгіге арап, зік сызытарды осып, ш рпіні баспа трін жазамыз. "Сз ойла, тез ойла" ойыны. Ш дыбысына сз ойлату, сзді дрыс айтан балаа са ойыншытардан бір-бірден беріп трады. Сзді кп рі дрыс ойлаан болса, кп ойыншыа ие болады. Кімнін ойыншытарыны саны арты болса, сол бала тады. Мысалы: шана, шар, шие, машина, ааш, шымшы. Осы сздерге сйлем рап гімелету ажет. Бдан кейін таныс дыбыстарды есте сатау шін сол дыбыс басталатын нрселерді суретін крсетіп, оны балаларды здері де салып, ай дыбыстан басталатынын айталау. — Ал дауыссыз дыбыстар ше? — Дауыссыз дыбыстара нелер кедергі жасайды? — Дауысты дыбыстар андай текшелермен белгіленеді? — Ал дауыссыз дыбыстар ше? — Ал, біз ріптерді креміз бе? — те дрыс ткен сабатарды жасы мегерген екенсіндер. Балалар, енді ріптер туралы жмбатар айтамын, оны сендер шешесідер. Тікен-тікен тік пісте ысы-жазы бір тсте. (Шырша) "Шырша" деген сз ай дыбыстан басталады? "Ш" дыбысы дауысты дыбыс па? Дауыссыз дыбыс па? Неліктен дауыссыз, ане, бріміз айтамыз. Ал енді "ш" дыбысына кім тез сздер тауып айтады? — ане, кім "шана" сзін татаа текшелер арылы жазып береді, буына бледі, алан балалар орындарында дауыстап айтады. "Шана" сзінде анша буын бар? Шапала ру арылы буына блу. Сондай-а ріптер бойынша "Дкен" ойыны кезінде балалара ріп таратылып беріледі. Олар сол ріпке байланысты затты трбиеші сатушыдан сатып алады. Сонынан балалар тата алдында ріптерді тауып, текшелеп "шана", "шырша", "шар", "шие", "машина" сздерін жазады.       Балаларды ызытырып ойнату, ызыушылыын ояту   Балалар дптермен жмыс істейді.  
Рефлекстік - йлесімділік орытынды:— Балалар, бізде бгін андай саба болды? — андай ріппен танысты?   Балаларды срраа толы жауап берулерін адаалау.

Ктілетін нтиже:

Білу керек:

Біледі:

Білді:

 

Сабаты таырыбы:

Сабаты масаты: Й дыбысы мен рпі

Сабаты масаты:

1. Й дыбысы мен рпін таныстыру. Й дыбысы бар сздерге дыбысты талдау жасай білуге йрету.

2. Тіл старту масатында й дыбысына сз рау, буын ішінде бекіту.

3. Балаларды ой-рістерін дамыту, сздік орын молайту, тазалыа трбиелеу.

Крнекі ралдар: Кеспе ріптер, суреттер.

олданылатын діс-тсілдері: сздік, сра-жауап.

Іс – рекет кезедері. Трбиешіні іс – рекеті Балаларды іс – рекеті
Мативациялы озаушы   Шатты шебер райы   лкенге де сіз,   Кішіге де сіз   Барша жанды рметтеп,   Бой иеміз біз.    
йымдастыру шылы- іздену шілік I. йымдастыру кезеі. — Балалар, біз ткен сабата ай ріппен танысты? — ане, кім айтады, и андай дыбыс? — Балалар, мен азір сендерге бір жмба жасырайын. Кім жылдам шешеді екен? Ти десем тимейді, Тиме десем тиеді. — И рпіне ле жолдарымен тсініктеме беру арылы бастау. "Й" рпі. Бл й-ды сз басында, Болмайды кп керегі. Йог пен йодты расында, Алдында тек келеді. Соында ол айды да, Соында ол тайды да. Трады ол ортада "Айбын" менен "Айдында". — Балалар, сонымен бгін біз андай дыбыспен танысады екенбіз? И андай дыбыс? Тіл старту: И дыбысына сз рай отыра, буын ішінде бекіту. Мысалы: ой-на, ой-ла, Сай-ран, Ай-ман, ой-лан. Сергіту сті. Трбиеші: — Балалар, сендер біраз жмыс жасадыдар. Енді ребус шешіп крейікші. Трбиеші тапсырмасы бойынша стел стіндегі ртрлі суреттерге арап, татаа шыккан бала й дыбысыны ай жерде транын анытайды. Егер жаылысса, жмба не тапа айтады. Ойын: "Кім кп сз ойлайды?" (Жеімпаздарды, яни кп сз ойлаан баланы, жалауша беру арылы анытау). — Ал; балалар, азір дптерлерінді ашып, лгіге арап сызытарды осып, "Й" рпіні баспа трін жазамыз. Балалар тгел жазып болан со, "й" дыбысын есте сатау шін, осы дыбыстан басталатын нрселерді суреттерін крсетіп ай дыбыстан басталатынын здеріне айтызу.    
Рефлекстік - йлесімділік орытынды блім: — Балалар, бгін біз ай дыбыспен танысты? — И дыбысы келетін сздерді секіріп крсету арылы буына блгізу: Ай-дын, ай-на, ай-ла, Ай-ша. — Ойын ойнайы. Трбиеші сздерді айтады, ал балалар зейін ойып тыдап отырады. Егер трбиеші сзі тсінікті болса, тыныш отырады, егер сз тсініксіз, не буын раса, брі ол шапалатауы керек. Мысалы: ай, айран, йод, ша, ту, лай, шай, aп. Caбaa жасы атысан балаларды мадатап ту. йге тапсырма:й дыбысы келетін создерге сурет салып келу.      

 

Ктілетін нтиже:

Білу керек:

Біледі:

Білді:

Сабаты таырыбы: О дыбысы жне рпі.

Сабаты масаты:

1. О рпімен окушыларды таныстыру. рамында О дыбысы бар сздерді талдау; О дыбысын дрыс дыбыстатып, оны табасын - рпін таныту, О дыбысы бар сз, сойлем ойлату.

2. Оушыларды ойлау абілетін дамыту.

3. Ебекке, адамгершілікке трбиелеу.

дісі: Сра-жауап, жмба, айталау.

Крнекілік: ліппе, мазмнды сурет, има ріптер, сызба — кесте.

Сабаты трі:

Саяхат Саба.

Іс – рекет кезедері. Трбиешіні іс – рекеті Балаларды іс – рекеті
Мативациялы озаушы   йымдастыру кезеі. Балаларды кілін здеріне аудару. Балалармен шатты шеберін жасау: Кн нрындай кілім, Даламдай ке пейілім. Жрегім толы мейірім, Бріне орта шуаым айырымды боламын. Балалар шатты шеберін орындап болан со орындарына отырызып, алдарындаы суреттерге назарларын аудару.  
йымдастыру шылы- іздену шілік Сабаты барысы: I. Жаа саба. - Балалар, бгін біз "ріптер баына" саяхата шыамыз. - "ріптер баына" андай клікпен барса екен? - Ал, балалар, ол бака мен "Білім" клігімен баргым келіп отыр. Ал сендер осы клікке отыруа дайынсындар ма? - Онда арап отырмайы. - Онда арап отырмайы. - Ал, балалар, ойнайы. Ойнайы та ойлайы- андай жмба болса да Шешпей оны оймайы. 1. "Оюда" бармын, "Допта" бармын. "Тнде" жопын. Мен сонда андай дыбыспын? (О) "О" дыбысын ш рет хормен айталап айтызу. Осы дыбыспен сздер ойлау (Ою, орынды, доп) - "О" андай дыбыс? (дауысты) - Ол сзді ай буындарында кездеседі? - Кім осы дыбыспен мысал келтіреді? (Балаларды мысалдарын тындау). Сергіту сті. О олымда — бес сауса, Сол олымда — бес сауса Алаанды ашамыз, Бесті беске осамыз. Кел, санайы ал мны, Нешеу болды барлыы? О олымда — бес сауса, Сол олымда — бес сауса Жасырып ем бесеуін, алды мнда нешеуі? Бесеу екен алдыы, Нешеу еді барлыы. (он) - О дыбысы кездесетін сздер бар ма? (дыбысты талдау жасау). - Балалар, алдымыздан асыр шыты. Ол бізді айда баратынымызды срады. Жауапты орындауа оулытаы зік сызытарды осуымыз керек (Балалар орындайды). - Одан рі жріп келе жатанда алдымыздан тлкі кездесті. - Егер оулытын осы бетіндегі "Ою" сзімен лгі бойынша сйлем расадар, баты зім крсетіп беремін, - деді ол улана (Тапсырма орындалады). — Баа жаындаанда арауылды арпылдап иті шыты. Ол буындарды толытырып оып беруді бйырды. (Балалар жарыса окиды). Ойын. "Кн мен тн". "Білім" клігімен баа келеді. Олар: — Балалар алай ои алады екен, крейік, - деп мына сздерді оуа берді. (ойна, ою, орынды т.б.). Балалар сздерді оып, олармен сйлем райды. Енді олара балалар баса да нерлерін крсетпек болды. 1) "ошаан" ні. 2) "амажай" биі. 3) Тапа жмбактар айтылып ішінен "О" дыбысы табылып, сздер буына блінді. "О" рпін келтіре отырып "Отан" таырыбы тірегінде гімелесу. Балалар Отанын сйетіндігін айтты. Оны мына ле шумаымен пысытай тсті. Отанды ркім анасындай, астерлейді, олдайды, йткені Отан батасындай, Бізді асырап орайды. Отан деген — атамекен, Отан деген-туан жер. Отан —ана, Отан — пана, азастан — туан ел. — Сонымен, ріптер баымен ош айтысып, саяхаттан аман-есен з мекенімізге оралдык.    
Рефлекстік - йлесімділік II. орыту. Алдар ксе сыныпка келеді. Оны оржынында бір тапсырмасы бар. Ол балаларды сабаты аншалыты мегергендерін білу шін "О" рпімен сздер растырызды. (Балалар сздер, сйлем растырды). — Енді, балалар, Алдар ксе з ауылына аттанады. Ол сендерге Сабаа жасы атысандары шін мына сыйлытарды тапсырады. (Оушылара оюлар беру). III. йге тапсырма."Отан" таырыбына сурет салып келу.      

Сабаты таырыбы: дыбысы жне рпі.

Сабаты масаты: 1) дыбысы жне оны ріп табасымен таныстыра келіп, баталарды сзді дыбысты мдениетін сатап, аны таза сйлеуге йрету.

2) Сйлем ойлап, табуына назар аударып, оларды сздік орына мн беріп, байланыстырып сйлеуге йрету.

3) Сюжетті ойын арылы балатарды ата-бабамыздан кейінгі рпааа мирас еткен асыл мрасын баалап, астерлеуге, тсінуге йрету.

олданылатын дістер: Тсіндіру, сра-жауап, ойын арылы.

Сабаты крнекілігі: Санды торсы, жасты, оржын, тоылан ши, кеспе ріптері, киіз й суреті, сзжмба.

Іс – рекет кезедері. Трбиешіні іс – рекеті Балаларды іс – рекеті
Мативациялы озаушы   йымдастыру кезеі. Шатты шебер   Біз ерекше баламыз   Айтан тілді аламыз   Достарымды кргенде   уана арсы аламын  
йымдастыру шылы- іздену шілік - Мына суреттен нені кріп трмыз? - Оны неден жасайды? Балалар, мына сырма андай оюлармен шекейленген? Сендер білесіндер ме, сырматы, тоылан шиді арасына ойды жнін салып, киіз басып, оны бетіне неше трлі ою-рнектерді пайдалана отырып жасайды. Балалар, азаты ою-рнегімен, сырмапен танысты. Ал бгінгі сабаымызда дауыссыз дыбысымен танысамыз. - Дауыссыз дыбыстар андай текшелермен белгіленеді? - Ал біз ріптерді креміз бе? - те дрыс, енді ріптер туралы жмба жасырамын, сендер шешіндер: жемні колында шыр айнатар, Шыр айналса, зіне шыр байланар. - Бл жмбаты шешімі не туралы? - дыбысы "ршы" сзінде ай жерде орналасан? - дыбысы дауысты дыбыс па, жо лде дауыссыз дыбыс па? Трбиеші: — Неліктен дауыссыз? Кне бріміз айталап айтайы. араат, ршы сздерін татаа текшелер арылы жазады, алан баталар орындарында дауыстап айтады. - "ршы" сзінде неше буын бар? Балалар шапала арылы екі буына бледі. Сергіту сті: зын ла ср оян, Естіп алып сыбдырды. Ойлы-ырлы жерлерден, Ытып-ытып жгірді,-деген таклак арылы оян болып жаттыулар жасау. - Бойымыз сергіп алды, ал енді "Ойлан-тап" ойынын ойнайы. —Ал, ане, кім айтады, мені олымдаы ыдысты атын білесіндер ме? - Тостаан. - Бл андай ою трімен шекейленген? Ал мына бйымды атап тіндерші. (Санды торсы). - зіміз йытарда жамылатын крпені, жастанатын жастыты неден жасайды екен? Баланы "эвристикалык" абілетін арттыру шін трбиеші сзжмба сынады. Санды Жасты асы Сюжетті ойын "Аукцион". Салтанат деген фирмадан, аламкас жр жан сала. азаты киімдерін, бйымдарын Танытамын деп баршаа. аламас: - Балалар, мына дайындаан крмелеріе араанда азаты лтты бйымдарын, киімдерін жасы білетін сиятысындар. аламас: Сараптандар білімді, Алмай таы тынбандар. Жасырамын бес жмба Шешуін жаылмай табындар. 1. Кіруге адам батпайды, Аман-есен сатайды. Балалар жауабы: (Санды)   2. Бала ктерген абаты, Батыр латыра алмапты. Балалар жауабы: (Мамы)   3. семделіп істелген, Кзді жауын алады. Жата кетсе стіне, йын келіп алады. Балалар жауабы: (Крпе)   4. Арауы бір ос алта, Ажыраса алмайды, Атам айда жол тартса анжыадан алмайды. Балалар жауабы: (оржын)   5. Слу-слу наным Сылдырлаан жгенім. Аяз кнде мінбеген, Аяы жерге тимеген. Балалар жауабы: (Сукеле)    
Рефлекстік - йлесімділік орытынды:- Бгінгі ойына атысушы балалара з нерлерін крсеткендері шін жне белсенділіктері шін аламасты сыйлыы да бар.    

Ктілетін нтиже:

Білу керек:

 

Сабаты таырыбы: Д дыбысы жне рпі.

Сабаты масаты: Д дыбысы жне оны ріп табасымен таныстыра келіп, Д дыбысы бар сз, сйлем ойлап табуына назар аудару.

Балаларды тілдік, сздік корына мн беріп ойлау абілетін, иялын дамыту (буын, сз рау, жмба пен ребус шешу, жаылтпаш айту т.б.)

Дамыту ойындарын пайдаланып ебектенуге, ыптылыа трбиелеу.

Керекті ралдар ретінде кеспе ріп, ріп табасы, текшелер, суреттер, домбыра, доп пайдаланылады.

діс тсілдер:Сра-жауап, тсіндіру дістері олданылады.

Іс – рекет кезедері. Трбиешіні іс – рекеті Балаларды іс – рекеті
Мативациялы озаушы   — Балалар, слемдесу туралы маал-мтелді еске тсірейікші. "дептілік белгісі — иіліп слем бергеннен". - Ал, ендеше, жылы шыраймен слемдесіп, бір-бірімізге жылуымызды берейік. - Балалар, бізді бгінгі сабаымыза Жмбабай атай мен Білмеспек онаа келіп отыр. ане, онатармен амандасайы. 1. Балалар бір-бірімен ол беріп амандасады. 2. Аталар мен ер балалар "Ассалаумаалейкм" деп он олын кеудесіне ойып, басын иіп барып амандасады. 3. ызды лкендермен слемдесуі: — Слеметсіз бе, ата? Есенсіз бе?- деп кеудесіне олын ойып ізет ету. ыз балалар мен л балалар з салты бойынша амандасады.    
йымдастыру шылы- іздену шілік — Балалар, Жмбабай атай мынандай біз білмейтін суретті тірек сызба алып келіпті. - Білмеспек, мына сурет нені суреті? — Білмеймін. Суреттерді ататып болан сон, андай дыбыстан басталып транын тапызу. Д дыбысы. Д дыбысын ортаа кою. Д дыбысынын баспа жне жазба трімен таныстыру. - андай белгімен белгілейміз, дауысты ма дауыссыз ба? - ане, кеспе ріптерді арасынан Д дыбысын тауып крсетейік. Сергіту сті. Ал, балалар, трайы Алаанды райы. Оа арай иіліп Сола арай иіліп. Бір отырып, бір трып Бір тыныып алайы. Орнымыздан трайы, Белімізді жазайы. Жоары-тмен арайы, Сола-сола тзу тр. Оа-оа тзу тр, Ала арай бір адым, Арта арай бір адым Бойымыза кш жинап, Бір дем алайы - ане, орнымыза отырып, Жмбабай атай жмба жасырады соны шешейік. Сол ая пен о ая Кезек оны тебеді. Ол тынымсыз домалап Зыр жгіре береді. (Доп)   Бір тймелі, екі желілі, Кйді крігі, нні клігі. (Домбыра) Латырдым да уелеп аып алдым "оп" деп. Жерге сотым, секе аты Атаймыз оны "не" деп? (Доп) Жмбабай атайды бізге келген сзжмбаын бірігіп шешелік. Сзжмба. Тігінен: азаты лтты музыкалы аспабы. Клдененінен: 1. Сол ая пен о ая, кезек оны тебеді. 2. Басты братын. 3. Сан басы. 4. Тама ятын. 5. Бал таситын. 6. арт. Мына суреттегі сздерді алашы дыбыстарынан сз ра. - Енді сабаымызда Білмеспекті білімін сынайы. - Д дыбысына байланысты сздер ата. - Білмеймін - Балалар, Білмеспекке зіміз кмектеселік. - Доп, домбыра, дптер, дн, адам, долана. 1. Осы сздерді текшемен крсет. 2. Шапалатай отырып буына бл. 3. Осы сздерді беретін маынасын ашу, тсіндіру. Доп - жел толтырылан, резеке, ойыншы. Домбыра - кй ойнайтын аспап. Дптер - оу ралыны бірі, жазу жазамыз. Дала - жазы жер, алаай. Дн - днді даылдарды біреуі. Долана — жидекті аты. Адам - жеке тла. Сергіту сті. Ал, анеки ойнайы, Ойнайы та, ойлайы. Байлап ойып кзінді, оршап трмыз айната. Атынды атап шаыран, Арамызда ай бала?    
Рефлекстік - йлесімділік орытынды:- Орнымыза отырып бгінгі сабата андай дыбыс ткенімізді еске тсірейік. - Дыбыстар нешеге блінеді? - Д дыбысы андай дыбыс, алай белгіленеді? Білмеспекпен бірге Жмбабай атайды соы жаылтпашын жаттай отырып, бгінгі сабаымызды аяктаймыз. Доста — сн Достасамын Достас жаным Доса млім. Білмесекте бізден кп лгі, жасы асиеттер алды. Рамет, саан Білмеспек. Бізді балалармен бірге болса, бдан да кп нрсе йренесі.    

Ктілетін нтиже:

Білу керек:

Біледі:

Білді:

Сабаты таырыбы: М дыбысы жне рпі.

Сабаты масаты:

1. М дыбысын сз ішінен бліп айта білу, дауыссыз дыбыс екенін тсіндіру. Баспа жне жазба трлерімен таныстыру.

2. Дрыс оуа тселдіру.

3. Достыаа трбиелеу.

дісі: гімелеу, крнекілік, бекіту.

Крнекілік: ліппе, суреттер, има ріптер мен буындар, сызбалар.

Іс – рекет кезедері. Трбиешіні іс – рекеті Балаларды іс – рекеті
Мативациялы озаушы   Балаларды кілін здеріне аудару. Балалармен шатты шеберін жасау: Кн нрындай кілім, Даламдай ке пейілім. Жрегім толы мейірім, Бріне орта шуаым айырымды боламын. Балалар шатты шеберін орындап болан со орындарына отырызып, алдарындаы суреттерге назарларын аудару.  
йымдастыру шылы- іздену шілік 1. Сабаты "Ойлап, ойна" ойынымен бастау. Трбиеші: - Мапал мата сатып алды. Мынау мата дкені. Ондаы сздерден тілетін ріпті атату. р сйлемді жеке айткызу арылы рамындаы сйлемлерді санын анытату. М дыбысынын дауыссыз екенін байату. табасын крсету, дрыс дыбысталуына жаттытыру. 2. Оулыпен жмыс. а) Суреттеп атауларды райсысын шапала ру арылы буына блу. ) Осы сздермен бірнеше сйлем рату (мысы, бадаршам, машина, алмрт) б) М дыбысыны сзді басында, ортасында, аяында кездесетінін анытау. в) зік сызытарды осып, буындап оыту. г) р атара рамында М дыбысы бар сздер ойлату (дыбысты, буынды талдау жасату). Тез рі дрыс айтандарын мадатау. г) Татаа екі оушы шыарып, мата, алма сздерін има ріптерден рату, алма сзін атыстырып сйлем ойлату. Балаларды айтан сйлемдеріні сызбасын татаа сызып крсету. Мысалы: "Алма пісті" деген сйлемде алма сзі ай сызыа, пісті сзі ай сызыа тн екенін срап, сйлемдерді жазанда бірінші сзі бас ріптен басталып р сз блек жазылатынын, соына нкте ойылатынын естеріне салу. Алма сзін буына бліп бірінші буынны алдыы дыбысы дауысты, екіншісі дауыссыз дыбыс екеніне кіл аударту. Буын рамы ртрлі (ашы, тйы, буынды) сздерді ои білуге жаттытыру.    
Рефлекстік - йлесімділік II. орыту. - Сонымен, балалар, бгін андай дыбыспен танысты? - М дыбысына байланысты андай сздер білеміз? - М дыбысы андай дыбыс?    

Ктілетін нтиже:

Білу керек:

Біледі:

Білді: