Теориялы блімі
Бл діс жйелерді синтездеу кезінде орнытылыты шарттары бойынша жйені кейбір параметрлеріні (детте кшейту коэффициенті k немесе реттегішті траты уаыты T) згеру кезіндегі рсат етілген шектерін анытау шін пайдаланылады.
D-бліктеу дегеніміз - сипаттамалы тедеуді о тбірлеріні саны р трлі болып орналасан аудандарын жйе параметрлеріні кеістігінде салу рдісі.
D(0) - орнытылы ауданы деп, згертілетін параметрлер кеістігіндегі, рбір нктесіне сипаттамалы тедеуді тек сол жа тбірлері ана сйкес келетін ауданы аталады. алан D-аудандары сипаттамалы тедеуді о жа тбірлері санымен ерекшеленеді жне сйкесінше: D(1) – бір о полюсі бар аудан, D(2) – екі о полюсі бар аудан жне т.б. деп белгіленіледі. Орнытылы ауданы згеретін параметрлерді барлы ммкін боларлы мндеріні ішінен, тек жйе орныты болатын мндерін ана крсетеді. Орнытылы ауданын шектейтін жазыты беті – орнытылы ауданыны шекарасы деп аталады. Орнытылы ауданы мен шекарасы згертілетін параметрлер санымен аныталады.
Кез - келген D-облысты шекарасы тбірлер жазытыындаы жорамал осьіні кескіні болып табылады, ол параметрлер мніні жиынтыына сйкес келеді, яни мнда жйені сипаттамалы тедеуіні кем дегенде бір тбірі жорамал осьте жатады.
Егер жйе зіні барлы параметрлеріні кеістігінде орнытылы облысына ие болмаса, онда ол рылымды орныты емес болып табылады. Тжірибеде бір параметрі бойынша (нтижесі болып шартты жазытытаы кесінді табылады) жне екі параметрі бойынша (нтижесі болып жазыты табылады) D-бліктеу дісі пайдаланылады.
Бір параметрі бойынша D-бліктеуі кезінде барлы салынулар тек бір параметрді мнін згерту арылы жзеге асырылады, ал аландары траты болады. Жазыты алу шін затты параметрді жасанды трде екі лшемді етеді, яни s=j( ауыстырып, жорамал осьін алыптастырады, біра наты ось бойында орналасан кесінді, шешуші нтижесі болып табылады.
Жйені сипаттамалы тедеуіне s = j( ойып, оны згертілетін параметріне атысты шешеді, жп (наты) U(()жне та (жорамал) V(() функцияларын анытайды. Жиілікті ( нлден шексіздікке дейін згерте отырып, D-бліктеу исыын жне оны наты осьіне атысты айнабетті кескінін салады. исыбойымен ( = -( нктесінен ( = +( нктесіне дейін озала отырып, исыты сол жаынан сызышалар (штрих) жасайды. (Ескертеміз: D-бліктеу исыы жорамал осьті кескіні болып табылады, ал осы ось бойынша -j( -тен +j( -ке дейін озаланда тбірлер жазытыындаы орнытылы облысы сол жата орналасады).
Сызышалар (штрихтар) баыты сол жа тбірлерді е кп млшерде орналасан ауданын крсетеді. исы арылы сызышалара арай ткен р кез сайын, сипаттамалы тедеуді бір тбірі о, кері баытта – сол жаты болады. Тадалан D(0) міткер-облысын орнытылыа, осы ауданда жатан параметр мнін сипаттамалы тедеуге ойып, кез - келген критерий арылы тексеруге болады. згертетін параметр наты шама болып табыландытан, оны рсат етілген мні орнытылы облысыны D(0) ішінде орналасан наты осьті кесіндісінде жатыр.
Критикалы (сыни) деп - жйе орнытылы шекарасында болан кезіндегі сипаттамалы тедеу коэффициентіні немесе жйе параметріні мнін атаймыз.
Тртінші ретті жйені міткер-облысын D(0) орнытылыа тексеру шін Гурвиц аидасы ыайлы, мнда екі шарт орындалуы керек:
1. ажетті шарт – сипаттамалы тедеуді барлы коэффициенттері о болуы керек, ai > 0;
2. Жеткілікті шарт – шінші ретті анытаушы нлден лкен болуы керек, (3 = a3(2 – a12a4 = a3·(a1(a2 - a0(a3) – a12a4 > 0.