Теориялы блімі

Тбірлік баалау жйе полюстері мен нлдеріні комплекстік жазытыта орналасуыны тпелі рдіс тріне деген серін арастырады. Реттеу сапасын тек орныты жйелер шін ана баалайды.

Егер баса тбірлерді серін елемейтін болса (алан тбірлер жорамал осьтен 5-10 есе ашытыта орналасан) , онда жорамал оське жаын орналасан тбірлер басым тбірлер деп аталады.

Жорамал осьтен оан жаын орналасан сипаттамалы тедеуді тбіріне дейінгі ара ашыты (комплекстік тйіндес тбірлер жбы) орнытылы дрежесі (min немесе ) деп аталады, ол жйені тез рекет етуін (быстродействие) сипаттайды. Модуль бойынша тбірді жорамал блігіні наты блігіне максимал атынасы , жйені тербелмелік дрежесі деп аталады.

Реттеу сапасыны негізгі крсеткіштеріне реттеу мерзімі (рдісті затыы) жне айта реттеу (тпелі рдіс кезіндегі тербеліс арыны) жатады. Реттеу мерзімін tрет баалау шін, алдымен жйе орнытылыыны дрежесін min немесе табады, осыдан =5 % ателігі кезінде:

 

 

айта реттеуді (() баалау шін, алдымен жйені тербелмелік дрежесін , содан кейін айта реттеу мнін анытайды. Комплекстік тбірлерді бірнеше жптары болан кезінде тербелмелік дрежесіні максималды мні, о жорамал жартылай осьі бойынша координат басынан жргізілген жне саат баытына арсы айналатын сулеге бірінші кездесетін тбірде болады. Комплекстік тбірлерді бір ана (негізгі) жбы болан кезінде тадау ажеттілігі керек емес.

Тйыталан жйені сипаттамалы тедеуіні парамтетрлеріні бірін 0-ден -ке дейін згерту кезінде, сипаттамалы тедеуді тбірлері арылы комплекстік жазытыта бейнеленген траекторияларды жиынтыы – тбірлі годограф деп аталады [3].

Баалауды, детте тйыталан жйе шін жасаандытан, оны сипаттамалы тедеуіне ажыратылан (тйыталмаан) жйені нлдері де, полюстері де енгізіледі. Егер , онда .

 

Кбінесе реттегішті k – кшейткіш коэффициентін згерте отырып, оны рбір мні шін тбірлерін анытап, оларды комплекстік жазытыта бейнелейді. Тбірлі годографты салу кезінде оны тменде келтірілген асиеттерін ескеру ажет:

 

- тбірлі годографты тарматарыны саны сипаттамалы тедеуді дрежесіне те;

- тбірлі годографты комплекстік бліктеріні тарматары наты осьіне атысты симметриялы;

- наты осьіндегі тарматарды ажырау нктелері сипаттамалы тедеуді еселі наты тбірлеріне сйкес келеді;

- жйені кшейткіш коэффициенті k нлге мтылан кезінде, тбірлер траекториясы тйыталмаан жйені беріліс функциясыны полюстерінде басталады;

- жйені кшейткіш коэффициенті k шексіздікке мтылан кезінде, m тбірлер траекториясы, тйыталмаан жйені беріліс функциясыны нлдерінде аяталады, ал алан n-m тарматары асимптотикалы трде шексіздікке кетеді. Мндаы m – бл жйені беріліс функциясыны алымындаы полиномыны реті, ал n – бліміндегі полиномыны ретін білдіреді.