Конституция тсінігі мен мні
АЗАСТАН РЕСПУЛИКАСЫНЫ БІЛІМ ЖНЕ ЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Алматы энергетика жне байланыс университеті
Электрэнергетика факультеті
«леуметтік пндер» кафедрасы
№1 СЕМЕСТРЛІК ЖМЫС
Таырыбы: Р – ны Конституциялы ыыны негіздері
Орындаан: ЭССк-12-1 тобыны
студенті Молдагазы А.Е
Тексерген: аа оытушы
Касиенова К.М.
Алматы, 2015
Мазмны
Кіріспе..........................................................................................................................3
1. Конституция тсінігі мен мні..........................................................................5
2. азастанны конституцияыны даму сатылары...........................................6
3. азастан Республикасыны конституциясыны рылыс негіздері..........8
орытынды..............................................................................................................16
олданылан дебиеттер........................................................................................17
Кіріспе
азастан Республикасыны Конституциясы — демократиялы, ркениетті даму жолына тскен мемлекет пен оамны негізі, басты нормативтік актісі. Бл нормативтік актіде бкіл конституциялы задарды негізі болып табылатын ыты нормалар орнытырылады. Басаша айтанда, Конституцяны ыты нормалары конституциялы-ыты атынастарды реттейтін барлы нормативтік ыты актілерді алыптастыру мен дамытуды негізі болып табылады.
азастан Республикасы Конституциясыны тек конституциялы ыты ана емес, сондай-а ыты баса да салаларыны бастауы ретіндегі мні мынада, онда халыты мемлекеттік еркі, оларды ыты демкратиялы мемлекет ру, дниежзілік ауымдастыа оны тек ылы мшесі ретінде осылу жніндегі табандылыы тікелей крініс тапан.
Конституция конституциялы ыты баса бастауларынан згерістер мен толытырулар абылдауды ерекше тртібін белгілеумен ерекешеленеді. Мндай тртіп Конституцияны мемлекет пен оамны негізгі заы ретіндегі жне оларды тратылыын амтамасыз ету ажетігінен туындайтын мнінен сипатталады. азастан Республикасы конституциялы ыны мемлекеттік мні бар ыты нормаларды белгілейтін айнар кзіні атарына конституциялы задар жатады.
азастан Республикасыны Конституциясында, Президентті Президент туралы, Парламент жне оны депутаттары туралы, Республикалы референдум туралы Жарлытарында Конституцияа згерістер мен толытырулар енгізуге болатын актіні бір ана трі арастырылан – ол шешім. аулы емес, жарлы емес, конституциялы жне жай за емес, шешім. Осындай шешім абылдананнан кейін Конституцияа згерістер мен толытырулар енгізіледі. рине, згерістер мен толытырулара ажеттілік Конституцияны сапасына, конституциялы аидаларды мемлекет пен оамны болашатаы стратегиялы масттары мен міндеттеріне аншалаты сйкес келетіндігіне, конституциялы идеяларды азіргі дегейіне, сондай-а халыаралы ы нормаларын аншалыты бейнелей алатындыына байланысты туындайды.
Егер азастан Республикасыны Конституциясына ата талап трысынан келсек, негізінен, ол бан жауап бере алады. азастандаы саяси тратылы – бл кбіне кп Конституция ызметіні нтижесі. Мны теріске шыаруа болмайды. Алайда, бл азастан Республикасыны Конституциясы жетілдірілмейді деген сз емес. азастан Республикасыны Конституциясына згерістер мен толытырулар енгізілуі ммкін. Сонымен бірге Конституцияны тратылыына аморлы жасап та отыру ажет.
Конституциялы ы мемлекеттегі е негізгі ы саласы б.т. Барлы ы саласы одан бастау алады. За ылымдарында «мемлекеттік ы» термині «кон. ы» орнына олданылады. «Кон. ы» деп атаан дрысыра. Себебі «ме.ы» термині келесі себептерге сйкес тиімсіз, трындарды барлыы ыты салаа блуді біле бермегендіктен, оны барлы ішкі мемлекеттік ы ретінде тсінеді.
Р Конституцияылы ыы – бл Р конституциялы рылысын ондаы адам мен азаматтарды ыты жадайын мемлекеттік жне жергілікті басару органдарыны мртебесін белгілейтін конституциялы ыты нормаларыны жиынтыы. Конституциялы ы келесі институттарды арастырады: азаматты, конституциялы рылыс, Президент, Парламент, кмет, Сот, Конституциялы Кеес, жергілікті басару органдары.
Конституция тсінігі мен мні
Конституция дегеніміз не? Конституция термині латын сзінен алынан. Ол латынша – constitio, маынасы – белгілеу, орналастыру. Ал азіргі тсінік бойынша, Конституция – мемлекетті Негізгі Заы. ылыми, саяси, ыты трыда Конституция материалды, нысанды маынада зіндік мн-маыза ие.
Конституция материалды маынада – е бірінші, елдегі адамны, азаматты жеке ытары мен бостандыын жариялайды, оан кепілдік береді, елдегі леуметтік рылысты негіздерін, басару мен мемлекеттік рылымны нысандарын, жергілікті, орталы билік органдарыны негіздерін, зіреті мен зара арым-атынастарын, мемлекетті рміздерін, астанасын айындайды, осыларды брі жніндегі кімдік акт, актілерді немесе конституциялы рсімдерді жиынтыы болып саналады. Конституция нысанды маынада – барлы баса задара атысты жоары заи кшке ие за немесе задар тобы болып есептеледі. Яни, Конституция – елді бірлігі, берекесі, тыныштыы, оны іс жзінде жзеге асыратын уатты кш, ол – конституциялы рылысты ндылытары мен институттары, нормалары, леуметтік байланыстар мен мемлекеттік билікті атынастарын мемлекеттік – ыты реттеу негіздері ресми тр де баянды етілетін е жоары ыты нысан, осы заманы мемлекеттілікті маызды белгісі. рбір жеке туелсіз мемелекетті асырлар бойы з нын жоалтпай, мра болып келе жатан задар жинаы болады. Осындай Ата За бізді елімізде де, яни азастан Республикасында абылданды. Біра, осыншама ыса мерзімде з Конституциямызды абылдаанда, бізге та алан ел аз болан жо. Біз оларды ешбіреуіне мн бермей, лшеулі уаыт, табанды талап, шыармашылы іс-рекетті арасында ала ойан масатымыза жеттік. Сйтіп, азастан Республикасы зін демократиялы, зайырлы, ыты, леуметтік мемелекет екенін Конституциясымен бкіл лемге мойындатты. азастан Республикасыны Конституциясы туелсіз егемен мемелекетті конституциялы дамуыны жаа кезеіне жол ашан акт болды. Конституцияны абылдануы конституциялы рылысты ыты негізін алады, мемлекеттік тетік жне оамды, саяси жйені негізгі принциптерін орнытырды. Адам мен азаматты конституциялы мртебесін белгіледі.
Конституция азастан Республикасы дербес мемелекет ретінде лтына арамастан онда тратын барлы адамдарды еркіне сйкес рылды. Конституцияны алы сзінде «Біз орта тарихы бар тадыр біріктірген азастан халы...» деп жазылан сйлемні маынасыны тамыры те тереде екенін уымыз керек. Бл р боса жазыла салан сз емес. Себебі, азастан халыны тарихи тадырыны бірлігі азастан аумаында кптеген лт кілдеріні ондаан жылдар бойы бірге труы нтижесінде алыптасты. Олар р кезеде р трлі жолдармен оныс аударды. аза халымен бірнеше рпатарды міріндегі азастанда болан саяси, экономикалы, леуметтік, мдени оиаларды атысушылары мен кугерлері болды. Олар бірігіп, здеріні туелсіздігін орай отырып, жеіс шін майданда бірге ерлік крсетті.