Сндік олданбалы нер тарихына ысаша шолу жне
Кіріспе
Сндік олданбалы нер жне мектеп абырасындаы оушылара ыпалы. Сндік олданбалы нерінен йірме жмыстарын оытуды теориялы негіздері
1.1 Сндік олданбалы нер тарихына ысаша шолу жне тсінік беру;
1.2 азіргі заманауи талапа сай технология сабаын оыту дістемесі;
1.3 Мектеп абырасында йірме жмыстарын йымдастыруды маызы;
Кіріспе
лтты бгіні де, болашаы да трбиелі рпаа байланысты. рпа трбиесі – келешек оам трбиесі. Сол келешек оам иелерін жан-жаты жетілген, аыл парасаты мол, мдени – ылыми ой-рісі озы етіп трбиелеу - бізді оам алдындаы борышымыз. рпа тадыры – лт тадыры демекші, лт болашаы оны білімді, талантты, адамгершілік асыл асиеттерді бойына сіірген трбиелі рпаты олында. Дана халымыз «Ааш тзу су шін оан кшет кезінде кмектесуге болады, ал лкен ааш боланда оны тзете алмайсы» деп бекер айтпаан. Сондытан баланы бойына жастайынан ізгілік, мейірімділік, айырымдылы, кішіпейілділік, яни адамгершілік нды асиеттерді сііріп, з-зіне сенімділікті трбиелеуде отбасы мен педагогтар шешуші роль атарады.
«Адамны жасы мір сруіне ш сапа негіз бола алады, олар барлыынан басым бола алатын – адал ебек, мінсіз аыл, таза жрек. Бл сапалара адамды дниеге келген кннен бастап трбиелеу керек» - деген Шкрім атамызды тере ойын негізге ала отырып, жас рпаты бойына адамгершілік рухани айнарын сііріп, мінез-лын трбиелеу шін жалпы адамзатты ндылытарды, адамгершілік станымдарды, ділдік пен зара кмекті мыр бойы мрат ттуды трбиелеу стаздар міндеті болып табылады.
Мектепте оу-трбие процесін дрыс йымдастыруды бірден бір жолы ылым негіздерінен білім берумен атар сол білімді алуа ынталыты яни, оушыларды танымды ызыушылыын ояту, шыармашылы белсенділікті з бетінше ізденуді арттыру. Еліміз туелсіздік алып баса елдермен иы теестіру шін келешек оам иелерін лтты болашаын трбиелеу рметті де адірлі міндет боланымен оны іске асыру оай іс емес. стаз р уаытта зіні бкіл болмысымен алдындаы шкірттеріне бойындаы барлы уатын жмсай отырып оны елімізді ебеккері имандылыы мол шапаатты, зиялы азаматетіп трбиелеуде міндетті екенін естен шыармаан жн. Оушыларды танымды ызыушылыын йірме, спортты секциялар (волейбол, футбол, тоызумала, эстафета, еркін курес, кілді спорт. т.б) жне ол нер йірмелері (бейнелеу нері, мсін нері, азаты ол нер йірмесі жне т.б.) р шкіртті ойына згеріс енгізіп, сапасына сілкіне туызу стаздар ауымына байланысты.
Бір дана: «Бір жылдыын брын ойлаан кріш егеді, он жылдыын брын ойлаан ааш егеді ал жз жылдыын брын ойлаан оытады» деген екен. Олай болса адамгершілігі мол, тіршілік атаулыа жаналытар – лкен жректі адамды алыптастыру шін ызмет ететініміз р стаз жрегін тербетері сзсіз.
Білім негізі мектепте аланады, яни рбір оушыны мектеп абырасында жріп ойлау абілеті дамиды. Жаа білімді алу ажеттілігін туындатыды, оып отыран пнге деген ызыушылыын арттырады, зіне-зі сенімді, жан-жаты дамыан оушыны трбиелейді. Сондай-а мірге бейімделген жоары мдениетті, білімді рпа дайындайды.
Оушыны жеке тла ретінде дамуына трбие рдісіні ыпалы жан-жаты амтылады. Яни, оушы бойындаы мдени ндылытарды: леуметтік атынас, адамгершілік атынас, стетикалы атынас, дене мдениетін жетілдіру кзделеді.
Оушыларды жан-жаты дамыту мселелері – бгінгі оамны негізгі міндеттеріні бірі. Оыту арылы оушыны дамыту Л.С.Выготский, А.В.Занков, В.В.Давыдов, Ж.Асанов жне т.б. ебектерінде негізгі орын алады.
Оушыларды дамуында іс-рекеттерді негізгі себеп екені зерттеу барысында айындалды. Оушыны дамытуда трбиені зіндік ыпалы, яни трбиелей отырып оыту сыныптан тыс уаыттаы жргізілетін іс-шаралар ылыми-теориялы трыда арастырылуы тиіс.
Мектеп абырасындаы оушыларды жеке басыны асиетін дамытуда отбасы, мектеп, тектептен тыс мекемелер сыныптан тыс уаытта жргізілетін іс-шараларды кіріктіре йымдастыру арылы дамыан жеке тланы алыптастыру ммкіншілігі бар екені аныталып отыр.
Жалпы сыныптан жне мектептен тыс трбие жмыстарыны дстрлі алыптасан трлері те кп. Осы орайда В.А.Сухомлинский: «Балалар семдік ойын, ертегі, музыка, сурет, фантазия, шыармашылы лемінде мір сруге міндетті» деп айтады.
Мектеп абырасындаы оушылара сыныптан тыс жргізілетін жмыстар негізінен: оу-трбие рдісінде алан білімдерін ары арай дамытуа ммкіндік жасау; оушыны оамды белсенділігін дамыту; оушыларды зара арым-атынасын алыптастыру; белгілі бір ебекке баулу; оны дамытуа ыпал ету кзделді. Оушыларды жан-жаты дамытуда сыныптан тыс трбие жмысыны тлімдік мні аса зор екені ылыми-теориялы ебектерде жне малімдерді іс-тжірибесінде длелденіп отыр. Сыныптан тыс трбие жмысын жне йірмелерді бгінгі леуметтік-экономикалы, нарыты, лтаралы атынастара жне лтты ерекшеліктерге байланысты арастыруды ажет етеді.
Диплом жмысыны міндеті:
- Мектептегі технология пні арылы оушыларды шыармашылы абілеттерін арттыруда сыныптан тыс жмыстарды йымдастыруды тиімді жолдарын анытау;
- Білім беру ордасы – мектепте эстетикалы трыдан білім беруді тиімділігі мен маыздылыын зерттеу;
- Мектеп абырасындаы жеткіншектерді трбиелеуде ол неріні алатын орнын анытау.
Диплом жмысыны объектісі –жалпыбілім беретін орта мектептерде сыныптан тыс ол нер йымдарын йымдастыруды анытау.
Диплом жмысыны масаты –технология сабаын тірекке ала отырып, яни саба барысында алан білімдерін сыныптан тыс йірмелерде жетілдіруге, сондай-а ойылан масата жету шін:
1. аза олнер бйымдарыны трлері жне оны ысаша тарихын зерттеу;
2. Сыныптан тыс ол нер йымдарыны оушыа трбиелік жне танымды трыда берер серін зерделеу;
3. Сыныптан тыс йірмелерді йымдастыруа жоспар руды ерекшелігін талдау;
4. Біз кесте неріні халы неріндегі маыздылыы. Оушылара біз кестені йретуге арналан оу-ралын растыру.
Диплом жмысыны нтижесінде біз кесте технологиясын олдана отырып, триптих композициясын жасау (сімдік тектес оюларды стилизациялау арылы).
Дипломды жмысыны рамы:кіріспеден, 3 блімнен, орытындыдан жне олданылан дебиеттер тізімінен, осымшалардан трады.
Бірінші блімде аза халыны жалпы ол нер бйымдарыны трлері, ысаша тарихы жне кнделікті трмыстаы алар орны, мектептегі технология пнін оытуды дістемесі, сыныптан тыс ол нер йірмесін йымдастыруды маыздылыы, тиімді жолдары мен дістемесі арастырылан.
Сондытан, дипломды жмысты орындау барысында жалпы орта білім беретін мектептегі .........
орытынды: Оушыларды нерге деген ынталарын арттыруа жне нер деген лкен лемні кішкентай бір блігін жректеріне ялату шін технология сабатарында «біз кестені» йрету. ін толы ммкіндігі бар.
Сндік олданбалы нері жне мектеп абырасындаы оушылара ыпалы. Сндік олданбалы нерінен йірме жмыстарын оытуды теориялы негіздері
Сндік олданбалы нер тарихына ысаша шолу жне
Тсінік беру
Халыты олданбалы нері - ата-бабаларымыздан келе жатан, лтты санамызда, рухымызда, болмысымызда зіндік олтаба ретінде алыптасан нер трі. Бл жерде, этнопедагогиканы озы лгілерімен оушылара халыты олданбалы нер арылы лты трбие беруді жзеге асыруда -технология сабаыны орны ерекше. аза халыны олданбалы нер туындылары мейлі, ол мражайларда, мейлі крмеде трсын, кнделікті трмыс ажетін теп жатсын, оны халымызды ткен тарихымен, мдени нды мрасымен, салт-дстрімен жаластыратын днекер кш деп арауымыз керек. Себебі, онда лтты трбиені жзеге асыруды амал -жолдары, талап-тілектері, лгі-негелері, діс-тсілдері орын алан. Жас рпаты лтты трбиесі халы анша мір сріп келе жатса, сонша сол халыты ккейкесті мселесі болып келеді.
аза олнеріні даму жолыны зіндік тарихы бар. Ол тарих сонау кне замандардан бастау алады. Оан азастан жерінде жргізілген археологиялы зерттеулерді нтижесінде аныталан ежелгі мдениетті лгілерін длел ретінде кре аламыз. Яни, азаты олнері Республика жерінде базы замандарда мекендеген са, йсін, ыпша, н, арл жне таы баса кне тркі тайпаларыны мдениетінен бастау алып, бгінгі кнмен штасып жатаныныны айаы. Мдениеттанушы алымдарымыз аза олнерін тарихи кезедермен байланыстыра отырып, мынадай топтара бліп крсетеді: