Ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау.

 

 

рбір жмыс орнындаы ебек ауіпсіздігіні жадайлары мемлекеттік стандарттара, ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі ережелер талаптарына сйкес болуа тиіс. Жмыс беруші ызметкерді жеке жне (немесе) жымды орану ралдарымен, арнаулы киіммен амтамасыз етпеген жадайда, ызметкер ебек міндеттерін орындауды тотатуа ылы, ал жмыс беруші осы себеп бойынша туындаан іркіліс кезінде ызметкерді орташа жалаысы млшерінде ебекаы тлеуге жне ауыр жмыстарда, зиянды (ерекше зиянды) жне (немесе) ауіпті ебек жадайлары бар жмыстарда істейтін ызметкерлерді азастан Республикасы занамасында белгіленген тртіппен мерзімдік медициналы тексеруден жне тексерілуден ткізуді з аражаты есебінен йымдастыруа міндетті. Жне де ызметкерлерді ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау мселелері бойынша оытуды, нсама беруді жне білімдерін тексеруді жмыс беруші з аражаты есебінен жргізеді. ызметкерлерді ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау мселелері бойынша оыту, нсама беру жне білімдерін тексеруді тртібі мен мерзімін ебек жніндегі укілетті мемлекеттік орган ызметті тиісті салаларындаы зге де укілетті мемлекеттік органдармен келісім бойынша айындайды. Жмыса абылданан адамдар оларды ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау мселелері бойынша білімі міндетті трде тексеріле отырып, жмыс беруші йымдастыратын алдын ала оытудан міндетті трде теді. Ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау мселелері бойынша алдын ала оытудан, нсама беруден жне білімін тексеруден тпеген ызметкер жмыса жіберілмеуі керек.

ызметкерлерді: ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптарына сай жабдыталан жмыс орнына, жеке жне жымды орану ралдарымен, арнаулы киіммен амтамасыз етілуге, зі немесе з кілі арылы ебек жадайларын, ебек ауіпсіздігі жне ебекті орауды жасартуа байланысты мселелерді тексеруге жне арауа атысуа, денсаулыына немесе міріне ауіп тндіретін жадай туындаан кезде бл жнінде тікелей басшысына немесе жмыс берушіге жазбаша трде хабарлай отырып, жмысты орындаудан бас тартуа, Р занамасында белгіленген тртіппен ебек міндеттерін ауіпсіз атару шін ажетті білім алуа жне ксіптік даярлыа, жмыс берушіден жмыс орныны сипаты мен йымны аумаы, ебек жадайларыны жай-кйі, ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау туралы, мірі мен денсаулыына тнген атер туралы, сондай-а оны зиянды (ерекше зиянды) жне (немесе) ауіпті ндірістік факторларды серінен орау жніндегі шаралар туралы дйекті апарат алуа, ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптарына сай болмауына байланысты йымны жмысы тотатыла тран уаытта орташа жалаысыны саталуына, жмыс берушіні ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау саласындаы засыз рекеттеріне шаымдануа ыы бар. Ал Жмыс берушілер: профилактикалы шаралар жргізу, ндірістік жабдытар мен технологиялы процестерді оларды нерлым ауіпсіз трлерімен ауыстыру жолымен жмыс орындарында жне технологиялы процестерде кез келген туекелдерді болызбау жніндегі шараларды абылдауа, ызметкерлерді ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау бойынша оыту мен даярлаудан ткізуге, нсаулар беруге, ндірістік процесс пен жмыстарды ауіпсіз жргізу жніндегі жаттармен амтамасыз етуге, басшылар мен мамандарды ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау мселелері бойынша білімдерін тексеруді йымдастыруа, ызметкерлерге ажетті санитарлы-гигиеналы жадайлар жасауа, ызметкерлерді арнаулы киімі мен ая киімін беруді жне жндеуді, ызметкерлерді профилактикалы деу, жуу жне зарарсыздандыру ралдарымен, медициналы обдишамен, стпен, емдеу-профилактикалы таамдармен, жеке жне жымды орану ралдарымен жабдытауды амтамасыз етуге, ызметкер ебек (ызметтiк) мiндеттерiн атаран кезде оны жазатайым оиалардан сатандыруа, ауіпсіз ебек жадайларын амтамасыз етуге, з аражаты есебінен ызметкерлерді міндетті, мерзімдік (ебек ызметі барысында) медициналы тексерулерден жне ауысым алдындаы медициналы куландырудан ткізуге, авариялы жадайды ршуін жне жарааттайтын факторларды баса адамдара сер етуін болызбау жніндегі шыл шараларды абылдауа міндетті.

Мысалы, жмыса жаадан абылданатын ызметкермен жасалатын ебек шартында зиянды жне (немесе) ауіпті ндірістік факторларды оса аланда, ебек жадайларыны дйекті сипаттамасы, Р занамасында жне жымды шартта кзделген осындай жадайлардаы жмыс шін берілетін кепілдіктер, жеілдіктер мен темаы тлемдері крсетілуге тиіс. Сондай-а, ауыр жмыстарда, зиянды (ерекше зиянды) жне (немесе) ауіпті ебек жадайлары бар жмыстарда, сондай-а жерасты жмыстарында істейтін ызметкерлермен ебек шартын жасасу азамат алдын ала медициналы тексеруден ткеннен кейін жне денсаулы сатау саласындаы укілетті мемлекеттік органны нормативтік ыты актілерінде белгіленген талаптара сйкес денсаулы жадайы бойынша айшылытар жо екендігі айындаланнан кейін жзеге асырылуы ажет.

Р Ебек кодексі бойынша ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптарына сай келмейтін ндірістік имараттар мен рылыстарды жобалауа, салуа жне айта руа, технологияларды зірлеуге жне пайдалануа, машиналарды, тетіктерді, жабдытарды растыруа, зірлеуге, жаадан салынан немесе айта рылан ндірістік объектілер, ндіріс ралдары немесе німні баса да трлері ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптарына сай келмесе, абылданбайды жне пайдалануа жол берілмейді. Жмыс орындары орналасан имараттар (рылыстар) зіні рылысы бойынша оларды функционалды масатына жне ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптарына сай болуа, жмыс жабдыы осы жабды трі шін белгіленген ауіпсіздік нормаларына сйкес келуге, онда тиісті сатандыру белгілері болуа жне ызметкерлерді жмыс орындарындаы ауіпсіздігін амтамасыз ету шін оршаулармен немесе орау рылыларымен амтамасыз етілуге, авариялы жолдар мен ызметкерлерді й-жайлардан шыатын жолдар бос болуа жне ашы ауаа не ауіпсіз аймаа шыаруа тиіс. ауіпті айматар наты белгіленуі ажет. Егер жмыс орындары жмысты сипатына арай ызметкерге ауіп-атер тндіретін немесе лайтын заттар бар ауіпті айматарда болса, онда мндай орындар ммкіндігінше бл айматара бгде адамдарды кіруін шектейтін рылыларымен жабдыталуа, жаяу жргіншілер мен технологиялы клік ралдары йымны аумаында ауіпсіз жадайларда жріп-труа тиіс. ауіпті ндірістік объектілерде (учаскелерде), оны ішінде биіктікте, жерасты жадайларында, ашы камераларда, теіз айрадары мен ішкі су айдындарында жмыстар жргізу шін ызметкерлерді жеке орану ралдары болуа жне жмыс орындары орналасан й-жайлардаы температура, табии жне жасанды жары, сондай-а желдеткіш жмыс уаыты кезінде ебекті ауіпсіздік талаптарына сай болуа тиіс.

Міне, осы аталан за талаптарына сйкес баршамыз з ытарымызды біліп жруіміз жне Р задарыны талаптарын орындауа міндетті екенімізді мытпаанымыз жн.

Біз меншікті барлы нысанындаы жмыс берушілерді ндірісті жаарту мен айта руа шаырамыз, бл ебек жадайын жасартып, адамдарды денсаулыын сатайтыны сзсіз. Лайыты ебекаыны уаытында тлеп отыруа шаырамыз. Денсаулыа аржы немдегеннен грі болуы ммкін салдарды алдын алан дрыс деп есептейміз, сонда ызметкеріізге ірі клемде леуметтік жрдемаы тлеу ажеттігі болмайды.

Дамыан елдердегі жмыс берушілер ызметкерді денсаулыын ныайтып, ебек жадайын жасартуа кп кіл бледі. Мселеге осы трыдан келу ана бсекелестік кресте табыса жеткізуі ммкін.

Отстік азастан облысыны ебек инспекциясы жніндегі басармасы стіміздегі жылды 28 суірі кні Дниежзілік ебекті орау жне денсаулы кнін атап туді жоспарлап отыр.

Сондытан барлы жмыс берушілерді 28 суір – Дниежзілік ебекті орау кніне арналан Отстік азастан облысыны ксіпорындары мен йымдарында ебекті орау мен оны жадайын жасарту жне ебек занамасыны саталуын здік йымдастыруды 2013 жылды орытындысы бойынша тетін семинар-кееске атысуа шаырамыз

 

Жмыс берушіні ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі нсаулыты зірлеу жне бекіту ережесі 1. Жалпы ережелер

 

1. Осы Жмыс берушіні ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі нсаулыты зірлеу жне бекіту ережесі (бдан рі - ереже) 2007 жылы 15 мамырдаы азастан Республикасы Ебек кодексіне сйкес зірленген жне жмыс берушіні ебекті орау жніндегі нсаулыты зірлеу жне бекіту тртібін белгілейді.

2. Жмыс берушіні ебек ауіпсіздігі мен ебекті орау жніндегі нсаулыы - ндірістік жайларда, ксіпорын аумаында, рылыс аладарында, клік ралдарында немесе осы жмыстар жргізілетін не ызметтік міндеттер атарылатын йымны баса жерінде жмыстарды орындау барысында ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау саласындаы занамаларды олданылуын натылайтын жмыс берушіні актісі.

2.Ебек ауіпсіздігі мен ебекті орау жніндегі
нсаулыты зірлеу

3. Ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі нсаулыты (бдан рі - Нсаулы) жмыс беруші, мдделі рылымды блімшелерді басшылары мен ызметкерлерді кіліні атысуымен ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау ызметіні немесе ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі маман (бдан рі - жауапты тла) жасаан тізбеге сйкес, учаскедегі, цехтаы, ызметтегі, зертханадаы жне жалпы йымдаы рбір маманды шін, сондай-а жеке жмыс трлері (биіктегі жмыс, сынатар) мен жмыс орындарына да зірлейді.
Сондай-а нсаулытарды зірлеуді жмыс берушіні (йым) тапсырысы бойынша келісім-шартты негізде ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау саласындаы ылыми мекемелерді мамандары да жзеге асыруы ммкін.

4. Тізбе Жмысшыларды жмыстары мен ксіптеріні бірыай тарифтік-біліктілік анытамалыы мен ызметшілер лауазымдарыны біліктілік анытамалыын есепке ала отырып бекітілген жмыс берушіні штатты кестесіні негізінде жасалады. Жасалан тізбені жмыс беруші немесе зге укілетті тла бекітеді жне ол барлы рылымды блімшелеріне жолданады.

5. Нсаулы, жабдыты ндіруші зауытты пайдалану жне жндеу жаттамасында, сондай-а, жмыс берушіні технологиялы жаттамасы мен ндіріс жадайларында баяндалан ауіпсіздік талаптарын ескере отырып, ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі азастан Республикасыны нормативтік ыты актілеріні негізінде зірленеді.

6. Нсаулыты зірлеуге ажетті дайынды жмыстары:
1) технологиялы процесті зерделеу, оны алыпты аымы мен алыпты режимнен ауытыан кезінде пайда болатын ауіпті жне зиянды ндірістік факторларды анытау, сондай-а аталан факторлардан орану шаралары мен ралдарын анытаудан;
2) олданыстаы жабдытарды, рылылар мен ралдарды ауіпсіздік талаптарына сйкестілігін анытаудан;
3) нсаулыты зірлеу барысында олданылуы ммкін ебек ауіпсіздігі мен ебекті орау мселесі жніндегі материалдарды жинаудан;
4) тиісті жмыстарды орындау барысында пайдаланылуы ммкін орану ралдарыны конструкциялы ерекшелігі мен тиімділігін зерделеуден;
5) тиісті мемлекеттік органны ндірістегі жазатайым жадайлар мен апаттарды нтижесі бойынша апаратты хат, кімдер мен бйрытарды зерделеуден;
6) ндірістік жарааттануды, апатты жадайларды жне осы ксіп (жмыстар трлері) шін ксіби ауруларды себептеріне талдау жргізуден;
7) жмысты ауіпсіз діс-тсілдерін, оларды дйектілігін, сондай-а нсаулыа енгізілуге тиіс техникалы жне йымдастырушылы іс-шараларды анытаудан;
8) бекітілген нормалар негізінде ебек жне демалыс режимін анытаудан трады.

7. Іске осылып жатан жаа ндірістер, технологиялар немесе рал-жабдытар шін, нысанды мемлекеттік абылдау комиссиясы пайдалануа абылдаана дейінгі мерзімге, уаытша нсаулытарды зірлеуге жне олдануа рсат беріледі.
Уаытша нсаулытар технологиялы процестерді (жмыстарды) ауіпсіз жргізілуін жне жабдытарды ауіпсіз пайдаланылуын амтамасыз етуге тиіс. Уаытша нсаулыты зірлеу осы ережеде белгіленген тртіппен жзеге асырылады.

3. Нсаулыты мазмны

8. Нсаулыты райсысына тиісті атау берілуге тиіс. Атауда оны андай мамандыа немесе жмыс тріне арналандыы ысаша крсетілуге тиіс.

9. Нсаулы технологиялы процесті ысаша сипаттамасын жне ебек ауіпсіздігін йымдастыру мселелерін жан-жаты амтиды.

10. Нсаулыты талаптары технологиялы процесті дйектілігіне сйкес осы жмыстарды орындалу жадайларын есепке ала отырып, крсетілуге тиіс:
1) ебек ауіпсіздігі жне ебекті орауды жалпы талаптары;
2) жмыс басталар алдындаы ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары;
3) жмыс кезіндегі ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары;
4) апатты жадайлардаы ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары;
5) жмыс аяталандаы ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары.

11. "Ебек ауіпсіздігі жне ебекті орауды жалпы талаптары" деген блімде:
1) тлаларды ксібі бойынша жмыстарын здігінен орындауа немесе тиісті жмысты орындауа (жас, жыныс, денсаулы жадайы, нсау жргізу) рсат беруді шарттары;
2) ішкі тртіп ережелерін сатау ажеттігі туралы нсаулар;
3) ебек жне демалыс режимін орындау жніндегі талаптар;
4) ызметкерге сер ететін ауіпті жне зиянды ндірістік факторларды сипаттамасы;
5) оларда мемлекеттік, салалы стандарттары мен техникалы шарттарын крсете отырып, осы ксіп шін арнайы киім, арнайы ая киім жне баса да жеке орану ралдарын беруді нормалары;
6) рт жне жарылыс ауіпсіздігін амтамасыз ету жніндегі талаптар;
7) ызметкер білуге жне жмысты орындау барысында сатауа тиіс жеке гигиена талаптары крсетілуге тиіс.

12. "Жмыс басталудан брыны ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары" деген блімде:
1) жмыс орнын, жеке орану ралдарын дайындау тртібі;
2) жабдыты, айлабйым мен ралды, оршау, дабылдаыш блокталан жне баса да рылыларды, ораушы жеросышты, желдетуді, жергілікті жарытандыру жарамдылыын тексеру тртібі;
3) бастапы материалдарды (шаланім, дайындама) бар болуын жне оны жай-кйін тексеру тртібі;
4) здіксіз жмыс жадайында ауысымды абылдау тртібі;
5) ндірістік санитария талаптары крсетілуге тиіс.

13. "Жмыс кезіндегі ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары" деген блімде:
1) жмысты ауіпсіз орындау дістері мен тсілдері, технологиялы жабдытарды, айлабйым мен ралдарды пайдалануды ережелері;
2) бастапы материалдарды (шикізат, дайындама, шаланім) стау ауіпсіздігіні талаптары;
3) клік ралдарын, ыдысты жне жк ктергіш механизмдерді ауіпсіз пайдалану талаптары;
4) жмыс орнын ауіпсіз стау жніндегі нсаулар;
5) нормативті технологиялы режимнен ауытуды негізгі трлері жне оларды алпына келтіру дістері;
6) апатты жадайларды болдырмауа баытталан рекеттер;
7) ызметкерлерді орау ралдарын пайдалану талаптары крсетілуге тиіс.

14. "Апатты жадайлардаы ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары" деген блімде:
1) апат пайда болан немесе жаымсыз салдара келуі ммкін жадайда ызметкерлерді рекеті;
2) жарааттанан, уланан жне кенеттен ауыранда медициналы кмек крсету жніндегі рекеттер;
3) жмыс берушіні ызметкерлерді жарааттану оиалары жне жабдытарды, айлабйым мен ралды жарамсыздыы туралы хабардар ету тртібі крсетілуге тиіс.

15. "Жмыс аяталандаы ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау талаптары" деген блімде:
1) жабды, айлабйым, машина, механизм жне аппаратураларды ауіпсіз сндіру, тотату, жайастыру, тазалау жне майлауды тртібі, ал здіксіз процесс жадайында - оларды ауысым бойынша беру тртібі;
2) жмыс орнын тапсыру тртібі;
3) ндіріс алдытарын тазалау тртібі;
4) жеке гигиена жне ндірістік талаптарды сатау талаптары;
жмыс уаытында аныталан барлы кемшіліктер туралы жмыс берушіні хабардар ету тртібі крсетілуге тиіс.

16. Нсаулыта нормативтік ыты актілерге сілтемелер крсетілмеуге тиіс. Нормативтік ыты актілерді талаптары нсаулыта ескерілуі керек. ажет болан жадайда бл нормативтік ыты актілерді талаптарын нсаулыта айта баяндау керек.

4. Нсаулыты бекіту жне айта арау

17. Нсаулыты ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау ызметімен немесе жауапты тла мен мдделі рылымды блімшелер, лауазымды тлалар мен ызметкерлер кілдерімен келісілгеннен кейін жмыс беруші бекітеді.

18. Бекітілген нсаулыты ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау ызметі немесе жмыс берушіні жауапты тласы ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі нсаулытарды есепке алу журналында есепке алады.

19. Мамандытар мен жоары ауіптілікпен байланысты жмыс трлері бойынша нсаулыты айта арау 3 жылда бір реттен сирек емес жргізіліп труа тиіс. Нсаулы мынадай жадайларда мерзімінен брын айта арауа жатады:
1) занамалы кесімдер, мемлекеттік стандарттар жне азастан Республикасыны баса да нормативтік ыты актілері згергенде;
2) жаа техника мен технология енгізілгенде;
3) ндірістегі жазатайым оиалар, авариялар мен апаттарды зерделеуді нтижелері бойынша.
айта арау нтижелері бойынша нсаулыа згерістер мен толытырулар енгізу ажеттігі аныталады.

20. Егер осы ережені 19-тармаында белгіленген мерзім ішінде жмыс жадайы згермесе, нсаулыты олданылуы келесі мерзімге зартылады, бл туралы нсаулыты бірінші бетінде жазылады ("айта аралды" мртабаны, кні жне нсаулыты айта арауа жауапты тланы олы ойылады).