Азастан сатандыру нарыыны рылымы

Азаматты-ыты жауапкершілікті сатандыру барлы туекелдерді сатандыру салдарынан шінші тлалара келтірілген залалды теу міндетіне байланысты тланы мліктік мдделеріне келтірілген залалды толы темі млшерінде айтару

Ипотекелы сатандыру, ипотекалы трын й арызы бойынша кепілдік млік болып табылатын трын йді нарыты ны тмендеген жадайда арыз алушыны ипотекалы трын й арызы келісімшарты бойынша міндеттемелерді орындамауы салдарынан кредиторды мліктік мдделеріне келтірілген залалды толы темі млшерінде айтару.

Айматы сатандыру нарыы зара интеграциялы байланыстармен байланысушы жеке айматарды сатандыру йымдарын, лтты нарытарын біріктіреді. Е ірі айматы нары болып Солтстік американ сатандыру нарыы (АШ, Канада) саналады. Еуропалы экономикалы одастастыты сатандыру нарыында тере интеграциялы процесстер жруде. Бл “Еуропалы экономикалы одатастыты орта сатандыру нарыын” ру туралы жоспарды жзеге асырумен байланысты. Еуропалы экономикалы одатастыты лтты сатандыру задарын толы сйкестендіру кзделген.

лтты сатандыру нарыы – жеке мемлекеттегі сатандыру йымдарыны ызмет ету сферасы. Институционалды трде лтты сатандыру нарыы сатандыру йымдарынан, арнайы айта сатандырушы йымдардан, сатандыру брокерлері мен агенттерінен трады. лтты сатандыру нарыындаы барлы ызмет лтты сатандыру заы шегінде жргізіледі. Бл заны орындалуын баылау мемлекеттік сатандыруды баылау органына жктелген. Е ірі лтты сатандыру нарытары АШта, лыбританияда, Германияда жне баса да біратар елдерде алыптасан. лтты сатандыру нарыында кіметте, баралы апарат ралдарында, халыаралы келіссздерде сатандыру йымдарыны жымды мдделерін сынатын лтты сатандыру ассоциациялары ызмет етеді

Халыаралы сатандыру нарыы – бл лтты жне айматы сатандыру нарытары жиынтыы. Мндай маынада халыаралы сатандыру нарыы ретінде халыаралы сатандыру операцияларыны едуір лес салмаымен сипатталатын жергілікті сатандыру нарытары арастырылады (Нью-Йорк, Лондон, Цюрих).

азіргі кезде азастанда мемлекетті сатандырушы ызметіні тек жалпы мемлекеттік стратегиялы маынадаы мдделерді сатандырудаы ана басымдылыын крсетуге болады. Осылайша, “Казагрополис” республикалы мемлекеттік ауыл шаруышылы сатандыру ксіпорыны (рылтайшысы азастан Республикасыны ауыл шаруашылы Министрлігі) шін басым баыт болып ауыл шарушылыыны ндірісін міндетті сатандыру табылады. Ал “Казахинстрах” мемлекеттік сатандыру компаниясы шін инвестицияларды сатандыру басым баыт болып табылады.

Енді сатандыру нарыыны атысушылары жайлы ысаша айта кететін болса, “Сатандыру ызметі туралы” Заа сйкес азастан Республикасыны сатандыру нарыыны атысушылары: 1. сатандыру (айта сатандыру) йымы;

Сатандыру йымдарыны ынтыматастыыны нысаны болып сатандырушыларды одатары мен ассоциацияларын ру табылады. азастан Республикасында рылан сатандырушылар одаыны масаты – сатандырушылара методикалы жне йымды апаратты кмек крсету, сатандыру бойынша за жне нормативтік актілер жобаларын дайындауа атысу, сатандыру ызметкерлеріні мамандандырылуын жоарылату бойынша курстар мен семинарлар йымдастыру, сатандырушыларды аржылы тратылыын ныайту бойынша сыныстар дайындау жне т.б

сатандыру брокері

2. сатандыру агенті;

3. сатанушы, сатандырылушы, пайда алушы;

4. актуарий;

5. укілетті аудиторлы йым (укілетті аудитор);

6. зара сатандыру оамы;

7. сатандырумен байланысты ксіпкерлік ызметті жзеге асыратын зге де жеке жне зады тлалар.

айта сатандыру йымы – укілетті мемлекеттік органны тиісті лицензиясы негізінде айта сатандыру шарттарын жасасу жне орындау жніндегі ызметті жзеге асыратын зады тла;

Сатандыру йымы (сатандырушы) – сатандыру шарттарын жасасу жне орындау ызметін укілетті мемлекеттік органны тиісті лицензиясы негізінде жзеге асыратын зады тла;

Сатандыру нарыыны ксіби атысушылары — з ызметін укілетті мемлекеттік органны тиісті лицензиялары негізінде жзеге асыратын сатандыру (айта сатандыру) йымы, сатандыру брокері, актуарий жне укілетті аудитор. Сатандыру брокері – сатандыру жне айта сатандыру мселелері бойынша консультациялы ызметті з атынан жне сатанушыны тапсыруымен сатандыру шарттарын немесе з атынан жне цедентті тапсыруымен айта сатандыру шарттарын жасасу жніндегі делдалды ызметті жзеге асыратын зады тла;

Сатандыру брокеріні ызметі ерекше ызмет трі болып табылады жне оны укілетті мемлекеттік орган лицензиялауа тиіс. Сатандыру брокеріні зі атысып жасалатын сатандыру (айта сатандыру) шарты бойынша кілеттігі мен жауапкершілігі сатандыру (айта сатандыру) шартыны тараптарымен жасалатын тиісті шарттармен белгіленеді.

Сатандыру агенті – берілген кілеттігіне сйкес сатандыру йымыны атынан жне тапсыруымен сатандыру шарттарын жасасу жніндегі делдалды ызметті жзеге асыратын жеке немесе зады тла;

Сатандыру агентіні сатандыру нарыында делдалды ызметті жзеге асыруа кілеттігі сатандыру йымыны тиісті жаттарымен белгіленеді.

Актуарий – сатандыру (айта сатандыру) йымыны ажетті тлем абілеттігі мен аржылы тратылы дегейін амтамасыз ету масатында сатандыру жне айта сатандыру шарттары бойынша міндеттемелер млшеріні экономикалы-математикалы есептеулерін жзеге асыруа байланысты ызметті атаратын жеке адам;

Сатандыру салалары, сыныптары, трлері: Сатандыру кпырлы болып келеді: ол р трлі сатандырушылар мен сатандыру объектілерін амтып, сатандыру шарттарына арай, сатандыру жауапкершілігіні клемі бойынша, ажыратылады. Сатандыру атынастарыны алуан трлілігінде дрыс баыт алып, бірттас зара байланысты жйе ру шін сатандыру сыныптамасы ажет.

Саты ызмет — сатандыру йымыны сатандыру шарттарыны жасау мен орындауа байланысты Р-ны занамаларыны талаптарына сйкес укілетті мемлекеттік органны лицензиясы негізінде жзеге асырылатын ызмет

Билет