СИРИЯ МЕН ИРАКТАЫ СОДЫРЛАРДЫ ЖАСАП ЖРГЕНДЕРІ «ЖИАД» ЕМЕС

МДБ ламалар кеесіні хатшысы

«Алайда адам баласы кн жасауды алап трады» ран Крім, «л-ияма» сресі, 5-аят.

Бгінде елімізді ана емес, бкіл лемді др сілкіндірген Сирия мен Ирак жеріндегі содырлар туралыблогымакптеген сратар келіп тсіп жатыр. Сол сратарды басым кпшілігі «жиад» жасаймыз деп аттанып жрген жастар жнінде. Исламдаы «жиад» ымы мен содырларды кксеген «жиады» туралы.

Сирия мен Ирактаы содырларды жасап жргендері «жиад» емес.Олар мсылмандармен соысуда. Оны ішінде бейбіт халыты анын тгуде. Оларды кксегені «мсылманны анын тгу» деп атаса дрыс болады.

«Жиад» сзі – араб тіліндегі [жахд] «тырысу, кш салу, талпыну, ынталану» деген тбір етістіктен шыады. «Жиад» ымыны аясы те ауымды. Бгінгі тада деструктивті аымдар мен жат пиылды саяси топтар «жиадты» ару алып соысу деп біржаты тсіндіріп жр. Бндай тсінік жиадты маынасын шектейді. Ал, «Жиад» сзіні дрыс маынасы белгілі бір асыл масата жету шін, яки бір игі істі істеу шін е ымбат саналатын уаытыды, дулетіді, бар ажыр-айраты мен ынта-жігеріді жмсау, сол шін тырысу, кресу деген маыналарды білдіреді.

Мені пайымдауымша, Алла Тааланы дрыс танып, білім алып белгілі бір салада маманданып, з мамандыын жетік мегеруге бар ажыр-айратын жмсап, сол арылы адамзата, з отанына, еліне, халына пайдасын тигізу, ркендеуіне лес осу да наыз жиада жатады.

«Жиад жасаймыз» деп Сирия мен Ирака аттанан жастар не шін, кім шін соысып, кімні анын не шін тгіп жр?

Сирия мен Ирака аттанан жастар "Ат-такфир уаль-хиджра", яни «Ткпіршілер»жамаатыны кілдері. Олар адамдарды сенім мен кпірлік (таухид пен ширк), бірдайлы пен серік осу (иман мен ширк) мселесінде адастырып, кпірге шыаруда. «Таза Ислам», «таза Таухид» деген сздерді бетперде еткен жамаат кілдері жастара жарын болашаты уде етіп, блікке бастайды.

бу Бкір есімді сахаба (Алла оан разы болсын) былай дейді: «Пайамбарымызды (Оан Алланы салауаты мен слемі болсын): «Егер екі мсылман олдарына ару алып соысатын болса, лтіргені де, лгені де тозаа тседі», – дегенін естідім. Мен: «Уа, Алланы елшісі! лтіргенні тозаа тсуі тсінікті. Ал ліп алан байс не шін тозаы?» – деп срадым. Ол: «йткені, ол (лген адам) з бауырын лтіруге атты тырысаны шін (тозаа тседі)» деп жауап берді».йгілі сахаба Ибн Аббас асаана кісі лтіруші тозата мгі алады деген пікір білдірген. асиетті ранда бір адамды лтіру бкіл адамзатты лтірумен бірдей деген аят та бар.

Содырларды шыаран сораы шешімдеріні бірі – «жиаду ан-никах» жынысты жиад немесе «з-зауажу л-мунакаха» (уаытша некелесу) деп аталады. Некені бл трі шариата айшы келеді. Бейбіт халыты ойдай ырып, ан тгіп, бас кесуді асиетті жиад санайтын Сирия мен Ирак жеріндегі лакестік топтарды содырларына тнін сынып, біраз кн немесе бірнеше саат «йел» болуды бгінгі шейх-сыматар ыз баланы жынысты жиады деп атап жр.

алымдарды пікірінше, «з-зауажу л-мунакаха» деген терминді алашы болып радикалды Ислам аымыны жатаушысы Мхаммед л-Арифи шыарып, сунниттік баыттаы мсылман ыздарды з еріктерімен Сирияа барып, сол жата Башар л-Асадты режиміне арсы соысып жатан скерлерді жынысты марларын андыруа шаыран. «Бл барып тран зинаорлы» деген алымдара Арифи «Ниса» сресіні 24-ші аятын длел ретінде крсетеді. Ол аятта былай делінген: «Сендер олардан алан лззаттары, крген ызытары шін олара тиісті мірлерін (сыйаыларын) берідер». Бл аятты «траты а некелі йелден алынан лззат шін мір аысын тледер» деп тсінген мал. Себебі, йгілі тпсірші Ибн Аббас та, Хасан Басри де, Мужаид те, зге де кптеген тпсіршілер бл аятты осылай тсіндірген. Міне, бл шектен шыандар мсылмандытан да, адамшылытан да ауытыандыы даусыз.

Кейінірек Мхаммед л-Арифи бндай радикалды пікірді айтпааны жнінде млімдесе де, кінішке орай ол содырларды арасына тез тарап, блікшілдікті беле алуына себеп болды.

Шынайы мсылман адам еш уаытта лакес болмайды. ран Крімде«Кімде-кім ша тозаындай жасылы жасаса, соны (сауабын алады), кімде-кім ша тозаындай жаманды жасаса, соны жазасын тартады»(«Зилзал» сресі, 7-8 аяттар), – деп, пендені рбір ісі шін Ахиретте жауап беретіндігін білдірген.

Мсылман жамаатыны назарын Пайамбарымызды (с..с.) мына бір хадисіне аударса. Алла Елшісі (Оан Алланы салауаты мен слемі болсын): «Денеде бір ет блшегі бар, егер ол жасы, тзу болса бкіл дене жасы болады. Ал егер ол бзылса бкіл дене бзылады. Біліп ойыдар, ол – жрек»-деген болатын. Пайамбарымызды (Оан Алланы салауаты мен слемі болсын) бл сзінен кейін мсылманны жрегін дрыстау жолы лкен жиад болмаанда не болады? Мсылман кісі ойлау арылы бл аиата жеткеннен кейін оны орындауа тырысып, Ислам дебіне сай, рі шарттарына атты кіл блуі тиіс. з бойында трлі кемшілік бола тра, басаларды жасылыа шаырып, жамандытан тыйан адам тура жол крсеткендігі шін сауап аланымен, зі жасылытан марм алып, жамандытан жиренбегені шін кнлі болады. йткені «жасылыты кешіктіру, жамандыа ая басу» деген сз.

азастан мсылмандары діни басармасы елімізді Бас мфтиі Ержан ажы Малажылыны бастамасымен «Ткпіршілерге» атысты арнайы птуа шыаран болатын. Сол птуада «ткпір – дінге енген жаалы» екені туралы кім берілді. Бл птуа баралы апарат ралдарында жарияланды. Сенімде шектен шыан ткпіршілерді іс-рекеті мсылмандыа млдем жат. Діни басарма Сириядаы соыса не шін баранын білмейтін, масаты айын емес жастарды мндай фитнаа (блінушілікке) атыспауа шаырады.