Жрекке тікелей емес массаж жасау тсілдері

 

Жрекке массаж жасау (сырты тікелей емес) жрек тотаанда олданылады жне тс пен омырта арасында жректі ыраты ысу жолымен жргізіледі.

Жректі ысу тсілі арылы ан айналымны лкен жне кіші шеберіні ірі тамырларына ан айдауа, сйтіп ан айналым мен мірлік маызды органдарды ызметін жасанды трде олдауа ммкіндік туады.

Массаж техникасы - ауру шаласынан атты тегістікке (еден, стел) жатызылады. Кмек крсетуші аурумен атар трады (егер ауру еденде жатса, онда тізесін бгіп) жне алаандарын (біріні стіне бірін) ауруды тсіні тменге штен бір блігіне ояды; з салмаын пайдалана отырып, ыраты жне соы трінде (минутына 50-60 рет) тсті 3-4 см тередікке итереді, рбір итерістен кейін олдарын дереу кеуде клеткасынан босатады.

Ескерту: жрекке массаж жасаанда саусатарды кеуде клеткасына тигізбеу аса маызды (абыраларды сынуынан сатану шін). Тіпті адекватты массаж кмегімен ан жруді алыптыдан 0-40%-а олдауа болады, сондытан массажды бірнеше секундта тотатуа болады. 10-12 жаса дейінгі балалара массаж бір олмен, емшектегі нрестелерге екі сауса шымен жасалады. Соы саны тиісінше минутына 70-80 жне 100-120 рет.

Жрекке сырттай массаж жасауды "ауыздан-мрына", "ауыздан-ауыза" дісімен жасанды тыныс алдыру немесе аппарат кмегімен жасайды, тыныс алдырумен йлестіруге болады. ан айналымын алыпа келу стін анытау шін (рбір 2-3 мин сайын жрекке массажды бірнеше секунда тотатып) йы артериясыны соысын жне кз арашыы лшемін баылап отыру керек. Жрек жмысы мен йы артериясында тамыр соуы алыпа келгенде массажды тотатады, ал жасанды вентиляцияны з бетінше тыныс алу пайда боланша жаластыра беру керек.

3.4.6. кпеге жасанды желдету жасау тсілдері ("ауыздан-ауыза", "ауыздан-мрына", Сильвестр, Каллистов тсілі бойынша)

кпеге жасанды желдету жасауды нерлым тиімді дісі - зардап шегушіні тыныс алу жолдарына ауаны белсенді трде рлеу дісі. Зардап шегушіні кпесіне ауаны енжар трде рлеуге негізделген діс (Сильвестр бойынша, Нильсен-Каллистов бойынша, Говар бойынша, Шефер бойынша, Хольгер-Нильсен бойынша) онша тиімді емес. Нерлым тиімдісі - аппарат кмегімен жасанды тыныс алдыру болып саналады. "Ауыздан-ауыза" немесе "ауыздан-мрына" дістері арапайым рі кез келген жадайда олданылатын діс атарына жатады. Ауруды шаласынан жатызады, басын мейлінше шалайтады, осы кезде жоары тыныс алу жолдары барынша ашылады.

"Ауыздан-мрына" дісі кезінде ауруды тменгі жаы ала жне жоарыа жылжытылады, бл кезде ауыз толыымен жабылады. Кмек крсетуші тере дем алады да, аузымен зардап шегушіні мрнына ауа жібереді, кеуде клеткасы кеіген кезде аузын зардап шегушіні мрнынан босатады.

"Ауыздан—ауыза" дісі кезінде ауруды иегі аырын ала жылжытылады, аузы кішкене ашы болады. Кмек крсетуші тере дем алып, аузын ауру аузына тйістіріп, бетімен ауруды мрнын жауып, дем шыарады.

Дке салфеткасын, арнайы бркеме, мундуштук арылы, ауа жіберу олданылу ммкін жерде "ауыздан-мрына" тсілін олданан жн. Ауруды тыныс алу жолдарына ауа рлеу минутына 16-18 рет жасалады. Тыныс алу тек дке немесе орама кмегімен ана емес, сонымен бірге Т -тріндегі немесе С - тріндегі ттік, ол респиратор абыны тыныс алу терісін (бркемесі бар "Амбу" типті ап) олданып жргізуге болады. Баланы аузы мен мрнын бір мезгілде еріндермен жауып, кеуде клеткасыны ктерілуін баылай отырып, ауаны шаын млшерде жіберуге болады (тыныс алу жиілігі-минутына 15-18 рет).

Зардап шегушіні жаы арысып алан жадайда "ауыздан- мрына" тсілі тиімді.

Жасанды тыныс алдыруды масаты - з бетінше толыанды тыныс алу алпына анны О₂ -мен толыуын жне СО₂ жойылуын амтамасыз ету. Сондытан оны алыпты тыныс алу жмысы орнына келгенше жасайды немесе жрек тотауыны айын белгілері байаланда тотатады. Ол оиа орнында жасайды. Е уелі жоары тыныс алу жолдарыны ткізгіштігі тексеріледі (саусапен тексеру жне арау, тіл стаышпен тілді сырта шыару, ысып тран киімді, жааны, белбеуді босату). олмен жасанды тыныс алдыру дістері жеткілікті трде кпені желдетуді амтамасыз ете алмайды. Оны ішінде тмендегі тсілдер жиі олданылады:

а) Сильвестр дісі - ауруды бас жаында трып, 1-2 адам оны екі олымен шынта буыны астынан стайды жне иытарын мейлінше арта жне жоары айырады; осылайша тыныс алу жзеге асырылады. олды осы алыпта бірнеше секунд стап трады да, тмен тсіреді, сйтіп кеуде клеткасын басып итереді, осылайша дем шыару жзеге асырылады. Осындай озалыстар минутына 12-16 рет жасалады;

б) Нильсен-Каллистов тсілі — зардап шегуші етпетінен жатады, оан оралан слгі штары олты астынан тіп, жауырынны акромальды сіндісі мен бананы шеткі штары аумаына шыарылады, ол денеден алшаталады. Зардап шегушіні бас жаында тран кмек крсетуші слгіні екі шынан стап, жоарыа тартады. Осы кезде кеуде клеткасы едуір кеиді, иытар ара жаа жайылады, жауырындар жаындайды, жрек аумаында кеуде клеткасыны алдыы блігі ысымнан босайды.

Кмек крсетуші бл кезде негізінен зіні ара блшы еттеріні кшін олданады, ол ол, сіресе білек кшінен 3-4 есе арты. Егер екі слгіні штарын байласа, онда оны кмек крсетушіні арасына кигізіп, олдарын босатуа болады (зардап шегушіні ктеру кмек крсетушіні арасыны бгіліп жазылуы нтижесінде жзеге асады).