Лшеу ралдарды негізгі жне осымша ателіктерін есептеу

5.4.1 Пайдалануды нормалды шарттарында лшеу ралдарды негізгі жне осымша ателіктерін есептеу

[3] дебиетте айтыландай бірінші ретті трлендіргішті бліктенуіні рсат етілген ауытуы (ателігі) оны типінен туелді болып, бірінші ретті трлендіргішті техникалы сипаттамаларында беріледі (5.1 суретті араыз).

Екінші ретті аспапты рсат етілген негізгі абсолютты ателігіні шегі келесі формуламен аныталады

 

, (5.1)

 

мндаы - екінші ретті аспапты длдік класы;

- екінші ретті аспапты лшеу диапазоныны жоары жне тменгі шектері, мВ (милливольтметр немесе потенциометр шін) немесе Ом (кпір немесе логометр шін).

Нормалды шарттарда лшеу каналыны крсеткіштеріні шегіне жеткен абсолютты негізгі ателігі келесі формуламен аныталады

 

. (5.2)

Осы ателікті мндерін Цельсий градустарымен алу шін ( ) сйкес бірінші ретті трлендіргішті бліктендіру кестесін (трлендіру функциясын) [3, П4-7-1,2,3,4,5,6 кестелері] немесе «Выбор средств измерения»:«Справочный материал» бетіндегі кестелерді олдану керек

5.4.2 Жмыс шарттарында (пайдалану шарттарында) лшеу ралдарды негізгі жне осымша ателіктерін есептеу.

Екінші ретті аспаптарды техникалы сипаттамаларына сйкес бірінші ретті трлендіргішпен бірге олданылатын аспапты крсетулеріні згеруі келесі жадайдармен байланысты:

а) оршаан ортаны ауа температурасыны нормалды шарттардан згеруінен. Егер де бл згеру кеейтілген мндер аймаыны (КМА) шектерінен шыпаса, онда аспапты крсетулері р шін келесіден лкен болмайды

 

; (5.3)

б) аспапты кштік электр тізбегіні кректендіру кернеуіні згеруінен. Егер де бл згеру номиналды мнні +10 жне –15% шектерінде болса, аспап крсетулері келесіден лкен болмайды

 

; (5.4)

 

в) сырты электрмагнит рісті серіні себебінен. Егер де жиілігі 50 Гц болатын ауытпалы токпен ндірілген сырты электрмагнит рісті кернеуі 400 А/м аспаса, аспап крсетулері келесіден лкен болмайды

 

(5.5)

 

Осы ателіктерді ( ) Цельсий градустарымен алу шін сйкес бірінші ретті трлендіргішті бліктендіру кестесін олдану керек [3, П4-7-1,2,3,4,5,6 кестелері].

Екінші ретті аспапты крсетулеріні осынды згеруіні шегін жуытап келесі формуламен баалауа болады

,% (5.6)

мндаы - i – ші ыпал ететін шаманы шегіне жеткен атынасты ателік, келесі формуламен есептеледі

,% (5.7)

мндаы - Цельсий градустарымен крсетілген i – ші ыпал ететін шаманы серінен пайда болан осымша ателіктер;

- лшенетін температуры мні.

Екінші ретті аспапты крсетулеріні осымша згеруіні осымша абсолютты ателігі келесі формуламен аныталады

 

, (5.8)

 

Пайдалану жадайларда лшеу каналыны шегіне жеткен ателігі келесі шамадан артпайды

 

, 53.9)

 

Есеп беру мазмны

Есеп беру келесілерден трады:

- тапсырма;

- температураны лшеу каналыны рылымды слбасы;

- тадалынан лшеу ралдарыны техникалы сипаттамалары;

- лшенетін шаманы 50 мнінен тратын алынан срыптауы; лшеу нтижелерді математикалы ктімін, дисперсиясын ортаквадраттар ауытуын есептеулері; сенімді интервалды баасы; ш ыпал ететін шамаларды жеке серлерінде жне оларды осынды серлерінде пайдалануды нормалды шарттардаы, жмыс (пайдалану) шарттарындаы лшенетін шаманы таратылу гистограмасыны графигі;

- 5.4-ке сйкес пайдалануды нормалды жне жмыс (пайдалану) шарттарындаы ыпал ететін шамаларды осынды серлерінде лшеу ателіктеріні теориялы мндерін есептеулері;

- (1.1) формула бойынша лшеу нтижелерін (имитациялы тжірибені жне теориялы есептеулерін) крсету;

- жмыс бойынша орытынды.