Зертханалы жмысты орындауды тртібі

9.3.1 Оытушыдан зертханалы жмысты орындауа нса нмірін алып, «Начало работы» батырманы басып жйеде тіркелііз (9.1 суретті араыз).

9.1 сурет – «Начало работы» терезесі

 

9.2 сурет – «Поверка автоматического потенциометра» (Автоматты потенциометрді тексеру) зертханалы стендіні интерфейсі

 

9.3.2 Тапсырма бойынша автоматты потенциометрді тексеруге

зертханалы стендті слбасын жинаыз (9.2 суретті араыз).

9.3.3 Желіге лшеу ралдарын осыыз: ПП-63 зертханалы потенциометр мен КСП автоматты потенциометрді.

9.3.4 Жмыс тоты шамасын баылау «К» режимінде ПП-63 зертханалы потенциометрді жмыс тоын алпына келтірііз (9.3 суретті араыз).

9.3.4.1 ПП-63 потенциометрді «Контроль-Измерение» ауыстырып-осышын баылау «К» алпына орнатыыз.

9.3.4.2 «Рабочий ток» тталарымен гальванометр крсеткішін «0» алпына орнатыыз.

9.3 – «Контроль рабочего тока»(Жмыс тоты баылау) режиміні терезесі

 

9.3.5 Автоматты потенциометрді негізгі ателігін анытаыз. Ол шін ПП-63 зертханалы потенциометр кмегімен КСП автоматты потенциометр шкаласыны барлы цифрленген белглері шін (лшенетін шаманы су жне кемуі мндерінде) термоЭК крсетулерін жазып алыыз (9.4 суретті араыз).

9.3.5.1 ПП-63 потенциометрді режимін ауыстырып-осышынын («Контроль-Измерение») «И» лшеу алпына орнатыыз.

9.3.5.2 Реттелетін кернеу кзіні (ИРН) «Напряжение» ттасын айналдырып, автоматты потенциометр кірісіне кернеуді байсалды беріп отырып, оны крсеткішін шкаланы тексерілетін белгісіне орнатыыз (9.4 суретті араыз).

9.3.5.3 Гальванометр панелінен тмен орнатылан резисторлар тталарын айналдырып гальванометр крсеткішін «0» алпына орнатыыз.

9.3.5.4 Резисторлар тталарыны астында орнатылан терезелірен ПП-63 зертханалы потенциометрді крсетулерін жазып алыыз (9.4 суретті араыз).

9.3.5.5 КСП шкаласыны барлы цифрленген белгілері шін лшенетін шаманы су жне кемуі мндеріне 9.3.5.2 - 9.3.5.4 п.п. айталаыз.

9.3.6 Термопараны суы днекерленушілеріні (бос шеттеріні) температурасын анытау шін блме термометріні крсетулерін жазып алыыз.

9.4 – «Поверка» (Тексеру) режиміні терезесі

 

9.3.7 Автоматты потенциометрді тексеруді хаттамасын толтырыыз (9.1 кестені араыз).

9.3.8 Шкаланы р тексерілетін белгісі шін КСП аспабыны негізгі келтірілген ателігін анытаыз:

- лшенетін шаманы сетін мндері шін

;

- лшенетін шаманы кемитін мндері шін

,

мндаы , - негізгі ателік, %;

- термопараны термоЭК мні, ол КСП шкаласыны арастырылып отыран цифрленген белгісіні термоЭК мні мен ( ) термопараны бос шеттеріні ( ), термоЭК мні арасындаы айырмашылы, мВ;

, - ПП-63 лгілі потенциометр крсетулері, мВ;

- КСП потенциометр шкаласыны соы мндеріне сйкес термо-ЭК шамасы, мВ;

- КСП потенциометр шкаласыны бастапы мндеріне сйкес термо-ЭК шамасы, мВ;

9.3.9 Шкаланы р тексерілетін мндері шін Цельсий градустарымен КСП абсолютты ателігін анытаыз:

- лшенетін шаманы сетін мндері шін

;

- лшенетін шаманы кемитін мндері шін

,

мндаы - КСП шкаласыны соы мні, ,

- КСП шкаласыны бастапы мні, .

Температура мндерін анытау шін «Справочные материалы» батырманы басып, анытамалы апаратты (термоэлектр трлендіргіштерді бліктендіру кестелірін) олданыыз (9.5 суретті араыз).

Зертханалы стендке айта айту шін «Назад» батырмасын басыыз.

9.3.10 КСП автоматты потенциометрді вариацияларын анытаыз.

Шкаланы р мні шін вариация шкаланы осы белгісіндегі лшенетін шаманы сетін жне кемитін мндеріндегі крсетулеріні айырмашылыы ретінде есептеледі.

Вариация мні мВ бірліктерінде келесі формуламен есептеледі

.

Вариация мні бірліктерінде келесі формуламен есептеледі

,

мндаы - КСП шкаласыны 100 мніне сйкес термопараны термоЭК-і.

9.5 сурет – «Справочные материалы» терезесі

Тексеру хаттамасы

«___»_________________________20___ж.

 

Типі ____________________ электронды потенциометрді тексеру

Зауыт №______________

лшеу шектері ____________________

Бліктендіру ______________________

Рсат етілген ателік ______________________

 

9.1 к е с т е с і – Негізгі ателіктер мен вариацияны анытау

Шкаланы тексерілетін белгісі Кесте бойынша термоЭК оршаан орта-ны темпер. оршаан орт. температурасыны термоЭК Термо-ЭК айырмашыл. лгілі потенц. бойынша термоЭК     ателік Вариация
Т В В
мВ мВ мВ мВ мВ % % мВ
                         
                         

 

Есеп беру рамы

Есеп беруде келесі болуы керек:

- зертханалы жмысты масаты жне тапсырмалары;

- виртуалды зертханалы стендті слбасы;

- олданылатын лшеу ралдарыны моделдері мен техникалы сипаттамалары;

- автоматты потенциометрді тексеруді хаттамасы;

- негізгі келтірілген жне абсолютты ателіктері мен вариацияны есептеулері;

- жмыс бойынша орытынды.