Пайдаланылан дебиеттер

Есептік-графикалы жмыс

МІРТІРШІЛІК АУІПСІЗДІГІНІ НЕГІЗДЕРІ

10-нса

 

 

Орындаан: Мырза А.

Топ: БЭк 11-03

Тексерген: Абжанов Р.

 

 

Алматы, 2012

Мазмны

І. Кіріспе .......................................................................................................3

ІІ. Есепті шыарылуы

№1.................................................................................................................4

№2.................................................................................................................5

№3.................................................................................................................5

№4.................................................................................................................6

№5.................................................................................................................7

№6.................................................................................................................7

№7.................................................................................................................8

ІІІ. орытынды ............................................................................................9

Пайдаланылан дебиеттер........................................................................10

 

 

Кіріспе

азіргі заманда мір е басты ымбат байлы болып келеді. Адамны е негізгі масаты ол – мірді сатап алу. Кп жадайларда адамны з мірін сатап алу жне з жаындарыны сатап алу шін арапайым ережелерді білуіне байланысты болады.

Тіршілік ауіпсіздігі – адамны мір сру ортасымен ауіпсіз арым-атынасы мен оны орауа, ттенше жадайларда шаруашылы объектілеріні траты жмыс істеуіне, табии жне техногендік сипаттаы ттенше жадайларды салдарын ескерту мен жоюа, сондай-а осы заманы заымдау ралдарыны олданылуына баытталан шаралар кешені.

Шаруашылыты жргізу объектілерінде ауіпсіздікті кшейту, халыты орау кешенді кешенді шараларын жргізу кезінде ттенше жадайларды анытау, баа беру жне де алдын алу шараларын жргізу маызды элементтер болып саналады.

Бл ылым, яни адам міріні ауіпсіздігі, адам міріні мір сру ортасындаы ауіпсіздігі мен денсаулыыны саталуы туралы. Ол адам міріне кауіпті жне зиянды факторларды анытауа жне оларды кеміту шін ажетті дістер мен ралдарды ойлап табуа, сондай-а бейбіт заманда жне соыс кезінде ттенше жадайларды зардаптарын жою шараларын арастыруа баытталады.

Адам міріні барлы кезедерінде оны оршаан ортамен зара рекеттесу процесі барысында ауіпті жне зиянды атерлер баршылы.

имараттарды ирауы, сіресе халы тратын жерде, жарылыстарды болуы лкен залалын тигізеді. Осы есептеу-графикалы жмысыны е негізгі маыздылыы –тару жоспарын алдын-ала руа, имаратты тратылыын барынша кшейтуге дайындайды.

 

Есеп

Берілгені: Ф0 объектісіні штаб басарушысы ттенше жадайлар бойынша ауданды блімнен объект рылысыны озалыс маршрутыны радияция- лы жадайы туралы апарат алды. Ядролы жарылыстан кейін t саат ткен- дегі радияция дегейі: 1 р/с, 33 р/с, 118 р/с,63 р/с, 2 р/с. Жарылыс боланнан кейін 5 саат ткенде жеке рам жріп тетін жолда абылдайтын радияция млшерін табу керек. Жолды жріп ту жылдамдыы 22 км/са болатын авто- мобиль арылы жзеге асады. Уланан ауданны зындыы 110 км.

 

Шешуі:

а) Радиацияны орташа дегейін анытаймыз:

 

б) Уланан зона арылы жру уаытын табамыз:

 

 

д) Жеке рамны абылдайтын радиация млшері:

 

 

Есеп

Берілгені: Трын йлердегі адамдарды химиялы улануды ошаына тсіп аландаы оларды шыыныны болу ммкіндігін анытау керек. Барлыы 750 адам.

 

Шешуі:

Берілген кесте бойынша уланан адамдарды санын табамыз:

Ашы жерде (100%) Жабы жерде (80%)

П=0,1*750=75 адам П=0,14*750=105 адам

Жеіл дегейдегі улану: 75*0,25=19 105*0,25=26

Орташа дегейдегі улану: 75*0,4=30 105*0,4=42

Ауыр дегейдегі улану: 75*0,35=26 105*0,35=37

 

Есеп

Берілгені: Объектіде болжанып отыран соы толыныны максималды ысымын анытау керек. (Р_фmax-?)

Объект нысана нктесінен ашытыта орналасан R_г=1 км. ала бойынша уаты q=5 кТ-а те соы болжануда; аруды жарылыс нктесіні нысана нктесінен ауытуы r_ауыту=0,08 км-ге те. Жарылыс ауылда теді.

Шешуі:

Жарылыс ортасынан ммкін болатын максималды ашыты:

а) R_з=R_г-r_ауыту=1-0,08=0,92 км

б) R_з=0,92 км жне уаты q=5кТ те боландаы аруды арты млшердегі максималды ысымын табамыз. Ол ф=30 кПа

орытынды. Объект ядролы залал ошаыны апты ирататын ауданыны сырты блігінде болу ммкін.

 

 

Есеп

Берілгені: Машина растыру цехіні ядролы жарылыс толыныны соысына ттеп беруін анытау керек.

Завод нысана нктесінен 2 км ашытыта орналасан. аруды болжанып отыран уаты q=10 кТ. Жарылыс жер бетінде жреді . аруды нысана нктесінен ауытуы r_ауыту=0,2 км

Цехті сипаттамасы:

имарат 1 абатты, кірпіштен салынан, каркассыз, темірбитонды плиткалармен жабылан; Техникалы жабдыталуы; кпірлік крандар кранды жабдытармен, ауыр станоктар, КЭС пневморалды ауа берумен амту жйесінен трады, оан оса жер бетіндегі кабельді электржелілер ауа жіберумен амтамасыз етеді.

 

Шешуі:

а) R₃=R_r- r_ауыту=2-0.2=1.8 км

б) А осымшасы арылы объектіде болжанып отыран максималды ысымды табамыз.

Р_фmax=15 кПа

в) цехты негізгі элементтеріні сипаттамасын жазамыз.

6-кестені олданып, объектіде болжанып отыран максималды ысым 15 кПа а те боландаы элементтерді жадайын жазамыз.

1. Темірбетонды плиткалармен жабылан, 1-абат, каркассыз, кірпіштен жасалан имаратты жарылыса тратылыы 20 кПа, яни 15 кПа боланда имарат лсіз ирауа шырайды

2. Крандар мен ауыр станоктар ешандай ирауа шырамайды, себебі оларды тратылыы 30-40 кПа жетеді.

3. Электржелілер мен ауа жіберу бырлары лсіз ирауа шырайды.

Сонымен, 15 кПа ысымды жарылыстацех лкен шыындара шырамайды. Тек электржелілеріні 10 %-ы істен шыуы ммкін. Мны алдын-алу шін кабельді электржелілерін жерасты жргізуге болады.

Крандара осымша ораныс жасау, цехты имаратыны лсіз ирауын болдырмау шін контрфорсты рылылар орналастыру абзал.

 

Есеп

Берілгені: Машина жасау заводындаы механикалы цехты уаты жарылыс кезіндегі жар-ты сулеленуді серіні тратылыын табу керек. Бастапы мліметтер: завод аланы геометриялы центрінен R_r=2 км ашытыта орналасан. Соы болуды ытималдыы бар. Ату жаратарыны болжамды, уаты q=2 кТ. Жарылыс ауада болады, жарылыс центріні нысана нктесінен максималды ауыту болуыны ытималдылыы r_ауыту=0,8 км, цех имараты 1 абатты. абыраны ртке тзімділігі 2,5 са ртке тзімділігі 1 са болатын темір бетонды плитадан жасалан. Есік-терезелер ааштан жасалан жне ара тсті. Цехта шкірлеу жне машина блшегіні тер опсытуы болып жатыр. Заводтаы рылыс тыыздыы 30%. Кршілес имаратты ртке тзімділік дегейі-ІІІ. ндіріс категориясы ВИТ.

Шешуі: R_x= R_r- r_ауыту=2-0.8=1.2 км

q=2 кТ U=18 кДж

R_r=2 км Р_фmax=15 кПа

r_ауыту=0,8км

 

 

Есеп

Берілгені: Халы тратын пункттен 5,5 км ашытыта орналасан объектідегі апат салдарынан аз ауматы коммуникациялар ирады. Метеожадай, изотермия, жел жылдамдыы 4 м/с. Халы тратын жерге уланан блтты жету уаытын табу керек.

 

Берілгені: Шешуі: 11-кесте бойынша

R=5500 м =7м/с

=4 м/с t=R/ t=5500/7*60=13 мин

t-? Жауабы: t=13 мин

 

Есеп

Берілгені: Тритонал жарылан заты бар массасы 15,0 т вагон нысанада жарылды. Жарылан зат зарядыны массасын G_эф панельден жне кірпіштен жасалан имаратты жарылыс нтижесінде бзылу зонасыны радиусын жне болжамды зардап дегейін табу керек. Панельді имаратты абыра алыдыы d1=0.3м, кірпіштен жасалан имарат абырасыны алыдыы d2=0.5м

 

Шешуі: 1. G_эф=к*С=1,53*15*10³=22950 кг

2. Жарылан затты тріне байланысты бзылу зонасыны радиусы:

Панельді имарат шін: d1=0.3м

 

Кірпішті имарат шін d2=0.5м

3.Болжамды зардап дегейі:

 

D= = 0.34

 

Орытынды

№2 есептеу-сызба жмысы апат болан айматаы жергілікті халыа тигізетін залалын есептеуге, жету уаытын жне алдын-алу шараларын жргізуге баытталды. Жмыста берілген есептер улы заттарды таралу ашытыы мен жылдамдыын есептеп, адамдара сер ететін дегейлерін табуа, радиация млшерін анытауа йретеді.

Улы заттар тараан кезде противагаз кию керек, ол болмаан жадайда жамылы немесе баса нрселерді баса жауып, тез арада жаын жердегі паналау орнына жетуге ам жасау керек. Егер йде не сабата болса сол жерді терезесін, есігін олда бар нрсемен тыыздап, йге улы зат немесе газ кірмейтіндей ету керек. Ескеретін жай улы газдар апаты боланда йді тменгі жне жер асты абатын паналамауа тырысу керек, себебі тараан улы заттар ауадан ауыр болса, тменге жиналатыны белгілі.

Бкіл жер бетінде, оны ішінде республикамызда жыл ткен сайын мір сру ортасыны жадайы мен ахуалы иындап барады, осы мселелер крделеніп кетті.

орытындылай келе апатты жадай болан кезде, андай шаралар алдын –ала олдану керек екендігін осы есептеу- сызба жмысында толытай танысып, тсіндік. Сол себептен ауіпсіздік ережелерін білу жне оны дрыс олдану бізді міндетіміз деп санаймын.

 

 

Пайдаланылан дебиеттер

1. Шубин Е.П. Гражданская оборона. – М.: Просвещение, 1991.-223 бет.

2. Нрмаамбетов . Жер сілкіну: болжам мен сатану шаралары.-Алматы,1999. -190 бет.

3. Журавлев В.П .Защита населения и территорий в чрезвычайных ситуациях.-М.: Издательство ассоциации строительных вузов.-М.:1999. -396бет.

4. Белов С.В «Безопасность жизнедеятельности. Учебник для вузов.1999. -448 б.