дістемелік саулар.
ш фазалы тізбекті симметриялы ережесін есептеу шін абылдаышты Z2 кедергімен шбрышты жаласуын оан эквивалентті жлдызша жаласуа ауыстырады. Симметриялы ережеде барлы бейтарап нктелерді потенциалдары бірдей болады, оларды кедергісіз сыммен жалауа болады. Егер слбадан В жне С фазаларын алып тастаса, А фазасыны ережесі згермейді. Сонда А фазасында токты есептеу шін бір фазалы слбаны аламыз. (1.2 - сурет, мндаы Z2-эквивалентті жлдызшаны кедергісі).
 |
1.2 - сурет
В жне С фазаларында сйкес тотарды шамасы А фазасындаыдай, біра А фазасындаы тотара араанда фаза бойынша ±120 градуса брылан.
ш фазалы тоты симметриялы емес ережелеріні (жйеде сым зілген немесе шбрышты абылдаышты бір фазасы зілген) Z1 кедергісімен жлдызша осылан абылдаышты оан эквивалент, тарматарды кедергісі Z2 шбрышты тарматарына параллель шбрыша згерту керек. Содан со шбрыштарды рбір тарматарын бір тармаа ауыстыру керек, сонда біз эквивалентті шбрышты слбаны аламыз.
1.1- кесте
| Тскен жылы | Тегіні бірінші ріпі | |||||||||
| Та | АЯ | УЮ Ф | КХ | БЛЦ | ВМЧ І | ТЭИ | ЖСЗ | ДО Щ | ЕПР | ГН Ш |
| Жп | ФЕУ | ЦБХ | ГЧВ | ЩДШ | МЛК | ПОН І | ЖСР | ТЗ | АИЭ | ЯЮ |
| Еф,В | ||||||||||
| Zпр, Ом | 10+j4 | 12+j6 | 8+j5 | 20+j10 | 18+j9 | 7+j4 | 12+j8 | 10+j6 | 16+j9 | 15+j5 |
1.2 - кесте
| Тскен жылы | Студенттік кітапшасыны соы саны | |||||||||
| Та | ||||||||||
| Жп | ||||||||||
| Z1, Ом | 50- j20 | 60+ j30 | 70- j40 | 90+ j50 | 100- j60 | 100- j50 | 80- j100 | 60+ j80 | 70- j110 | 100+ j120 |
| Кесіндіні зілуі | А | С | В | А | В | С | А | В | С | А |
1.3 - кесте
| Тскен жылы | Студенттік кітапшасыны соы саныны алдындаы сан | |||||||||
| Та | ||||||||||
| Жп | ||||||||||
| Z2, Ом | 100+ j80 | 80- j90 | 60+ j80 | 100- j50 | 40+ j90 | 30- j60 | 100- j120 | 120+ j70 | 80+ j40 | 90- j50 |
| Фазаны зілуі | аn1 | ав | вc | вn1 | ca | вc | сn1 | вn1 | aв | ca |
2 №2 тапсырма. ш фазалы тізбекті симметриялы емес режимдерін симметриялы растырушылар тсілімен есептеу.
Симметриялы динамикалы жктеме ЕФ фазалы ЭК-ші бар
симметриялы ш фазалы генератора осылан (2.1 жне 2.2
суреттер).
Генераторды, жйені, жктемені параметрлері 2.1, 2.2, 2.3 –
кестелерінде келтірілген. ш фазалы (2.1 - сурет) жктемені
ысышыны бір фазасы жерге ысаша тйыталан болады, ал ш
фазалы тізбекте (2.2 - сурет) жйені бір сымы зіледі. Нсасына а
сйкес 2.1 - кестені тапсырмасы бойынша симметриялы
растырушылар дісімен тізбекті барлы учаскелерінде тотар мен
кернеулерді, генераторды активті, реактивті, толы уаттарын есептеу
керек.
 |
2.1 - сурет
 |
2.2 - сурет
дістемелік саулар.
ш фазалы тізбекті симметриялы емес ережесін симметриялы растырушылар дісімен есептеу шін симметриялы емес жктемені (мысалы, бір фазаны жерге ысаша тйыталуы) немесе жйедегі симметриялы емес учаскені (мысалы, жйені бір сымыны зілуі) мні есептеуді соына дейін белгісіз болып тратын кернеу кзімен ауыстыратын компенсация принципі олданылады. Симметриялы емес жктемені немесе симметриялы емес учаскені ш белгісіз кернеу кздерімен ауыстырып, біз рамында симметриялы ЭК-тері бар генератор немесе симметриялы емес кернеу кздері UА, UВ, UС бар ш фазалы симметриялы тізбек аламыз.
Симметриялы емес кернеу жйесі UА, UВ, UС-ны симметриялы растырушылара U1, U2, U0-ге жіктеп, А фазасын негізгі фаза деп алып тура, кері жне нлдік реттіліктер шін ш туелсіз слба рамыз. Бл слбалар шін Кирхгофты екінші заы бойынша тедеулер рылады. Сонымен бізде алты белгісізі бар ш тедеу болады. осымша ш тедеуді берілген слбаны жне симметриялы емес жктемені немесе симметриялы емес учаскені параметрлері негізінде рамыз. Алынан тедеулер жйесін шешіп, тотарды жне кернеулерді симметриялы растырушыларын табамыз.
2.1- кесте
| Тскен жылы | Тегіні бірінші ріпі | |||||||||
| Та | АНМ | БОЮ | ВПЯ І | ГРШ | ДСИ | ЕТЩ | УЖ | ЗФ | ЧХЛ | КЦЭ |
| Жп | ЧХЛ | КЦЭ | АНМ | БОЮ | ВПЯ І | ЗФ | ГРШ | ЕТЩ | ДСИ | УЖ |
| Сулбаны № | 2.1 | 2.2 | 2.1 | 2.2 | 2.1 | 2.2 | 2.1 | 2.2 | 2.1 | 2.2 |
| Фазаны жерге ысаша тйыталуы | В | - | А | - | С | - | В | - | С | - |
| кесіндіні зілуі | - | А | - | С | - | В | - | С | - | В |
| Еф, В | ||||||||||
| Z0, Ом | ¥ | j0,5 | ¥ | j0,7 | ¥ | j0,4 | ¥ | j0,8 | ¥ | J0,9 |
2.2 - кесте
| Тскен жылы | Студенттік кітапшасыны соы саны | |||||||||
| Та | ||||||||||
| Жп | ||||||||||
| Z1, Ом | 4+ j3 | 5+ j4 | 4+ j6 | 6+ j3 | 5+ j5 | 3+ j5 | 6+ j5 | 5+ j6 | 3+ j4 | 4+ j5 |
| Z2, Ом | 0,3+ j0,4 | 0,4+ j0,6 | 0,3+ j0,7 | 0,5+ j0,7 | 0,6+ j0,9 | 0,6+ j1 | 0,4+ j0,8 | 0,25+ j0,7 | 0,35+ j0,8 | 0,45+ j1 |
| ZЛ1= ZЛ2, Ом | j2,5 | j4 | j3,5 | j3 | j4,5 | j3,2 | j4,3 | j4,7 | j3,8 | j5 |
| ZЛ0, Ом | j11 | j10 | j9 | j12 | j14 | j13 | j16 | j15 | j7 | j8 |
2.3 - кесте
| Тскен жылы | Студенттік кітапшасыны соы саныны алдындаы саны | |||||||||
| Та | ||||||||||
| Жп | ||||||||||
| ZГ1, Ом | 0,25+ j2 | 0,2+ j1,5 | 0,3+ j2,5 | 0,33+ j2,8 | 0,4+ j2,3 | 0,22+ j1,8 | 0,38+ j2,2 | 0,23+ j1,4 | 0,45+ j3 | 0,28+ j1,7 |
| ZГ2, Ом | j0,2 | j0,18 | j0,15 | j0,25 | j0,16 | j0,14 | j0,19 | j0,23 | j0,24 | j0,17 |
| ZГ0, Ом | j0,05 | j0,08 | j0,06 | j0,09 | j0,07 | j0,1 | j0,11 | j0,12 | j0,13 | j0,14 |
| ZN, Ом | j0,3 | j0,2 | j0,5 | j0,6 | j0,35 | j0,25 | j0,4 | j0,55 | j0,45 | j0,15 |
3 № 3 – тапсырма. Сызыты электр тізбектеріндегі тпелі процестерді есептеу
Коммутация нтижесінде электр тізбегінде (3.1-3.10–сурет) тпелі процесс пайда болады. Тізбек элементтеріні параметрлері, слба нмірі 3.1-3.3 –кестелері бойынша, сына кітапшасыны нмірі жне тегіні бірінші ріпі бойынша алынады.
Келесіні орындау ажет:
- белгілі бір тарматаы тпелі тоты уаыты бойынша згеру заын немесе коммутациядан кейін белгілі бір тізбек элементінде тпелі кернеуді анытау. Есептеуді екі діспен: классикалы жне операторлы тсілмен шыару;
- алынан аналитикалы нтиже негізінде уаыт функциясында ізделінген млшерді згеру графигін трызу.
3.1 - кесте
| Тскен жылы | Студенттік кітапшасыны соы саны | |||||||||
| Та | ||||||||||
| слба № | 3.1 | 3.2 | 3.3 | 3.4 | 3.5 | 3.6 | 3.7 | 3.8 | 3.9 | 3.10 |
| Жп | ||||||||||
| слба № | 3.1 | 3.2 | 3.3 | 3.4 | 3.5 | 3.6 | 3.7 | 3.8 | 3.9 | 3.10 |
3.2 - кесте
| Тскен жылы | Студенттік кітапшасыны соы саныны алдындаы саны | |||||||||
| Жп | ||||||||||
| Та | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
|
3.3 - кесте
| Тскен жылы | Тегіні бірінші ріпі | |||||||||
| Та | АВ М | БО Ю | НП Я | ГР Щ | ДИ С | ЖУ Ш | ЧХ Л | КЦ Э | ЕТ І | ЗФ |
| Жп | НП Я | ГР Щ | ДИ С | ЖУ Ш | ЧХ Л | АВ М | ЕТ І | ЗФ | БО Ю | КЦ Э |
| ||||||||||
| ||||||||||
| Ізделініп отыран млшер | 
| 
| 
| 
|
|
|
|
|
|
|
3.1 - сурет 3.2 - сурет
3.3 - сурет 3.4 - сурет
3.5 - сурет 3.6 - сурет
3.7 - сурет 3.8 - сурет
3.9 - сурет 3.10 - сурет
дебиеттер тізімі
1. Демирчян К.С., Нейман Л.Р., Коровкин Н.В.,Чечурин В.Л. Теоретические основы электротехники. том1.-СПб.: Питер,.2001-463с.
2. Зевеке Г.В., Ионкин П.А., Нетушил А.В., Страхов С.В. Основы теории цепей.- М.: Энергоиздат, 1989.-528с.
3. Бессонов Л.А. Теоретические основы электротехники.- М.: Гардарики, 1999.-638с.
4. Шебес М.Р., Каблукова М.В. Задачник по теории линейных электрических цепей.-М.: Высшая школа, 1990.-544с.
5. Сборник задач по теоретическим основам электротехники/Л.Д. Бессонов, И.Г.Демидова, М.Е. Заруди и др.-М.: Высшая школа, 1988.-543с.
6. Сборник задач и упражнений по теоретическим основам электротехники/ Под ред. П.А. Ионкина.-М.: Электроиздат, 1982.-768с.
7. Аршидинов М.М., Амиров Ж.. Электротехниканы теориялы негіздері (Оу ралы). – Алматы: АЭжБИ, 2003.
8. Аршидинов М.М., Амиров Ж.. Электротехниканы теориялы негіздері - 1,2 (Оу ралы). – Алматы: АЭжБИ, 2006.
9. Аршидинов М.М., Амиров Ж.. Электротехниканы теориялы негіздері 3 (Оу ралы). – Алматы: АЭжБИ, 2008.
10. Аршидинов М.М., Амиров Ж.. Электротехниканы теориялы негіздері 4 ( Дріс жинаы ). – Алматы: АЭжБИ, 2010.
2014ж. жиын.жосп., реті.
Маликжан Мамежанович Аршидинов
Алма Исахановна Нурова
ЭТН. Ш ФАЗАЛЫ ЭЛЕКТР ТІЗБЕКТЕРІН ЖНЕ СЫЗЫТЫ ЭЛЕКТР ТІЗБЕКТЕРІНДЕГІ ТПЕЛІ ПРОЦЕСТЕРДІ ЕСЕПТЕУ
№ 1-3 есептік - сызбалы жмыстарына арналан дістемелік нсаулар мен тапсырмалар (050718 – Электрэнергетика мамандыыны студенттері шін)
Редакторы:
Басуа «_____»___________ Пішімі 60х84 1/16
Тиражы 150 берілген 2014 жылы рсат етілді
Клемі1,1 есеп.-баспа таб. №1 баспаханалы ааз
Баасы 56 тг. Тапсырыс №
Алматы энергетика жне байланыс университетіні кшірмелі- кбейткіш бюросы
050013 Алматы, 126 й, Байтрсын лы