У дыбысыны дауысты болып айтылуы

Сауат ашу

Таырыбы: Б б дыбысы мен рпі.

Масаты:

Б б дыбысымен таныстыру.Сурет бойынша гіме рату.ткен дыбыстарды айталау. Ой-рісін,сздік орын дамыту.Дниетанымын,белсенділігін арттыру. Сауатты жаза білуге,мдениетті сйлей білуге трбиелеу.

Крнекіліктер:интерактивті тата,суреттер(бидай,баа,балы,балапан),кеспе ріптер,текшелер.

діс-тсілдер: сра-жауап,тсіндіру.СТО жобасыны стратегиялары(топтастыру,Венн диаграммасы)

Сабаты жоспары: І.йымдастыру кезеі.

й тапсырмасы

ІІ.Жаа саба

Сергіту сті

Дыбысты талдау

Оулыпен жмыс

ол жаттытыру жмысы

ІІІ.орытынды.

Бекіту сратары.

І.йымдастыру кезеі.

Соылды таы оырау,

ош келдідер сабаа.

айталайыріптерді,

Білгені мыт алмап па?

й тапсырмасы

І топ. «М»дыбысы бар сздер жазу.

ІІ топ. «Тама» мтінін гімелеу.

ІІІ топ. «М» дыбысы мен рпіп топтастыру.

Жаа саба.

Сергіту сті:Апам мені сауыншы

Атам мені ауыншы

Жегем мені тігінші

Аам мені ол ста

Отырмаймын мен текке

Кеттім мен де мектепке.

Жмба шешу.Заттарды ,суреттерді крсету.(баа,балы,бал,сбіз)

Суретке арап гіме рау.Балалар шаруа ожалыына кмекке барды.(Біз де ойымызша ожалыа саяхата барайы) ожалыта комбайн бидай орып жр.Бидай асиетті асты.Бгін біз жаа «б» дыбысымен танысамыз. «Б»дыбысы еркін айтылмайды,ерінге ерін тиіп дыбыс осылып айтылады.Сондытан «Б»дыбысы дауыссыз дыбыс.Кк текшемен белгілейміз.Бидай сзін буына блеміз.Би-дай.Екі буыннан трады.

Нан туралы тапа:

Нан оымын шашпадар

Жерде жатса баспадар

Теріп алып астерлеп

Торайлара тастадар.

асиетті алтын нан

адірлі ой алтыннан

адіріне жетер кім?

Нанды жерден ктерген.

Егіс алабыны бір блігінде балалар дем алады.

Егіс алабыны бір шетінде кл бар екен.Клде не болуы ммкін?

-Баа болады(баа суретін ілу) суретті лгі бойынша баа сзіне дыбысты талдау жасау.Тор кздерді санатып талдаан сздерде неше дыбыс,неше ріп бар екенін анытау.Трт тор кзді жалауша пайдалану керек.Кеспе ліппемен БАА сздерін жаздыру.

Тапа:

-Баа,баа балпа

Басы неге жалпа

-темір телпек кп киіп

Басым содан жалпа

Бты неге талпа

Су бетінде кп жзіп

Бтым содан талпа

Ойын:Сз ойла,тез ойла.ш атарды жарыстырып б дыбысына сз ойлату.ай атар жасы жауап берсе ,ауыспалы жолаушаны табыс ету.

Мысалы:ба,баша,бала,балта,Бота,Болат,бала,баба,бата.

1) Бала баа барды.Балалар бауа барды.Бізге бата берді.

-Клде таы не болуы ммкін?

-Балы болады.Ендеше клден балы аулайды.

-Неше балы бар?

-Сегіз балы.Балыты сыртындаы сздерін буына бліп оу.

Оулыпен жмыс.

Ба-ла ба-та бор Бо-та

Ба-ба бо-та бал Бо-лат

ол жаттытыру жмысы:Ауа мен жазу.Дптерге жазу Б б рпі.

ІІІ.орытынды.

Бекіту сраы

А,т,п,н,,р,л,у,ш,й,о,,д,м,б дыбыстарын сурет арылы крсетіп ызыл-кк текшемен белгілеу.тілген дыбыстарды айталау масатында баспа ріптермен жазылу трін ажырату шін лестірмелі карточка таратылады.карточканы крсетіп тсіндіру.Баа суреті шыу керек.

ш атарды жауабын ескеріп,Отанымызды л-ызы болып,жасы оыдар деп,ауыспалы туды табыс ету керек.

н

Отан

Отан-мені ата-анам

Отан-досым,бауырым

Отан-лкен астанам

Отан-туан ауылым

Ля-ля-ля-ля-ля-ля

Отан туан ауылым

йге тапсырмасы. «Орман»мтінін оып,гімелеу. «Баа»леін жаттау.

 

 

Сабаты таырыбы: К к дыбысы мен ріпі
Сабаты масаты: К дыбысымен таныстыру. К дыбысына тіл старта отырып сз рату, буын ішінде бекіту, дыбысты талдау жасау.
Дидактикалы материалдар арылы балаларды есте сатау, ойлау абілеттерін дамыту.
Балаларды К дыбысы бар сз, сйлем ойлауа йрету. Таза аза тілінде сйлеуге,
байланыстырып сйлеуге, тзу отыруа трбиелеу.
діс - тсілдері: гімелеу, крнекілік, ойын, сра - жауап.
Крнекіліктері: к дыбысыны баспа трі, текшелер, кеспе ріптер
Сабаты барысы
I йымдастыру кезеі.
Балалар, анеки «зын ла ср оян» леін хормен, имылмен айтайы.
Брекелде! Ал енді балалар, біз ткен сауат ашу пнінен ай ріпті ткен едік? Естеріде бар ма?
Дрыс, Ее рпі мен дыбысын ткенбіз. анеки, Е дыбыс кездесетін сздерді айтайы. Кім маан сзді пайдаланып сйлем райды?
- Емен, ешкі, есік, екі, есен, еркін, есек, елік, емші т. б.
- Еркін емен аашын отырызды.
Бір оушыа «есен» сзін кеспе ріптерден алташалара салу арылы жаздырамын.
Ее андай дыбыс?
Дрыс, дауысты. Неге дауысты?
кпеден шыан ауа іштен еркін шыады.
Дыбыс пен ріпті айырмашылыы андай?
ріпті біз креміз, жазамыз. Ал, дыбысты естиміз жне айтамыз.
Ее рпі сзді ай жерлерінде кездеседі?
Сзді басында, ортасында жне соында
Тамаша, татаа арайы. «Буын ра» ойын ойнайы.
(балалара жекелеп буын ратып айтызамын мысалы: де, бе, е, ер, ре т. б.)
- Ер сзіні кмегімен андай маал айта аламыз?
Ер жігіт ел шін туады,
Ел шін леді.
Ер адірін ел біледі,
Зер адірін зергер біледі.
- Мінекей, балалар, біз анша ріпті білеміз. Осы буындармен сз рай аламыз.
- Балалар, азір ай жыл мезгілі?
- ыс мезгілі
- Жыл мезгілдеріні айсысыны атауында Е дыбысы кездеседі?
- Дрыс, «кктем» мезгілінде. Кктем ай жыл мезгілінен кейін келеді?
- ыс мезгілінен кейін кктем мезгілі келеді.
- Кздеріді жмып кктемді кздеріе елестетідерші. Нелер елестеді?
- Брекелде, ия, кк шалын, ар еруі, стар шып келуі, кн сулесіні ысуы т. б.
- Кктемні ертерек шыанын алайсыдар ма?
- Ия...
-. Ол шін мынадай тапсырмаларды орындаулары шарт. (кн кзі салынан суретті тртке бліп...)
• Емен сзін оып, буына бліп бер
• Тер сзін татаа жазып, дыбысты талдау жаса.
• Суреттегі зата сйлем ра (етікті суреті)
• Ебек жайлы маал - мтел айт.
Ебек тбі - береке,
Кпті тбі - мереке.
Егін екпесе жерге кпелеме.
Ебек етпесе елге кпелеме,
Жарайсыдар, мына трт блікті тапсырмаларын орындап, біріктірген едік нені суреті пайда болды?
Кнні бейнесі.
Кнні кзіні жылуы кктем мезгіліні алашы нышандарыны бірі.
Кн сзінде бірінші андай дыбыс?
Дрыс, к дыбысы. Енді мына суретке арап к рпі бар сздерді айтайы. Олара сйлем райы: (кірпі, кпір, керуен, кзілдірік, кептер, крек, кітап, кн, кілт т. б.)
Енді, к дыбысы сзді ай жерде тратынын талдайы.
арадаршы, кнні кзі йытап жатыр. Оны ояту шін бізге онатар келді. Оларды танимыз ба? (татаа кшік, кенгуру, бркіт суреттері ілінеді; буына бліп, р сзде анша дауысты, дауыссыз дыбысы бар екенін анытау керек)
Брекелде! Кнні кзі оянды.
К дыбысын дыбыстайы. (хормен к дыбысын дыбыстаймыз)
Тсіндіру. К дыбысы дауыссыз дыбыс, дауыссыз дыбыс кк текшемен белгіленеді.
Ал, балалар араларыда жмба жасырамын дегендері бар ма?
Жмбатар
Жер крдім аласы бар,
йлері жо мекендейтін.
Кл крдім, зен крдім,
Сулары жо тередейтін. (карта)
Креді брін згені,
Кре алмайды здерін. (кздер)
Мен жгірсем ол да жгіреді,
Мен мдірсем, ол да мдіреді. (клеке)
К рпін ауада жазып крейік.
ліппе дптермен жмыс.
Сергіту сті. Жаза, жаза олымыз,
Талып кетті кзіміз.
Бір, екі, ш
Отырамыз тып - тыныш.
Сзжмба шешу
Шешуі: кк, кесе, кжек, клшік;
• Елімізді туыны тсі андай?
• желеріміз шйді немен ішеді?
• оянны баласын не деп атайды?
• Жабырдан кейін алан кішкентай су алай аталады?
Брекелде балалар, енді сызба кмегімен сйлем райы.
Кемел, мектепке кел.
Мектепке кел, оы.
Жаылтпаш айту
Есет атам ет асатар,
Ет асатса бес асатар.
Кербез керік кері кетті.
Ктере алмай керегін
Кезі келіп кезігіп,
Кекілік оны келемеж етті.
А кбелек, кк кбелек,
шып онан кп кбелек.
Жалт бергенде топ кбелек,
Таба алмайсы, жо кбелек
Жмба шешу
айталап атымды
Кктемде н салам.
Кез келген яа
Жмырта табамын. (ккек)
Дп дгелек ілінген,
Кннен кмек тілеген.(кнбаыс)
Ккек, кнбаыс сздерінде неше дыбыс бар, бірінші ай дыбыс естіледі?
алай естіледі? – деп балалардан жауап ала отырып, сабаты орыту.
Балаларды мадатау.

 

 

Г дыбысы мен рпі

Сабаты таырыбы: Г дыбысы мен рпі
Сабаты масаты:
Білімділігі: Г дыбысы мен рпін таныстыру. Г дыбысы бар сзді буына бле отырып Г дыбысы сзді басында, ортасында келетінін тсіндіру. Дамыту ойындары арылы білімдерін бекіту.
Дамытушылыы: балаларды ой - рісін, шыармашылыын дамыту. Сз орын, сйлеу жйесін жетілдіру.
Трбиелігі: адамгершілік асиеттерін, білімге деген ызыушылытарын арттыру.
Трі: Аралас саба
дісі: сра - жауап, тсіндіру, крнекілік.
Сабаты барысы
I йымдастыру кезеі.
1. Шатты шебері
н салуа барамыз,
Досымызды табамыз.
Слемет пе! Міне! мен
Доспын енді сенімен.
Малім: Балалар шатты шеберін рды, енді бір – бірімізге жасы тілектер айтып жіберейік. Енді жасы кіл кймен сабаымызды бастайы.
II ткен сабаты пысытау.
Алдыы сабата біз ай ріппен танысты?
дыбысы мен рпі.
дыбысы андай дыбыс балалар дауысты ма, дауыссыз ба?
ане айтып крейік. Дауысты дыбыстар алай айтылады?
дыбысы дауысты, айтыланда созылып, еш кедергісіз айтылады.
Балалар дыбыс дегеніміз не? ріп дегеніміз не?
Дыбысты естиміз, айтамыз.
ріпті жазамыз, креміз, оимыз.
ане дыбысына сздер ойлап жіберейік: кі, бркіт, тлкі, йрек. Енді осы сздерді буына блейік. дыбысы мен рпіне байланысты андай тапа білеміз?
III Жаа саба
Біз бгін жаа ріппен танысамыз. Бгінгі саба ерекше саба. Бгін бізге онаа оян келеді. Ол бізге онаа келе жатып адасып алыпты. ане біз ояна кмектесеміз бе? Иа
оян келе жатса, алдынан зен шыыпты. оянды зеннен ткізу шін біздер тапсырма орындауымыз керек.
зеннен ту.
I дегей тапсырмасы.
1 - дегей тапсырмасын орындап, оянды зеннен ткізіп жіберейік. Сз жмба шешіп крейік.
1. Аспапты бір тр. (гитара)
2. й старыны бірі. (йрек)
3. Ешкіні тлі. (ла)
Жасы сзжмбаымызды шештік андай сз шыты (Гл)
Гл сзі ай дыбыстан басталып тр. Г дыбысынан. Дрыс бгінгі тетін рпіміз Г дыбысы мен рпі. ане барлыымыз Г дыбысын бірге айтып крейік. андай дыбыс екен. Дауыссыз. айдан білдік даыссыз дыбыс айтыланда алай айтылады.
Дауыссыз дыбыс айтыланда ыса, кедергіге шырап айтылады.
Дауыссыз дыбысты андай текшемен белгілейміз?
Кк текшемен.
Г дыбысы сзді басында, ортасында келеді.
оян рі арай зеннен тіп келе жатса алдынан «Сиырлы ааш» шыады. Енді Сиырлы аашты тапсырмасын орындап ояна кмектесейік. Татаа арайы.
Тапсырма: Суреттен г рпінен басталатын сздерді атап, буына блеміз. Ги - та - ра, е - гін, ке - ре - ге, к - гер - шін. Енді балалар Г рпін жазып йренейік. Мынау Г рпіні баспа трі, жазба трі.
Дптермен жмыс.
Дптерге Г рпін жазамыз. Г дыбысыны табасын зік сызытармен берілген параа демі жазып орналастыру.
Енді балалар шаршаанымызды басып сергіту стін жасап жіберейік.
Сергіту сті
Глге сап ыралып,
Шаршаанда демалам.
олымызды озалтып,
Глдей болып жайалам.
оян сиырлы ааштан тіп келе жатса «Адасан ріптерге» кезігеді. Енді осы тапсырмаа кмектесейік.
Ойын: «Адасан ріптер»
Шарты: Балалара кеспе ріптер таратып, сол ріптерден сз растыру. Кп сз растыран балалара оянны сыйлыы бар.
Ребус шешу.
Бекіту: Топтастыру дісі.
Дауыссыз дыбыс
Гитара, гл, егін
Кк, текше, кереге, кгершін
Міне балалар оян аман - есен йіне жетіп кжектерімен табысады.
Баалау.
Сабаа жасы араласан балаларды мадатау.
йге тапсырма.
Г дыбысы мен рпін жазып, оып келеміз.
«оштасу» Жылу шебері.
олымызды стайы,
лкен шебер райы.
Кріскенше кн жасы,
Сау - саламат болайы!

 

 

У дыбысыны дауысты болып айтылуы

Сабаты таырыбы: У дыбысыны дауысты болып айтылуы.
Сабаты масаты: У дыбысыны ай кезде дауысты болатынын тсіндіру.
Білімділігі: У дыбысы бар сздерді дрыс тасымалдай білуге йрету.
Трбиелілігі: Сауаттылытарын арттыру.
Дамытушылыы: Ойлау, есте сатау абілеттерін дамыту.
Сабаты дісі: Тсіндіру
Сабаты крнекілігі: интерактивті тата (слайдтар)
Сабаты трі: Жаа саба
Жру барысы
І. ызыушылыты ояту:
- Шатты шебері
ІІ. й тапсырмасын тексеру.
4 - жаттыу. Тапсырмасы: Сйікті мультфильміні мазмнын ысаша жазу.
ІІІ. ткен сабаты бекіту:
Тіл

Ауызекі тіл - Бір - бірін кріп, естіп адамдарды зара арыс атынасы, гімелесуі
Жазбаша тіл - Адамдарды хабарды жазып беруі
IV. Маынаны тану
А) Жмба шешу:
Уыта бар,
Жайыта жо.
Суыта бар,
айыта жо
(у дыбысы)
) Есіе сата!
У дыбысыны дауысты, дауыссыз болып айтылуы
Ереже тсіндіру.
Дауыссыз дыбыстан кейін жне сзді басында дауыссыз дыбыстан брын келген у дыбысы дауысты болады: жусан, сусын, умаждау.
Дптермен, татамен, кітаппен жмыс.
1 - жаттыу.
Санау, тану, болу, сауатты, білу.
Бес жол ле
1. У
2. дауысты, дауыссыз
3. айтылады, естіледі, жазылады.
4. У дыбысы дауысты дыбыс болады.
5. ріп.
2 - жаттыу
у, ау - лау - дан, іс - теу, у - лы, у - а - на - ды, би - леу - ге, кеу - де - сі - не.
Семантикалы карта
Сздер --------- Дауысты -------- Дауыссыз
Сусын ---------------+
Уыстау ----------------------------------+
ауын -----------------------------------+
Ауыз -------------------------------------+
Умаждау ------------+
Жусан ---------------+
3 - жаттыу
Су - лау, у - а - лау, гу - леу, шу - лау, бу - лау, а - ра - лау, У - і - леу, у - ра - лау, жу - ы - тау.
ІV. Ой толаныс:
«Адасан ріптер» ойыны
(Сусын, отау, алу, тану, білу).
1. У дыбысы ай кезде дауысты болады:
2. Мысал келтір
V йге тапсырма: Ереже жаттау
У рпі бар сздер жазу
VІ. Баалау, мадатау.
Сабаа белсене атысан оушылара матау аазымен марапаттау.