БАЫЛАУ СРАТАРЫ

 

1. Мемлекеттік аржылы реттеуді мні, оны алышарттары мен шарттары неде?

2. Экономиканы мемлекеттік реттеу алай сыныпталады?

3. Макроэкономикалы тепе-тедікті баян етуде андай арама-айшылытар бар?

4. Шыыстар бойынша Ж-ге андай бліктер кіріктіріледі?

5. Кірістер бойынша Ж-ні андай элементтер райды?

6. Шыыстарды мультипликаторы дегеніміз не?

7. Макроэкономикалы тепе-тедік жйесінде салытарды мультипликаторы алайша іс-рекет етеді?

8. Баланстандырылан бюджет мультипликаторыны мазмны андай?

9. Дискредициялы фискалды саясат андай шараларды арастырады?

10. Дискредициялы емес фискалды саясат механизмі алай іс-рекет етеді?

11. аржылы-экономикалы реттеуді бадарламалары бойынша монетаризм теориясыны негізгі айындамаларын (станымдарын) атап шыыдар.

12. Кейнс тжырымдамасына сйкес сраным мен сыныма салытар серіні сызбасын баяндадар.

13. «сыным экономикасыны» теориясы салытарды алай арастырады?

14. Траты даму теориясыны аидаттарын атап шыыдар.

15. Рынокты тепе-тедікке салытар алай сер етеді?

16. Инвестициялы капиталды озалысына салы салуды дегейі алай сер етеді?

 

Тapay. аржы рыногы жне ор биржасы

Аржы рыногы туралы ым

азастан Республикасыны ата трде орталытандырылан жоспарлы экономикадан аидалы жаа, мемлекет тарапынан реттелiнiп отыратын рынокты экономикаа кшуi елiмiзде oан ызмет кpceтeтiн барлы институттармен бiрге аржы рыногыны рылуын талап еттi. азастанда аржы рыногы брын соды болан емес.

аржы рыногы – бл р трлі нысандардаы ашалай капиталды жне баалы ааздарды озалысымен байланысты экономикалы атынастар. Ол рынокты атынастар жйесiнi рамды блiгi болып табылады, тауар жне баса рыноктармен: табиат ресурстары, жмыc кшi, трын й жне баса жылжымайтын, жер, алтын, саты рыноктарымен етене байланысты.

Шаруашылы жргiзудi азiргi жадайында аржы рыногы аржылы ресурстарды здіксіз алыптастырып отыруды, оларды нерлым тиімді пайдалануды, лтты шаруашылыта аша озалысын тымды йымдастыруды айрыша нысаны болып табылады жне баалы ааздар рыногы сондай-a кредит рыногы трiнде де ic-peкeт етедi. аржы рыногы экономиканы трлi шаруашылы жргiзушi субъектiлерi apacындa ашаны айта блудi барлы p трлi нысанда реттейтiн рынокты атынастарды бкiл жиынтыын бiрiктiретiн нерлым жалпы (opта) ым болып табылады.

Соданда болар, экономикалы дебиеттерде жне шаруашылы практикасында аржы рыногы ымы аша, валюта, кредит, капитал рыноктарын кіріктіре отырып кеiнен тсiндiрiледi. Бл аржыны жалпы ашалай жне нды категориялара бара-бар категория ретiнде арастыратын практикамен, негiзiнен лемдік практикамен байланысты, ійткенi экономикалы ресурстарды кез келген тpi меншiктi титулдары болып табылатын ашамен немесе тиiстi баалы ааздармен, баса жаттармен ортатастырылуы ммкін.

Аша рыногы дегенiмiз олма-ол ашалай aнa емес, сонымен бірге олма-олсыз тлемдік аражаттарды да кіріктіретін тлемдік аражаттарды рыногы.

Кредит рыногы несиелер бойынша банктердi кредиттік операцияларымен байланысты; бан сондай-а коммерциялы кредит те жатады.

Аша мен кредит рыноктары, деттегiдей, айналым активтерiнi озалысына ызмет етеді.

Капиталдар рыногында оамды ндiрiс атысушыларыны орта жне за мерзімді орланымдарыны озалысы жзеге асырылады.

Баалы ааздар рыногы – баалы ааздар сатып алынатын жне сатылатын рынок. Баалы ааздар рыногы (банктер, арнаулы кредит институттары мен ор биржалары) арылы ксіпоырндарды, банктерді, мемлекетті жне жеке адамдарды ордаланан ашасы шоырландырылып, капиталдарды ндірістік жне ндірістік емес жмсалымына салынады.

аржы рыногында сатып алу-сатуды объектiлерi айрышалыты тауарлар – aшaлар жне баалы (ашалай) ааздар болып табылады.

Сызба. аржы рыногы мен баалы