Ор рыногыны индикаторлары

ор рыногыны индексі (индикаторы) инвестициялы ммкіндіктер мен оларды нтижелерін баалау кезінде инвесторларды ескеретін аса маызы факторларды бірі болып табылады. Ол болжауды негізі жне рыноктаы рдістерді длме-дл крсеткіші болып табылады.

азастанны баалы ааздар рыногында мемлекеттік емес баалы ааздарды биржа рыногыны жай-кйін сипаттайтын бірнеше индикаторлары бар. ор рыногыны индикаторлары мыналар болып табылады:

1) акциялар рыногын капиталдандыру;

2) корпоративтік облигациялар рыногын капиталдандыру;

3) акциялар рыногыны индексі (KASE индексі);

4) корпоративтік облигациялар рыногыны индекстері: корпоративтік облигация табыстылыыны индексі (KASE BV индексі);

корпоративтік облигациялар бойынша («таза» баалар бойынша) ордаланан (есептелген, біра тленбеген) сыйаыны есепке алмай оларды баалары бойынша есептеп шыарылан баалар индексі (KASE BС индексі);

корпоративтік баалы ааздар бойынша барлы есептелінген сыйаыны, соны ішінде тленбеген сыйаыны да есепке ала отырып есептеп шыарылан оларды баалар индексі (KASE BР индексі);

аржылы ралдар (инструменттер) рыногын капиталдандыру кілдік тізімдегі оларды атауларыны санын есепке ала отырып, формулалар бойынша есептеп шыарылады; белгілі бір атауды (эмитент сатып аландарын шегергеннен кейін) саны, дана; ткен сауда кні жасасан ммілелерді безбенделген баасы (акциялар шін) немесе атаулы ны (корпоративтік облигациялар шін).

KASE индексі мыналарды ескеретін формула бойынша есептеп шыарылады:

KASE индексіні алашы маынасын (2007 жылы 28 ыркйектегі жай-кйі бойынша 2.549,79 тарматар млшерінде);

KASE индексін есептеу мезетінде кілдік тізімге кіріктірілген акцияларды жиынтыты рынокты нын;

KASE индексін алашы есептеу мезетінде кілдік тізімге кіріктірілген акцияларды жиынтыты рынокты нын;

мыналарды есепке ала отырып есептелетін тзету коэффициенттері: еркін айналыста жрген белгілі бір атау акцияларыны лесін, пайызбен; еркін айналыста жрген белгілі бір атау акцияларыны санын; белгілі бір атауды орналастырылан акцияларыны санын (оларды эмитент сатып аландарын шегергеннен кейін).

KASE_BV индексі облигацияны орташа безбенделген табыстылыы, облигацияны телу кніне дейінгі кндер саны жне облигацияны капиталдандыру (бааны ааздар санына кбейту) негізінде есептеп шыарылады.

алан индекстер бойынша тиісті есептемелер жргізіледі.

Егемен еурооблигациялар рыногында облигацияларды таза баалары бойынша есептеп шыарылатын KASE_ЕС индексі; KASE_EP – ордаланан мдде мен тіленген купондарды есепке ала отырып есептеп шыарылатын индекс; KASE_EY – еурооблигацияларды орташа табыстылыыны индексі.

Рынок индикаторларыны жекелеген тобы биржаны саудасаттыында мемлекеттік баалы ааздар жне мемлекеттік емес баалы ааздар бойынша репо операциялар секторында, сондай-а автоматты репо секторында, белгіленген тартуды р трлі мезгілдері репосыны орташа безбенделген млшерлемесіні маынасын белгілейді. Репо млшерлемелерін аржы рыногындаы «ыса ашаларды» аымдаы ны ретінде жне тиісінше, аша рыногы атысушыларыны ыса мерзімді тімділігіні индикаторы ретінде арастыруа болады. Млшерлемелер ммілелер жасасан кнгі тек сауда-саттыты нтижелері бойынша есептеп шыарылады. гіме екі аптаа дейінгі арыз алуды мерзімдері туралы болып отырандытан, жылды млшерлемені есеп-исабы жргізілмейді. Ерекше индикатор TONIA (Tenge Over Night Index Average) болып табылады, ол кн сайын бір жмыс кні мерзімімен («овернайт» репосы) репо ашылымыны биржада мемлекеттік баалы ааздарды автоматты репо секторында жасасылан ммілелері бойынша орташа пайызды млшерлеме ретінде есептеп шыарылады. Тенгеде жмылдыру (тарту) бойыша бір кнгі мерзім репосыны орташа безбенделген млшерлемесіні мні оны автоматты репо секторын, МБ бойынша репо секторын жне мемлекеттік емес баалы ааздар бойынша репо секторын кіріктіре отырып, биржада барлы жасасылан репо бойынша биржа есептеп шыаратындыында. Клем индикаторы 14 кнге дейін мезгілдегі репоны барлы секторларында ашылан ммілелерді клемін ескереді.

KazPrime индикаторы банкаралы депозиттерді азастанды рыногында ашаларды орналастыру млшерлемелері бойынша орташа маынаны бейнелейді. Индикаторды есеп-исабын KASE кн сайын Индикаторды алыптастыру туралы келісім атысушылары биржаны сауда жйесіне берілетін баа белгіленімдері бойынша жргізеді.

KIBOR – р трлі мезгілге – 7,14 кнге, 1, 2 жне 3 айа ашаларды орналастыруды банктер жариялаан млшерлемелер бойынша орташа мні. KIBOR–ды, KIBID-ты жне KIMEAN-ды KASE кн сайын жмыс кндері бойынша есептеп шыарады жне биржан веб-сайтында жарияланады.

KIBOR – депозитке ашаларды орналастыру млшерлемелері бойынша орташа мні (банкті баса банкте депозитке ашаларды орналастырысы келген млшерлемесі – сыным параметрі).

KIBID – депозитке ашаларды тартуды млшерлемелері бойынша орташа мні (банкті депозитке орналастыру кезінде баса банктен ашалар абылдаысы келген млшерлемесі – сраным параметрі).

KIMEAN – орналастыру мен тарту млшерлемелері арасындаы орташа мн (индикативтік есептік крсеткіш).

Шетелдік валюталар секторы бойынша рынок индикаторларыны тобы есеп айырысуды р трлі трпаттарымен биржада саудаланатын шетелдік валюталара тегені орташа безбенделген бааны мнін бейнелейді: TOD (today – мміле жасасу кніндегі есеп-исаптар); TOM (tomorrow – мміле жасасу кніне атысты келесі жмыс кніндегі есеп-исаптар) жне SPT (екінші жмыс кніндегі есеп-исаптар).

Депозиттерді банкаралы млшерлемелерін (KIBOR, KIBID жне KIMEAN) іор биржасы сауда жйесіндегі атысушылар тзетілімдеріні негізінде есептеп шыарады; млшерлемелер крсеткіштерін алыптастыру дістемесі LIBOR-а сас.