Delphi-де мліметтер орымен байланысты йымдастыру

Delphi-де мліметтер орымен жмыс істеуіні негізі Borland Database Engine (BDE) – Borland фирмасы мліметтер орыны процессоры болып табылады. BDE мліметтер оры мен осымша арасында делдал ызметін атарады. Ол мліметтер орын реализациялауда олданушыа ммкіндік береді. Осыан байланысты мліметтер оры реализациясын ауыстыранда осымшаны згертуге болады.

Delphi осымшасы ешашан да мліметтер орымен тікелей жмыс істемей, BDE арылы ана жмыс істейді.Delphi осымшасы мліметтер орымен байланысар кезде BDE-ге барады да, мліметтер орыны псевдонимін жне ондаы ажет кестені хабарлайды.BDE динамикалы тіркестірілген кітапханалар Dle трінде йымдастырылан.Олар, баса кітапханалар сияты IDAPI (Integerated Database Application Program Interface) деп аталатын API-мен Application Program Interface-олданбалы программалар интерфейсімен амтамасыз етілген. Бл осымша пайдаланатын мліметтер орымен жмыс істеу процедуралар мен функциялар тізімі.

14-сурет. Delphi-де мліметтер орымен байланысты йымдастыру

 

BDE псевдоним арылы крсетілген мліметтер орына сйкес драйвер табады. Драйвер – бл андай да бір аныталан типті мліметтер орымен алай хабарласу керек екенін крсететін кмекші программа. Егер BDE-ны мліметтер орын басару жйесіне сйкес келетін зіні драйвері бар болса, онда BDE мліметтер орымен жне ондаы ажет кестемен байланысады, олданушы сранысын дейді жне осымшаа деу нтижесін хабарлайды.BDE Microsoft Access, Fox Pro, Paradox, dBase сияты мліметтер орына здігінен ене алады.

Егер BDE-ні зінде ажет мліметтер орын басару жйесіні драйвері болмаса, онда ODBC драйвері олданылады. ODBC (Open Database Connectivity)- бл BDE функцияларына аналогты DLL, біра Microsoft зіні офистік німдеріне ODBC олдануын осан со жне ODBC шін барлы мліметтер орын басару жйесі драйверлер осыландытан, Borland фирмасы ODBC-ты олдануа ммкіндік беретін BDE осты.Шындыында ODBC арылы жмыс жасау BDE-ге осылан мліметтер орын басару жйесіні з драйверіне араанда жй жргізіледі. Біра ODBC-пен атынаса байланысты Delphi масштабы лкейіп, азір Delphi кез-келген мліметтер орын басару жйесімен жмыс жасай алады.

BDE SQL- сраныстарды стандарт тілін олдайды, ол Sybase, Microsoft SQL, Oracle, InterBase сияты SQL- серверімен мліметтер алмасуа ммкіндік береді. Бл ммкіндік клиент/сервер платформасында жмыс кезінде кеінен олданылады.

Баылау сратары:

1. Мліметтер орымен жмыс жасауа арналан ралды трлері

2. Delphi-де мліметтер орымен байланыс орнату алай жзеге асырылады?

дебиеттер:

[4], [5], [6], [8], [9].


ЫСАША ДРІСТЕР КОНСПЕКТІСІ

Дріс.

Таырыбы:М алиастары мен каталогтарын ру жне редакциялау

Дріс масаты:Мліметтер орын ру адамдарын анытау. Мліметтерді типтерімен танысу.

Кілттік сздер:кесте, псевдоним, млімет типі, paradox7, dbase, Database Desktop, BDE Administrator.

Жоспары:

9.1. Кесте ру

9.2. Псевдоним ру

9.3. Мліметтерді типтері

Реляциялы мліметтер оры - зара байланысан кестелерден трады. Кестелер файлдарда саталып, наты бір каталога орналастырылады. рбір кестелер ріс-баандардан, жолдар-жазбалардан трады. Байланысан кестелер: негізгі жне туелді болып байланысады.

Бір кесте біреумен негізгі байланыста болады да, екінші біреумен туелді болып байланыста болуы ммкін.

Delphi - де арнайы кестелер форматы аравстырылмаан. Біра Paradox, Dbase кестелерімен йлеседі. Оларды райсысыны ерекшеліктері бар. Мысалы, Dbase – кілттік ріс ойылмайды. Келісім бойынша Paradox7 типі тадалынсын. Оны мынадай ерекшеліктері бар:

1. Мліметтерді анытауа ртрлі типтер олданылады;

2. Мліметтерді бтіндігін сатайды (целостность);

3. Енгізілетін мндерді тексерілуін йымдастыруа болады;

4. Кестені пароль ммкіндігін ою арылы орауа болады.

Кесте ру.

Кесте Database Desktop утилитасында рылады. Database Desktop BDE Administrator сияты Delphi ойылымына кіреді. Ол жаа мліметтер орын руа жне бар мліметтер оры кестелерін редакциялауа, сонымен атар визуальды жне SQL сраныстарымен жне мліметтер оры псевдонимімен жмыс жасауа арналан.

Мліметтер орыны жаа кестесін ру шін Database Desktop утилитасы олданылады. Жаа кесте ру шін FileNewTable (ФайлруКесте) командалары тадалынады. Осыдан кейін рылатын кесте типі тадалынатын (1-суреттегі) диалогты терезе пайда болады. Келісім бойынша программа Paradox 7 типін сынады.

15-сурет. Жаа кестені ру терезесі.

Тип тадалынып, ОК батырмасы шертілсе тмендегі терезе ашылады.

16-сурет Кесте рылымын ру терезесі.

 

Бл терезені тмендегідей ммкіндіктері бар:

  • рістерді ру жне сипаттау;
  • Кілттік рістерді беру;
  • Индекстерді беру;
  • рістер мніне шектеулер ою;
  • Параллельдер беру (егер олар олданылса);
  • олданылатын тілдік драйверді крсету;
  • Мнді тадау шін кестені беру.

Реляциялы кестеде е болмаанда бір ріс болуы керек. Кесте рылымында рісті анытау шін кесте рылымын ру терезесіндегі Field Name (ріс аты) мтіндік рісіне кесте рістеріні аты, Type (Tип) рісінде мліметтерді типі, Size (лшемі) мтіндік рісінде ріс лшемі крсетіледі.

Псевдоним ру.

Мліметтер орыны псевдониминін ру арылы Delphi-де мліметтер орыны файлынны айда орналасанын крсетте алады. Псевдоним (Alias) - бл мліметтер орына ойылан шын атыны ысартылан трі. Программа мліметтер орымен жмыс жасауда шын аты емес осы псевдоним олданады.

Программа информациямен алмасу шін, мліметтер орыны жмысын амтамасыз ете отырып, Borland Database Engine (BDE мен алмасу шін) кітапханасы осылан, конфигурационды файлды олданып, информацияны мазмны барлы тіркелген системалы псевдонимин.

BDEAdministrator-ды утилиті олдану арылы мліметтер орыны псевдонимі рылуы(тіркелуі) ммкін. Бл утилит псевдонимоммен байланысан каталогты згертуге ммкіндік береді.

Псевдонимин ру. Мліметтер орында псевдоним Delphi ден шыатын утилиты BDE Administrator кмегімен рылады.BDE Administrator диалокты терезесі 17-суретте крсетілген.

 

17-сурет. BDE Administrator терезесі

 

Жаа псевдоним ру шін, Object меню іннен тадау керек. Одан кейін ашылан New Database Alias (Жаа псевдоним мліметтер оры) диалогты терезеден Database Driver Name тізіміннен Standard драйверін тадап аламын. Драйвер STANDARD (default driver) драйвері Paradox форматтаы кестеге мліметті алмасуды (доступ) амтасыз етеді.

 

18-сурет. New Database Alias диалогты терезе

 

Псевдонимні атын берледі. Мліметтер орыны жолын крсету шін Definition кладкасында Path жолыны соындаы ш нктені басып крсету керек.

рылан псевдонимді тіркеу шін Apply (Применить) батырмасын баcса жеткілікті.

19-сурет. рылан псевдонимні нтижесі.